Kış aylarının en çok tüketilen içecekleri olan boza ve salebin insan sıhhatine inanılmaz yararları olduğunu biliyor musunuz? Münhasıran bağışıklık sistemini güçlendiren bu iki içecek hakkında merak edilenleri sizler için araştırdık. Evet boza ve salebin yararları nelerdir? Boza ve salep hangi illetlere yeterli gelir? Ayrıyeten eksper Diyetisyen Bahtınur Yılmaz ile de bu iki içecek hakkında söyleşi gerçekleştirdik.
Demir, fosfor, niyasin, sodyum, A, B1, B2 ve E vitamin ve mineral bakımından güçlü olan bozanın bu sayede sıhhate birçok yararı vardır. Bozaya tarçın ve leblebi eklendiğinde yararı iki kat artar. Darı irmiği, su ve şekerden yapılan boza, Türk tarihinin en eski içeceğidir. Orta Asya'dan yayılan bu lezzet daha sonra Kosova, Bulgaristan, Makedonya, Arnavutluk, Bosna-Hersek, Karadağ, Sırbistan ve Romanya üzere devletlere yayılmıştır. Darı irmiği dışında ayrıca mısır, arpa, çavdar, yulaf, buğday, kara buğday, arnavutdarısı, gernik üzere tahılların unu, bazen de pirinç ve ekmek, nadir olarak da kenevir unu ve karamuk mayalandırılarak yapılır. Boza Arap gezgini olan İbn Battuta, 14. yüzyılın başında Türk topraklarında en çok tüketilen içecek olarak bahsetmiştir. Osmanlı'da adeta kışın habercisi olarak görülen bozanın yanı sıra salep de en çok tüketilen içecektir. Salep ise Bozanın tam aksisi Balkanlardan doğup tüm yerküreye yayılmıştır. Salep, bir bitkiden üretilir. Salep bitkisi kökündeki tohumlar toplanıp toz haline getirilerek sütle birlikte pişirilir. Üzerine tarçın eklenerek tüketilir. Başkaca salep yaz aylarında da dondurmanın ham unsurudur. MedıcalPark GOP Hastanesi'nde Diyetisyen Bahtınur Yılmaz, Yasemin.com muhabirlerinden Müge Çakmak'ın salep ve boza sorularını yanıtladı:
BOZA VE SALEBİN YARARLARI NELERDİR?
BOZA
- Vücudun bağışıklık direncini artırır. Bilhassa bağışıklık sistemi için mucizevi bir tesir sağlar.
- Mide ağrılarına bilhassa yemek sonrası yaşanan mide kasılması, ekşimesi ve hazımsızlık üzere rahatsızlıkları giderir. Bu yüzden gece tüketilmesi daha yararlıdır.
- Kış aylarında artan enfeksiyon illetleri ile uğraş etmede vücuda müdafaa kalkanı olur. Daima öksürük ve boğaz ağrılarına birebir yarar sağlar.
- İçerdiği süt sayesinde probiyotik tesiri de olan boza vücutta oluşan kanserojen hücrelerin oluşumunu maniler. İçerdiği yüksek kalsiyum sayesinde kemik ve kas yapısını güçlendirir.
- Hem boza hem tarçın hem de leblebide bol ölçüde asit bulunur. Bu asit hususları bağırsakların toksinlerden arınmasını destekler.
- Hudut sistemindeki hücreleri yenileyerek ve memnunluk hormonunu artırarak gerilim ve depresyon rahatsızlıklarına yakalanma orantısını düşürür.
- Gün içerisinde tüketilen bir bardak boza hem gün içerisinde enerjik olmanızı hem de rahat bir uyku çekmenizi sağlar.
SALEP
- Enfeksiyon nedeniyle ağrıyan göğüs ve boğazı rahatlatır. Kuru öksürüğe yeterli gelir.
- Sindirim kolaylaştırır. Bilhassa kabızlık problemini azaltarak dışkılamayı kolaylaştırır. Ayrıyeten bağırsaktaki florasa seviyesini istikrarlar.
- Kan akışını düzenler. Bu sayede hem kalp atışını hem de dimağ fonksiyonlarını güzelleştirir. Konsantre gücünü artırarak unutkanlık üzere marazları önler.
- Vücut ısısını denetim eder. Bağışıklığı marazlara karşı korur.
- Bayanların aylık yaşadığı adet periyodundaki yaşadıkları şiddetli durumları azaltır.
