Hemoroid bağırsak sistemini sona erdiği kısımda var olan yastıkçıklardır. Bu yastıkcıklar etraf kas dokusunu zarar görmesini ve bu sayede makat fizyolojisinin korunmasını sağlamaktadır.
Halk arasında basur ya da mayasıl gibi çeşitli ifadelerle adlandırılan hemoroidal hastalık ise bu yararlı yastıkçıkları zarar görmesi, tramvaya uğramasına bağlı şişmesi büyümesi ve buna bağlı kanamaya elverişli hale gelmesidir.
Rektal kanama, ağrı, halsizlik, kansızlık, yorgunluk ve baş dönmesi, dışkıda kanama, kaşıntı, akıttı, makatta ıslaklık hissi, dışkılamada düzensizlik, makatta şişlik ve dışkılama sırasında ağrı ya da yanma hemoroidin başlıca belirtileri olarak sayabiliriz. Bu gibi şikayetlerle başvuran hastalarda anal fissür, anal fistül, perianal abse ve tromboz durumları görülen diğer hastalıklardır. Ağrı hissi hemoroid için çok geç bir bulgudur. Eğer başlangıç döneminde şiddettli bir ağrı varsa tromboze hemoroid, perianal abse veya anal fissür akla gelmelidir.
Hemoroid Farklı Hastalıkların Habercisi Olabilir Mi?
Basur gibi hastalıklarda önemli olan bir başka durum hastalığın altında herhangi bir tümör olup olmadığıdır. Yani hemoroid kalın bağırsak kanseri habercisi olabilmektedir. Bundan dolayı eğer makatınızdan kan gelme gibi belirtiler varsa ve şiddetli bir ağrı hissediyorsanız mutlaka zaman kaybetmeden doktorunuza başvurmalısınız. Doktorunuzun önerisi dışında herhangi bir ilaç veya krem kullanmamalısınız. Bu hastalık yalnızca rektoskopik ya da kolonoskopik bir kontrol sonucunda teşhis edilebilmektedir. Hemoroid olarak düşündüğünüz hastalık özellikle tümör gibi çok daha ciddi bir hastalığın belirtisiyse bir an önce doktora gitmelisiniz. Erken teşhis her hastalıkta hayati önem taşır. Dikkat emeyip önemsemezseniz bu hastalık zamanla yürümenizi bile engelleyebilir. Bu nedenle hemoroid sizde ilk belirtilerini göstermeye başladığı zaman, uzun süre ağrı çekmeden bir an önce doktora başvurmalı ve gerekli tetkikleri yaptırmalısınız. Bu tetkiklerin düzgün ve doğru şekilde yapılması için doktorunuzu iyi araştırıp doğru seçmeniz gerekmektedir.
Hastalar genellikle kanama ile meme şeklinde gelen çıkıntı ve dönem dönem olan ağrı şikayetleri ile doktorlara başvurmaktadır.
Türkiye ve dünyada oldukça sık gözüken Bu hastalık özellikle iş ve sosyal hayatı uzun süre hareketsiz kalmayı gerektiren hasta grubunda daha sık gözlenmektedir.
Tuvalet alışkanlıklarındaki yanlışlıklar, hamilelik, inaktif yaşam, şişmanlık, yaşlılık ve en önemlisi posasız yani lifsiz diyet hastalığın en önemli etkenler arasındadır.
Erken dönem hastalıkta diyetteki posa yani lif miktarının artırılması, gündelik sıvı alımının arttırılması, makata sıcak duş yapılması ve günlük karın egzersizleri yapılması hastalıksız döneme geri dönmesini sağlayabilir.
Diyet önerileri ile düzelmeyen hemoroidal hastalıkta minimal invaziv yöntemler adı verilen girişimsel olmayan yöntemler ile hastalıktan erken dönemde kurtulabilmek mümkündür.
Minimal invaziv tedaviler hastaların yatışını gerektirmeyen işlem sonrası sosyal ve iş hayatına hızlı dönebildikleri tedavilerdir. Halk arasında bıçaksız işlem olarak da bilinen bu minimal invaziv yöntemler lastik bant ligasyonu, kızılötesi koagülasyon, skleroterapi ve thd yöntemidir.
İleri dönem hastalıkta bıçaklı yani Ameliyat ile hemoroid tedavisi yapılabilmektedir. Bu yöntemler lazer, açık hemoroidektomi, kapalı hemoroidektomi, ultrasonik hemoroidektomi ve stapler hemoroidektomidir.
Ameliyat ya da ameliyatsız yani minimal invazif tedavi hasta muayenesi sonrası doktor ile hasta arasında görüşme sonrasında beraber karar verilmesi gereken tedavi sürecidir.
Hemoroidal hastalıkta ameliyat ya da ameliyatsız tedavi yöntemleri hastalığı eski haline döndürmek için yapılan işlemlerdir. Unutulmaması gerekir diye hangi işlem olursa olsun Hasta posa ve lif alımına dikkat etmez yeteri miktarda sıvı tüketmez de günlük egzersizleri yapmaz ise hastalığın tekrarlaması mümkündür.
Uygulanan tüm tedavi yöntemlerinin birbirine kesin ve net üstünlüğü bulunmamaktadır. Bu nedenle hemoroidal hastalığın durumuna göre hastanın şikayetlerine göre tedavi seçımı yapılmalı ve hastaya tedavi yöntemi hakkında detaylı bilgi verilmelidir.
MİNİMAL İNVAZİV TEDAVİLER
LASTİK BANT LİGASYONU YÖNTEMİ
Bu tedavi yönteminde makat bölgesinden içeri girilerek hemoroid damarlarının yüzeyelleştiği damar köküne bant yerleştirilmesi ile hemoroide giden kan akımı durdurulmakta aynı zamanda hemoroid içeri yani yukarı doğru asılmaktadır. Bu sayede sarkmış ve büyümüş hemoroid yastıkçıkları hastalıksız dönemdeki haline geri döndürmeye çalışılmaktadır.
KIZILÖTESİ KOAGÜLASYON YÖNTEMİ
Bu tedavi yönteminde makat bölgesinden içeri girilerek hemoroid damarlarının yüzeyelleştiği damar köküne kızılötesi ışın uygulanarak bu bölgedeki damar duvarına harabiyet vermekte Bu sayede hemoroide giden kan akımının durdurulmaktadır. Kan ile beslenemeyen hemoroid yastıkçığı küçülerek eski haline döndürmeye çalışılmaktadır
SKLEROTERAPİ YÖNTEMİ
Bu tedavi yönteminde makat bölgesinden içeri girilerek hemoroid damarlarının yüzeyelleştiği bölgeye biyokimyasal ajan enjekte edilerek damar çapı daraltılır hemoroide giden kan akımının azaltılmaya çalışılmaktadır.
THD YÖNTEMİ
Doppler cihazı vücuttaki geçen damarları tespit edebilen bir ses cihazıdır. Bu yöntemde küçültülmüş doppler cihazı ile hemoroide giden damarların tespit edilmesi ve işaretlenmesi sonrasında ya bir başka kapama cihazı yardımı ile bu damarların kapatılması ve eş zamanlı yukarı yani bağırsağın içine doğru çekilmeye çalışılmaktadır.
CERRAHİ TEDAVİ YÖNTEMLERİ
LAZER YÖNTEMİ
Bu yöntemde fiberoptik lazer ile hemoroid yastıkcığının içine girilmektedir. Dairesel yayılan ışık hüzmeleri ile hemoroid dokuları yakılarak hastalık eski haline döndürmeye çalışılmaktadır.
AÇIK HEMOROİDEKTOMİ YÖNTEMİ
Halk arasında bıçaklı ameliyat olarak da bilinen bu yöntemde hemoroid dokusu bistüri yardımıyla çıkarılır ve bu bölge açık bırakılır. Ameliyathane şartlarında yapılan bu yöntem var olan ve uygulanan tedavi yöntemidir.
KAPALI HEMOROİDEKTOMİ YÖNTEMİ
Açık hemoroidektomi yöntemi ile neredeyse birebir benzerlik gösteren bu yöntemde hemoroid kokusu çıkarıldıktan sonra bu böyle karşılıklı sağlam dokular yardımı ile kapatılır. Ameliyathane şartlarında yapılan yıllardır var olan ve uygulanan tedavi yöntemidir.
ULTRASONİK HEMOROİDEKTOMİ YÖNTEMİ
Geleneksel cerrahi ile ultrasonik ses dalgalarının birleştirildiği bu yöntem günümüzde cerrahi hemoroid tedavisinde kullanılan yöntemdir. Yüksek düzey ses dalgaları hemoroidal dokuları keserken aynı zamanda sağlam dokuların birbirine yapıştırmakdadır. Bu sayede ameliyat sonrası komplikasyonları azaltmaktadır.
STAPLER HEMOROİDEKTOMİ YÖNTEMİ
İleri evre hemoroidal hastalıktan tüm makatı saran yoğun duygularım varlığından tek tek hemoroidal yastıkçık çıkarılması yerine 360 derece tüm kadranı özel kesici kapatıcı bir alet yardımıyla çıkarılması ve eş zamanlı doku kaybının kapatılması işlemidir.
Teddavi Öncesi Ve Sonrası Yapılanlar Nelerdir?
Hemoroidlerde tedavinin cerrahi olup olmayacağı hemoroidin derecesine bağlı olarak değişir. Hemoroid ameliyatı öncesi bağırsakların boşaltılması hem hastaya hem de doktora ameliyat esnasında ve sonrasında rahatlık sağlar. Ama mecburi değildir. Hatta bazı durumlarda zararlı bile olabilmektedir. Çünkü bazı hastalarda ishal durumu ameliyattan sonra da devam ettiğinden çeşitli sorunlar çıkabilmektedir. Tedavi sonrası ağrı en fazla ameliyattan sonraki 2-3 saatlik dilimde hissedilir. Fakat hasta bu dönemde anestezi altında olacağından ötürü ağrı duymaz. Yapılacak işlemin tipine göre ameliyat süresi değişkenlik göstermektedir.