Bilgisayardaki Dosya Uzantıları ve anlamları

ASF (Advanced Streaming Format) : Microsoftun ucuncu nesil CODECler ile sıkıştırılmış ses veveya video goruntuleridir
Windows Media Player,Winamp,BSPlayer,DivX Player gibi ortam yurutuculeriyle calıştırılabilir

ASP (Active Server Page) : Sunucu tarafında işlem goren proglamlama dili ASPnin kaynak kodlarının bulunduğu metin tabanlı dosyadırNotepad,Word ve benzeri herhangibir metin editoru ile acılıp duzenlenebilir

AVI (Audio Video İnterleave File) : Bir veye birkac kodec ile belirli bir satandartta sıkıştırılmış video dosyalarıdırDivX oynatıcılar, Quick Time ve Real Player gibi programlar tarafından calıştırılabilir

BAT (Batch Processing) : DOSun calıştırılabilir dizi dosyalarıdırİcerisinde sırayla calıştırılacak programlar veveya uygulanacak komutların bir listesi bulunurTıklandığında da sırasıyla bu listedeki adımlar uygulanır

BMP (Windows OS2 Bitmap Graphics) : Milyonlarca rengi gosterebilen grafik dosyalarıdır Grafik editorleri ve gostericileri tarafından goruntulenebilirİnternet Explorer,Photoshop,İrfanwiev,Paint, ACDSee,Paintshop Pro gibi programlarla calışır

COM (Command) : İşletim sistemimizde, fareyle tıklayarak yada komut satırı uzerinden doğrudan calıştırılabilir, komut icra eden dosyalardırGenellikle bir programı başlatırlarSistemin duzenli işleyişi icin oluşturulmuş ve herangibir programı bir programı calıştırmıyormuş gibi gorunen com dosyalarıda mevcuttur

CSS (Cascading Style Sheet) : Web dokumanlarına renk, yazı tipi, boşluklar gibi ceşitli stillerin verildiği kod dosyalarıdırDoğrudan calıştırılamazlarHTML sayfası gibi bir web dokumanı tarafından cağrılıp, iceriği o sayfa uzerinde uygulatılır

DLL (Dynamic Link Library) : İşletim sistemi uzerinde birden fazla program tarafından kullanıabilen destek kutuphane dosyalarıdır Eğer birkac program aynı anda kutuphanedeki belirli bir işe ihtiyac duyarsa ilgili DLL dosyası bu desteği sağlayarak birden fazla programın eş zamanlı olarak calışmasına olanak sağlarDoğrudan tıklayarak calıştırılamazlar

DOC (Word Document) : Temel anlamda metin dokumanlarını temsil ederMicrosoftun farklı surumundeki Word programı ile, WordPad ile yada benzer tarz ucretsiz dağıtılan Ofis programlarıyla calıştırılabilirler

EXE (Executable File) : Tıpkı com gibi tıklayarak yada komut satırından doğrudan calıştırılabilen dosyalardırWindows ve DOS altındaki EXE uzantılı tum programlar bu yolla calıştırılabilirlerBurada da arka planda sistemin duzenli işleyişini sağlamak uzere calışan EXE dosyaları vardır

FLA (Flash Movie Authoring File) : Macromedia flash ile hazırlanan animasyonların, uzerinde değişiklik yapabilmeye olanak sağlayan kaynak dosyalarıdır

GIF (Graphic Interchange Format) : Web icin encok kullanılan dosyalardan biridir ve tum tarayıcılar tarafından desteklenir En fazla 256 renk gosterme kapasitesine sahiptirİki renk cizimler,duz cizgiler ve basit grafikler icin birebirdirAynı zamanda zemini şeffaf (transparan) resimler ve animasyonlar da bu dosyalarda kullanılabilirTum resim işleyici ve gosterici programlar tarafından acılabilirler

HTM, HTML (Hypertext Markup Language) : Web uzerinde kullanılan sayfaların evrensel dili olan HTML programlama dili ile hazırlanmış dokumanların uzantısıdır Duz metinler, resimler ve linkleri icerebilirHerhangibir internet tarayıcısı ile rahatlıkla goruntulenebilir

JPE,JPEG,JPG (JPEGJIFF Image) : Bir diğer populer grafik dosyasıdır256 renkler sınırlı olmadığı icin yuksek kalite resimler,fotoğraflar gibi milyonlarca rengin kullanıldığı gorselleri kapsayan resim formatıdırBuyuk boyutlu BMP dosyalarının sıkıştırılmış hali diye duşunulebilinirDosya boyutu olarak cok daha az yer kaplarSasydam zeminleri ve animasyonları desteklemezTum resimişleyici ve gosterici programlar ve internet tarayıcılarla goruntulenebilirler

JS (JavaScript Source Code) : Metin tabanlı dosyalardırİnternette sıklıkla rastladığımız kayan yazılar gibi pek cok efekti sağlayan kaynak kodları icerirWindows Script Host,Dreamweaver MX,Notepad,Netscape Navigator,Pavscript,Ultraedit gibi pekcok editor tarafından acılabilirler

MBD (Access Database) : Microsoftun Ofis paketi icerisinde gelen Access veri tabanı programının kaynak dosyasıdırVeriler,bağlantıları ve tablolama yapılarının yanında formlar,raporlar gibi pek cok ozelliği icerirler

MID,MIDI (Musıcal Instrument Dıgıtal Interface) : Elektronic cihazların biribirleriyle etkileşimli ve eş zamanlı olarak calışmasını sağlayan MIDI protokolune ait dosyalardırHerhangibir muzuk calar ile calıştırılabilirler

MOV (QuickTime MovieVideo Clip) : Apple tarafından geliştirilen bir film veya video dosyasının formatıdırQuickTime programıyla goruntulenebilir

MP3 (MPEG Audio Stream Layer III ) : Oldukca populer sıkıştırılmış ses formatıdırSes kalitesi yapılan kayıt turune gore değişiklik gosterebilir128Kbpsten duşuk seviyedeki dosyalarda kalitede giderek azalırWinamp başta olamk uzere pek cok ortam yurutucusu tarafından calıştırılırlar

MPE,MPEGMPG MPEG (Motion Picture Experts Group) : Ses,video ve bilgisayar endustrisinin geliştirdiği goruntu teknolojileri uzerine standartları belirleyen Motion Picture Experts Group tarafından geliştirilmiş yuksek kalitedeki dijital videogoruntu formatının uzantılarıdırWindows Media Player,Real Player veya herhangi bir DivX oynatıcı ile goruntulenebilir

PDF (Portable Document Format) : Adobeun oluşturduğu dosya formatıdırBasılabilir ve duzenlenebilir gorunuş ve duzen olarak oldukca kaliteli dokumanlardırAcrobat Reader başta olmak uzere pek cok PDF okuyucu programla goruntulenebilir

PHP, PHP4, PHTML (Hypertext Preprocessor Script) : Acık kaynak programlama dilinin kaynak kod dosyalarıdırSunucu tarafından derlenirler ve dinamik web sayfalarında kullanılırlarOzet olarak dinamik sayfalar kullanıcıyla iletişim halinde olan ve bilgi alışverişinin yaşandığı yerlerdirLINUX (UNIX) tabanlı web sunucularında calışır

PNG (Portable Network Graphic) : GIF dosyalarına benzer bir diğer grafik dosya formatıdırSaydam zeminli resimleri destekleyebilir ancak animasyonları icermezGIF dosyalarından farkı ise milyonlarca rengi destekleyebilmesidirMacromedia fireworks başta olmak uzere pek cok resim editoru tarafından goruntulenebilir

PPS (Power Point Slayt Show) : Microsoftun sunum hazırlama goruntuleme ve duzenleme programı Power Point dosyalarıdır

RA (Real Audio Streaming Media) : Real Networks tarafından geliştirilen farklı kalitelerde sıkıştırılabilen ses ve goruntu dosyalarını temsil ederAcabilmek icin Real Player programına ihtiyac vardır

RAR (WinRAR Compressed Archive) : Birden fazla dosyanın tek bir sıkıştırılmış dosya haline get irilmesine yrayan arşiv dosyalarının uzantısıdırBu yolla dosyalar daha az yer kaplarlar ve tek bir klasor icindeymiş gibi dururlarSıkıştırılan dosyalar birden fazla parcalara da bolunebilirDosya uzantıları ise R00dan R99a kadar uzanırWinRAR veya WinAce gibi programlarla acılabilirler

SWF (Shockwave Flash) : Macromedia Flash ile hazırlanmış animasyonların goruntulenebilir haldeki dosyalarının uzantılarıdırBu dosyalar uzerinde değişiklik yapılamazİnternet tarayıcılar,Flash,Swish ve benzer tarz diğer ufak Flash oynatıcı programlar tarafından goruntulenebilir

TIF,TIFF (Tagged Image Format File) : Cok yuksek kalitedeki resimleri sunan ve baskıda kullanılabilir dosya uzantılarıdırMilyonlarca rengi destekleyebilirPhotoshop gibi gelişmiş resim editorleri tarafından goruntulenebildiği gibi,Macintosh ile de uyumluluk gosterir

TMP (Temporary FileFolder) : Bilgisayarımız calışırken,progaramlarımızın gecici bir sure icin kullandığı ve kullanım bittikten belirli bir sure sonra kendiliğinden silinen dosya ve klasorlerdirHerhangi bir programla doğrudan tıklanarak acılmazlar

TTF (True Type Font) : İşletim sistemimizin kullandığı yazı tiplerini temsil ederAcabilmek icin işletim sistemimizin font gosterici programı veya herhangibir font editoru kullanılabilir

TXT (Text File) : Metin dosyalarıdırSadece duz yazı icerirlerNotepadWordpad gibi herhangibir metin editoru tarafından goruntulenebilirler

VOB (Vide Object) : Sıkıştırılmış cok yuksek kalitedeki vide,cok kanallı sesler ve alt yazıların bir arada sunulduğu DVDlereki goruntu dosyalarıdırWinDVD gibi DVD oynatıcı programlar ve DVD oynatıcılar tarafından goruntulenebilirler

WAV (Waveform Audio) : Ses dosyaları icin Microsoft tarafından oluşturulmuş bir formatı temsil ederSistem,oyun ve muzik CDleri icin ortak bir standart olması duşunulerek geliştirilmiştirMacintosh gibi diğer platformlarda da kabul gormuşturWindows Media Player ve benzeri programlarla acılabilirler

WMA (Windows Media Audio File) : Microsoftun MP3 formatına karşı cıkardığı sıkıştırılmış ve yuksek kalitedeki ses formatıdırWindows Media Player yanında Real Player veya Winamp ile de acılabilir

XLS (Excel Worksheet) : Microsoftun ofis paketindeki Excel tablolama ve veri işleme programını temsil ederBenzer şekilde ucretsiz Ofis yazılımları ve Microsoft ofis paketi ile calışabilirler

ZIP : Sıkıştırılmış arşiv dosyalarıdırBir veya birkac dosyanın bir butun halinde ve mevcut dosya boyutundan cok daha duşuk değerlerde saklanmasını sağlarKlasorlerin sıkıştırılmasıda mumkundurBu dosyaları acmak icin WinZip veya WinRAR gibi programlar kullanılabilirXPde Zip dosyaları birer klasor gibi gorulur