Baş dönmesi (Vertigo)
Hastalar baş dönmesinin; ‘ ’ etrafımda her şey dönüyor, yer altımdan kayıyor ’ ’ gibi sözcüklerle anlatırlar
Baş dönmesine derhal daima eşlik eden bulantı, kusma, yürümede zorluk eşlik eder
Psödovertigo ise, hasta kadar sersemlik şehvetli, havada veya bulutlarda yürümek gibi aktarılır Psödovertigo en sık görüldüğü tablolar, anksiyete atakları, ağır anemiler (anemi), hipotansiyon (düşük kan basıncı) ve hipoglisemidir (düşük şeker düzeyi)
Vertigoları aşağıdaki gibi sıralayabiliriz
Nörolojik Kökenli Vertigo:
Bu cins baş dönmesi bir takım epilepsi (epilepsi hastalığı) türlerinde ender de olsa görülür Beynin Cerebellum denen kısmının hasarlarında; baş dönmesi görülür Nörolojik kökenli baş dönmelerinde, baş dönmesine eşlik eden diğer semptomlarda vardır
Meniere Hastalığı:
Tekrarlayan baş dönmesi atakları, kulak çınlaması ve süre içerisinde tekrarlayan ataklarla yerleşen sağırlık vardır Tipik bir atakta; ani başlayan birkaç dakika ile saatler arasında süren baş dönmesi ve değişen şiddette kusma bulunur Kulakta çınlama vardır Atak sıklığı hastadan hastaya farklılık gösterir
Pozisyonel Vertigo :
Başın ani pozisyon değiştirmesine, gövde uyum sağlayamaz ve yataktan kalkma; başın çevrilmesi vb nedenlerle baş dönmesi atakları ortaya çıkar Ataklar, başlıca bir dakikadan eksik sürer İşitme ve çınlama baş dönmesine eşlik etmez Ara Sıra yaşlılarda bu nesil baş dönmesi; birkaç saniye sürer ve yıllardan beri devam eder
Vestibüler Nörinit:
Sıklıkla tek bir baş dönmesi atağı ile beliren selim bir tablodur Bu türde de, çınlama ve sağırlık yoktur Hastalar, başlıca gençorta yaş erişkinlerdir Hastaların neredeyse hepsi, birkaç hafta önce geçirilmiş üst solunum yolu (grip vs) enfeksiyonu bilgisini verirler Bu baş dönmesinin nedeni, bütün ispatlanmamış olsa da virüs denen bir mikrop türü sorumlu tutulmaktadır Vertigo atağı ve kusma günler içinde şiddetini azaltarak geçer Ani hareketle başlayan fenalık hissi ise, haftalarca kalabilir
Tanı ve Çare:
Baş dönmesi ile başvuran hastayı, doktor en ince ayrıntısına kadar dinlemeli, ayrıntılı bir tetkik ile düşündüğü baş dönmesi türünü, hastaya yaptırdığı tetkiklerle doğrulamalıdır Bu tetkikler, baş dönmesinin türü doğru tespit edildikten sonradan baş dönmesine sebep olan bir etken varsa, bunun tedavisi yapılmalıdır Hastalıkla ilgili; hasta ve hasta yakınına bilgi verilmeli ve baş dönmesinin tedavisi düzenlendikten sonradan hastanın tekrardan doktor ile ilişki kurulması önerilmelidir
Kaynak: Nörolog Doç Dr Serdar Dağ *
Hastalar baş dönmesinin; ‘ ’ etrafımda her şey dönüyor, yer altımdan kayıyor ’ ’ gibi sözcüklerle anlatırlar
Baş dönmesine derhal daima eşlik eden bulantı, kusma, yürümede zorluk eşlik eder
Psödovertigo ise, hasta kadar sersemlik şehvetli, havada veya bulutlarda yürümek gibi aktarılır Psödovertigo en sık görüldüğü tablolar, anksiyete atakları, ağır anemiler (anemi), hipotansiyon (düşük kan basıncı) ve hipoglisemidir (düşük şeker düzeyi)
Vertigoları aşağıdaki gibi sıralayabiliriz
Nörolojik Kökenli Vertigo:
Bu cins baş dönmesi bir takım epilepsi (epilepsi hastalığı) türlerinde ender de olsa görülür Beynin Cerebellum denen kısmının hasarlarında; baş dönmesi görülür Nörolojik kökenli baş dönmelerinde, baş dönmesine eşlik eden diğer semptomlarda vardır
Meniere Hastalığı:
Tekrarlayan baş dönmesi atakları, kulak çınlaması ve süre içerisinde tekrarlayan ataklarla yerleşen sağırlık vardır Tipik bir atakta; ani başlayan birkaç dakika ile saatler arasında süren baş dönmesi ve değişen şiddette kusma bulunur Kulakta çınlama vardır Atak sıklığı hastadan hastaya farklılık gösterir
Pozisyonel Vertigo :
Başın ani pozisyon değiştirmesine, gövde uyum sağlayamaz ve yataktan kalkma; başın çevrilmesi vb nedenlerle baş dönmesi atakları ortaya çıkar Ataklar, başlıca bir dakikadan eksik sürer İşitme ve çınlama baş dönmesine eşlik etmez Ara Sıra yaşlılarda bu nesil baş dönmesi; birkaç saniye sürer ve yıllardan beri devam eder
Vestibüler Nörinit:
Sıklıkla tek bir baş dönmesi atağı ile beliren selim bir tablodur Bu türde de, çınlama ve sağırlık yoktur Hastalar, başlıca gençorta yaş erişkinlerdir Hastaların neredeyse hepsi, birkaç hafta önce geçirilmiş üst solunum yolu (grip vs) enfeksiyonu bilgisini verirler Bu baş dönmesinin nedeni, bütün ispatlanmamış olsa da virüs denen bir mikrop türü sorumlu tutulmaktadır Vertigo atağı ve kusma günler içinde şiddetini azaltarak geçer Ani hareketle başlayan fenalık hissi ise, haftalarca kalabilir
Tanı ve Çare:
Baş dönmesi ile başvuran hastayı, doktor en ince ayrıntısına kadar dinlemeli, ayrıntılı bir tetkik ile düşündüğü baş dönmesi türünü, hastaya yaptırdığı tetkiklerle doğrulamalıdır Bu tetkikler, baş dönmesinin türü doğru tespit edildikten sonradan baş dönmesine sebep olan bir etken varsa, bunun tedavisi yapılmalıdır Hastalıkla ilgili; hasta ve hasta yakınına bilgi verilmeli ve baş dönmesinin tedavisi düzenlendikten sonradan hastanın tekrardan doktor ile ilişki kurulması önerilmelidir
Kaynak: Nörolog Doç Dr Serdar Dağ *