Son Konu

Bebeklik ve erken çocukluk döneminde beslenme ve anne sütünün önemi

makaleci

Yeni Üye
Katılım
14 Ocak 2020
Mesajlar
351,088
Tepkime
0
Puanları
36
Yaş
36
Credits
0
Geri Bildirim : 0 / 0 / 0
Yenidoğanın beslenmesi toplumsal etkileşimin birinci örneklerinden olması nedeniyle de kıymetlidir. Yeni doğanların birçoğu beslenme sırasında gözelerini açık meblağ. Emzirme, formül mama ile beslemeye nazaran, ana ile göz teması kurmaya daha tutarlı durum sağlar. Kişisel farklılıklar olmasına rağmen, emzirme ana ve bebek arasında yakınlık için bir fırsat yaratır ve ana bebek bağına olumlu tesiri vardır. İzlem çalışmalarında ana ve bebeğin karşılıklı dokunmasının, ananın bebek ile göz teması kurma mühletinin emzirerek bebeklerini besleyen analarda, formül mama ile besleyenlere nazaran, daha çokça olduğu tespit edilmiştir. Emziren analar, evlatlarını beslemelerini tamamladıktan sonra bile sıcak bağlantılarını daha uzun sürdürmektedirler. Emziren validelerin, anksiyetelerinin (gerginlik ve bunaltılarının) daha az olduğu, daha sakin, stresiz oldukları bildirilmiştir. Emzirme ana için “antistres” etkiyi başlatmaktadır. Emzirmede anne-bebek arasındaki yakınlığın, evladın gelişimine olumlu tesiri olduğu düşünülmektedir. Yapılan çalışmalarda ömrün birinci üç ayında beslenme sırasında ana bebek etkileşimi ile daha sonra bebeğin valideye bağlanması arasında değerli korelasyon bulunmuştur. Ana sütüyle beslenen evlatlar, formül mama ile beslenenlere nazaran çeşitli enfeksiyonlara daha az yakalanırlar, ayrıyeten bu evlatların mektep çağında sistolik kan basınçları daha düşüktür, ve bilişsel gelişimleri daha güzeldir, zeka ve lisan gelişimi testlerinde daha yüksek puanlar aldıklar gözlenmiştir, üstelik ana sütünü alma müddeti arttıkça bu yararlı tesir daha da belirginleşmektedir.

Emzirmenin olduğu periyotta ananın beslenmesi ve alışkanlıkları bebek açısından büyük değer taşır. Örneğin, anenin aldığı alkol, ilaçlar, sigaranın etken unsurları, kafein üzere birçok kimyasal husus ana sütüne geçerler. Bu nedenle bu hususlar emzirme periyotlarında kullanılmamalıdır. Kullanılması zarurî olan ilaçlar tabip denetiminde alınmalıdır.

Bebek emzirmesini olumsuz etkileyen durumlardan birisi bebeğin burun tıkanıklığıdır. Bu nedenle bebeklerin hasta bireylerle temasları ve birebir ortamda bulunmaları önlenmelidir. Tıkanıklığın olduğu durumlarda emzirmeden evvel 2-3 damla serum fizyolojik damlatılması burun tıkanıklığını ketler.

Evladı emzirme evladın muhtaçlığına nazaran olmalıdır. Ekseriyetle doğumdan sonraki birinci günlerde her iki göğüsten beşer dakika emzirmek kafidir. Daha sonra evladın isteğine nazaran emzirme müddeti yirmi dakikaya çıkarılabilir. Bebek açlığını uyanıp ağlayarak muayyen eder. Öğün araları birinci ayda 1-1,5 saat kadar sık yahut 4-5 saat kadar uzun aralıklı olabilir. Yeni doğan devrinde 6-10 arasında öğün varken, birinci aydan sonra 5-6'ya 3-5 aylıkta 4-5'e iner. Birçok bebek yaklaşık 2. aydan sonra geceleri beslenmeden 7-10 saat mütemadi uyuyabilir.

Bebeği emzirilecek yanın sıcaklığı müsait olmalıdır; bebeğin elbiseleri bebeği sıkmamalıdır ve bebeğin altı nezih olmalıdır. Emzirmeden evvel ana sabunla ellerini uygun bir formda yıkamalıdır. Göğüs uçları ve etrafı kaynamış ılık suyla ve arı bir bezle silinmelidir. Bebek ve ana en rahat durumda emzirmeyi gerçekleştirmelidir. Bunun için en rahat durum ananın sırtını dayayabileceği bir koltuk yahut sandalye olabilir. Emzirirken, göğsün ucu ve kahverengi ortamı tamamıyla bebeğin ağzına girmeli ve damağıyla temas etmelidir. Bu halde emme refleksi uyarılmış olunur. Çoğunlukla birinci 5 dakikada bebek kâfi biçimde sütü vücuduna alır; ama göğüsle evladı bir arada tutmak duygusal ve dokunsal muhtaçlığı bakımından gereklidir. Emzirme ahir bebek dik bir halde kucağa alınarak sırtına hafif masaj yapılmalıdır. Bu halde gaz çıkarılması gerçekleşir. Emzirmeden sonra bebek yatağına yatırılmalıdır. Emzirmeden sonra göğüs hafifçe sıkılarak arkada kalan süt boşaltılmalıdır. Sonra göğüs tekrar silinerek tülbentle kapatılmalıdır.

Birinci 4-6 ayda, ana sütünün yanında D vitamini verilmesi önerilir. Ana sütünün olmadığı yahut kâfi olmadığı durumlarda ana sütüne en yakın içeriği olan formül bebek mamaları kullanılmalıdır. Ana ve evlat için evladın beslenmesi, beslenmeden öte duygusal çevre bir paylaşımdır. O nedenle ana evladını beslemesi sırasında sıcak, yakın ve olumlu bir münasebet kurmalıdır. Evlatla göz temasını kesmemelidir. Evladını beslerken diğer etkinliklerle uğraşma, öteki insanlarla konuşma, okuma ya da TV seyretme üzere durumlar yeme sırasındaki duygusal içtimaî paylaşımı azaltarak evlatların daha az besin almasına ya da besin reddine neden olabilir. Dört ile altıncı aydan sonra ana sütü tek başına bebeğin günlük gereksinimlerini karşılamaya yetmez; bu nedenle ana sütünün yanında ek besinlere geçilmelidir. Bebeğe yeni bir besin birinci defa verileceği hengam bebek bu besine alışana kadar çok küçük ölçülerde verilmelidir; ölçü yavaş bir biçimde arttırılmalıdır. Birinci başlanan besinler düşük allerjik seviyesi olan azıklar olmalıdır. Bebekler istemedikleri gıdayı almaya yahut isteklerinin dışında daha ziyade yemeye zorlanmamalıdırlar.

 
Üst Alt