İster mukus, ister burun salgısı, ister sumuk de Burun akıntısı zor anlar yaşatabiliyor Peki burun akıntısı neye işaret?
Mukus hepimizde var Nezle veya sinus enfeksiyonunda bir yığın mendile topak topak sumkurten, uzayıp yapışan bu acayip maddeyi kim sever ki?
İşin aslı, mukus uretemeseydik belki de eczaneden satın almamız gerekecekti Emory Universitesi’nden cerrah Michael M Johns’a gore “Mukus vucudumuz icin inanılmaz onemli
Johns mukusun işlevini motor yağına benzetiyor: “Mukus yoksa motor tutukluk yapar
Burun akıntısı ne işe yarıyor?
Mukus ureten dokular ağız, burun, sinusler, boğaz, akciğer ve mide – bağırsak sistemine yayılı Mukus organ yuzeylerinde koruyucu ortu işlevi gorerek dokuların nemli kalmasını sağlıyor Bu organlar nemli tutulamazsa kuruyabilir, ustlerinde catlaklar oluşabilir
Mukus bir tur sinek kağıdı da sayılabilir: Koyu renkli, yapışkan ozellikli mukus temiz kalması gereken bolgeleri korur Bakteri ve toz gibi istenmeyen maddeler ozellikle hassas solunum yoluna girmeden mukusa yakalanır
Mukus yıvışık ve cıvık olmaktan ote, iceriğinde bulunan antikorlarla bedene sızmaya calışan viruslerin, bakterilerin derhal tanımlanmasını da sağlar Mukus enzimleri, istilacı birliklerle bağışıklık savaşının ilk aşamasıdır Mukusa yakalanan yabancı maddeler proteinlerle etkisizleştirilir
Ne kadarı normal?
Sağlıklı bile olsanız bu değişmez Bedeniniz aralıksız calışan mukemmel bir mukus makinesidir Gunluk uretim miktarı 1 ila 15 litre arasında değişir Bunu farkedebilmeniz icin işlerin yolunda gitmemesi, mukusun kıvamının ve renginin değişmesi gerekir
Johns donem donem mukusun niteliğinin değiştiğini, koyulaşıp katılaştığını soyluyor Mukus birikip kutleleşince malum, sumkurme isteği hissediyoruz
Histamin nedir?Kimilerinde mukus daha koyu, daha yapışkan oluyor
Genellikle hava kirliliği, alerjenler, nezle ve enfeksiyona yol acabilecek diğer maddeler mukus salgısını arttırıyor
Alerjenlerle karşılaşan bedenin mast hucreleri korumaya gecerek histamin salgılamaya başlıyor
Hapşırmanın, kaşıntının ve burun tıkanıklığının sorumlusu: Histamin
Mukus neden renk değiştirir?İcinizi kaldırmak pahasına merak edip mendilin icine baktıysanız bilirsiniz Mukus renk değiştirir: Sarı olur, yeşil olur Ustunde kırmızıya, kahverengiye kacan izler bulunabilir
Bunların anlamı ne olabilir?Sarı veya yeşil renkte mukusun enfeksiyon belirtisi olduğu soylenir Bu doğru değil Mukusta sarı, yeşil renk bakterilerden kaynaklanmaz Nezle durumunda bağışıklık sistemi notrofil denen akyuvarları savaş bolgesine yollar Yeşilimsi renkte enzimler iceren bu hucreler mukusun rengini yeşile cevirir
Ote yandan kotu seyreden kulak sinus enfeksiyonunda mukus son derece berrak ve şeffaf olabilir Yuksek ateş, tıkanıklık, sinuslerde baskı hissi vb enfeksyon belirtileri sağlık durumunu mukusa oranla cok daha doğru gosterir
Mukusun doğal koyulaşma eğilimi de renk değişimlerine yol acar Koyu ve yapışkan mukus genellikle yeşil renkte olur
Burun sık silmek veya kurcalamak sonucunda tahriş olursa veya kurursa mukus kırmızı – kahverengi kan lekeleri icerebilir Burun dokusunda irili ufaklı cok sayıda kan damarı bulunur Mukusta az miktarda kan bulunması olağan kabul edilebilir ama, kanama yoğunsa mutlaka hekime başvurmak gerekir
Burnumu silmemek icin ne yapmalıyım?Kronik sinus sorunu olanlar surekli tıkanan burunlarını temizleme gereksinimi duyar Recetesiz alınabilen antihistaminikler ve dekonjestanlar bu duruma uygun bir cozum olabilir
Dekonjestanlar burun icindeki kan damarlarını daraltarak bolgeye kan akışını azaltabilir
Dekonjestanlar nezle yuzunden nefes alamayanlara iyi gelir ama, bunlar genellikle koyu ve katı mukusu gidermekte pek işe yaramaz Dekonjestan kurutucu ozelliktedir: Koyu mukus dekonjestanla daha da koyulaşır Daha fazla dekonjestan daha koyu mukus Dekonjestanların baş donmesi, gerginlik ve tansiyon gibi yan etkileri de cabası
Alerjilerle tetiklenen histaminler burun dokularının şişmesine, olağandan daha fazla mukus salgılanmasına neden olurlar Antihistaminikler histaminlerin faaliyetlerini azaltıcı veya engelleyici ozellikte ilaclardır Eski tip antihistaminikler uyku haline neden oldukları icin ozellikle eleştirilirdi Bu ilaclar ağız kuruluğuna, baş donmesine, baş ağrılarında da yol acar
Mukus ekspektoran, balgam sokucu ozellik taşıyan Guaifenesin’le yumuşatılabilir Su iceriği yuksek mukustan kurtulmak boylece daha kolaylaşır ama yan etkilere dikkat etmek şart İlacın istenmeyen sonuclarına ornek olarak baş donmesi, baş ağrısı, bulantı ve kusma sayılabilir
Doğal yontemle burun akıntısından kurtulabilir miyim?Buğu soluması, mukusla doğal yoldan mucadele etmek isteyenlere uygun yontemlerden Piyasada “neti pot adıyla bilinen, caydanlığa benzeyen kucuk bir aracla solunum yolunu doğal bicimde nemlendirmek mumkun Burun aspiratorleri ve burun damlaları da aynı amacla kullanılabilir
Solunumu rahatlamayı hedefleyen yontemler uc aşağı beş yukarı birbirine benziyor: Mukusu yumuşatmak icin burun deliklerinden birine tuzlu su cozeltisi fışkırtılıyor Bu sıvı, solunum yolu boşluğunda birikiyor ve diğer burun deliğinden akıp gidiyor Kısaca bu işlem, yemek tabağına yapışmış yiyecek artıklarının bulaşık makinesinde temizlenmesine benziyor
Onemli nokta: Sinus temizliği icin yıkama, fışkırtma veya buhar yontemi kullanılıyorsa, cozeltiyi hazırlamak icin mutlaka steril ozellikte (damıtılmış, kaynatılmış) temiz su kullanılmalı
Solunum yolunu nemlendirmek sinusleri rahatlatır Enfeksiyona sebep olabilecek kirleri, bakterileri vb uzaklaştırır ama şunu unutmayın: Her şeyin fazlası zarar Uzmanlar solunum yolunu nemlendirerek temizlemenin bazı koruyucu maddeleri de yıkayıp goturduğu uyarısını yapıyor
Kısacası solunum yolu nemlendirme yontemlerini abartmamak, alışkanlığa donuşturmemek gerekir Kendinizi iyi hissedince bunları kullanmaktan kacınmanız cok daha sağlıklı olur
Mukus hepimizde var Nezle veya sinus enfeksiyonunda bir yığın mendile topak topak sumkurten, uzayıp yapışan bu acayip maddeyi kim sever ki?
İşin aslı, mukus uretemeseydik belki de eczaneden satın almamız gerekecekti Emory Universitesi’nden cerrah Michael M Johns’a gore “Mukus vucudumuz icin inanılmaz onemli
Johns mukusun işlevini motor yağına benzetiyor: “Mukus yoksa motor tutukluk yapar
Burun akıntısı ne işe yarıyor?
Mukus ureten dokular ağız, burun, sinusler, boğaz, akciğer ve mide – bağırsak sistemine yayılı Mukus organ yuzeylerinde koruyucu ortu işlevi gorerek dokuların nemli kalmasını sağlıyor Bu organlar nemli tutulamazsa kuruyabilir, ustlerinde catlaklar oluşabilir
Mukus bir tur sinek kağıdı da sayılabilir: Koyu renkli, yapışkan ozellikli mukus temiz kalması gereken bolgeleri korur Bakteri ve toz gibi istenmeyen maddeler ozellikle hassas solunum yoluna girmeden mukusa yakalanır
Mukus yıvışık ve cıvık olmaktan ote, iceriğinde bulunan antikorlarla bedene sızmaya calışan viruslerin, bakterilerin derhal tanımlanmasını da sağlar Mukus enzimleri, istilacı birliklerle bağışıklık savaşının ilk aşamasıdır Mukusa yakalanan yabancı maddeler proteinlerle etkisizleştirilir
Ne kadarı normal?
Sağlıklı bile olsanız bu değişmez Bedeniniz aralıksız calışan mukemmel bir mukus makinesidir Gunluk uretim miktarı 1 ila 15 litre arasında değişir Bunu farkedebilmeniz icin işlerin yolunda gitmemesi, mukusun kıvamının ve renginin değişmesi gerekir
Johns donem donem mukusun niteliğinin değiştiğini, koyulaşıp katılaştığını soyluyor Mukus birikip kutleleşince malum, sumkurme isteği hissediyoruz
Histamin nedir?Kimilerinde mukus daha koyu, daha yapışkan oluyor
Genellikle hava kirliliği, alerjenler, nezle ve enfeksiyona yol acabilecek diğer maddeler mukus salgısını arttırıyor
Alerjenlerle karşılaşan bedenin mast hucreleri korumaya gecerek histamin salgılamaya başlıyor
Hapşırmanın, kaşıntının ve burun tıkanıklığının sorumlusu: Histamin
Mukus neden renk değiştirir?İcinizi kaldırmak pahasına merak edip mendilin icine baktıysanız bilirsiniz Mukus renk değiştirir: Sarı olur, yeşil olur Ustunde kırmızıya, kahverengiye kacan izler bulunabilir
Bunların anlamı ne olabilir?Sarı veya yeşil renkte mukusun enfeksiyon belirtisi olduğu soylenir Bu doğru değil Mukusta sarı, yeşil renk bakterilerden kaynaklanmaz Nezle durumunda bağışıklık sistemi notrofil denen akyuvarları savaş bolgesine yollar Yeşilimsi renkte enzimler iceren bu hucreler mukusun rengini yeşile cevirir
Ote yandan kotu seyreden kulak sinus enfeksiyonunda mukus son derece berrak ve şeffaf olabilir Yuksek ateş, tıkanıklık, sinuslerde baskı hissi vb enfeksyon belirtileri sağlık durumunu mukusa oranla cok daha doğru gosterir
Mukusun doğal koyulaşma eğilimi de renk değişimlerine yol acar Koyu ve yapışkan mukus genellikle yeşil renkte olur
Burun sık silmek veya kurcalamak sonucunda tahriş olursa veya kurursa mukus kırmızı – kahverengi kan lekeleri icerebilir Burun dokusunda irili ufaklı cok sayıda kan damarı bulunur Mukusta az miktarda kan bulunması olağan kabul edilebilir ama, kanama yoğunsa mutlaka hekime başvurmak gerekir
Burnumu silmemek icin ne yapmalıyım?Kronik sinus sorunu olanlar surekli tıkanan burunlarını temizleme gereksinimi duyar Recetesiz alınabilen antihistaminikler ve dekonjestanlar bu duruma uygun bir cozum olabilir
Dekonjestanlar burun icindeki kan damarlarını daraltarak bolgeye kan akışını azaltabilir
Dekonjestanlar nezle yuzunden nefes alamayanlara iyi gelir ama, bunlar genellikle koyu ve katı mukusu gidermekte pek işe yaramaz Dekonjestan kurutucu ozelliktedir: Koyu mukus dekonjestanla daha da koyulaşır Daha fazla dekonjestan daha koyu mukus Dekonjestanların baş donmesi, gerginlik ve tansiyon gibi yan etkileri de cabası
Alerjilerle tetiklenen histaminler burun dokularının şişmesine, olağandan daha fazla mukus salgılanmasına neden olurlar Antihistaminikler histaminlerin faaliyetlerini azaltıcı veya engelleyici ozellikte ilaclardır Eski tip antihistaminikler uyku haline neden oldukları icin ozellikle eleştirilirdi Bu ilaclar ağız kuruluğuna, baş donmesine, baş ağrılarında da yol acar
Mukus ekspektoran, balgam sokucu ozellik taşıyan Guaifenesin’le yumuşatılabilir Su iceriği yuksek mukustan kurtulmak boylece daha kolaylaşır ama yan etkilere dikkat etmek şart İlacın istenmeyen sonuclarına ornek olarak baş donmesi, baş ağrısı, bulantı ve kusma sayılabilir
Doğal yontemle burun akıntısından kurtulabilir miyim?Buğu soluması, mukusla doğal yoldan mucadele etmek isteyenlere uygun yontemlerden Piyasada “neti pot adıyla bilinen, caydanlığa benzeyen kucuk bir aracla solunum yolunu doğal bicimde nemlendirmek mumkun Burun aspiratorleri ve burun damlaları da aynı amacla kullanılabilir
Solunumu rahatlamayı hedefleyen yontemler uc aşağı beş yukarı birbirine benziyor: Mukusu yumuşatmak icin burun deliklerinden birine tuzlu su cozeltisi fışkırtılıyor Bu sıvı, solunum yolu boşluğunda birikiyor ve diğer burun deliğinden akıp gidiyor Kısaca bu işlem, yemek tabağına yapışmış yiyecek artıklarının bulaşık makinesinde temizlenmesine benziyor
Onemli nokta: Sinus temizliği icin yıkama, fışkırtma veya buhar yontemi kullanılıyorsa, cozeltiyi hazırlamak icin mutlaka steril ozellikte (damıtılmış, kaynatılmış) temiz su kullanılmalı
Solunum yolunu nemlendirmek sinusleri rahatlatır Enfeksiyona sebep olabilecek kirleri, bakterileri vb uzaklaştırır ama şunu unutmayın: Her şeyin fazlası zarar Uzmanlar solunum yolunu nemlendirerek temizlemenin bazı koruyucu maddeleri de yıkayıp goturduğu uyarısını yapıyor
Kısacası solunum yolu nemlendirme yontemlerini abartmamak, alışkanlığa donuşturmemek gerekir Kendinizi iyi hissedince bunları kullanmaktan kacınmanız cok daha sağlıklı olur