Beyin merkezi sinir sistemi organları ve gorevler
imagesbeyinvemerkezisinirsistemininbolumlerivegorevleri5adbb1616c615
Beyin (Cerebrum)
Kafatası boşluğunun yukarı kısmında bulunan beyin, sinir merkezlerinin en buyuğudur İnsanda beyin, tum sinir merkezlerinin ağırlığının yarısını oluşturur Beyin, birbirinin ayna goruntusu biciminde olan iki yarım kureye ayrılmıştır Bu yarımkurelerin yuzeyinde birtakım girintiler, cıkıntılar ve kıvrımlar bulunur Beynin ust tabakası kul rengindedir ve sinir hucrelerinden oluşmuştur Beynin alt tabakası beyazdır v dan meydana gelmiştir Beyaz tabaka beyin bağlar
Beyin, gorme, işitme gibi duysal algıların; duygulanma, duşunme, ha tırda tutma, istemli hareketlerde bulunma gibi en karmaşık eylemlerin ve bilinc ile kişiliği meydana getiren yetilerin merkezidir Bu ceşitli yetiler beyin yuzeyinde belli bolgelerde toplanmıştır Beyin yarımkurelerinin bir arızaya uğraması zekayı, belleği, duşunerek ve istemli olarak davranma gucunu yok edebilir Beyinde noronlar cok geniş olcude ve cok karmaşık bicimde birbirleriyle ilişki halindedir Deneme maksadı ile beyin yarımkureleri ameliyatla cıkarılmış bir guvercin bakar, fakat gormez Ancak havaya atıldığı zaman ucar Ağzına sokulmazsa onunde duran yem
Talamus ve Hipotalamus
Son zamanlarda onbeyin ile orta ve arkabeyin arasında, yani beynin ic kısımlarında bulunan birtakım organlar uzerinde onemli araştırmalar yapılmaktadır Genel olarak bu bolgede inceleme yapmak zordur işte burada omurilik soğanının ust kısmı ile beynin iki yarımkuresi arasında gomulu durumda bulunan talamus organı vardır Burası omurilikten gelip beynin merkezlerine giden ve beyinden gelip omuriliğe giden duysal ve devimsel sinirlerin gelip gectiği yerdir
Talamusun hemen altında hipotalamus denilen bir organ bulunur Butun beynin ancak yuzde birinden az bir kısmını oluşturduğu halde hipotalamusun onemli fonksiyonları vardır Merkez sinir sisteminin en cok kan damarları ile orulu kısmı olup butun organizmanın tum kimyasal durumuna karşı en duyarlı yeridir Hipotalamus aynı zamanda hem beyin hem de hipofiz guddesi ile sıkı sinirsel ilişki halindedir Hipotalamusun esas itibarıyla metabolik calışmanın, beden ısısını duzene koyan otonom fonksiyonların merkezi olduğu anlaşılmaktadır Hipotalamus vucudun besin ve su ihtiyaclarına da duyarlıdır Bu turlu viseral ve somatik eylemlerin duzene konması mekanizmasına homeostasis denir Boylece beden ısısı, kanda su ve şeker miktarı gibi hususlar, yaşamaya en elverişli seviye ve miktarlarda tutulur Hipotalamusun, gudulenme durumu, ofke, korku, cinsel heyecan gibi duygusal tepkiler uzerinde de onemli tesirleri olduğu anlaşılmaktadır
Beyincik (Cerebellum)
Beynin arkasında kafatası boşluğunun alt ve arka kısmında bulunan beyincik,beynin dortte biri kadardırBunun gorevi bedenin dengesini ve hareketler arasındaki işbirliği ve ahengi sağlamaktır Beyinciği cıkarılmış bir hayvanda duşunme, davranma ve duysallık hicbir zarar gormez, ancak hayvan ucamaz ve dengeli yuruyemez
Beyinciğin yeni keşfedilmiş bir başka fonksiyonu da devimsel oğrenme anılarının saklandığı merkez olmasıdır Psikolog Richard F Thompson oğrenmenin temel yapısının butun memelilerde aynı olduğunu dikkate alarak arkadaşlarıyla birlikte tavşanların beyinlerinde klasik şartlanma tekniği ile yaptıkları incelemelerden sonra, devimsel oğrenme anılarının beyincikte depolandığını saptamışlardır (Mccarthy, 1992) Bu buluşun, yani anıların nerede saklandığını bulmak, nasıl meydana geldikleri gibi cok onemli bir sorunu cozmede atılmış bir ilk adım olduğu sayılmaktadır
Beyin Soğanı
Omuriliğin beyin icine girmiş bir kısımdır On iki cift kafatası sinirinden son yedi cifti ile solunum aygıtına ait sinirler, beyin soğanından cıkar Bunların bir kısmı burada caprazlaşır Bu, bedenin sol kısmında olan bir felcin nicin beynin sağ tarafındaki bir arızadan ileri geldiği olgusunu acıklar Beyin soğanının nefes alma, yutma, sindirim ve kalp carpması gibi eylemler uzerinde onemli etkileri olduğu saptanmıştır Beyin soğanında bulunan ve bir ağ manzarası gosteren retikuler formasyonların, uyku ve uyanıklık hali ile ilgili olduğu sanılmaktadır Bu bolgeye şiddetli bir vuruş insanı derin uyku veya koma haline sokmaktadır
Omurilik
Omurga halkalarının meydana getirdiği oluk icinde beyinden 45 santimetre kadar aşağı doğru uzanır Beyinde olduğu gibi beyaz ve kulrengi kısımları vardır Ama beyindeki durumun aksine omuriliğin kulrengi kısmı icinde, beyaz kısmı ise dışındadır Kulrengi madde, omuriliğin icerisinde X harfine benzer bir bicimdedir Kulrengi madde sinir merkezlerinin ana cevheridir Duysal sinirler ilettikleri uyarımı buraya bırakır, devimsel sinirler le kasları ya da bezleri harekete gecirecek emirleri buradan alırlar
Omurilik hem bir sinir merkezi, hem de iletici bir organdır Bir sinir merkezi olarak kendiliğinden meydana gelen ve istemli olmayan refleksleri yonetir iletici organ olarak da birtakımduysal ve devimsel uyarımların beyne ya da kaslara gitmesini sağlar Kol ve bacak gibi bedenin onemli oranlarının sinirleri omuriliğe bağlıdır
imagesbeyinvemerkezisinirsistemininbolumlerivegorevleri5adbb1616c615
Beyin (Cerebrum)
Kafatası boşluğunun yukarı kısmında bulunan beyin, sinir merkezlerinin en buyuğudur İnsanda beyin, tum sinir merkezlerinin ağırlığının yarısını oluşturur Beyin, birbirinin ayna goruntusu biciminde olan iki yarım kureye ayrılmıştır Bu yarımkurelerin yuzeyinde birtakım girintiler, cıkıntılar ve kıvrımlar bulunur Beynin ust tabakası kul rengindedir ve sinir hucrelerinden oluşmuştur Beynin alt tabakası beyazdır v dan meydana gelmiştir Beyaz tabaka beyin bağlar
Beyin, gorme, işitme gibi duysal algıların; duygulanma, duşunme, ha tırda tutma, istemli hareketlerde bulunma gibi en karmaşık eylemlerin ve bilinc ile kişiliği meydana getiren yetilerin merkezidir Bu ceşitli yetiler beyin yuzeyinde belli bolgelerde toplanmıştır Beyin yarımkurelerinin bir arızaya uğraması zekayı, belleği, duşunerek ve istemli olarak davranma gucunu yok edebilir Beyinde noronlar cok geniş olcude ve cok karmaşık bicimde birbirleriyle ilişki halindedir Deneme maksadı ile beyin yarımkureleri ameliyatla cıkarılmış bir guvercin bakar, fakat gormez Ancak havaya atıldığı zaman ucar Ağzına sokulmazsa onunde duran yem
Talamus ve Hipotalamus
Son zamanlarda onbeyin ile orta ve arkabeyin arasında, yani beynin ic kısımlarında bulunan birtakım organlar uzerinde onemli araştırmalar yapılmaktadır Genel olarak bu bolgede inceleme yapmak zordur işte burada omurilik soğanının ust kısmı ile beynin iki yarımkuresi arasında gomulu durumda bulunan talamus organı vardır Burası omurilikten gelip beynin merkezlerine giden ve beyinden gelip omuriliğe giden duysal ve devimsel sinirlerin gelip gectiği yerdir
Talamusun hemen altında hipotalamus denilen bir organ bulunur Butun beynin ancak yuzde birinden az bir kısmını oluşturduğu halde hipotalamusun onemli fonksiyonları vardır Merkez sinir sisteminin en cok kan damarları ile orulu kısmı olup butun organizmanın tum kimyasal durumuna karşı en duyarlı yeridir Hipotalamus aynı zamanda hem beyin hem de hipofiz guddesi ile sıkı sinirsel ilişki halindedir Hipotalamusun esas itibarıyla metabolik calışmanın, beden ısısını duzene koyan otonom fonksiyonların merkezi olduğu anlaşılmaktadır Hipotalamus vucudun besin ve su ihtiyaclarına da duyarlıdır Bu turlu viseral ve somatik eylemlerin duzene konması mekanizmasına homeostasis denir Boylece beden ısısı, kanda su ve şeker miktarı gibi hususlar, yaşamaya en elverişli seviye ve miktarlarda tutulur Hipotalamusun, gudulenme durumu, ofke, korku, cinsel heyecan gibi duygusal tepkiler uzerinde de onemli tesirleri olduğu anlaşılmaktadır
Beyincik (Cerebellum)
Beynin arkasında kafatası boşluğunun alt ve arka kısmında bulunan beyincik,beynin dortte biri kadardırBunun gorevi bedenin dengesini ve hareketler arasındaki işbirliği ve ahengi sağlamaktır Beyinciği cıkarılmış bir hayvanda duşunme, davranma ve duysallık hicbir zarar gormez, ancak hayvan ucamaz ve dengeli yuruyemez
Beyinciğin yeni keşfedilmiş bir başka fonksiyonu da devimsel oğrenme anılarının saklandığı merkez olmasıdır Psikolog Richard F Thompson oğrenmenin temel yapısının butun memelilerde aynı olduğunu dikkate alarak arkadaşlarıyla birlikte tavşanların beyinlerinde klasik şartlanma tekniği ile yaptıkları incelemelerden sonra, devimsel oğrenme anılarının beyincikte depolandığını saptamışlardır (Mccarthy, 1992) Bu buluşun, yani anıların nerede saklandığını bulmak, nasıl meydana geldikleri gibi cok onemli bir sorunu cozmede atılmış bir ilk adım olduğu sayılmaktadır
Beyin Soğanı
Omuriliğin beyin icine girmiş bir kısımdır On iki cift kafatası sinirinden son yedi cifti ile solunum aygıtına ait sinirler, beyin soğanından cıkar Bunların bir kısmı burada caprazlaşır Bu, bedenin sol kısmında olan bir felcin nicin beynin sağ tarafındaki bir arızadan ileri geldiği olgusunu acıklar Beyin soğanının nefes alma, yutma, sindirim ve kalp carpması gibi eylemler uzerinde onemli etkileri olduğu saptanmıştır Beyin soğanında bulunan ve bir ağ manzarası gosteren retikuler formasyonların, uyku ve uyanıklık hali ile ilgili olduğu sanılmaktadır Bu bolgeye şiddetli bir vuruş insanı derin uyku veya koma haline sokmaktadır
Omurilik
Omurga halkalarının meydana getirdiği oluk icinde beyinden 45 santimetre kadar aşağı doğru uzanır Beyinde olduğu gibi beyaz ve kulrengi kısımları vardır Ama beyindeki durumun aksine omuriliğin kulrengi kısmı icinde, beyaz kısmı ise dışındadır Kulrengi madde, omuriliğin icerisinde X harfine benzer bir bicimdedir Kulrengi madde sinir merkezlerinin ana cevheridir Duysal sinirler ilettikleri uyarımı buraya bırakır, devimsel sinirler le kasları ya da bezleri harekete gecirecek emirleri buradan alırlar
Omurilik hem bir sinir merkezi, hem de iletici bir organdır Bir sinir merkezi olarak kendiliğinden meydana gelen ve istemli olmayan refleksleri yonetir iletici organ olarak da birtakımduysal ve devimsel uyarımların beyne ya da kaslara gitmesini sağlar Kol ve bacak gibi bedenin onemli oranlarının sinirleri omuriliğe bağlıdır
