Beton ceşitleri
Beton turleri
Beton sınıfları
Beton ozellikleri
HAZIR BETON CEŞİTLERİ
1BASINC DAYANIMINA GORE;
Betonun basınc dayanım mukavemet standart kur koşullarında saklanmış (20ºC±2ºC kirece doygun su icerisinde) bekletilerek 28 gunluk silindir (15cm*30cm) ve kup (15cm*15cm*15cm) numuneleri uzerinde yapılmaktadır Betonun basınc dayanım sınıfı olarak C1416C1620C18C2025C2530C3037C3545C4050C4555C5060 olmak uzere 10 ceşit sınıfa ayrılmıştırHazır Betonda TS EN2061 standartına uygun beton basınc mukavemetleri aşağıdaki tabloda belirtilmiştir
Karakteristik Basınc Mukavemeti (fck)
Beton Sınıfı Silindir (Nmm2) 28 Gun Kup (Nmm2) 28 Gun
C 1416 14 16
C 1620 16 20
C 18 18 22
C 2025 20 25
C 2530 25 30
C 3037 30 37
C 3545 35 45
C 4050 40 50
2KIVAM SINIFLARI:
Betonun işlenebilme ozelliği ile tayin edilebilmektedir; Kıvam ,betonun kullanım yarine (kalıp geometrisi,demir sıklığı,eğim),betonun yerleştirme ,sıkıştırma ,mastarlama imkanlarına ve işciliğine,şantiyede beton iletim imkanlarına (pompa,kova) bağlı olarak ozenle secilmesi gereken bir ozelliktirHazır Beton Standardı TSEEN 2061 5 kıvam sınıfı bulunmaktadır
Kıvam Sınıfı Cokme
Sınıfı En kucuk değer (mm) En Buyuk Değer (mm)
S1 10 mm 40 mm
S2 50 mm 90 mm
S3 100 mm 150 mm
S4 160 mm 210 mm
S5 ≥220 mm
S1,S2,S3,S4 ve S5 sembolleri ile tanımlanan bu kıvam sınıfları ,cokme (slump) konisi deneyi ile olculmektedirhazır betonda şantiye teslimi kıvam , taşıma suresi ve beton sıcaklığına bağlıdırTaşıma suresi ve beton yukseldikce , santralden şantiyeye kıvam kaybı artmaktadırBu kıvam kaybının betona su verilerek dengelenmesi S5 220mm cokmemesi mukavemetini duşurmektedir
Slump (cokme) deneyi yapılırken;
Cokme hunisi duz bir zemine konur
Standart cokme hunisi uc ceşit kademede doldurulup (132333),her kademede 25 kez standart şişleme cubuğuyla şişlenir
Huni tamamen dolunca ust yuzeyi mala ile duzlenir
Huni yavaşca yukarı doğru kaldırılır,bu sırada taze beton kendi ağırlığıyla coker
Şişleme cubuğu huninin uzerine konur ve coken betonun ust seviyesinden cubuğun altına kadar olan mesafe olculurBu uzunluk taze betonun cokme (slump) değeri olarak adlandırılır
Betonun yerleştirme işlemi sırasında vibrator kullanılması kacınılmazdırAfet bolgelerinde yapılacak yapılar hakkında yonetmelik de vibrator kullanmadan beton dokumu işlemi yasaklanmıştırŞişleme,tokmaklama vb elle sıkıştırma usulleri,yalnızca vibrator kullanımıyla beraber,yardımcı usuller olarak kabullenilir
Betonun taşınması sırasında oluşan kıvam kaybının muhtemel nedenleri aşağıdakiler olabilir;
21Betonun yalancı priz yapmasıBunun onune karıştırma işlemine devam edilerek gecilebilir
22Uzun taşıma mesafeleriYol boyunca beton priz almaya başlayabilirKarışım suyu da buharlaşabilir
23Dokumden once aşırı karıştırma
24Sıcak hava şartları
Ozellikle bina sektorunde beton işciliğinde bilinc ve eğitim duzeyi duşuk olduğundan taşıma,yerleştirme ve mastarlama işlemlerinin kolaylığı bakımından 180220 mm (S3S4 kıvamlı beton) cokmeli ,cok akıcı kıvamlı beton kullanma,bu amacla da şantiyede hazır betona su verme eğilimi yuksektirBu eğilimin mukavemet duşurucu zararlı sonucunu yok etmek icin Turkiye Hazır Beton Birliği Yonetim Kurulu bir karar alarak uyelerine şantiye teslimi beton kıvamını S4 duzeyinde (cokme 160mm) tutmalarını tavsiye etmiş,bunu yaparken su\cimento oranına (dolasıyla mukavemete) dikkatlerini cekmeyi de ihmal etmemiştirBu konuda bilgilenen ve bilinclenen muşteriler S4 kıvamlı beton sipariş vermektedir
3AGREGA EN BUYUK (MAKSİMUM) DANE BUYUKLUĞU SINIFLARI:
Beton icinde kullanılacak en iri agrega tane buyukluğunun kalıp en dar boyutu,doşeme derinliği,pas payı,en sık donatı aralığı gibi unsurlarla uyumlu bicimde; En buyuk agrega dane buyukluğu sınıfı Dmax (mm)
D1 (1 Nolu) 12 mm
D2 (2 Nolu) 22 mm
D3 (3 Nolu) 32 mm
D4 (4 Nolu) 64 mm
Yukarıda belirtilen şekilde secilmesi gerekir Piyasada yaygın bicimde kullanılan hazır beton 2 Nolu agregaolandırCok sık donatılı ve ince kesitli elemanlarda bazı bilincli muşteriler 1 Nolu agrega hazır beton siparişi vermektedir
Beton turleri
Beton sınıfları
Beton ozellikleri
HAZIR BETON CEŞİTLERİ
1BASINC DAYANIMINA GORE;
Betonun basınc dayanım mukavemet standart kur koşullarında saklanmış (20ºC±2ºC kirece doygun su icerisinde) bekletilerek 28 gunluk silindir (15cm*30cm) ve kup (15cm*15cm*15cm) numuneleri uzerinde yapılmaktadır Betonun basınc dayanım sınıfı olarak C1416C1620C18C2025C2530C3037C3545C4050C4555C5060 olmak uzere 10 ceşit sınıfa ayrılmıştırHazır Betonda TS EN2061 standartına uygun beton basınc mukavemetleri aşağıdaki tabloda belirtilmiştir
Karakteristik Basınc Mukavemeti (fck)
Beton Sınıfı Silindir (Nmm2) 28 Gun Kup (Nmm2) 28 Gun
C 1416 14 16
C 1620 16 20
C 18 18 22
C 2025 20 25
C 2530 25 30
C 3037 30 37
C 3545 35 45
C 4050 40 50
2KIVAM SINIFLARI:
Betonun işlenebilme ozelliği ile tayin edilebilmektedir; Kıvam ,betonun kullanım yarine (kalıp geometrisi,demir sıklığı,eğim),betonun yerleştirme ,sıkıştırma ,mastarlama imkanlarına ve işciliğine,şantiyede beton iletim imkanlarına (pompa,kova) bağlı olarak ozenle secilmesi gereken bir ozelliktirHazır Beton Standardı TSEEN 2061 5 kıvam sınıfı bulunmaktadır
Kıvam Sınıfı Cokme
Sınıfı En kucuk değer (mm) En Buyuk Değer (mm)
S1 10 mm 40 mm
S2 50 mm 90 mm
S3 100 mm 150 mm
S4 160 mm 210 mm
S5 ≥220 mm
S1,S2,S3,S4 ve S5 sembolleri ile tanımlanan bu kıvam sınıfları ,cokme (slump) konisi deneyi ile olculmektedirhazır betonda şantiye teslimi kıvam , taşıma suresi ve beton sıcaklığına bağlıdırTaşıma suresi ve beton yukseldikce , santralden şantiyeye kıvam kaybı artmaktadırBu kıvam kaybının betona su verilerek dengelenmesi S5 220mm cokmemesi mukavemetini duşurmektedir
Slump (cokme) deneyi yapılırken;
Cokme hunisi duz bir zemine konur
Standart cokme hunisi uc ceşit kademede doldurulup (132333),her kademede 25 kez standart şişleme cubuğuyla şişlenir
Huni tamamen dolunca ust yuzeyi mala ile duzlenir
Huni yavaşca yukarı doğru kaldırılır,bu sırada taze beton kendi ağırlığıyla coker
Şişleme cubuğu huninin uzerine konur ve coken betonun ust seviyesinden cubuğun altına kadar olan mesafe olculurBu uzunluk taze betonun cokme (slump) değeri olarak adlandırılır
Betonun yerleştirme işlemi sırasında vibrator kullanılması kacınılmazdırAfet bolgelerinde yapılacak yapılar hakkında yonetmelik de vibrator kullanmadan beton dokumu işlemi yasaklanmıştırŞişleme,tokmaklama vb elle sıkıştırma usulleri,yalnızca vibrator kullanımıyla beraber,yardımcı usuller olarak kabullenilir
Betonun taşınması sırasında oluşan kıvam kaybının muhtemel nedenleri aşağıdakiler olabilir;
21Betonun yalancı priz yapmasıBunun onune karıştırma işlemine devam edilerek gecilebilir
22Uzun taşıma mesafeleriYol boyunca beton priz almaya başlayabilirKarışım suyu da buharlaşabilir
23Dokumden once aşırı karıştırma
24Sıcak hava şartları
Ozellikle bina sektorunde beton işciliğinde bilinc ve eğitim duzeyi duşuk olduğundan taşıma,yerleştirme ve mastarlama işlemlerinin kolaylığı bakımından 180220 mm (S3S4 kıvamlı beton) cokmeli ,cok akıcı kıvamlı beton kullanma,bu amacla da şantiyede hazır betona su verme eğilimi yuksektirBu eğilimin mukavemet duşurucu zararlı sonucunu yok etmek icin Turkiye Hazır Beton Birliği Yonetim Kurulu bir karar alarak uyelerine şantiye teslimi beton kıvamını S4 duzeyinde (cokme 160mm) tutmalarını tavsiye etmiş,bunu yaparken su\cimento oranına (dolasıyla mukavemete) dikkatlerini cekmeyi de ihmal etmemiştirBu konuda bilgilenen ve bilinclenen muşteriler S4 kıvamlı beton sipariş vermektedir
3AGREGA EN BUYUK (MAKSİMUM) DANE BUYUKLUĞU SINIFLARI:
Beton icinde kullanılacak en iri agrega tane buyukluğunun kalıp en dar boyutu,doşeme derinliği,pas payı,en sık donatı aralığı gibi unsurlarla uyumlu bicimde; En buyuk agrega dane buyukluğu sınıfı Dmax (mm)
D1 (1 Nolu) 12 mm
D2 (2 Nolu) 22 mm
D3 (3 Nolu) 32 mm
D4 (4 Nolu) 64 mm
Yukarıda belirtilen şekilde secilmesi gerekir Piyasada yaygın bicimde kullanılan hazır beton 2 Nolu agregaolandırCok sık donatılı ve ince kesitli elemanlarda bazı bilincli muşteriler 1 Nolu agrega hazır beton siparişi vermektedir