Bronşit, akciğerlere hava taşıyan kanalcıklardaki (bronşlar) iç zarların iltihaplanması sonucu oluşan bir cins alt solunum yolu iltihabı Akut ve kronik almak üzere iki türü var Akut bronşit, genelde soğuk algınlığı ve öteki solunum yolu enfeksiyonuna bağlı olarak gelişir Epeyce yaygındır Bilhassa çocuk ve bebeklerde görülür Kronik bronşitse, uzun süreli tahriş (sigara, kimyasal vb) sonunda çoğalan iltihaplanmalardır Görece daha az gelişir Ancak daha tehlikelidir
Bronşit Nedenleri Neler ?
Bronşitin asıl nedeni soğuk algınlığı ve*gribe*neden olan virüsler Antibiyotikler virüsleri öldüremediğinden, antibiyotik tedavisi bu nedenle bronşit vakalarında tercih edilmez
Bronşit kanalı
Bronşitin bir öteki nedeni de akciğerleri uzun zaman tahriş eden etkenler Mesela uzun zaman sigara kullananlar, kimyasal maddelerle uzun zaman yakın temasta olan kişiler, çevre kirliliğinin yüksek olduğu yerlerdeki kişilerin kronik bronşit olma riski yüksektir Bu hastalığa yakalanma riski yüksek olan kişiler:
Sigara kullananlar:*Daha önce de değindiğimiz gibi*sigara*gibi ciğerlere uzun vadede zarar veren maddeler kronik bronşite niçin olabiliyor
Bağışıklık sistemi çelimsiz olanlar:*Akut bronşit genelde grip ve soğuk algınlığı gibi hastalıklardan daha sonra görülür Bunun nedeni vücudun direncinin ve bağışıklık sisteminin zayıflaması Zayıflayan bağışıklık sistemi iltihaplanmayı durduramaz ve bu şekilde bronşit başlar
Bazı iş alanlarında çalışanlar:*Bazı kişiler işleri sebebiyle kimyasal maddelere uzun süre maruz kalabilir Özel maske ve kıyafetler bazı durumlarda yeterince koruyucu olamaz İşte bu gibi durumlarda kronik bronşit gelişebilir
Bronşitin Belirtileri Neler ?
Akut ve kronik bronşitin en keskin belirtileri:
ÖksürükRenkli balgamYorgunlukHafif ateşTitremeGöğüs bölgesinde rahatsızlıkAkut bronşitlerde bu belirtiler kısa sürede ortadan kalkar Belki öksürük 1 – 2 hafta sürebilir en düşük 3 aylık ataklar halinde süren kronik bronşitse 2 yıl baştan başa sizi rahatsız edebilir Eğer kronik bronşitiniz varsa atak dönemleri başınıza bela olacak demektir Belirtiler bu dönemde ağırlaşarak kendinizi kötü hissetmenize niçin olabilir
Bronşit Bana Ne Yapar ?Akut bronşit genelde kalıcı hasara niçin olmaz Ancak bir takım vakalarda zatürreye çevirebilir böylece uyarı edilmesi gereken bir afiyet sorunudur bunun dışında akut bronşitin niçin olduğu sıhhat sorunlarını şöyle sıralayabiliriz:
Kronik bronşitAstımKistik fibrozisBronşektaziTüberkülozSinüzitBronşit Tanısı Nasıl Konur ?Bronşitin birincil günleri bayağı bir soğuk algınlığıyla benzer belirtiler verir bu nedenle ayırt etmesi zorlama olabilir Bronşit belirtileri şüphesiyle doktora başvuran kişi ilk önce fiziksel muayeneden geçer Tetkik sırasında doktor akciğerleri ayrıntılı dinleyebilmek için stetoskop adlı bir aygıt kullanır Bu şekilde ciğerlerde bir sorun varsa saptamak daha kolaydır başkaca doktorunuz sizi bir dizi teste sokabilir Bunlar:
Akciğer grafisi:*Göğüs hastalıklarının belirlenmesinde kullanılan en güvenilir usul Standart akciğer grafisi 2 yönlü olarak çekilir Bu şekilde düz akciğer grafisinde kalp ve diyafram ardında kalan lezyonlar emrindeki grafi ile görüntülenebilir Standart bir akciğer grafisi: akciğer kanseri, bronşektazi, pnömoni, akciğer kisti, plörezi, pnömotoraks ve diğer öyle fazla akciğer sorununu belirlemede etkilidir Hem görüntülediği bölge sebebiyle yürek, kemik yapısı ve göğüs duvarının yumuşak dokusundaki sorunları da belirleyebilir
Balgam kültürü:*Teşhis*konurken başvurulan bir öteki test de budur Balgam kültüründe birey laboratuvar ortamında örnek verir Bu şekilde hangi bakterinin ciğerlere yerleştiği belirlenebilir
Solunum fonksiyon testi:*Bu testte spirometre denen bir cihaz yardımıyla nefes alınır Bu şekilde ciğerlerin kapasitesi, bitik alıp verirken bir sorun yaşanıp yaşanmadığı belirlenebilir
Bronşit Nasıl Çare Edilir ?Akut bronşit tedavisi çoğunlukla bol akıcı içmek, dinlenmek, öksürük şurubu göstermek ve pis havadan uzaktan durmaktan ibarettir Kronik durumlarda ise ağızdan alınan antiinflamatuar steroid ilaçlarlar verilebilir
Sağlıklı ciğerlere sahip olan ve kronik sağlık durumu problemi olmayan kişilere antibiyotik tedavisi verilmez Bunun nedeni hastalığın temelinde virüs olmasıdır Vücut zaten öksürük ve balgamla bu hastalıktan kendi kendine kurtulabilmektedir
Eğer öksürük fazla can sıkıcı bir boyutta ise öksürük şurubu kullanılabilir Aspirin ya da asetaminofen taşıyan bir analjezik alınması ve bol su içilmesi öğüt edilir Reye sendromu riskine karşısında 19 yaşının aşağı çocuklara bu hastalık sırasında aspirin verilmemelidir
Bronşit Nedenleri Neler ?
Bronşitin asıl nedeni soğuk algınlığı ve*gribe*neden olan virüsler Antibiyotikler virüsleri öldüremediğinden, antibiyotik tedavisi bu nedenle bronşit vakalarında tercih edilmez
Bronşit kanalı
Bronşitin bir öteki nedeni de akciğerleri uzun zaman tahriş eden etkenler Mesela uzun zaman sigara kullananlar, kimyasal maddelerle uzun zaman yakın temasta olan kişiler, çevre kirliliğinin yüksek olduğu yerlerdeki kişilerin kronik bronşit olma riski yüksektir Bu hastalığa yakalanma riski yüksek olan kişiler:
Sigara kullananlar:*Daha önce de değindiğimiz gibi*sigara*gibi ciğerlere uzun vadede zarar veren maddeler kronik bronşite niçin olabiliyor
Bağışıklık sistemi çelimsiz olanlar:*Akut bronşit genelde grip ve soğuk algınlığı gibi hastalıklardan daha sonra görülür Bunun nedeni vücudun direncinin ve bağışıklık sisteminin zayıflaması Zayıflayan bağışıklık sistemi iltihaplanmayı durduramaz ve bu şekilde bronşit başlar
Bazı iş alanlarında çalışanlar:*Bazı kişiler işleri sebebiyle kimyasal maddelere uzun süre maruz kalabilir Özel maske ve kıyafetler bazı durumlarda yeterince koruyucu olamaz İşte bu gibi durumlarda kronik bronşit gelişebilir
Bronşitin Belirtileri Neler ?
Akut ve kronik bronşitin en keskin belirtileri:
ÖksürükRenkli balgamYorgunlukHafif ateşTitremeGöğüs bölgesinde rahatsızlıkAkut bronşitlerde bu belirtiler kısa sürede ortadan kalkar Belki öksürük 1 – 2 hafta sürebilir en düşük 3 aylık ataklar halinde süren kronik bronşitse 2 yıl baştan başa sizi rahatsız edebilir Eğer kronik bronşitiniz varsa atak dönemleri başınıza bela olacak demektir Belirtiler bu dönemde ağırlaşarak kendinizi kötü hissetmenize niçin olabilir
Bronşit Bana Ne Yapar ?Akut bronşit genelde kalıcı hasara niçin olmaz Ancak bir takım vakalarda zatürreye çevirebilir böylece uyarı edilmesi gereken bir afiyet sorunudur bunun dışında akut bronşitin niçin olduğu sıhhat sorunlarını şöyle sıralayabiliriz:
Kronik bronşitAstımKistik fibrozisBronşektaziTüberkülozSinüzitBronşit Tanısı Nasıl Konur ?Bronşitin birincil günleri bayağı bir soğuk algınlığıyla benzer belirtiler verir bu nedenle ayırt etmesi zorlama olabilir Bronşit belirtileri şüphesiyle doktora başvuran kişi ilk önce fiziksel muayeneden geçer Tetkik sırasında doktor akciğerleri ayrıntılı dinleyebilmek için stetoskop adlı bir aygıt kullanır Bu şekilde ciğerlerde bir sorun varsa saptamak daha kolaydır başkaca doktorunuz sizi bir dizi teste sokabilir Bunlar:
Akciğer grafisi:*Göğüs hastalıklarının belirlenmesinde kullanılan en güvenilir usul Standart akciğer grafisi 2 yönlü olarak çekilir Bu şekilde düz akciğer grafisinde kalp ve diyafram ardında kalan lezyonlar emrindeki grafi ile görüntülenebilir Standart bir akciğer grafisi: akciğer kanseri, bronşektazi, pnömoni, akciğer kisti, plörezi, pnömotoraks ve diğer öyle fazla akciğer sorununu belirlemede etkilidir Hem görüntülediği bölge sebebiyle yürek, kemik yapısı ve göğüs duvarının yumuşak dokusundaki sorunları da belirleyebilir
Balgam kültürü:*Teşhis*konurken başvurulan bir öteki test de budur Balgam kültüründe birey laboratuvar ortamında örnek verir Bu şekilde hangi bakterinin ciğerlere yerleştiği belirlenebilir
Solunum fonksiyon testi:*Bu testte spirometre denen bir cihaz yardımıyla nefes alınır Bu şekilde ciğerlerin kapasitesi, bitik alıp verirken bir sorun yaşanıp yaşanmadığı belirlenebilir
Bronşit Nasıl Çare Edilir ?Akut bronşit tedavisi çoğunlukla bol akıcı içmek, dinlenmek, öksürük şurubu göstermek ve pis havadan uzaktan durmaktan ibarettir Kronik durumlarda ise ağızdan alınan antiinflamatuar steroid ilaçlarlar verilebilir
Sağlıklı ciğerlere sahip olan ve kronik sağlık durumu problemi olmayan kişilere antibiyotik tedavisi verilmez Bunun nedeni hastalığın temelinde virüs olmasıdır Vücut zaten öksürük ve balgamla bu hastalıktan kendi kendine kurtulabilmektedir
Eğer öksürük fazla can sıkıcı bir boyutta ise öksürük şurubu kullanılabilir Aspirin ya da asetaminofen taşıyan bir analjezik alınması ve bol su içilmesi öğüt edilir Reye sendromu riskine karşısında 19 yaşının aşağı çocuklara bu hastalık sırasında aspirin verilmemelidir