Birincil diş az daha 7 ay ortalarında belirir Ama bazan ilk diş üçüncü ayda erkenden ortaya çıkarken, bazan da on ikinci ay, hatta sonrasına sarkabilir Dişlerin çıkışı çoğunlukla ırsi düzene uyar, yani sizin veya eşinizin dişleri erkenden çıkmışsa bebeğinizde de benzer şekilde olması da olasıdır Diş çıkarma belirtileri dişlerin kendisinden iki üç ay önce ortaya çıkabilir
Bu bulgular çocuktan çocuğa değişir ve doğrusu bunların neler oldukları ve ne dek ağrı verdikleri konusundaki fikirler de doktordan doktora değişmektedir Oysa genelde diş çıkaran bir bebeğin şu tecrübeleri yaşayabileceği kabul edilmektedir
Salya Akıtmak : Birçok bebek iki buçuküç aylıktan başlayarak salya akıtırDiş sonuç bunu bir takım bebeklerde diğerlerine tarafından daha fazla arttırmaktadır
Çene ya da yüzde kızarıklık : Bol salya akıtan bir bebekte , çenede ve ağız çevresinde kesintisiz salya temasının yarattığı tahrişe yan olarak deride kızarıklık ya da çatlakların oluşması hayret verici değildir Bunu önlemek için gün her tarafında periyodik olarak salyayı nazikçe silin ,bebeğiniz uyurken akan salyayı emmesi için de yatak çarşafının altına bir havlu koyun Deride kuruma belirdiğinde yumuşak bir deri kremi ile o bölgeyi kesintisiz nemli tutun
Hafif öksürük : Fazla salya bebeğin ara sıra tıkanmasına ve öksürmesine yol açabilir Bebeğiniz soğuk algınlığı ,nezle veya allerji belirtileri göstermiyorsa bunda endişelenecek bir durum yoktur Bebeklerin uyarı sürüklemek veya ses repertuarlarını zenginleştirmek için öksürüğü sürdürmeleri sık görülen bir durumdur
Isırma : Bu durumda bir ısırık düşmanlık belirtisi değildir Diş çıkaran bir bebek eline geçen her şeyi bu kendi eli ,annesinin memesi ,yabancı birinin parmağı olabilir ağzına sokarak dişetlerini rahatlatmaya çalışır
Ağrı : Çıkmakta olan bir dişin baskısı aşağıda dişetinde enflamasyon gelişir Bu koşul bazı bebeklerde dayanılmaz ağrılara yol açarken bazılarında hiç sorun oluşturmayabilir Birincil diş ve azı dişleri çıkarken maksimum bıkkınlık yaratan dişlerdir
Huzursuzluk : Enflamasyon arttıkça ve keskin diş yüzeye yaklaştıkça bebeğin dişetindeki sızı aralıksız bir hal alabilir Kronik ağrısı olan herkes gibi tedirgin olabilir ve kendi olağan halinden uzaklaşabilir Bu rahatsızlık bazan haftalar boyunca sürebilir
Beslenmeyi inkar : Diş çıkarmakta olan bir bebek beslenmeyi reddedebilir Katı yiyeceklere başlamış olan bir bebek bir süreliğine bu yiyeceklere karşısında olan ilgisini yitirebilir Ama bu sizi endişelendirmemelidir Çünkü bebeğiniz değişken gıdalardan da zorunlu besinleri alır ve dişi çıktıktan sonradan iştahı yerine gelecektir
İshal : Bunun diş sonuç ile olan ilgisi çok şüphelidir Bazı anneler her diş çıkardığında bebeklerinin ishal olduğunu söylerler Bir Takım doktorlar büyük muhtemelen artmış tükrük salgısı nedeniyle diş çıkarmayla barsak hareketleri arasında bir bağıntı olduğunu düşünürler Bir Takım doktorlar ise böyle bir bağıntının olduğunu kabul etmek istemezler ; olur ya de annelerin her ishali diş çıkarmaya bağlayarak kayda değer gastointestinal bozuklukların göz ardı edilebileceğinden çekindikleri için böyle davranırlar Diş çıkardığı dönemde bebeğinizin dışkısının sulu olabileceğini bilin , lakin iki dışkılamadan daha uzun süren ishali mutlaka doktorunuza bildirin
Alev : Alev de tıpatıp ishal gibi doktorların diş çıkarmayla bağıntılı olduğu konusunda tereddütle yaklaştıkları bir belirtidir Dişetlerindeki enflamasyon nedeniyle 38 C ’nin altındaki bir alev diş çıkarmaya eşlik edebilir yine de bebeğinizin ateşi varsa öteki zamanlarda ne yapıyorsanız böylece davranın ve iki günde azalmazsa doktorunuza haber verin
Uykusuzluk : Gece her tarafında deliksiz uyuyan bebekler bile diş çıkarırken gece uyanmaya başlayabilir Bu durumda hemencecik onu beslemeye çalışmayın Bunun yerine kendi kendine tekrar uyumasını sağlayınGece uyanma da öteki problemlerde olduğu gibi birincil diş ve azı dişleri çıkarken daha artı görülür
Dişeti hematomu : Bazan meydana çıkan bir diş dişetinde kanamaya neden olabilir , bu da mavimtrak bir leke olarak görülür Bu hematomlar için endişelenmeye lüzum yoktur ve tıbbi teşebbüs gerektirmeden kendiliklerinden düzelirler Soğuk kompres acıyı azaltıp iyileşmeyi hızlandırabilir
Kulak çekiştirme , yanak kaşıma : Dişetlerindeki sızı asap yolları her tarafında kulak ve yanağa yansıyabilir Bebeklerin kulak enfeksiyonu olduğunda da kulaklarını çekiştirdiklerini unutmamak gerekir Bebeğiniz diş çıkarsa bile kulak enfeksiyonundan kuşkulanıyorsanız doktorunuza danışın
DİŞ ÇIKARKEN NELER YAPMALI?
Çiğneyecek bir şeyler vermek : Burada beslenme değerinden çok dişetlerindeki basıncı hafifletmek amaçlanmaktadır böylece de çiğnenen şey soğuk olursa yararı artar Dondurulmuş çörek , soğuk bir muz , veya havuç , bir tülbente sarılmış buz parçası , lastik bir diş halkası Bebeğinize çiğnemesi için ne verirseniz verin mutlaka yanına bulunun ve oturur pozisyonda olmasını sağlayın
Dişlerini kaşıyabileceği şeyler : Bir Takım bebekler başlangıçtaki acı sebebiyle itiraz edebilir Fakat bir zaman daha sonra acı yerini rahatlamaya bırakır
Soğuk içecekler : Bebeğinize bir biberon soğuk su verin Biberonu reddederse bardakla vermeye çalışın Bu sayede bebeğinizin su ihtiyacını da karşılamış olur ve ishal veya artmış salyayla kaybettiği sıvıyı yerine koyarsınız
Soğuk yiyecekler : Buzdolabında soğutulmuş şeftali püresi, elma püresi, yoğurt, bebeğinize oda ısısındaki yiyeceklerden daha çekici gelebilir
Ağrıyı azaltacak bir şeyler : Başka hiç bir şey işe yaramazsa parasetamol işinizi kolaylaştıracaktır Doz ayarlaması için doktorunuza danışın Doktorunuz önermediği sürece bebeğinizin dişetlerine diğer bir şey sürmeyin Bunun içine alkollü içecekler de dahildir *
Bu bulgular çocuktan çocuğa değişir ve doğrusu bunların neler oldukları ve ne dek ağrı verdikleri konusundaki fikirler de doktordan doktora değişmektedir Oysa genelde diş çıkaran bir bebeğin şu tecrübeleri yaşayabileceği kabul edilmektedir
Salya Akıtmak : Birçok bebek iki buçuküç aylıktan başlayarak salya akıtırDiş sonuç bunu bir takım bebeklerde diğerlerine tarafından daha fazla arttırmaktadır
Çene ya da yüzde kızarıklık : Bol salya akıtan bir bebekte , çenede ve ağız çevresinde kesintisiz salya temasının yarattığı tahrişe yan olarak deride kızarıklık ya da çatlakların oluşması hayret verici değildir Bunu önlemek için gün her tarafında periyodik olarak salyayı nazikçe silin ,bebeğiniz uyurken akan salyayı emmesi için de yatak çarşafının altına bir havlu koyun Deride kuruma belirdiğinde yumuşak bir deri kremi ile o bölgeyi kesintisiz nemli tutun
Hafif öksürük : Fazla salya bebeğin ara sıra tıkanmasına ve öksürmesine yol açabilir Bebeğiniz soğuk algınlığı ,nezle veya allerji belirtileri göstermiyorsa bunda endişelenecek bir durum yoktur Bebeklerin uyarı sürüklemek veya ses repertuarlarını zenginleştirmek için öksürüğü sürdürmeleri sık görülen bir durumdur
Isırma : Bu durumda bir ısırık düşmanlık belirtisi değildir Diş çıkaran bir bebek eline geçen her şeyi bu kendi eli ,annesinin memesi ,yabancı birinin parmağı olabilir ağzına sokarak dişetlerini rahatlatmaya çalışır
Ağrı : Çıkmakta olan bir dişin baskısı aşağıda dişetinde enflamasyon gelişir Bu koşul bazı bebeklerde dayanılmaz ağrılara yol açarken bazılarında hiç sorun oluşturmayabilir Birincil diş ve azı dişleri çıkarken maksimum bıkkınlık yaratan dişlerdir
Huzursuzluk : Enflamasyon arttıkça ve keskin diş yüzeye yaklaştıkça bebeğin dişetindeki sızı aralıksız bir hal alabilir Kronik ağrısı olan herkes gibi tedirgin olabilir ve kendi olağan halinden uzaklaşabilir Bu rahatsızlık bazan haftalar boyunca sürebilir
Beslenmeyi inkar : Diş çıkarmakta olan bir bebek beslenmeyi reddedebilir Katı yiyeceklere başlamış olan bir bebek bir süreliğine bu yiyeceklere karşısında olan ilgisini yitirebilir Ama bu sizi endişelendirmemelidir Çünkü bebeğiniz değişken gıdalardan da zorunlu besinleri alır ve dişi çıktıktan sonradan iştahı yerine gelecektir
İshal : Bunun diş sonuç ile olan ilgisi çok şüphelidir Bazı anneler her diş çıkardığında bebeklerinin ishal olduğunu söylerler Bir Takım doktorlar büyük muhtemelen artmış tükrük salgısı nedeniyle diş çıkarmayla barsak hareketleri arasında bir bağıntı olduğunu düşünürler Bir Takım doktorlar ise böyle bir bağıntının olduğunu kabul etmek istemezler ; olur ya de annelerin her ishali diş çıkarmaya bağlayarak kayda değer gastointestinal bozuklukların göz ardı edilebileceğinden çekindikleri için böyle davranırlar Diş çıkardığı dönemde bebeğinizin dışkısının sulu olabileceğini bilin , lakin iki dışkılamadan daha uzun süren ishali mutlaka doktorunuza bildirin
Alev : Alev de tıpatıp ishal gibi doktorların diş çıkarmayla bağıntılı olduğu konusunda tereddütle yaklaştıkları bir belirtidir Dişetlerindeki enflamasyon nedeniyle 38 C ’nin altındaki bir alev diş çıkarmaya eşlik edebilir yine de bebeğinizin ateşi varsa öteki zamanlarda ne yapıyorsanız böylece davranın ve iki günde azalmazsa doktorunuza haber verin
Uykusuzluk : Gece her tarafında deliksiz uyuyan bebekler bile diş çıkarırken gece uyanmaya başlayabilir Bu durumda hemencecik onu beslemeye çalışmayın Bunun yerine kendi kendine tekrar uyumasını sağlayınGece uyanma da öteki problemlerde olduğu gibi birincil diş ve azı dişleri çıkarken daha artı görülür
Dişeti hematomu : Bazan meydana çıkan bir diş dişetinde kanamaya neden olabilir , bu da mavimtrak bir leke olarak görülür Bu hematomlar için endişelenmeye lüzum yoktur ve tıbbi teşebbüs gerektirmeden kendiliklerinden düzelirler Soğuk kompres acıyı azaltıp iyileşmeyi hızlandırabilir
Kulak çekiştirme , yanak kaşıma : Dişetlerindeki sızı asap yolları her tarafında kulak ve yanağa yansıyabilir Bebeklerin kulak enfeksiyonu olduğunda da kulaklarını çekiştirdiklerini unutmamak gerekir Bebeğiniz diş çıkarsa bile kulak enfeksiyonundan kuşkulanıyorsanız doktorunuza danışın
DİŞ ÇIKARKEN NELER YAPMALI?
Çiğneyecek bir şeyler vermek : Burada beslenme değerinden çok dişetlerindeki basıncı hafifletmek amaçlanmaktadır böylece de çiğnenen şey soğuk olursa yararı artar Dondurulmuş çörek , soğuk bir muz , veya havuç , bir tülbente sarılmış buz parçası , lastik bir diş halkası Bebeğinize çiğnemesi için ne verirseniz verin mutlaka yanına bulunun ve oturur pozisyonda olmasını sağlayın
Dişlerini kaşıyabileceği şeyler : Bir Takım bebekler başlangıçtaki acı sebebiyle itiraz edebilir Fakat bir zaman daha sonra acı yerini rahatlamaya bırakır
Soğuk içecekler : Bebeğinize bir biberon soğuk su verin Biberonu reddederse bardakla vermeye çalışın Bu sayede bebeğinizin su ihtiyacını da karşılamış olur ve ishal veya artmış salyayla kaybettiği sıvıyı yerine koyarsınız
Soğuk yiyecekler : Buzdolabında soğutulmuş şeftali püresi, elma püresi, yoğurt, bebeğinize oda ısısındaki yiyeceklerden daha çekici gelebilir
Ağrıyı azaltacak bir şeyler : Başka hiç bir şey işe yaramazsa parasetamol işinizi kolaylaştıracaktır Doz ayarlaması için doktorunuza danışın Doktorunuz önermediği sürece bebeğinizin dişetlerine diğer bir şey sürmeyin Bunun içine alkollü içecekler de dahildir *