Baş ağrısı
Baş ağrısı bir hastalık olmayıp, çok değişik hastalıkların yansıması olarak ortaya çıkan bir şikayettir. Baş ağrısının en sık sebebi migren ve gerilim tipi olanlarıdır. Bunun haricinde akut sinüzit, üst solunum yolu enfeksiyonları, kulak hastalıkları, çene eklemi bozuklukları, beyinde damar tıkanması, beyin kanaması, anevrizmalar beyin tümörleri, travma, aşırı susuz kalma, menenjit, ensefalit, dev hücreli arterit, yüksek tansiyon, beyin içi basınç artışı, karbonmonoksit zehirlenmesi, kranial nevraljiler (ani sinir ağrıları), inme, glokom ve görme bozuklukları da baş ağrısına sebep olabilir.
Migrende ağrı genellikle tek taraflı ve zonklayıcıdır. Başlangıcında görme bozuklukları dengesizlik, bulantı kusma görülebilir. Işık ve ses ağrıyı artırır. Yorgunluk, kokular, stres, yükseklik değişiklikleri ağrıyı başlatabilir. Gerilim tipi ağrılarda ise kusma ve görme bozuklukları olmaz, nadiren tek taraflı ve şiddetlidir. Kriz şeklinde gelmez. Başın arkasından başlayıp tepeye yayılır. Beyin için patolojilerle ortaya çıkan başa ağrıları genellikle nörolojik belirtilerle (bayılma, şuur bulanıklığı veya kaybı, bulantı, kusma dengesizlik, motor fonksiyon ve his kaybı) birlikte seyreder.
Sinüzite bağlı ağrılar genellikle yüz bölgesinde, elmacık kemiği üzerinde, iki kaş arasında, alında, şakaklarda nadiren ensede ve tepede (sfenoid sinüzitte) ortaya çıkar. Birlikte burun tıkanıklığı ve geniz akıntısı da görülebilir. Sinüzit baş ağrılarının haricinde sinüs boşluklarının burun içine açılan küçük pencerelerinin tıkanmasına bağlı sinüslerin içindeki basınç ayarlama bozukluğuna bağlı ağrılar oluşur. Bu tip ağrılarda endoskopik sinüs cerrahisi ile sinüslerin drenajı ve havalanmasının sağlanması baş ağrısını azaltabilir.
Baş dönmesi (vertigo)
Baş dönmesi hastanın, kendisinin veya etrafındaki nesnelerin döndüğünü hissetmesidir. Baş dönmesi bir hastalık değildir. Çeşitli hastalıklarda ortaya çıkan bir belirtidir. Yukarı, aşağı, sağa, sola, öne ve arkaya olan hareketleri algılayan periferik denge organımız iç kulakta bulunmaktadır. Denge hissinin oluşmasında ayrıca beyincik, gözler, kaslardan, tendonlardan ve omurilikten gelen derin duyular da katkıda bulunur. Dolayısı ile baş dönmesi birden çok organı ilgilendiren hastalıklar sebebiyle ortaya çıkabilir. Kulak kaynaklı olarak iç kulağı tutan virütik ve bakteriyel hastalıklar, Meniere hastalığı, iç kulağın kan akımı bozuklukları, hareket hastalığı, iç kulak sıvısının orta kulağa kayması, iç kulaktaki denge kanallarında istenmeyen kristallerin oluşması, bazı cerrahi yaklaşımlar gibi durumlar baş dönmesine sebep olabilir. Kulak kaynaklı baş dönmeleri genellikle çok şiddetlidir ve bulantı kusmada eşlik eder. Baş dönmesi genellikle günlük aktiviteleri engelleyecek şiddettedir. Bunun haricinde migren atakları baş dönmesi ile birlikte seyredebilir. Beyin ile ilgili tümörler ve dejeneratif hastalıklar, beyin kanaması veya kan akımı bozuklukları, kalp hastalıkları, tansiyon değişiklikleri, vitamin yetmezlikleri, kansızlık, sistemik hastalıklar da baş dönmesi veya dengesizlik yapabilir. Baş dönmesinin standart bir tedavisi yoktur. Tedavi altta yatan sebebe göre şekillendirilir. Basit bir baş manevrasından değişik ilaç tedavileri, egzersizler ve ameliyatlara kadar uzanan farklı yaklaşımlara gerek duyulabilir.