Bobrek Ustu Bezi Hastalıkları belirtileri,
Adrenal bobrek ustu bezi hastalıkları
Adrenal sıklıkla 3050 yaşları arasında ve kadınlarda 2 kat daha fazla gorulur
Nedeni, olguların %7580'inde adrenal korteksin iyi huylu adenomu (aldosteronoma), %1525'inde bilateral zona glomeruloza hiperplazisi (idiopatik hiperaldosteronizm) ve nadiren noduler adrenal hiperplazi veya korteks kanseridir (%1)
Bobrekustu bezi normalde ureme işlevinde ikincil etkileri olan cinsellik hormonları uretir; ama, bazı doğuştan enzim yoklukları, androjenlerin aşırı uretilmesine yol acar Bunun sonucu olarak, kadında aşırı kıllanma ve dış ureme organlarının erkek gorunuşunde gelişmesi ortaya cıkar
Primer hiperaldosteronizm tum hipertansiyon hastalarının %12'ni oluşturur
Orta dereceli bir hipertansiyona ve baş ağrısına neden olur Potasyumdaki duşmeye bağlı olarak halsizlik, kas gucsuzluğu ve kramplar, cok su icme ve idrara cıkma gibi şikayetler tabloya eşlik eder Ender olarak hicbir belirti yokken rastlantısal olarak yakalanır
Tedavisi: Neden aldosteronoma veya adrenokortikal kanser ise tedavisi cerrahidir; hiperplazi de ise oncelikli olarak ilac tedavisi denenir Aldosteronomalarda tercih edilmesi gereken cerrahi yaklaşım laparoskopik adrenalektomidir Kanserlerinde ise acık cerrahi girişim gerekir
Bobrek Ustu Bezi Hastalıkları
Hiperadrenokortisizm:
Adrenal korteks zona fasikulata'dan aşırı miktarda kortizol salınımı sonucunda ortaya cıkan klinik tablodur
Etken adrenokortikal adenomlar (iyi huylu tumorleri), kanserler veya iki taraflı noduler adrenal hiperplazidir
Hipertansiyon olgularının %02'ni oluşturur
Diğer belirtiler şişmanlık, yuzde kızarma, vucutta kıllanma, kuvvetsizlik, kol ve bacaklarda kas erimesi, adet bozukluğu, empotans, osteoporoz, psikiyatrik bozukluklar, kotu yara iyileşmesi, diabet, odem ve hiperpigmentasyondur
Tedavi: Kortizol salgılayan adrenal tumorlerinin tedavisi adrenali cerrahi olarak cıkartılmasıdır Adenom veya noduler hiperplazide laparoskopik, kanserlerde ise acık adrenalektomi uygulanır
Feokromasitoma:
Bobekustu bezinin ic tabakası olan medullanın hormon (adrenalin veya noradrenalin) salgılayan tumorudur
Yuksek tansiyon olgularının %05'inin nedenidir
Sıklıkla hipertansiyon atakları ile seyreder
Olguların % 8090'ı iyi huylu tumorlere bağlı olarak meydana gelir
Nobetler şeklinde hipertansiyon atakları ve bu sırada başağrısı, terleme, bulantı gibi şikayetler olur Belirtiler kanda adrenalin ve noradrenalin duzeylerinin artmasına bağlı ortaya cıkmaktadır
Nadiren hipertansiyon surekli de olabilir Ayrıca hastada nabız sayısında hızlanma, kilo kaybı, baş donmeleri, huzursuzluk, kalp sorunları, goğus ve karın ağrısı ve deri belirtileri de gelişebilir
Ailesel olan ve olmayan tipleri vardır
Tumor erişkinlerde % 80 tek taraflı adrenal (coğu sağda), % 10 iki taraflı adrenal ve % 10 adrenal bez dışında yerleşimlidir
Tedavi: Feokromasitoma'nın tedavisi cerrahidir Ancak operasyondan once hastaların hipertansiyonunun kontrol altına alınabilmesi icin bir sure ilac tedavisi almaları gerekebilir Gunumuzde gecerli olan cerrahi tedavi endoskopik adrenalektomidir
İnsidentaloma:
Herhangi bir nedenle inceleme yapılırken rastlantısal olarak saptanan adrenal bez kaynaklı kitlelere insidentaloma adı verilir
Yaşla birlikte gorulme sıklığı artmaktadır; 30 yaş civarında %1, 50 yaşında ise %7'dir
Gunumuzde tomografi ve manyetik rezonans goruntuleme gibi tekniklerin daha sık olarak kullanılması ile sıklığının ortalama %5 olduğu kabul edilmektedir
Bunlar fonksiyonel olmayan yani hormon salgılanmasına neden olmayan tumorlerdir
Genellikle hicbir şikayete neden olmazlar
İnsidentalomaların değerlendirilmesinde belki de en onemli nokta kotu huylu olup olmadıklarının ortaya konmasıdır Bu amacla en fazla kullanılan parametre kitlenin boyutudur (Capı 4 cm'den kucuk olan adrenal kitlelerin sadece %2'i, capı 6 cm'den buyuk olanların ise %25'i kanserdir)
Tedavi: Capı 34 cm'yi gecen insidentalomalar kanser olma riski nedeniyle cerrahi olarak tedavi edilirler Tercih edilmesi gereken yaklaşım endoskopik adrenalektomidir Capı 3 cm'den kucuk olan ve goruntuleme teknikleri sırasında kanser şuphesi uyandırmayan insidentalomalar tomografi ile takip edilebilirler
Adrenokortikal kanserler:
■Tum kanserler icinde gorulme oranı 0521000'dir
En nadir gorulen kotu huylu endokrin tumorlerdir
5 yaş altında ve 4050'li yaşlarda daha sık gorulur
Kadınlarda 2 kat daha fazla gorulur
Tanı konduğunda sıklıkla boyutu 6 cm'nin uzerindedir
Sarkom, meme ve akciğer kanserinin eşlik ettiği kalıtımsal sendromun bir parcası olarak da karşımıza cıkabilir
Hormonal aşırı sekresyona bağlı semptomlar olabileceği gibi herhangi bir aşırı hormon salınımı olmaksızın veya insidentaloma şeklinde de karşımıza cıkabilirler
Şikayetlerin ani olarak başlaması, ateş, karında ağrı ve eşlik eden diğer kanserlerin (meme, kemik, beyin kanserleri) varlığı tanıda uyarıcı olmalıdır
Hayatta kalım beklentisi kotu olan kanserlerdir ve tek tedavi şansı erken cerrahi girişimdir
Tedavi: Tumor vucudun başka bir yerine yayılmamışsa (metastaz yoksa) cerrahi olarak cıkartılması duşunulur Operasyon sırasında tumorun lokal olarak yayıldığı tum komşu yapıların da (lenf nodları, bobrek, vb) cıkartılması gerekir Teknik olarak acık cerrahi girişim daha uygundur; laparoskopik cerrahi onerilmez
netten alıntı
Adrenal bobrek ustu bezi hastalıkları
Adrenal sıklıkla 3050 yaşları arasında ve kadınlarda 2 kat daha fazla gorulur
Nedeni, olguların %7580'inde adrenal korteksin iyi huylu adenomu (aldosteronoma), %1525'inde bilateral zona glomeruloza hiperplazisi (idiopatik hiperaldosteronizm) ve nadiren noduler adrenal hiperplazi veya korteks kanseridir (%1)
Bobrekustu bezi normalde ureme işlevinde ikincil etkileri olan cinsellik hormonları uretir; ama, bazı doğuştan enzim yoklukları, androjenlerin aşırı uretilmesine yol acar Bunun sonucu olarak, kadında aşırı kıllanma ve dış ureme organlarının erkek gorunuşunde gelişmesi ortaya cıkar
Primer hiperaldosteronizm tum hipertansiyon hastalarının %12'ni oluşturur
Orta dereceli bir hipertansiyona ve baş ağrısına neden olur Potasyumdaki duşmeye bağlı olarak halsizlik, kas gucsuzluğu ve kramplar, cok su icme ve idrara cıkma gibi şikayetler tabloya eşlik eder Ender olarak hicbir belirti yokken rastlantısal olarak yakalanır
Tedavisi: Neden aldosteronoma veya adrenokortikal kanser ise tedavisi cerrahidir; hiperplazi de ise oncelikli olarak ilac tedavisi denenir Aldosteronomalarda tercih edilmesi gereken cerrahi yaklaşım laparoskopik adrenalektomidir Kanserlerinde ise acık cerrahi girişim gerekir
Bobrek Ustu Bezi Hastalıkları
Hiperadrenokortisizm:
Adrenal korteks zona fasikulata'dan aşırı miktarda kortizol salınımı sonucunda ortaya cıkan klinik tablodur
Etken adrenokortikal adenomlar (iyi huylu tumorleri), kanserler veya iki taraflı noduler adrenal hiperplazidir
Hipertansiyon olgularının %02'ni oluşturur
Diğer belirtiler şişmanlık, yuzde kızarma, vucutta kıllanma, kuvvetsizlik, kol ve bacaklarda kas erimesi, adet bozukluğu, empotans, osteoporoz, psikiyatrik bozukluklar, kotu yara iyileşmesi, diabet, odem ve hiperpigmentasyondur
Tedavi: Kortizol salgılayan adrenal tumorlerinin tedavisi adrenali cerrahi olarak cıkartılmasıdır Adenom veya noduler hiperplazide laparoskopik, kanserlerde ise acık adrenalektomi uygulanır
Feokromasitoma:
Bobekustu bezinin ic tabakası olan medullanın hormon (adrenalin veya noradrenalin) salgılayan tumorudur
Yuksek tansiyon olgularının %05'inin nedenidir
Sıklıkla hipertansiyon atakları ile seyreder
Olguların % 8090'ı iyi huylu tumorlere bağlı olarak meydana gelir
Nobetler şeklinde hipertansiyon atakları ve bu sırada başağrısı, terleme, bulantı gibi şikayetler olur Belirtiler kanda adrenalin ve noradrenalin duzeylerinin artmasına bağlı ortaya cıkmaktadır
Nadiren hipertansiyon surekli de olabilir Ayrıca hastada nabız sayısında hızlanma, kilo kaybı, baş donmeleri, huzursuzluk, kalp sorunları, goğus ve karın ağrısı ve deri belirtileri de gelişebilir
Ailesel olan ve olmayan tipleri vardır
Tumor erişkinlerde % 80 tek taraflı adrenal (coğu sağda), % 10 iki taraflı adrenal ve % 10 adrenal bez dışında yerleşimlidir
Tedavi: Feokromasitoma'nın tedavisi cerrahidir Ancak operasyondan once hastaların hipertansiyonunun kontrol altına alınabilmesi icin bir sure ilac tedavisi almaları gerekebilir Gunumuzde gecerli olan cerrahi tedavi endoskopik adrenalektomidir
İnsidentaloma:
Herhangi bir nedenle inceleme yapılırken rastlantısal olarak saptanan adrenal bez kaynaklı kitlelere insidentaloma adı verilir
Yaşla birlikte gorulme sıklığı artmaktadır; 30 yaş civarında %1, 50 yaşında ise %7'dir
Gunumuzde tomografi ve manyetik rezonans goruntuleme gibi tekniklerin daha sık olarak kullanılması ile sıklığının ortalama %5 olduğu kabul edilmektedir
Bunlar fonksiyonel olmayan yani hormon salgılanmasına neden olmayan tumorlerdir
Genellikle hicbir şikayete neden olmazlar
İnsidentalomaların değerlendirilmesinde belki de en onemli nokta kotu huylu olup olmadıklarının ortaya konmasıdır Bu amacla en fazla kullanılan parametre kitlenin boyutudur (Capı 4 cm'den kucuk olan adrenal kitlelerin sadece %2'i, capı 6 cm'den buyuk olanların ise %25'i kanserdir)
Tedavi: Capı 34 cm'yi gecen insidentalomalar kanser olma riski nedeniyle cerrahi olarak tedavi edilirler Tercih edilmesi gereken yaklaşım endoskopik adrenalektomidir Capı 3 cm'den kucuk olan ve goruntuleme teknikleri sırasında kanser şuphesi uyandırmayan insidentalomalar tomografi ile takip edilebilirler
Adrenokortikal kanserler:
■Tum kanserler icinde gorulme oranı 0521000'dir
En nadir gorulen kotu huylu endokrin tumorlerdir
5 yaş altında ve 4050'li yaşlarda daha sık gorulur
Kadınlarda 2 kat daha fazla gorulur
Tanı konduğunda sıklıkla boyutu 6 cm'nin uzerindedir
Sarkom, meme ve akciğer kanserinin eşlik ettiği kalıtımsal sendromun bir parcası olarak da karşımıza cıkabilir
Hormonal aşırı sekresyona bağlı semptomlar olabileceği gibi herhangi bir aşırı hormon salınımı olmaksızın veya insidentaloma şeklinde de karşımıza cıkabilirler
Şikayetlerin ani olarak başlaması, ateş, karında ağrı ve eşlik eden diğer kanserlerin (meme, kemik, beyin kanserleri) varlığı tanıda uyarıcı olmalıdır
Hayatta kalım beklentisi kotu olan kanserlerdir ve tek tedavi şansı erken cerrahi girişimdir
Tedavi: Tumor vucudun başka bir yerine yayılmamışsa (metastaz yoksa) cerrahi olarak cıkartılması duşunulur Operasyon sırasında tumorun lokal olarak yayıldığı tum komşu yapıların da (lenf nodları, bobrek, vb) cıkartılması gerekir Teknik olarak acık cerrahi girişim daha uygundur; laparoskopik cerrahi onerilmez
netten alıntı