Reşat Nuri Gultekin'in unutulmaz romanı Calıkuşu romanının kısaca ozeti;Reşat Nuri Guntekin‘in Calıkuşu isimli eserinin kitabının ozeti aşağıda yer almaktadır
Calıkuşu Kitap Ozeti:
Kitabımızın kahramanının ismi Feride’dir Feride kucuk yaşta oksuz kalmış bir kızdır Oksuz kaldığı icin teyzesinin yanına gelip onun yardımına başvurur Teyzesi ise onu bir Fransız okuluna yazıdır ustelik bu okul yatılı bir okuldur Feride oldukca zeki ve başarıldırı ancak aynı zamanda da biraz afacandır Okulda oldukca yaramaz ve hareketli olmasından sebebiyetle okuldaki oğretmenleri Feride’ye “Calıkuşu takma adını takarlar Calıkuşu ismi buradan gelmektedir
Feride okulu her tatile girdiğinde mutlaka tatillerini teyzesinin yanında gecirmektedir Feride gunden gune buyur ve ldukca guzel bir kız olup cıkıverir Bu arada platonik aşıklarıda oluşmaya başlar bunlardan birisi teyzesinin oğullarından Kamuran’dır Kamuran Feride’yi icin icin sevmeye başlamıştır bile Ancak bu sevgiye Feride’de karşılık vrir ve Kamuran ile Feride arasında bir sevgi başladığı icin bunu cok arzulayan teyzeside durumdan haberdar olduğundan hemen bu iki genci nişanlar Ancak Feride’nin mutluluğu cok uzun surmez Kamuran’ın hasta bir kız ile (Munevver) evlenmek uzere soz verdiğini oğrenir Gelen kadın elinde bununla ilgili kanıtlar getirmiş ve Feride’yi ikna etmiştir
Feride bu gercekler ile yuzyuze geldikten sonra evi terkeder ve sutninesinin yanına yerleşir Ardından da oğretmen olmak icin ilgili makamlara başvurur İlgili makamlardan onay cıkar ve Feride oğretmen olarak Anadolu yolunu tutar Ancak Feride cok guzel ve akıllı birisi olduğundan bağmnazlığı cahilliğin halen hukum surduğu Anadolu’da her seferinde başı derde girer Bu sebeple sık sık yer değiştirerek bu bağnaz ve cahil insanlardan kacmaya cabalarGunun brinde Zeyniler koyune gelir Zeyniler koyunde kendisinden yaşca buyuk doktor Hayrullah Bey ile tanışır Kendisini bir baba gibi sever ancak yine tayinler yuzunden ayrılırlar ve yıllar sonra bu defa Kuşadası‘nda tekrar karşılaşırlar
Hayrullah Bey yaşlı olmasına rağmen bekar olması sebebiyle yine tatsız dedikodular alıp başını gider Halbuki Hayrullah Bey Feride’yi kızı gibi sevmektedir Ancak yine de dedikoduları engelleyebilmek adına nikahlanırlar ancak hayatları yine eskisi gibi babakız gibi devam eder
Feride bir gun hatıra defterini kaybeder Defteri Hayrullah Bey bulur Doktor Hayrullah Bey defteri merakına yenik duşerek okur ve Feride’nin halen Kamuran’ı sevdiğini oğrenir Hayrullah Bey defteri saklar ve oldukten sonra bir paket icerisinde teyzesine goturmesi icin (Feride pakette ne olduğunu bilmemektedir) vasiyet eder hayrullah bey oldukten sonra Feride paketi teyzesine goturur Burada Kamuran Feride teyzesinin evinden ayrılmadan paketin iceriğini merak edip acar ve hatıra defterini okur Bunun uzerine Ferideyi bırakmaz