Bilgisayar kim tarafından ne zaman icat edildi? Bilgisayarların pek çok farklı sınıflandırması olması nedeniyle bilgisayarı kimin icat ettiği sorusunun cevaplanması pek kolay değildir. Dolayısıyla, bu yazımızda, Difference Engine (Fark Motoru)’dan başlayıp, bugün kullandığımız bilgisayarlara kadar tarihsel bir açıklama yapacağız. “Bilgisayar” kelimesi ilk olarak “hesaplama yapan insanları tanımlamak için kullanıldı.” 1613 yılında kullanıldı.
İlk mekanik bilgisayar
1822’de Charles Babbage, ilk otomatik hesaplama makinesi olarak düşünülen Difference Engine‘i kavramsallaştırdı ve geliştirmeye başladı. Difference Engine (Fark Motoru), birkaç sayı seti hesaplama ve sonuçlarını yazıdrma yeteneğine sahipti. Babbage, Ada Lovelace’den Difference Engine’in geliştirilmesiyle ilgili bir takım yardımlar aldı. Maalesef, projesine kaynak bulma sorunları nedeniyle, Babbage bu makinenin tam ölçekli bir çalışan sürümünü hiçbir zaman tamamlayamadı.
1837’de Charles Babbage Analytical Engine (Analitik Motor) adını verdiği ilk genel mekanik bilgisayar fikrini ortaya attı. Analytical Engine, Aritmetik Logic Unit (ALU), temel akış kontrolü, delikli kartlar (Jacquard Loom’dan esinlenmiştir) ve dahili bellek gibi kısımlardan oluşmaktaydı. Bu ilk genel amaçlı bilgisayar konsepti olarak tarihe geçti. Maalesef finansman sorunları nedeniyle, Charles Babbage hayatta iken bu bilgisayar hiçbir zaman inşa edilmedi. 1910’da, Charles Babbage’nin en küçük oğlu olan Henry Babbage, bu makinenin bir bölümünü tamamlayabildi ve temel hesaplamalar yapabildi.
1991 yılının Haziran ayında Londra Bilim Müzesi, Babbage’ın Difference Engine No 2’sini ve daha sonra 2000 yılında baskı mekanizmasını tamamladı.
İlk programlanabilir bilgisayar
Alman Konrad Zuse 1936-1938 yılları arasında Z1 adını verdiği ilk elektro-mekanik programlanabilir bilgisayarı yaptı. Z1 gerçek anlamda işlevsel ve modern bilgisayarın temeli olarak kabul edilmektedir.
Turing Makinesi
Alan Turing tarafından 1936’da The Turing yapıldı bu makine ve bilgisayar ve bilgisayarlar ile ilgili teorilerin temelini oluşturdu. Makine, bir dizi mantıksal talimattan sonra bir taklit simülasyonu şeklinde sembolleri kaset üzerine bastıran bir cihazdı. Bu temeller olmadan, bugün kullandığımız bilgisayarlara sahip olmazdık.
İlk elektrikli programlanabilir bilgisayar
Colossus, Tommy Flowers tarafından geliştirilen ve ilk kez Aralık 1943’te ortaya çıkan ilk elektrikli programlanabilir bilgisayardı. Colossus, İngiliz şifre kırıcılarının, şifrelenmiş Almanca mesajları okumasına yardımcı olmak için oluşturuldu.
İlk dijital bilgisayar
Atanasoff-Berry Computer’ın kısaltılmış hali olan ABC, Prof. John Vincent Atanasoff ve lisansüstü öğrencisi Cliff Berry tarafından 1937’de geliştirmeye başladı. Gelişimi 1942 yılına kadar Iowa Devlet Koleji’nde (şu anda Iowa Devlet Üniversitesi’nde) devam etti.
ABC, dijital hesaplama için vakum tüplerini kullanan, ikili matematik ve Boolean mantığı da dahil olmak üzere herhangi bir CPU kullanmayan bir elektrikli bilgisayardı.
ENIAC, Pennsylvania Üniversitesi’nden J. Presper Eckert ve John Mauchly tarafından icat edildi ve 1943 yılında inşaata başladı ve 1946 yılına kadar tamamlanmadı. Yaklaşık 50 ton ağırlığa sahip 1800 vakum tüpü kullandı.
19 Ekim 1973’te ABD’li Federal Yargıçlar Earl R. Larson, J. Presper Eckert ve John Mauchly ENIAC’ın patentinin geçersiz olduğuna ve ilk dijital bilgisayarın mucidinin Atanasoff olduğuna hükmettiler. Fakat ABC’nin ilk dijital bilgisayar olduğu kararı olmasına rağmen günümüzde bir çok uzman ENIAC’ın tamamen işlevsel olması nedeniyle ilk dijital bilgisayar olduğu düşünmektedir.
Kaydedilmiş programı çalıştıran ilk bilgisayar
İngilizler tarafından yapılan ve program kaydedilen ilk bilgisayar EDSAC dır. Bilgisayar, “Bebek” lakaplı ilk grafik bilgisayar oyununu çalıştıran bilgisayar olarak tarihe geçti.
Aynı dönemde, Manchester Mark 1, kaydedilen programları çalıştıran başka bir bilgisayardı. Manchester Üniversitesi’nde kurulmuş olan Mark 1 bilgisayarının ilk sürümü Nisan 1949’da çalıştırıldı. Mark 1, aynı sene 16 ve 17 Haziran’da Mersenne asallerini hatasız olarak dokuz saat arayacak bir programı çalıştırmak için kullanıldı.
İlk bilgisayar şirketi
İlk bilgisayar şirketi 1949’da J. Presper Eckert ve John Mauchly tarafından, Electronic Controls Company adıyla kuruldu. J. Presper Eckert ve John Mauchly ENIAC bilgisayarının yapılmasında görev alan kişilerdi. Şirket daha sonraları EMCC veya Eckert-Mauchly Computer Corporation olarak isim değiştir ve UNIVAC adı altında bir dizi ana bilgisayar üretimi yaptı.
İlk program saklayan bilgisayar
UNIVAC 1101 İlk önce 1950’de Birleşik Devletler hükümeti için üretildi, UNIVAC 1101 veya ERA 1101 hafızasında bir programı saklayabilen ve çalıştırabilen ilk bilgisayar olarak kabul edildi.
İlk ticari bilgisayar
1942’de Konrad Zuse ilk ticari bilgisayar olan Z4 üzerinde çalışmaya başladı. Bilgisayar, 12 Temmuz 1950’de Zürih İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsünün matematikçi Eduard Stiefel’e satıldı.
IBM’in ilk bilgisayarı
7 Nisan 1953’te ilk ticari bilimsel bilgisayarı IBM, 701‘i piyasaya sürdü.
RAM’li ilk bilgisayar
MIT, 8 Mart 1955’te manyetik çekirdekli RAM ve gerçek zamanlı grafikler içeren ilk dijital bilgisayar olan devrim niteliğindeki bir bilgisayarı Whirlwind bilgisayarını tanıttı.
İlk transistörlü bilgisayar
Transistörler TX-O (Transistorlü Deneysel bilgisayar), 1956’da Massachusetts Institute of Technology’de gösterilen ilk transistorlü bilgisayar.
İlk masaüstü bilgisayar
1964’te ilk masaüstü bilgisayarı olan Programma 101, New York Dünya Fuarı’nda tanıtıldı. Pier Giorgio Perotto tarafından tasarlandı ve Olivetti tarafından imal edildi. Yaklaşık 44.000 adet bilgisayar, her biri 3.200 $ fiyat etiketi ile satıldı.
1968’de Hewlett Packard, herkese hitap edecek ilk masaüstü bilgisayar olarak düşünülen HP 9100A ürününü pazarlamaya başladı.
İlk kişisel bilgisayar
1975 yılında Ed Roberts, Altair 8800‘ü piyasaya sunduğunda “kişisel bilgisayar” terimini kullandı. İlk kişisel bilgisayar, 1971’de 750 $ ‘lık fiyat ile tanıtılan KENBAK-1 oldu.
İlk dizüstü veya taşınabilir bilgisayar
IBM 5100, Eylül 1975’te piyasaya çıkan ilk taşınabilir bilgisayardır. Bilgisayarın ağırlığı 25 kg dı. Beş inç CRT ekran, teyp sürücüsü, 1.9MHz PALM işlemci ve 64KB RAM a sahipti. Resimde, Scientific America’nın Kasım 1975 sayısından alınmış bir IBM 5100 reklamı yer almaktadır.
Gerçekten ilk taşınabilir bilgisayar veya dizüstü bilgisayar, Nisan 1981’de piyasaya sürülen ve Adam Osborne tarafından geliştirilen Osborne I olarak kabul edilir. Osborne 10 kg ağırlığında, 5 inç ekran, 64 KB bellek, iki adet 5 1/4 “disket sürücüye, CP / M 2.2 işletim sistemini, bir modem içermekte ve 1.795 ABD Dolara satılmaktaydı.
IBM PC Bölümü (PCD) IBM taşınabilir bilgisayarını 1984 yılında piyasaya sürdü, bu bilgisayarın ağırlığı 13 kg dı. 1986 yılında IBM PCD, yeni dizüstü bilgisayarı, 5,5 kg ağırlığı olan PC Convertible’ı duyurdu. Son olarak, 1994’te IBM, entegre bir CD-ROM bulunan ilk dizüstü bilgisayarı IBM ThinkPad 775CD’yi tanıttı.
İlk mekanik bilgisayar
1822’de Charles Babbage, ilk otomatik hesaplama makinesi olarak düşünülen Difference Engine‘i kavramsallaştırdı ve geliştirmeye başladı. Difference Engine (Fark Motoru), birkaç sayı seti hesaplama ve sonuçlarını yazıdrma yeteneğine sahipti. Babbage, Ada Lovelace’den Difference Engine’in geliştirilmesiyle ilgili bir takım yardımlar aldı. Maalesef, projesine kaynak bulma sorunları nedeniyle, Babbage bu makinenin tam ölçekli bir çalışan sürümünü hiçbir zaman tamamlayamadı.
1837’de Charles Babbage Analytical Engine (Analitik Motor) adını verdiği ilk genel mekanik bilgisayar fikrini ortaya attı. Analytical Engine, Aritmetik Logic Unit (ALU), temel akış kontrolü, delikli kartlar (Jacquard Loom’dan esinlenmiştir) ve dahili bellek gibi kısımlardan oluşmaktaydı. Bu ilk genel amaçlı bilgisayar konsepti olarak tarihe geçti. Maalesef finansman sorunları nedeniyle, Charles Babbage hayatta iken bu bilgisayar hiçbir zaman inşa edilmedi. 1910’da, Charles Babbage’nin en küçük oğlu olan Henry Babbage, bu makinenin bir bölümünü tamamlayabildi ve temel hesaplamalar yapabildi.
1991 yılının Haziran ayında Londra Bilim Müzesi, Babbage’ın Difference Engine No 2’sini ve daha sonra 2000 yılında baskı mekanizmasını tamamladı.
İlk programlanabilir bilgisayar
Alman Konrad Zuse 1936-1938 yılları arasında Z1 adını verdiği ilk elektro-mekanik programlanabilir bilgisayarı yaptı. Z1 gerçek anlamda işlevsel ve modern bilgisayarın temeli olarak kabul edilmektedir.
Turing Makinesi
Alan Turing tarafından 1936’da The Turing yapıldı bu makine ve bilgisayar ve bilgisayarlar ile ilgili teorilerin temelini oluşturdu. Makine, bir dizi mantıksal talimattan sonra bir taklit simülasyonu şeklinde sembolleri kaset üzerine bastıran bir cihazdı. Bu temeller olmadan, bugün kullandığımız bilgisayarlara sahip olmazdık.
İlk elektrikli programlanabilir bilgisayar
Colossus, Tommy Flowers tarafından geliştirilen ve ilk kez Aralık 1943’te ortaya çıkan ilk elektrikli programlanabilir bilgisayardı. Colossus, İngiliz şifre kırıcılarının, şifrelenmiş Almanca mesajları okumasına yardımcı olmak için oluşturuldu.
İlk dijital bilgisayar
Atanasoff-Berry Computer’ın kısaltılmış hali olan ABC, Prof. John Vincent Atanasoff ve lisansüstü öğrencisi Cliff Berry tarafından 1937’de geliştirmeye başladı. Gelişimi 1942 yılına kadar Iowa Devlet Koleji’nde (şu anda Iowa Devlet Üniversitesi’nde) devam etti.
ABC, dijital hesaplama için vakum tüplerini kullanan, ikili matematik ve Boolean mantığı da dahil olmak üzere herhangi bir CPU kullanmayan bir elektrikli bilgisayardı.
ENIAC, Pennsylvania Üniversitesi’nden J. Presper Eckert ve John Mauchly tarafından icat edildi ve 1943 yılında inşaata başladı ve 1946 yılına kadar tamamlanmadı. Yaklaşık 50 ton ağırlığa sahip 1800 vakum tüpü kullandı.
19 Ekim 1973’te ABD’li Federal Yargıçlar Earl R. Larson, J. Presper Eckert ve John Mauchly ENIAC’ın patentinin geçersiz olduğuna ve ilk dijital bilgisayarın mucidinin Atanasoff olduğuna hükmettiler. Fakat ABC’nin ilk dijital bilgisayar olduğu kararı olmasına rağmen günümüzde bir çok uzman ENIAC’ın tamamen işlevsel olması nedeniyle ilk dijital bilgisayar olduğu düşünmektedir.
Kaydedilmiş programı çalıştıran ilk bilgisayar
İngilizler tarafından yapılan ve program kaydedilen ilk bilgisayar EDSAC dır. Bilgisayar, “Bebek” lakaplı ilk grafik bilgisayar oyununu çalıştıran bilgisayar olarak tarihe geçti.
Aynı dönemde, Manchester Mark 1, kaydedilen programları çalıştıran başka bir bilgisayardı. Manchester Üniversitesi’nde kurulmuş olan Mark 1 bilgisayarının ilk sürümü Nisan 1949’da çalıştırıldı. Mark 1, aynı sene 16 ve 17 Haziran’da Mersenne asallerini hatasız olarak dokuz saat arayacak bir programı çalıştırmak için kullanıldı.
İlk bilgisayar şirketi
İlk bilgisayar şirketi 1949’da J. Presper Eckert ve John Mauchly tarafından, Electronic Controls Company adıyla kuruldu. J. Presper Eckert ve John Mauchly ENIAC bilgisayarının yapılmasında görev alan kişilerdi. Şirket daha sonraları EMCC veya Eckert-Mauchly Computer Corporation olarak isim değiştir ve UNIVAC adı altında bir dizi ana bilgisayar üretimi yaptı.
İlk program saklayan bilgisayar
UNIVAC 1101 İlk önce 1950’de Birleşik Devletler hükümeti için üretildi, UNIVAC 1101 veya ERA 1101 hafızasında bir programı saklayabilen ve çalıştırabilen ilk bilgisayar olarak kabul edildi.
İlk ticari bilgisayar
1942’de Konrad Zuse ilk ticari bilgisayar olan Z4 üzerinde çalışmaya başladı. Bilgisayar, 12 Temmuz 1950’de Zürih İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsünün matematikçi Eduard Stiefel’e satıldı.
IBM’in ilk bilgisayarı
7 Nisan 1953’te ilk ticari bilimsel bilgisayarı IBM, 701‘i piyasaya sürdü.
RAM’li ilk bilgisayar
MIT, 8 Mart 1955’te manyetik çekirdekli RAM ve gerçek zamanlı grafikler içeren ilk dijital bilgisayar olan devrim niteliğindeki bir bilgisayarı Whirlwind bilgisayarını tanıttı.
İlk transistörlü bilgisayar
Transistörler TX-O (Transistorlü Deneysel bilgisayar), 1956’da Massachusetts Institute of Technology’de gösterilen ilk transistorlü bilgisayar.
İlk masaüstü bilgisayar
1964’te ilk masaüstü bilgisayarı olan Programma 101, New York Dünya Fuarı’nda tanıtıldı. Pier Giorgio Perotto tarafından tasarlandı ve Olivetti tarafından imal edildi. Yaklaşık 44.000 adet bilgisayar, her biri 3.200 $ fiyat etiketi ile satıldı.
1968’de Hewlett Packard, herkese hitap edecek ilk masaüstü bilgisayar olarak düşünülen HP 9100A ürününü pazarlamaya başladı.
İlk kişisel bilgisayar
1975 yılında Ed Roberts, Altair 8800‘ü piyasaya sunduğunda “kişisel bilgisayar” terimini kullandı. İlk kişisel bilgisayar, 1971’de 750 $ ‘lık fiyat ile tanıtılan KENBAK-1 oldu.
İlk dizüstü veya taşınabilir bilgisayar
IBM 5100, Eylül 1975’te piyasaya çıkan ilk taşınabilir bilgisayardır. Bilgisayarın ağırlığı 25 kg dı. Beş inç CRT ekran, teyp sürücüsü, 1.9MHz PALM işlemci ve 64KB RAM a sahipti. Resimde, Scientific America’nın Kasım 1975 sayısından alınmış bir IBM 5100 reklamı yer almaktadır.
Gerçekten ilk taşınabilir bilgisayar veya dizüstü bilgisayar, Nisan 1981’de piyasaya sürülen ve Adam Osborne tarafından geliştirilen Osborne I olarak kabul edilir. Osborne 10 kg ağırlığında, 5 inç ekran, 64 KB bellek, iki adet 5 1/4 “disket sürücüye, CP / M 2.2 işletim sistemini, bir modem içermekte ve 1.795 ABD Dolara satılmaktaydı.
IBM PC Bölümü (PCD) IBM taşınabilir bilgisayarını 1984 yılında piyasaya sürdü, bu bilgisayarın ağırlığı 13 kg dı. 1986 yılında IBM PCD, yeni dizüstü bilgisayarı, 5,5 kg ağırlığı olan PC Convertible’ı duyurdu. Son olarak, 1994’te IBM, entegre bir CD-ROM bulunan ilk dizüstü bilgisayarı IBM ThinkPad 775CD’yi tanıttı.