Bilinc Nedir? Hakkında Bilgi
İnsanın cevresini ve kendisini anlamasını sağlayan anlıksal sureclerin toplamı
Metafizikte bilinc insandan bağımsız bir guctur ve insana verilmiştir, evrensel ya da tanrısaldır Metafizik duşunme dizgesi icinde yer alan duşunceciliğe gore de bilinc, ozdekten ayrı ve bağımsız bir guctur Bu savda temellenen duşuncecilik antikcağ Yunan duşunuru Anaksagoras'la başlar Anaksagoras nus (Nous N) adı altında bir evrensel us duşunmuş ve onu ozdeğin karşısına koymuştur Aristoteles'in deyişiyle, Anaksagoras, nus'un yaratan ve ozdeğin yaratılan olduğunu soylemiştir Cunku her şey bir aradayken nus gelip duzenlemiştir Bu anlayış, bilinc'le ozdeği birbirinden tumuyle ayrı şeyler sayan Descartes'dan gecerek, onu evrenselleştiren Hegel'de uclaşır Hegel'e gore once evrensel bir bilinc vardı ve butun doğa bu evrensel bilincin urunudur, doğa diyalektik evriminin sonunda gene bu bilince ulaşarak kendi kendini tanıyacak ve evrim boylelikle son bulmuş olacaktır İdealist akımın karşısında yer alan ve antikcağ Yunan duşunuru Demokritos'la başlayan materyalist akım, kaba ya da vulger ozdekcilik adıyla adlandırılan bilimoncesi ozdekcilerinin bilinc'i ozdekle aynılaştırmalarıyla uclaşır Bunlara gore de, Karaciğerin safra salması gibi beyin de bilinc salar İdealist akımın duştuğu yanılgı kadar yanlış olan bu sonuc, bilimoncesi materyalistlerinin gercekte tek yanlı metafizik duşunme sistemine bağlılıklarından doğmaktaydı
Eytişimsel ozdekci felsefeye gore bilinc; insanın duşuncesi, duygusu, iradesi, karakteri, heyecanı, anlağı, kanısı, sezisi vb gibi butun anlıksal sureclerinin toplamıdır Nesnel gercekliğin insandaki yansıtıcısıdır Ozdeksel olan insan beyninin bir ozelliğidir Once ozdeksel doğa vardı Doğasal evrim insana ve bilince kadar gelişti Bilinc elbette doğasal, eş deyişle ozdeksel bir urundur ama ozdekle ayrılaştırılamayacağı gibi aynılaştırılamaz da Nitekim cocuk da annesinin urunudur ama annesinin aynı değildir bilinc, toplamsal bir urundur ve dil'le sımsıkı bağımlıdır Dil olmaksızın bilinc de olmaz Cunku dil, başkaları icin gercekleşen pratik bilinctir Hayvanın on ayaklarının elleşmesi ve ellerin emekle kullanılmasıyla başlayan insanlaşma, zorunlu toplumsallaşma olgusundan gecerek, dilbilinc olgusunu meydana getirmiştir
Bilinc olgusu insanların yaşama bicimlerinin urunudur Oyleyse pek acıktır ki bilinc, insanların yaşama bicimlerini yansıtır Ama bilinc sadece yansıtmakla yetinen basit bir ayna değil, belirmesiyle birlikte diyalektiğe girmiş etken bir guctur Bir sarayda, bir kulubedekinden başka turlu duşunulur Ama saray koşullarından doğan saray duşuncesi de saray koşullarını etkiler ve değiştirir Diyalektik ipin iki ucundan biri eylem (pratik), oburu de bilinc (teori)'dir Ceşitli yanlış anlamalar ve yorumlar bu ipin iki ucunu birden elde tutamamaktan doğmaktadır İnsansal girişkenlik (Fr Initiative), bilinc'le gercekleşir, insan, olaylardan oluşan bilinciyle o olaylara egemen olabilir Bilimoncesi felsefede insanların yaşama bicimleri duşunme bicimleriyle acıklanırdı, oysa duşunme bicimleri yaşama bicimlerinin sonucuydu İnsan, bilimsel olarak bunun bilincine vardıktan sonradır ki, bilinc'li etkinliğiyle yaşama bicimlerini de değiştirmeye başlamıştır hicbir şeyi değiştiremeyen hayvansal cabayla her şeyi değiştirebilen insansal caba arasındaki tek fark, insansal cabanın bilinc'li oluşudur Bilincli amac, istenmiş bir erek olmaksızın hicbir şey meydana gemez Bilinc, insanın, kendisini cevreleyen şeyleri fark etmesini, algılamasını ve algıladıktan sonra kavramasını, gercekleştirdiği gibi istemesini ve istediğini yapmasını da gercekleştirir Bilinc ne kadar eskiyse dil de o kadar eskidir Dil, başkaları icin varolan ve ancak bundan oturudur ki benim icin de gercekte varolan 'pratik bilinc'in ta kendisidir Dil, tıpkı bilinc gibi, başkalarıyla ilişki kurma zorunluluğundan doğmuştur Nerede bir ilişki varsa orada insansal bir şey vardır Hayvanın hicbir ilişkisi yoktur, hayvanın başkalarıyla ilişkisi onun icin bir ilişki değildir Demek ki bilinc, başlangıcından beri bir toplumsal urundur, insanlar varoldukları surece de oyle kalacaktır Demek ki insan topluluğunun dışında insan bilinci olamaz Bilincin urunu olan duşunce de, kendisinin ozdeksel iskeleti olan dilin dışında varolamaz Bundan oturu bilinc, ilk anından beri dil temeli ustunde bicimlenir Bilim, konuşmanın ortaya cıkışının, maymun beynini adım adım bilinclendirerek insan beynine donuşturduğune ozellikle dikkatleri cekmiştir
İnsanın cevresini ve kendisini anlamasını sağlayan anlıksal sureclerin toplamı
Metafizikte bilinc insandan bağımsız bir guctur ve insana verilmiştir, evrensel ya da tanrısaldır Metafizik duşunme dizgesi icinde yer alan duşunceciliğe gore de bilinc, ozdekten ayrı ve bağımsız bir guctur Bu savda temellenen duşuncecilik antikcağ Yunan duşunuru Anaksagoras'la başlar Anaksagoras nus (Nous N) adı altında bir evrensel us duşunmuş ve onu ozdeğin karşısına koymuştur Aristoteles'in deyişiyle, Anaksagoras, nus'un yaratan ve ozdeğin yaratılan olduğunu soylemiştir Cunku her şey bir aradayken nus gelip duzenlemiştir Bu anlayış, bilinc'le ozdeği birbirinden tumuyle ayrı şeyler sayan Descartes'dan gecerek, onu evrenselleştiren Hegel'de uclaşır Hegel'e gore once evrensel bir bilinc vardı ve butun doğa bu evrensel bilincin urunudur, doğa diyalektik evriminin sonunda gene bu bilince ulaşarak kendi kendini tanıyacak ve evrim boylelikle son bulmuş olacaktır İdealist akımın karşısında yer alan ve antikcağ Yunan duşunuru Demokritos'la başlayan materyalist akım, kaba ya da vulger ozdekcilik adıyla adlandırılan bilimoncesi ozdekcilerinin bilinc'i ozdekle aynılaştırmalarıyla uclaşır Bunlara gore de, Karaciğerin safra salması gibi beyin de bilinc salar İdealist akımın duştuğu yanılgı kadar yanlış olan bu sonuc, bilimoncesi materyalistlerinin gercekte tek yanlı metafizik duşunme sistemine bağlılıklarından doğmaktaydı
Eytişimsel ozdekci felsefeye gore bilinc; insanın duşuncesi, duygusu, iradesi, karakteri, heyecanı, anlağı, kanısı, sezisi vb gibi butun anlıksal sureclerinin toplamıdır Nesnel gercekliğin insandaki yansıtıcısıdır Ozdeksel olan insan beyninin bir ozelliğidir Once ozdeksel doğa vardı Doğasal evrim insana ve bilince kadar gelişti Bilinc elbette doğasal, eş deyişle ozdeksel bir urundur ama ozdekle ayrılaştırılamayacağı gibi aynılaştırılamaz da Nitekim cocuk da annesinin urunudur ama annesinin aynı değildir bilinc, toplamsal bir urundur ve dil'le sımsıkı bağımlıdır Dil olmaksızın bilinc de olmaz Cunku dil, başkaları icin gercekleşen pratik bilinctir Hayvanın on ayaklarının elleşmesi ve ellerin emekle kullanılmasıyla başlayan insanlaşma, zorunlu toplumsallaşma olgusundan gecerek, dilbilinc olgusunu meydana getirmiştir
Bilinc olgusu insanların yaşama bicimlerinin urunudur Oyleyse pek acıktır ki bilinc, insanların yaşama bicimlerini yansıtır Ama bilinc sadece yansıtmakla yetinen basit bir ayna değil, belirmesiyle birlikte diyalektiğe girmiş etken bir guctur Bir sarayda, bir kulubedekinden başka turlu duşunulur Ama saray koşullarından doğan saray duşuncesi de saray koşullarını etkiler ve değiştirir Diyalektik ipin iki ucundan biri eylem (pratik), oburu de bilinc (teori)'dir Ceşitli yanlış anlamalar ve yorumlar bu ipin iki ucunu birden elde tutamamaktan doğmaktadır İnsansal girişkenlik (Fr Initiative), bilinc'le gercekleşir, insan, olaylardan oluşan bilinciyle o olaylara egemen olabilir Bilimoncesi felsefede insanların yaşama bicimleri duşunme bicimleriyle acıklanırdı, oysa duşunme bicimleri yaşama bicimlerinin sonucuydu İnsan, bilimsel olarak bunun bilincine vardıktan sonradır ki, bilinc'li etkinliğiyle yaşama bicimlerini de değiştirmeye başlamıştır hicbir şeyi değiştiremeyen hayvansal cabayla her şeyi değiştirebilen insansal caba arasındaki tek fark, insansal cabanın bilinc'li oluşudur Bilincli amac, istenmiş bir erek olmaksızın hicbir şey meydana gemez Bilinc, insanın, kendisini cevreleyen şeyleri fark etmesini, algılamasını ve algıladıktan sonra kavramasını, gercekleştirdiği gibi istemesini ve istediğini yapmasını da gercekleştirir Bilinc ne kadar eskiyse dil de o kadar eskidir Dil, başkaları icin varolan ve ancak bundan oturudur ki benim icin de gercekte varolan 'pratik bilinc'in ta kendisidir Dil, tıpkı bilinc gibi, başkalarıyla ilişki kurma zorunluluğundan doğmuştur Nerede bir ilişki varsa orada insansal bir şey vardır Hayvanın hicbir ilişkisi yoktur, hayvanın başkalarıyla ilişkisi onun icin bir ilişki değildir Demek ki bilinc, başlangıcından beri bir toplumsal urundur, insanlar varoldukları surece de oyle kalacaktır Demek ki insan topluluğunun dışında insan bilinci olamaz Bilincin urunu olan duşunce de, kendisinin ozdeksel iskeleti olan dilin dışında varolamaz Bundan oturu bilinc, ilk anından beri dil temeli ustunde bicimlenir Bilim, konuşmanın ortaya cıkışının, maymun beynini adım adım bilinclendirerek insan beynine donuşturduğune ozellikle dikkatleri cekmiştir