İçinde Güneşimizin de bulunduğu ısı ve ışık yayan cisimlere “yıldız denir Tabi ki her yıldız aynı boyuta ve parlaklığa sahip değildir Örneğin, Güneşimiz orta boyutlu bir yıldızdır Fakat bazı yıldızlarla karşılaştırıldığında boyut ve parlaklık olarak gerçekten sönük kalırŞöyle ki, Güneşimiz bilinen en büyük yıldız olan ? NML CYGNİ ?’e göre yaklaşık olarak 1650 kat daha küçüktür
Bu yıldız o kadar büyüktür ki; güneşimiz yerine o olsaydı, büyüklüğüyle Güneşin yörüngesini çevreleyebilirdi Güneşten büyük olan birçok yıldız vardır Bunlardan bilinenlerini paylaşalım Öncelikle, Güneşten büyük olan Sirius ile başlayalım Bu yıldız aynı zamanda Güneşten sonraki en parlak yıldızdır Güneşin parlak olmasının sebebi tamamen yakın olmasıyla alakalıdır Aynı zamanda Sirius’un parlak görünme sebebi de budur Sirius, Güneş sistemine yakınlık olarak 7 sıradadır ve ? 1,46 Kadir’e sahiptir ( Kadir; cisimlerin parlaklık dereceleri için kullanılan bir birimdir ve kadiri düşük olan cismin parlaklığı artar) Güneş ise 26,74 Kadir parlaklıktadır*Siriustan sonra büyüklük olarak Pollux gelir 34 ışık yılı ( 1 ışık yılı: 9,5 trilyon km ) uzaklıkta olan Pollux, İkizler Takımyıldızı arasında bulunan bir yıldızdır ve parlaklığı + 1,15 kadirdir Pollux aynı zamanda takımyıldızı içerisindeki en parlak yıldızdır Polluxtan daha büyük olan Arcturus , 37 ışık yılı uzaklıkta bulunmaktadır ve çapı yaklaşık 20 Güneş çapına eşittir 0,04 Görünür Kadiri ile parlaklık olarak 3 sırayı almaktadır
Arcturustan sonra büyüklük olarak Aldebaran gelir ve yaklaşık olarak 44 Güneş çapındadır 65 ışık yıldızı uzaklıkta bulunan bu yıldız yakıtını tüketmiş bir kızıl devdir 0,87 Kadirlik parlaklığa sahip olan oldukça parlak bir yıldızdırSonraki yıldızımız ise Rigel’dır Yaklaşık 50 Güneş çapında olan bu yıldız, Güneşten 57000 kat daha parlaktır Yaklaşık olarak 1000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bu yıldız mavibeyaz ışık yayan bir devdir ve + 0,18 Kadirlik parlaklığa sahiptir*Antares, bu kızıl dev Dünyamızdan 600 ışık yılı uzaklıkta bulunmaktadır ve + 1,06 Kadirlik parlaklığıyla en parlak 17 yıldızdır Bu yıldız o kadar büyüktür ki, çapı yaklaşık olarak 530 Güneş çapına eşittir
Bilim adamları bu yıldızın çapını 3 astronomik birimden fazla olarak hesaplamışlardır ( 1 astronomik birim: Güneş ile Dünya arasındaki mesafedir ki bu da 150 milyon km’dir) Bu yıldızdan sonra ise, “Betelgeuse gelir Dünyadan 600 ışık yılı uzaklıkta bulunan bu yıldız, kırmızı bir devdir+0,45 Kadirlik parlaklığı ile bilinen en parlak 11 yıldızdır Yaklaşık olarak 800 Güneş çapı genişliğinde bir çapa sahiptir
Mu Cephei, bu yıldız tam anlamıyla gerçek bir devdir Çapı 1200 Güneş çapına eşittir Böyle bir yıldıza sıklıkla rastlayamazsınız VV Cephei bilinen en büyük yıldızdır ve yaklaşık 1900 Güneş çapı genişliğinde çapı vardır Hiperdev olan bu yıldız 2400 ışık yılı uzaklıkta bulunmaktadır Bilinen en büyük 3 yıldızdır*VY Canis Majoris, yaklaşık 2100 Güneş çapı genişliğindeki çağı ile bilinen en büyük 2 Yıldızdır Yaklaşık olarak 3800 ışık yılı uzaklıkta olan bu yıldız Kırmızı hiperdev’dir Aynı zamanda gökyüzündeki en parlak yıldızlardandır
Not: Yazımızın başında en parlak yıldız olarak Siriusu söylemiştik Fakat Siriusu en parlak yapan en büyük etken yakın olmasıdır Aslında bilinen en parlak yıldız Pistol (tabanca) yıldızıdır Bu yıldız yaklaşık olarak 25000 ışık yılı uzaktadır ve galaksimizin merkezine oldukça yakındır Aynı zamanda bir nebula’nın içerisinde bulunmaktadır Bu yüzden görüntüleme cihazlarıyla dahi görüntülenememekte’dir Kızıl ötesi ışınları algılayabilen bir cihaz sayesinde bu yıldızın en parlak yıldız olduğunu anlayabiliyoruz
Boyutlarına Göre Yıldız Sıralaması:
1 NML CYGNİ 2VY Canis Majoris 3 VV Cephei 4 Mu Cephei
5 Betelgeuse 6 Antares 7 Antares 8Rigel
9 Aldebaran 10 Arcturus
Parlaklıklarına Göre Yıldız Sıralaması:
1 Pistol ( Tabanca ) 2 Sirius 3 Canopus 4 Rigil Kentaurus
5 Arcturus 6 Vega 7 Capella 8 Rigel
9 Procyon 10 Archernar
Kaynakça:
http:wwwbulutsuorgevreninharitasistarsphp
http:deryaerikawordpresscom0710kutupyildizivsenparlakyildiz
http:rasathaneankaraedutrfiles201902TabancaYildizipdf
http:trwikipediaorgwikiVYCanisMajori
http:trwikipediaorgwikiB%C3%BCy%C3%BCkY%C4%B1ld%C4%B1zlarlistesi
Bu yıldız o kadar büyüktür ki; güneşimiz yerine o olsaydı, büyüklüğüyle Güneşin yörüngesini çevreleyebilirdi Güneşten büyük olan birçok yıldız vardır Bunlardan bilinenlerini paylaşalım Öncelikle, Güneşten büyük olan Sirius ile başlayalım Bu yıldız aynı zamanda Güneşten sonraki en parlak yıldızdır Güneşin parlak olmasının sebebi tamamen yakın olmasıyla alakalıdır Aynı zamanda Sirius’un parlak görünme sebebi de budur Sirius, Güneş sistemine yakınlık olarak 7 sıradadır ve ? 1,46 Kadir’e sahiptir ( Kadir; cisimlerin parlaklık dereceleri için kullanılan bir birimdir ve kadiri düşük olan cismin parlaklığı artar) Güneş ise 26,74 Kadir parlaklıktadır*Siriustan sonra büyüklük olarak Pollux gelir 34 ışık yılı ( 1 ışık yılı: 9,5 trilyon km ) uzaklıkta olan Pollux, İkizler Takımyıldızı arasında bulunan bir yıldızdır ve parlaklığı + 1,15 kadirdir Pollux aynı zamanda takımyıldızı içerisindeki en parlak yıldızdır Polluxtan daha büyük olan Arcturus , 37 ışık yılı uzaklıkta bulunmaktadır ve çapı yaklaşık 20 Güneş çapına eşittir 0,04 Görünür Kadiri ile parlaklık olarak 3 sırayı almaktadır
Arcturustan sonra büyüklük olarak Aldebaran gelir ve yaklaşık olarak 44 Güneş çapındadır 65 ışık yıldızı uzaklıkta bulunan bu yıldız yakıtını tüketmiş bir kızıl devdir 0,87 Kadirlik parlaklığa sahip olan oldukça parlak bir yıldızdırSonraki yıldızımız ise Rigel’dır Yaklaşık 50 Güneş çapında olan bu yıldız, Güneşten 57000 kat daha parlaktır Yaklaşık olarak 1000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bu yıldız mavibeyaz ışık yayan bir devdir ve + 0,18 Kadirlik parlaklığa sahiptir*Antares, bu kızıl dev Dünyamızdan 600 ışık yılı uzaklıkta bulunmaktadır ve + 1,06 Kadirlik parlaklığıyla en parlak 17 yıldızdır Bu yıldız o kadar büyüktür ki, çapı yaklaşık olarak 530 Güneş çapına eşittir
Bilim adamları bu yıldızın çapını 3 astronomik birimden fazla olarak hesaplamışlardır ( 1 astronomik birim: Güneş ile Dünya arasındaki mesafedir ki bu da 150 milyon km’dir) Bu yıldızdan sonra ise, “Betelgeuse gelir Dünyadan 600 ışık yılı uzaklıkta bulunan bu yıldız, kırmızı bir devdir+0,45 Kadirlik parlaklığı ile bilinen en parlak 11 yıldızdır Yaklaşık olarak 800 Güneş çapı genişliğinde bir çapa sahiptir
Mu Cephei, bu yıldız tam anlamıyla gerçek bir devdir Çapı 1200 Güneş çapına eşittir Böyle bir yıldıza sıklıkla rastlayamazsınız VV Cephei bilinen en büyük yıldızdır ve yaklaşık 1900 Güneş çapı genişliğinde çapı vardır Hiperdev olan bu yıldız 2400 ışık yılı uzaklıkta bulunmaktadır Bilinen en büyük 3 yıldızdır*VY Canis Majoris, yaklaşık 2100 Güneş çapı genişliğindeki çağı ile bilinen en büyük 2 Yıldızdır Yaklaşık olarak 3800 ışık yılı uzaklıkta olan bu yıldız Kırmızı hiperdev’dir Aynı zamanda gökyüzündeki en parlak yıldızlardandır
Not: Yazımızın başında en parlak yıldız olarak Siriusu söylemiştik Fakat Siriusu en parlak yapan en büyük etken yakın olmasıdır Aslında bilinen en parlak yıldız Pistol (tabanca) yıldızıdır Bu yıldız yaklaşık olarak 25000 ışık yılı uzaktadır ve galaksimizin merkezine oldukça yakındır Aynı zamanda bir nebula’nın içerisinde bulunmaktadır Bu yüzden görüntüleme cihazlarıyla dahi görüntülenememekte’dir Kızıl ötesi ışınları algılayabilen bir cihaz sayesinde bu yıldızın en parlak yıldız olduğunu anlayabiliyoruz
Boyutlarına Göre Yıldız Sıralaması:
1 NML CYGNİ 2VY Canis Majoris 3 VV Cephei 4 Mu Cephei
5 Betelgeuse 6 Antares 7 Antares 8Rigel
9 Aldebaran 10 Arcturus
Parlaklıklarına Göre Yıldız Sıralaması:
1 Pistol ( Tabanca ) 2 Sirius 3 Canopus 4 Rigil Kentaurus
5 Arcturus 6 Vega 7 Capella 8 Rigel
9 Procyon 10 Archernar
Kaynakça:
http:wwwbulutsuorgevreninharitasistarsphp
http:deryaerikawordpresscom0710kutupyildizivsenparlakyildiz
http:rasathaneankaraedutrfiles201902TabancaYildizipdf
http:trwikipediaorgwikiVYCanisMajori
http:trwikipediaorgwikiB%C3%BCy%C3%BCkY%C4%B1ld%C4%B1zlarlistesi