morfeus
Yeni Üye
Bursa'da binalar ortasında kalan ‘Tarihi Çarşı ve Hanlar Bölgesi Çarşıbaşı Kentsel Tasarım Projesi’ne karşı açılan davada uzman heyeti, imar planlarını kamu faydasına uygun bulmadı.
Bursa Tarihi Çarşı ve Hanlar Bölgesi Çarşıbaşı Kentsel Tasarım Projesi, Etraf ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum tarafından Kasım 2019’da birinci açıklandığında Bursalıları heyecanlandıran bir proje olmuştu. Proje ile tarihi silueti bozan yapıların yıkılarak, binaların ortasına sıkışmış 600 yıllık bir tarihin gün yüzüne çıkarılacağı söylendi.
Bursa Büyükşehir Belediye Lideri Alinur Aktaş’ın ‘tarihi proje’ olarak bahsettiği proje için hazırlanan 1/1000 ölçekli imar planına 400 hak sahibi tarafından Bölge Yönetim Mahkemesi’nde dava açıldı. Mahkemenin görevlendirdiği eksper heyeti, imar planlarının şehircilik unsurları, planlama temelleri, imar mevzuatı ve kamu faydası açısından uygun olmadığını bildirdi.
Seçilen proje değil esinlenilen proje uygulanacak
Duvar'dan Pelin Akdemir'in haberine nazaran Zafer Plaza’dan Ulucami’ye kadar yer alan binaların yıkılması için bölge ‘kamulaştırma alanı’ ilan edildi. Çürük raporu alınarak Kızılay, Merkez Bankası, İşkur binaları ile 15 dükkân yıkıldı. Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından örnek gösterilmesi emeliyle düzenlenen yarışta ise 10. proje birinci seçilmişti. Projede, yıkılan tescilli Merkez Bankası binasının yine yapılması ve Boyner binası dahil yıkılan binaların yerlerinin yeşil alan olarak kıymetlendirilmesi öngörülüyor. Birinci olan projenin birebir uygulanması beklenirken Alinur Aktaş, “esinlenerek” yeni bir projenin hazırlanacağını açıkladı.
Toplam 5 bin 969 metrekare kamulaştırılacak alandan 1016 metrekarelik alanın kamulaştırması tamamlanmıştı. Büyükşehir Belediyesi, sürecin hızlanması için Cumhurbaşkanı Kararnamesi’yle ‘acele kamulaştırma’ kararı çıkarttı. Kararın akabinde Belediye, kamulaştırmanın gerçekleşmesi için taşınmazların bedelinin tespitine yönelik dava açtı.
Yıkılacak denilen Boyner binası yıkılmıyor
Belediye, proje alanı üzerindeki 500’e yakın hak sahibinden 101’i ile muahede sağladı. 400’e yakın hak sahibi ile görüşmeler devam ederken geçen yıl açılan davada, uzman heyeti 17 Mayıs’ta Bursa 2. Yönetim Mahkemesi’ne raporunu sundu. Hak sahipleri, Belediye ve Kültür ve Turizm Bakanlığı’na karşı, ‘1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı’ ve ‘1/1000 ölçekli Reyhan-Kayhan Hanlar Bölgesi Muhafaza Gayeli İmar Planı Değişikliği’ kararlarının yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle dava açmıştı.
İmar planlarına yönelik keşif ve incelemesini tamamlayan uzman heyeti, planların şehircilik unsurları, planlama temelleri, imar mevzuatı ve kamu faydası açısından uygun olmadığını bildirdi. Örnek projede yıkılması öngörülen Boyner binasının belediyenin hazırladığı imar planlarında yıkılmayacağının anlaşıldığı eksper heyetinin raporuna yansıdı. Raporda, binanın görünümü engelleyecek nitelikte olmasına karşın korunmasının projenin gayesine uygun olmadığı belirtildi.
Yeşil olarak tasarlanan meydan, alanın üstünde ve altında otopark yapılmasına karar verildiği ve otopark için seçilen yerin uygunluğuna yönelik değerlendirmelerin plan ve etrafı bütününde yapılmadığı bir öteki söz. Halkın iştirakinin dikkate alınmadığının da belirtildiği raporda, planlama grubunda bulunması mecburî tutulan ‘peyzaj mimari’nın olmaması projenin eksik kalan bir öbür istikameti. Yıkılan Kızılay binası ve trafo alanı için gösterilmesi zarurî olan muadil sıhhat ve trafo alanlarının da gösterilmemesinin kamu faydasına muhalif bir durum olduğu söz edildi. Eksper heyeti, dava konusu olan 1/1000 ölçekli Muhafaza hedefli Uygulama İmar Planı Değişikliği’nin, Mekansal Planlar İmal Yönetmeliği’nin 10. hususunda tanımlanan gösterim tekniklerine uygun olmayan ve eksik gösterimler içerdiğinden, form ve metot açısından mevzuata ters olduğu kanaatine vardı.
'Canla başla ranta koşuyorlar'
Dava sürecini yakından takip eden dükkan sahiplerinden Levent Öztan ile konuştuk. 12 sene evvel de bölgede yıkım kararı çıktığını, o davayı da kazandıklarını anlatan Öztan, bu sefer Belediye'nin süratli davrandığını söyledi. Alinur Aktaş’ın “Bursa için Canla Başla” sloganına gönderme yapan Öztan, “Bunlar canla başla ranta koşuyorlar” dedi.
Belediyenin yıkılan binaların yerine otopark ve alışveriş merkezi yapmak istediğini aktaran Öztan, bugün bölgenin çıkarının 400 hak sahibine dağıldığını belirterek, “Bunlar rantı tek bir bireye vermek istiyorlar. O kişinin de ‘Torunlar İnşaat’ olduğu söyleniyor. Kim olduğu kıymetli değil, kıymetli olan rantın bir bireye verilmesi” diye konuştu. Öztan, Bakan Kurum’un da bütçe olmaması nedeniyle özel bölümden takviye alacaklarını açıkladığını hatırlattı.
Cumhurbaşkanı Kararnamesiyle alınan ‘acele kamulaştırma’ kararına ait konuşan Öztan, belediyenin ‘acele kamulaştırma’ için eksper heyetinin hak sahipleri lehine rapor düzenleyeceklerini öğrendikten sonra müracaatta bulunduğunu söyledi.
Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin yordama karşıt olduğu gerekçesiyle Danıştay’da dava açtıklarını belirten Öztan, şunları söyledi:
“Acele kamulaştırmada mülklerde yüzde 30 bedel kaybı oluyor. Parayı bankaya yatırdıklarında bize kazmayı vurma hakları var. O paraya da biz itiraz ediyoruz. Belediye parası olmadığı için buradaki ödemeleri yapamadı. Belediyeyle anlaşan hak sahiplerinin ödemelerini TOKİ yaptı.”
Öztan, eksper heyetinin raporunu “Bilirkişi raporu, hiçbir şeyi durdurmaz. Uzmanlar de ‘Karar Aziz Mahkemenindir’ diyor” kelamlarıyla kıymetlendirdi.