Cevap: Değerli ziyaretçimiz, Besmeleyi şerif özetle, “Rahman ve Rahim olan Allah (c.c) adıyla” demektir ve fazileti çok büyüktür. Tabi ki yapmış olduğumuz bu açıklama sadece kısa bir açıklamadır. Şimdi bu çok büyük faziletler içeren cümlenin geniş açıklamasına yer verelim.
“Bismillahirrahmânirrahim ile başlamayan her iş bereketsizdir, devam etmez ve köksüzdür” .
Müsned 2/259
ve la havle ve la kuvvete illa billahil aliyyil azim” derse, her türlü sıkıntıdan kurtulur. [Deylemi]
Her İşe Besmele İle Başlamak Çok Faziletli ve Önemlidir
Besmele okuyan kişinin başlayacağı işe ve niyetine göre anlamlar kazanmaktadır. Büyük faziletler içeren bu cümle kullanıldığı yere göre “okuyorum, başlıyorum, yapıyorum, yiyorum,” gibi yüklemler taşımaktadır.
Kul, bir davranışta bulunurken veya önemli bir işe yönelirken önce “eûzü” çekerek olumsuz etkileri def etmektedir. Daha sonra ise besmeleyi okuyarak kendinin tek başına yeterli olmadığını belirmektedir. Böylece gerçek ve mutlak gücün ancak Allah’tan (c.c) gelebileceğini ifade etmiş olmaktadır. Kul Allah’ın (c.c) yeryüzünde halife kıldığı bir varlık olarak O’nun mülkünde, O’nun adına tasarrufta bulunduğunu ifade etmektedir.
Bununla birlikte asıl malik ve hakim olan Allah’ın koyduğu ifade etmektedir. Eğer sınırları aşarsa emanete hıyanet etmiş olacağını peşinen kabul etmekte ve besmeleden güç almaktadır. Bu ise kula çok büyük bir fazilet katmaktadır.
Besmelenin Fazileti Bir Kaç Kelime İle İfade Edilemez
Allah yerine “tanrı”, rahman yerine “esirgeyen”, rahim yerine de “bağışlayan” kelimelerinin kullanılması bu isimlerin anlamlarını tam olarak karşılamamaktadır. Allah (c.c) ismi, bu isme hakkıyla layık olan “tek, eşsiz, benzersiz, bütün kemal sıfatlarına sahip ve eksikliklerden uzak, varlığı zaruri (olmazsa olmaz), yokluğu düşünülemez” isimdir. Bu durum sadece yüceler yücesine yani, Allah’u tealaya mahsustur. Bu sıfatları taşımayan hiçbir varlığa “Allah” denemez.
Yüce kitabımız Kuran’ı Kerim içerisinde Rahman ismi de Allah’a mahsustur, başka hiçbir varlık için kullanılmamıştır. Rahman demek ise “en uzak geçmişe doğru bütün yaratılmışlara sonsuz ve sınırsız lütuf, ihsan, rahmet bahşeden” demektir. Rahman, rahmetiyle muamele ederken buna mazhar olan varlığın hak etmesine, layık olmasına asla bakmamaktadır. Bu büyük sıfatın tecellisi yağmur gibi her şeyin üzerine yağar, güneş gibi her şeyi ısıtır ve aydınlatır.
Besmelede Yer Alan İfadeler Fazileti ve Önemini Göstermektedir
Rahim demek ise “çok merhametli, rahmeti bol” demektir ve bu sıfatla kullar da nitelenebilir. Allah’ın rahim ismi daha çok kullarının gelecekte elde etmek üzere hak ettikleri merhameti ifade etmektedir. Kul dünya hayatında hak ettiği rahmetin karşığının çoğuna ahirette ulaşacaktır.. “Esirgemek” ve “bağışlamak” sonsuz, engin olan rahmetin sadece bir parçasıdır.
İnsanların uydurdukları, kendilerine göre bazı anlamlar yükledikleri mabudlara tanrı denebilir. Bununla birlikte samimi ve İslam dini inancı çerçevesinde olduğu taktirde tanrı kelimesi Allah (c.c) için de kullanılabilir. Halbuki Allah ismi O’ndan başka hiçbir varlık için kullanılamaz ve Arapça dilinde de kullanılmamıştır.
Bu detaylı açıklamadan sonra besmelenin faziletinin ve öneminin ne kadar büyük olduğunu görmekteyiz. Hem
açısından hemde kulluk bilinci açısından besmelenin fazileti ve anlamı büyük önem arz etmektedir.
Özetle, yukarıda ki resimde Arapça metni bulunan besmelenin anlamı “Rahman ve Rahim olan Allah’ın adı ile” demektir. Kul ise bu hikmet dolu sözün anlamına vakıf olduğu ölçüde faziletine vakıf olabilmektedir. Yüce Mevla’mız bizlere bu sırra vakıf olmayı nasip eylesin.