Bitcoin Dominance, lider kripto para Bitcoin’in (BTC) tüm kripto para piyasası üzerinde kurduğu hakimiyete karşılık geliyor. Piyasa işlem gören her kripto para için bir piyasa değeri hesaplanıyor. Kripto paralar bu değere göre sıralanıyor ve piyasa izleme platformlarında kullanıcılara gösteriliyor. Bitcoin’in sahip olduğu piyasa değeri ise elbette en büyük olanı. Bu durum kripto para analistleri tarafından çeşitli şekillerde yorumlanabiliyor. Haliyle bu değerin piyasa hakkında belirli anlamlara gelebileceğini görüyoruz. Bu içerik boyunca Bitcoin Dominance teriminden, tam olarak ne anlama geldiğinden, ne gibi durumlarda nasıl değiştiğinden ve bu terime yönelik birtakım değerlendirmelerden bahsediyor olacağız.
Son dakika gelişmelerden anında haberdar olmak için bizi Twitter ve Telegram kanalımızdan takip edebilirsiniz.
Bu yazımızda Bitcoin piyasa hakimiyeti (Bitcoin dominance) nedir, BTC dominance kaç olmalı, BTC yorum, altcoin dominance, BTC dominance altcoin ilişkisi gibi konulara yer vereceğiz.
Bitcoin dominance güzel dilimiz Türkçeye Bitcoin hakimiyeti olarak çevrilebilir. Peki Bitcoin tam olarak neye hakim oluyor? Kripto para piyasasında çok sayıda proje yer alıyor. Bu projeler kullanıcılardan aldıkları yatırımlar doğrultusunda faaliyetlerini sürdürüyor ve buna göre bir piyasa değerine sahip oluyor. Piyasada işlem gören her kripto paranın piyasa değeri çeşitli değişkenlerle hesaplanıyor. Sonuç olarak da ortaya kripto paraların toplam piyasa değerinin çıktığını görüyoruz. Bu değer piyasada bulunan toplam mali değere karşılık geliyor diyebiliriz. Yani kripto para piyasasına yapılan yatırımları, giren fonları vb. ifade ediyor. Elbette orijinal kripto para Bitcoin’in de bir piyasa değeri var. Piyasadaki ilk kripto para olduğu için bu değer diğer kripto varlıklara nazaran oldukça fazla. İşte Bitcoin’in piyasa değerinin kripto paraların toplam piyasa değerine oranı bize Bitcoin dominance değerini veriyor.
Bu içeriğin hazırlandığı anda elde edilen verilere göre kripto para piyasasının toplam değeri 2,5 trilyon dolardan fazla olarak tespit edildi. Lider kripto para Bitcoin’in (BTC) piyasa değeri ise aynı Bitcoin haberlerine göre 1,1 trilyon dolar civarında. Kripto paraların toplam değerinin BTC’nin değerine oranı bu durumda %45,4 civarında çıkıyor. İşte bu değer Bitcoin’in piyasa üzerindeki hakimiyetine karşılık geliyor. Yani Bitcoin, krito para piyasasının yaklaşık %45,4’lük bir kısmını oluşturuyor. Kalan değerler ise başta Ethereum (ETH) olmak üzere diğer altcoin’lere ait. Ethereum’un da bu kalan değerin büyük bir kısmına sahip olduğunu söylemek mümkün. Buna göre altcoin’lerin halen piyasanın çok küçük bir kısmını oluşturduğunu görüyoruz. Peki bunlar ne anlama geliyor? Yazının devamında bu sorunun yanıtına ulaşabilirsiniz. Gördüğünüz gibi Bitcoin dominance verileri piyasa hakkında çok sayıda yorum yapılabilmesine olanak sunuyor. Bitcoin ve diğer kripto paraların sahip olduğu değerlerin neye karşılık geldiğini anlayabilmek adına dünyanın en bilindik teknoloji şirketlerinden Google’ın verilerine göz atalım. Google 2020 yılı verilerine göre toplamda 1,8 milyar dolarlık bir piyasa değerine sahip.
Bitcoin Dominance (Bitcoin Piyasa Hakimiyet) Neden Yükselir ve Düşer?
Bitcoin Dominance değerinin yükselip düşmesi birçok anlama gelebiliyor. Bu duruma açıklık getirebilmek adına birtakım somut örneklerden yola çıkacağız. Öncelikle Bitcoin’in piyasa üzerindeki hakimiyetinin düşmesinin ne demek olduğunu ele alalım. BTC hakimiyetinin düşmesi, lider kripto paranın piyasa değerinin azaldığı ve altcoin’lerin değer kazandığı anlamına gelir. Bu durum ya BTC yatırımcılarının paralarını altcoin’lere almasıyla ya da altcoin’lerin BTC sabit kalırken yeni yatırımlar almasıyla mümkün olabilir. İkinci seçenek tüm kripto para severlerin hayaline karşılık geliyor diyebiliriz. Birincisi ise yatırım uzmanları tarafından “altcoin sezonunun” başlayabileceği şeklinde yorumlanabiliyor.
Gelelim başlangıçta bahsettiğimiz somut örneklere. Kripto para piyasası 2017 yılında oldukça büyük bir patlama yaşamıştı. O yıllarda piyasaya yeni dahil olan çok sayıda yatırımcı piyasadaki altcoin’lere ilgi gösterip kriptoların alışılagelmişin dışında bir şekilde değer kazanmasına neden olmuştu. Sonuç olarak hem Bitcoin’in hem de alcoin’lerin piyasa değeri yükselmişti. O yıllarda Bitcoin hakimiyeti oldukça düşük seviyelere gerilemişti. Yani piyasadaki paranın çok büyük bir çoğunluğu altcoin’lere kaydırılmıştı. Bu durum çoğu kişi tarafından o yıllarda piyasanın olgunlaştığı ve daha sağlıklı bir ekosistem haline geldiği şeklinde yorumlanmıştı. Ancak birkaç ay sonra adeta bir balon gibi sönen piyasa Bitcoin hakimiyetin gittikçe yükseltmişti.
Bitcoin hakimiyeti 2013 yılında yaklaşık %90 seviyelerinde seyrediyordu. Bundan öncesinde bu değerin daha da yüksek olduğu söylenebilir. Yani o yıllarda piyasada adı geçen tek kripto para Bitcoin’di. Başka bir deyişle tüm piyasa BTC’den ibaretti. Bu durum piyasanın hiç olgun olmadığı anlamına geliyor. Yani piyasa o yıllarda yalnızca BTC’in domine ettiği çeşitliliği olmayan bir ekosistemdi. BTC hakimiyeti en düşük anlarını demin bahsettiğimiz anda yaşadı. Bu yıllarda BTC hakimiyeti %20’lere kadar geriledi. Şu sıralarda bu oran %40 civarlarında seyrediyor.
Bitcoin Dominance Yükselmesi ve Düşmesi Piyasayı Nasıl Etkiler
Yazının başında ve önceki iki kısımda net şekilde ifade ettiğimiz gibi Bitcoin hakimiyetinin düşmesi altcoin’lerin yani diğer alternatif coin’lerin yani diğer kripto paraların değerinin BTC’ye karşı yükseldiği anlamına gelir. Bu ya BTC’deki paranın altcoin’lere geçmesiyle ya da altcoin’lerin yeni ve büyük yatırımlar almasıyla gerçekleşebilir. Kripto para severler genellikle BTC’nin hakimiyetinin düşmesinden yana tavır sergiliyor. Çünkü bu durum daha olgun ve sağlık bir piyasa atmosferinin bulunduğuna işaret ediyor. Yalnızca bir kripto para tarafından domine edilen bir piyasa yatırımcılar için o kadar da cezbedici olmayabilir. Bunun aksine çok sayıda projenin ve gelecek vadeden unsurun yer aldığı ve piyasa değerlerinin eşit olarak dağıtıldığı bir piyasa yatırımcılar için daha cezbedici olabilir.
Bitcoin hakimiyetinin yükselmesi kripto para piyasasındaki altcoin’lerin değerinin BTC’ye göre düştüğü anlamına gelir. Bu durum ya altcoin’lerden para çıkışının olmasıyla ya da bu paranın BTC’ye çekilmesiyle olabilir. Sonuç olarak BTC’nin hakimiyetinin artışı kripto para piyasasına duyulan güveni azaltıcı bir etkiye yol açabilir.
Bitcoin Dominance ve Altcoin İlişkisi
Bitcoin Dominance ile altcoin’ler arasında doğrudan bir ilişki bulunuyor. Bitcoin hakimiyeti aslına bakılırsa altcoin’lere göre hesaplanıyor. Bitcoin’nin sahip olduğu piyasa değeri ile altcoin’lerin oluşturduğu değer doğrudan BTC hakimiyeti değerini oluşturuyor. BTC hakimiyeti bilindiği üzere BTC’nin piyasa değerini kripto paraların sahip olduğu toplam piyasa değerine oranı olarak geçiyor. Altcoin’ler değer kazanırsa BTC hakimiyeti azalır. BTC değer kaybederse de bu durum yaşanabilir. Popüler tabiriyle bir “altcoin sezonunun” yaşanması diğer kripto paraların Bitcoin karşısında değer kazanacağı anlamına gelebilir. Bu durumda BTC hakimiyetini azaltır ve piyasanın daha olgun bir ekosisteme dönüşmesine yol açar. Bitcoin’in temel felsefesinin de bu olgunluğu uygun olduğunu söyleyebiliriz. Herhangi bir tekelleşme BTC whitepaper’ına uymayan, burada yer alan bilgilerle bağdaşmayan bir sonuç meydana getirecektir. Zira Bitcoin’in temel ilkelerinden birisi de merkeziyetsizlik olarak ifade edilebilir.
Bitcoin Dominance Grafiği Nereden Takip Edilebilir?
Kripto para piyasasına yönelik verileri takip etmek için tasarlanmış belirli platformların bulunduğunu biliyoruz. Bu platformlar Bitcoin hakimiyeti, kripto paraların piyasa değerleri, günlük fiyat değişim oranları, günlük ya da aylık işlem hacimleri gibi verilere yer veriyor. Örnek vermek gerekirse coinmarketcap platformunu zikredebiliriz. Kripto paraların işlemlerine başladığı ilk anlardan itibaren hizmetlerini sürdüren bu platform bütün piyasaya yönelik detaylı veriler sunuyor. Kullanıcılar bu ve buna benzer platformlar üzerinden Bitcoin dominance değerlerini takip edebilir BTC’nin piyasa üzerinde kurduğu hakimiyet hakkında bilgi sahibi olabilirler. Yazı boyunca da ifade ettiğimiz gibi Bitcoin’in piyasa üzerindeki hakimiyeti kripto paralara yönelik yapılacak değerlendirmelerde kullanılabilir. Bu oranın piyasanın geleceği hakkında kullanıcılara fikirler verebileceğinin de altını çizmek gerekiyor. Örneğin halihazırda BTC hakimiyeti yaklaşık %45 civarında seyrediyor. Bu durum piyasadaki kullanıcıların BTC’yi güvenli liman olarak gördüğü anlamına gelebilir.
Bitcoin Dominance Kaç Olmalıdır?
Bitcoin dominance oranına yönelik çok sayıda yorum yapılabilir. Bu oranın kaç olması gerektiği ise tartışmaya açık. Herkesin en iyi BTC hakimiyet oranı değişiklik gösterebilir. Yazının önceki kısımlarında da belirttiğimiz üzere BTC hakimiyetinin belirli seviyelerin altında olması ya da düşük olması, altcoin’lerin piyasadaki hakimiyetinin artması anlamına gelecektir. Bu durum da daha olgun ve çeşitli bir piyasaya işaret edebilir. Yatırımcılar için daha cazibeli bir ekosistem son kurduğumuz cümledekine benziyor diyebiliriz.