Bronşektazi Bronş Genişlemesi

Kronik Bronşit Bronşektazi Bronş Genişlemesi
Bronşların allah vergisi ya da sonra dönüşsüz biçimde genişlemesidir Kronik bronşit bu gelişmenin başlıca sorumluları aralarında yer alır Bronşektazi, yani bronş genişlemesi farklı alanlara yönlendirilmiş biçimlerde ve bronş ağacında değişen yaygınlıkta görülebilir Doğumsal olduğu değin, bronşlara yerleşen enfeksiyon etkenlerinden de kaynaklanabilen bir bozukluktur Rahatsızlık uzun süre semptom vermez Fakat iltihaplanma ilerlediğinde öncelikle iltihaba alt belirtilerle fark edilebilir

NEDENLERİ

Bebekken ortaya meydana çıkan bronş genişlemeleri doğumsaldır Bronş duvarının esnekliğini ve desteğini karşılayan etkenlerin yetersizliği sonucu, bronşlar doğumdan başlayarak aralıksız geniş kalır Gerçekte edinilmiş bronşektaziler de aynı yeteneksizlik sonucu gelişir

Edinilmiş bronşektazilerde birçok bozukluk birlikte rol oynar Kronik bronş iltihapları sırasında çoğalan olaylar bronşun esnekliğini ve direncini bozarak dinç yapısını zahmetsizce değiştirebilir
İnatçı bir öksürük ya da kuvvetli benzi atmış verirken karşılaşılan bir engel sonucunda bronş içindeki basıncın artması, bronş duvarının çökmesini kolaylaştırır Bronş çevresindeki dokularda ya da bağdoku artışıyla birlikte çoğalan süreçler de bronş duvarını çevreye doğru çekerek bronşun genişlemesine niçin olur

Bronş genişlemesi salgı birikimini kolaylaştırır Bu da cerahat yapıcı mikropların barınmasına son derece uygun bir ortam oluşturur Böylece bronş genişlemesi iltihaplanmaya ve bronş duvarında direncin azalmasına niçin olur

BELİRTİLERİ

Bronş genişlemesi uzun vakit klinik belirti vermeden sessizce ilerler Rahatsızlık başka nedenle çektirilen bir akciğer filminde tesadüfen saptanabilir Lakin genişleme yaygınsa ya da özellikle iltihap varsa erken belirtiler görülür

Bronş genişlemesinin yaygınlaşmasıyla akciğerin fonksiyonel dokusunda eksilme olacağından solunum zorlaşır Esas belirtiler öksürük ve balgamdır Bunlar hemen daima birlikte görülür Öksürüğün kuru olmasına fazla aralıklı rastlanır Hasta daha çok sabahları uyanır uyanmaz öksürük nöbetine yakalanır ve bunun sonucunda fazla miktarlara oluşabilen balgam, çıkarır Çıkarılan balgam gece her tarafında genişlemiş bronşlarda biriken salgılardır Öksürük nöbetiyle birlikte balgam sonuç vücudun konum değiştirdiği sırada da görülür Hasta sonunda bronş ağacını öksürerek temizlemek için en uygun olan duruş biçimini öğrenir

Yaygın ve büyük bronş genişlemelerinde epeyce fazlalaşan balgam bir cam barbar alındığında üç bölüme ayrıldığı görülür: Tepede mukustan oluşan bir katman, arada seruma benzer bir sıvının bulunduğu orta katman, bunların alanda daha yoğun atık maddelerden oluşan irinli bir çökelti Aynı durum akciğer apsesinde çıkarılan balgamda da görülebilir Bronş genişlemesinde balgam kanlı olabilir Ender durumlarda öksürükle kan gelebilir Aynca balgamda oksijensiz ortamda üreyen bakterilerin bulunması çok fena bir kokunun yayılmasına yol açar

Iltihap fazla şiddetli ve genişlemiş bronşun boşaltılması bazı engeller sebebiyle zor ise, solunum yollarında salgılar birikmeye başlar Bu durumda yamalı, pozitif yüksek olmayan ateş ve bazen de irinleşmeyle birlikte yüksek ateş görülebilir, iltihaplanmanın yüksek ateşle birlikte uzun sürmesi, hastanın genel durumunu, beslenmesini ve kan değerlerini manâlı ölçüde bozabilir

solunum yetmezliği çoğunlukla öne çıkmaz Keskin olması, bronş genişlemesinin yaygınlığına veya bu durumla birlikte akciğer amfizeminin gelişmesine bağlıdır Bazen akciğerlerde bronş genişlemesi ortaya çıktığından sağlam bronşlar daralarak solunum yetmezliği yaratabilir

Hastalığın ağır ve uzun sürmesi durumunda fazla gıda bozukluğuna ve kansızlığa da bağlı olarak hipertrofik pulmoner osteoartropati denen kemik hastalığının ortaya çıkabileceği unutulmamalıdır Bu hastalıkta parmak uçları uzayıp kalınlaşırken tırnaklar da düzleşip saat camını andırır Bunun nedeni bronşun genişlediği bölgelerde atar ve toplar damarlar arasında ağızlaşmaların yol açtığı kısa devreler sonucunda çoğalan dolaşım bozukluğudur

GİDİŞİ

Bronş genişlemeleri, bronşlarda çoğalan geriye doğru dönüşsüz özellikte yapı bozukluklardır Koşullar benzer biçimde sürerse bu genişleme fazla daha yaygınlaşır Daha önce de açıklandığı gibi belirtiler itihaplanmayla ortaya çıkar Baştan Savma aralıklarla görülen, bu belirtiler her keresinde azıcık daha uzayıp sıklaşırken genel şart giderek bozulur İtihaplanmanın yayılması, bronş ağacında enfeksiyonun ilerlemesine, hastalığın her atağa kalkışında daha geniş bir akciğer doku bölgesinin yıkımına yol açar Sonuçta solunum işlevleri artan bir şekilde bozulur ve nefes darlığı gelişir

TANI

Küçük bir bölgeyle sınırlı kalan iltihaplanmamış bronş genişlemelerinin tanısı yalnız radyolojik incelemeyle konabilir Burada kullanılan esas radyolojik inceleme yöntemi bronkografîdir Bronş genişlemesine iltihaplanma eklenirse tanı kolaylaşır Balgamın bol olması, özellikleri ve en kolay atıldığı duruş biçimleri veya iltihabın akciğer filmlerinde değişmeden daima benzer bölgede kalması tanıyı yönlendirir

Lakin belirlenmiş tanıya bronkografiyle varılır Bu yöntemde, bronş ağacını röntgen ışınları aşağı görünür kılan kontrast bir madde verilir Bu kontrast maddeyle dolarak genişlemiş bronşlar röntgende muz hevengi veya tespih adam başına eş tipik görüntüler verir Bronş genişlemesinin büyük dallara da yayılma durumunda, tanıya gelmek için bronkoskopiden de yararlanılır

BEKLENEN GİDİŞİ (PROGNOZ)

Bronş genişlemeleri daha önce de belirtildiği gibi yapısal olarak geriye dönüşsüz bozukluklardır Bu durumun kesin bir bölgeyle sınırlı kaldığı olgular cerrahi girişimle çare edilebilir Cerrahi girişim yapılamıyorsa hastalığın ilerleyici özelliği ve komşu dokuları da yıkıma uğratabileceği dikkate alınarak ahenkli ilaç tedavisi uygulanır, îlaç tedavisinde gaye hastalığın ilerlemesini durdurmak ve sağlıklı dokuları korumaktır Bu tedavi biçimiyle hastalık belirtilerinde uzun süreli gerilemeler sağlanabilir

ÇARE

Bronş genişlemesi bakımlı bir alanda ya da akciğerin bir lobunda ise bu alan cerrahi girişimle alınabilir Cerrahi girişim dışında salgıların boşaltılması ve enfeksiyon odaklarının antibiyotikle kurutulması yoluna gidilir Dolan bronşları boşaltmak için önce akciğer filminde hangi bronşların genişlediği saptanır sonra hastaya bu bölgeyi en bakımlı boşaltacak duruş biçimi verilir Aynca balgam söktürücü ve balgam yumuşatıcı ilaçlar da kullanılır İçilerek kullanılanların yanı sıra aerosol biçiminde püskürtülerek ya da bir sonda yoluyla aracısız bronşlara gönderilen antibiyotikler enfeksiyon odaklarına karşı yaygın biçimde kullanılmaktadır Uzun süre kullanılması gereken antibiyotiklerin, zorunlu balgam incelemesi yapılıp varılacak sonuçlara tarafından seçilmesi daha doğrudur
Özel Baskı *