Besinler Vucudumuzda Nasıl Taşınır ?
Buyuyebilmek ve vucudumuzun sağlıklı calışmasını sağlayacak enerjiyi uretebilmek icin besleniriz Enerji vucudumuzun her yerinde uretilir: Parmak uclarımızdan kafamıza kadar Bu nedenle besinlerin vucudumuzun her yerine taşınması gerekir Besin, kan aracılığı ile vucudumuzun her noktasına ulaşır
Besinlerin kana karışabilmesi icin cok kucuk parcalara ayrılması gerekir Bu işle gorevli organlar, besinleri ceşitli işlemlerden gecirerek kana karışabilecek hale getirir
Sindirim
Karbonhidrat, yağ ve protein gibi besinlerin kana karışabilecek hale gelmesine sindirim denir Bu işi sindirimde gorevli yapı ve organlar gercekleştirir Sindirimi doğrudan gercekleştiren organlar sindirim kanalı adı altında incelenir Diğerleri ise sindirime yardımcı organlar olarak adlandırılır
Sindirim Kanalı
Ağız : Ağzımızın icerisinde dil ve dişler vardır
Dişler , koparıp parcalar ve oğutur
Tukuruk , besinleri ıslatıp kayganlaştırarak kolay yutulmasını sağlar Ayrıca tukuruk bazı besinlerin sindirimini ciğnenirken başlatır
Dil , besinlerin ciğnenmesine ve yutulmasına yardımcı olur Yediklerimizi yutağa doğru iterek yutulmasını sağlar Ayrıca besinlerin tadını da dilimizle alırız
Yutak : Ağızdan sonra gelen boşluktur Ağızdan gelen lokmaları yemek borusuna iletir Yutak aynı zamanda soluduğumuz havayı soluk borusuna iletir Bu anlamda yutak, hava ve besin trafiğini kontrol eder
Yemek Borusu : Yutaktan mideye kadar uzanır 20 25 cm uzunluğundadır Ozel hareketlerle besinleri mideye taşır
Mide : Karın boşluğunun ust bolumunde yer alır Yediğimiz besinler bir sure midede kalır yani mide bir sure besinleri depolar Kasılıp gevşeme hareketleri yaparak besinleri bulamac haline (corba kıvamı) getirir
Mide tarafından salgılanan yakıcı ve eritici ozelliğe sahip mide oz suyu da besinlerin ezilip bulamac haline gelmesine yardımcı olur Ayrıca besinlerle midemize gelen mikropları oldurur Corba kıvamındaki bu karışımı mide, ince bağırsağa gonderir
İnce Bağırsak Karın boşluğunda yer alır Değişik salgıların etkisiyle besinler ince bağırsakta emilecek duruma gelir iyice parcalanan besinler burada kana gecer Besinlerin yararlı kısımları emilince geriye kalan kısım kalın bağırsağa gonderilir
Kalın Bağırsak: İnce bağırsakta emilmeyen, işe yaramayan artık maddeler kalın bağırsağa gonderilir Bu posanın icinde kalan su ve mineraller kalın bağırsakta emilerek kana karışır Geriye kalan katı haldeki maddeler dışkı olarak anusten atılır
Adım Adım Sindirim Olayı
1 Besinler, dişler tarafından parcalanarak oğutulur Tukuruk salgısı ile ıslanır, kayganlaşır, yutulacak hale gelir Dil ile yutağa doğru itilir
2 Yutakta, gırtlak kapağı soluk borusunu kapatarak lokmanın yemek borusuna gecmesini sağlar
3 Besinler buradan yavaş yavaş iner Mide kapağı acılınca da mideye girer
4 Kasılıp gevşeyerek ve salgıladığı mide oz suyu ile besinleri bulamac haline getirir Besinler mide cıkış kapısından ince bağırsağa gecer
5 Ceşitli salgılarla besinler kana karışacak hale gelir, ince bağırsakta ilerlerken besinlerin yararlı kısımları emilerek kana karışır
6 Posa olan maddelerde kalan su ve minareller kalın bağırsakta emilerek kana gecer, iyice katılaşan posa anusten dışkı olarak dışarı atılır
Not: Sindirim, ağızda başlayıp anuste son bulan bir surectir
Sindirime Yardımcı Organlar
Karaciğer ve pankreas sindirici enzimlerle besinlerin sindirimine yardımcı olur Bu organlar salgılarını ince bağırsağa boşaltarak besinlerin emilimini sağlar