Bronşit, akciğerlere hava taşıyan kanalcıklardaki (bronşlar) ic zarların iltihaplanması sonucu oluşan bir tur alt solunum yolu iltihabı Akut ve kronik olmak uzere iki turu var Akut bronşit, genellikle soğuk algınlığı ve diğer solunum yolu enfeksiyonuna bağlı olarak gelişir Oldukca yaygındır Ozellikle cocuk ve bebeklerde gorulur Kronik bronşitse, uzun sureli tahriş (sigara, kimyasal vb) sonunda gelişen iltihaplanmalardır Gorece daha az gelişir Ancak daha tehlikelidir
Bronşit Nedenleri Neler ?
Bronşitin asıl nedeni soğuk algınlığı ve gribe neden olan virusler Antibiyotikler virusleri olduremediğinden, antibiyotik tedavisi bu nedenle bronşit vakalarında tercih edilmez
Bronşit kanalı
Bronşitin bir diğer nedeni de akciğerleri uzun sure tahriş eden etkenler Orneğin uzun sure sigara kullananlar, kimyasal maddelerle uzun sure yakın temasta olan kişiler, cevre kirliliğinin yuksek olduğu yerlerdeki kişilerin kronik bronşit olma riski yuksektir Bu hastalığa yakalanma riski yuksek olan kişiler:
Sigara kullananlar: Daha once de değindiğimiz gibi sigara gibi ciğerlere uzun vadede zarar veren maddeler kronik bronşite neden olabiliyor
Bağışıklık sistemi zayıf olanlar: Akut bronşit genellikle grip ve soğuk algınlığı gibi hastalıklardan sonra gorulur Bunun nedeni vucudun direncinin ve bağışıklık sisteminin zayıflaması Zayıflayan bağışıklık sistemi iltihaplanmayı durduramaz ve bu şekilde bronşit başlar
Bazı iş alanlarında calışanlar: Bazı kişiler işleri nedeniyle kimyasal maddelere uzun sure maruz kalabilir Ozel maske ve kıyafetler bazı durumlarda yeterince koruyucu olamaz İşte bu gibi durumlarda kronik bronşit gelişebilir
Bronşitin Belirtileri Neler ?
Akut ve kronik bronşitin en belirgin belirtileri:
OksurukRenkli balgamYorgunlukHafif ateşTitremeGoğus bolgesinde rahatsızlıkAkut bronşitlerde bu belirtiler kısa surede ortadan kalkar Belki oksuruk 1 – 2 hafta surebilir En az 3 aylık ataklar halinde suren kronik bronşitse 2 yıl boyunca sizi rahatsız edebilir Eğer kronik bronşitiniz varsa atak donemleri başınıza bela olacak demektir Belirtiler bu donemde ağırlaşarak kendinizi kotu hissetmenize neden olabilir
Bronşit Bana Ne Yapar ?Akut bronşit genellikle kalıcı hasara neden olmaz Ancak bazı vakalarda zaturreye cevirebilir Bu nedenle dikkat edilmesi gereken bir sağlık sorunudur Bunun dışında akut bronşitin neden olduğu sağlık sorunlarını şoyle sıralayabiliriz:
Kronik bronşitAstımKistik fibrozisBronşektaziTuberkulozSinuzitBronşit Tanısı Nasıl Konur ?Bronşitin ilk gunleri sıradan bir soğuk algınlığıyla benzer belirtiler verir Bu nedenle ayırt etmesi guc olabilir Bronşit belirtileri şuphesiyle doktora başvuran kişi oncelikle fiziki muayeneden gecer Muayene sırasında doktor akciğerleri ayrıntılı dinleyebilmek icin stetoskop adlı bir cihaz kullanır Bu şekilde ciğerlerde bir sorun varsa belirlemek daha kolaydır Bunun dışında doktorunuz sizi bir dizi teste sokabilir Bunlar:
Akciğer grafisi: Goğus hastalıklarının belirlenmesinde kullanılan en guvenilir yontem Standart akciğer grafisi 2 yonlu olarak cekilir Bu şekilde duz akciğer grafisinde kalp ve diyafram ardında kalan lezyonlar yan grafi ile goruntulenebilir Standart bir akciğer grafisi: akciğer kanseri, bronşektazi, pnomoni, akciğer kisti, plorezi, pnomotoraks ve diğer pek cok akciğer sorununu belirlemede etkilidir Ayrıca goruntulediği alan nedeniyle kalp, kemik yapısı ve goğus duvarının yumuşak dokusundaki sorunları da belirleyebilir
Balgam kulturu: Tanı konurken başvurulan bir diğer test de budur Balgam kulturunde kişi laboratuvar ortamında ornek verir Bu şekilde hangi bakterinin ciğerlere yerleştiği belirlenebilir
Solunum fonksiyon testi: Bu testte spirometre denen bir cihaz yardımıyla nefes alınır Bu şekilde ciğerlerin kapasitesi, soluk alıp verirken bir sorun yaşanıp yaşanmadığı belirlenebilir
Bronşit Nasıl Tedavi Edilir ?Akut bronşit tedavisi genellikle bol sıvı icmek, dinlenmek, oksuruk şurubu kullanmak ve pis havadan uzak durmaktan ibarettir Kronik durumlarda ise ağızdan alınan antiinflamatuar steroid ilaclarlar verilebilir
Sağlıklı ciğerlere sahip olan ve kronik sağlık problemi olmayan kişilere antibiyotik tedavisi verilmez Bunun nedeni hastalığın temelinde virus olmasıdır Vucut zaten oksuruk ve balgamla bu hastalıktan kendi kendine kurtulabilmektedir
Eğer oksuruk cok rahatsız edici bir boyutta ise oksuruk şurubu kullanılabilir Aspirin veya asetaminofen iceren bir ağrı kesici alınması ve bol su icilmesi tavsiye edilir Reye sendromu riskine karşı 19 yaşının altında cocuklara bu hastalık esnasında aspirin verilmemelidir
Bronşit Nedenleri Neler ?
Bronşitin asıl nedeni soğuk algınlığı ve gribe neden olan virusler Antibiyotikler virusleri olduremediğinden, antibiyotik tedavisi bu nedenle bronşit vakalarında tercih edilmez
Bronşit kanalı
Bronşitin bir diğer nedeni de akciğerleri uzun sure tahriş eden etkenler Orneğin uzun sure sigara kullananlar, kimyasal maddelerle uzun sure yakın temasta olan kişiler, cevre kirliliğinin yuksek olduğu yerlerdeki kişilerin kronik bronşit olma riski yuksektir Bu hastalığa yakalanma riski yuksek olan kişiler:
Sigara kullananlar: Daha once de değindiğimiz gibi sigara gibi ciğerlere uzun vadede zarar veren maddeler kronik bronşite neden olabiliyor
Bağışıklık sistemi zayıf olanlar: Akut bronşit genellikle grip ve soğuk algınlığı gibi hastalıklardan sonra gorulur Bunun nedeni vucudun direncinin ve bağışıklık sisteminin zayıflaması Zayıflayan bağışıklık sistemi iltihaplanmayı durduramaz ve bu şekilde bronşit başlar
Bazı iş alanlarında calışanlar: Bazı kişiler işleri nedeniyle kimyasal maddelere uzun sure maruz kalabilir Ozel maske ve kıyafetler bazı durumlarda yeterince koruyucu olamaz İşte bu gibi durumlarda kronik bronşit gelişebilir
Bronşitin Belirtileri Neler ?
Akut ve kronik bronşitin en belirgin belirtileri:
OksurukRenkli balgamYorgunlukHafif ateşTitremeGoğus bolgesinde rahatsızlıkAkut bronşitlerde bu belirtiler kısa surede ortadan kalkar Belki oksuruk 1 – 2 hafta surebilir En az 3 aylık ataklar halinde suren kronik bronşitse 2 yıl boyunca sizi rahatsız edebilir Eğer kronik bronşitiniz varsa atak donemleri başınıza bela olacak demektir Belirtiler bu donemde ağırlaşarak kendinizi kotu hissetmenize neden olabilir
Bronşit Bana Ne Yapar ?Akut bronşit genellikle kalıcı hasara neden olmaz Ancak bazı vakalarda zaturreye cevirebilir Bu nedenle dikkat edilmesi gereken bir sağlık sorunudur Bunun dışında akut bronşitin neden olduğu sağlık sorunlarını şoyle sıralayabiliriz:
Kronik bronşitAstımKistik fibrozisBronşektaziTuberkulozSinuzitBronşit Tanısı Nasıl Konur ?Bronşitin ilk gunleri sıradan bir soğuk algınlığıyla benzer belirtiler verir Bu nedenle ayırt etmesi guc olabilir Bronşit belirtileri şuphesiyle doktora başvuran kişi oncelikle fiziki muayeneden gecer Muayene sırasında doktor akciğerleri ayrıntılı dinleyebilmek icin stetoskop adlı bir cihaz kullanır Bu şekilde ciğerlerde bir sorun varsa belirlemek daha kolaydır Bunun dışında doktorunuz sizi bir dizi teste sokabilir Bunlar:
Akciğer grafisi: Goğus hastalıklarının belirlenmesinde kullanılan en guvenilir yontem Standart akciğer grafisi 2 yonlu olarak cekilir Bu şekilde duz akciğer grafisinde kalp ve diyafram ardında kalan lezyonlar yan grafi ile goruntulenebilir Standart bir akciğer grafisi: akciğer kanseri, bronşektazi, pnomoni, akciğer kisti, plorezi, pnomotoraks ve diğer pek cok akciğer sorununu belirlemede etkilidir Ayrıca goruntulediği alan nedeniyle kalp, kemik yapısı ve goğus duvarının yumuşak dokusundaki sorunları da belirleyebilir
Balgam kulturu: Tanı konurken başvurulan bir diğer test de budur Balgam kulturunde kişi laboratuvar ortamında ornek verir Bu şekilde hangi bakterinin ciğerlere yerleştiği belirlenebilir
Solunum fonksiyon testi: Bu testte spirometre denen bir cihaz yardımıyla nefes alınır Bu şekilde ciğerlerin kapasitesi, soluk alıp verirken bir sorun yaşanıp yaşanmadığı belirlenebilir
Bronşit Nasıl Tedavi Edilir ?Akut bronşit tedavisi genellikle bol sıvı icmek, dinlenmek, oksuruk şurubu kullanmak ve pis havadan uzak durmaktan ibarettir Kronik durumlarda ise ağızdan alınan antiinflamatuar steroid ilaclarlar verilebilir
Sağlıklı ciğerlere sahip olan ve kronik sağlık problemi olmayan kişilere antibiyotik tedavisi verilmez Bunun nedeni hastalığın temelinde virus olmasıdır Vucut zaten oksuruk ve balgamla bu hastalıktan kendi kendine kurtulabilmektedir
Eğer oksuruk cok rahatsız edici bir boyutta ise oksuruk şurubu kullanılabilir Aspirin veya asetaminofen iceren bir ağrı kesici alınması ve bol su icilmesi tavsiye edilir Reye sendromu riskine karşı 19 yaşının altında cocuklara bu hastalık esnasında aspirin verilmemelidir