Reşat Nuri Guntekin'in olumsuz eseri Calıkuşu'nun kısaca ozeti şoyle
Kucuk yaşta anne ve babasını kaybeden Feride Besime teyzesinin yanında buyur Fransız Kız lisesinde okurken yaramazlıkları nedeniyle arkadaşları ona Calıkuşu adını takarlar
Teyzesinin oğlu Kamuran Feride'ye aşık olur Feride'de onu sevmektedir Kamuran'ın evlenme teklifini kabul eder ancak evlilik tarihinden bir kac gun once bir kadın Feride'ye Kamuran hakkında bazı gercekler anlatır Kamuran İsvicre'de yaşadığı donemde hasta bir bayan olan Munevver'e evlenme sozu vermiştir Feride bu gerceği oğrenip mektupları okuduktan sonra evlenmekten vazgecer ve evden kacar
Hayatına yeni bir yon vermek zorunda kalan Feride Anadolu'ya oğretmen olarak atanır Kimsenin onu bulamayacağı Zeyniler Koyunde oğretmenlik yapmaya başlar Yeni hayatında pek cok zorlukla karşılaşan Feride oğrencilerini cok sever ve onlar sayesinde hayata yeniden tutunur
Munise adındaki kucuk oğrencisi Feride icin cok ozeldir ve onu evlat edinir Yaşlı bir doktor olan Hayrullah Bey ile tanışır Hayrullah bey Ferideye cok değer verir ve onun iyi bir yerlere gelebilmesi icin elinden geleni yapar
Zeyniler koyundeki okul bir denetim sonucunda kapatılır ve Feride Kuşadasında bir okulda oğretmenlik yapmaya başlar Hayrullah beyde emekli olmuş ve Kuşadasına yerleşmiştir Birgun evlat edindiği Munise hastalanır ve olur Bu olaydan sonra Hayrullah bey ile Feride hakkında dedikodular alır başını gider Doktor kızı gibi sevdiği Feride'ye kotu soz gelmemesi icin sadece kağıt uzerinde bir evlilik yapmaya ikna eder
Feridenin tuttuğu gunluğu okuyan Doktor Hayrettin Bey bunu bir zarfın icine koyar ve olumunden sonra Kamuran'a verilmesini vasiyet eder Yaşlı bir adam olan Hayrettin bey oldukten sonra Feride zarfın icinde ne olduğunu bilmeden zarfı Kamurana teslim eder Gunluğu okuyan Kamuran Hayrettin beyin tavsiyelerine uyar ve Feride'yi bir daha kaybetmemek uzere kazanmaya calışır
Romanın sonunda Kamuran ve Feride evlenir ve mutlu bir yuva kurarlar
Kucuk yaşta anne ve babasını kaybeden Feride Besime teyzesinin yanında buyur Fransız Kız lisesinde okurken yaramazlıkları nedeniyle arkadaşları ona Calıkuşu adını takarlar
Teyzesinin oğlu Kamuran Feride'ye aşık olur Feride'de onu sevmektedir Kamuran'ın evlenme teklifini kabul eder ancak evlilik tarihinden bir kac gun once bir kadın Feride'ye Kamuran hakkında bazı gercekler anlatır Kamuran İsvicre'de yaşadığı donemde hasta bir bayan olan Munevver'e evlenme sozu vermiştir Feride bu gerceği oğrenip mektupları okuduktan sonra evlenmekten vazgecer ve evden kacar
Hayatına yeni bir yon vermek zorunda kalan Feride Anadolu'ya oğretmen olarak atanır Kimsenin onu bulamayacağı Zeyniler Koyunde oğretmenlik yapmaya başlar Yeni hayatında pek cok zorlukla karşılaşan Feride oğrencilerini cok sever ve onlar sayesinde hayata yeniden tutunur
Munise adındaki kucuk oğrencisi Feride icin cok ozeldir ve onu evlat edinir Yaşlı bir doktor olan Hayrullah Bey ile tanışır Hayrullah bey Ferideye cok değer verir ve onun iyi bir yerlere gelebilmesi icin elinden geleni yapar
Zeyniler koyundeki okul bir denetim sonucunda kapatılır ve Feride Kuşadasında bir okulda oğretmenlik yapmaya başlar Hayrullah beyde emekli olmuş ve Kuşadasına yerleşmiştir Birgun evlat edindiği Munise hastalanır ve olur Bu olaydan sonra Hayrullah bey ile Feride hakkında dedikodular alır başını gider Doktor kızı gibi sevdiği Feride'ye kotu soz gelmemesi icin sadece kağıt uzerinde bir evlilik yapmaya ikna eder
Feridenin tuttuğu gunluğu okuyan Doktor Hayrettin Bey bunu bir zarfın icine koyar ve olumunden sonra Kamuran'a verilmesini vasiyet eder Yaşlı bir adam olan Hayrettin bey oldukten sonra Feride zarfın icinde ne olduğunu bilmeden zarfı Kamurana teslim eder Gunluğu okuyan Kamuran Hayrettin beyin tavsiyelerine uyar ve Feride'yi bir daha kaybetmemek uzere kazanmaya calışır
Romanın sonunda Kamuran ve Feride evlenir ve mutlu bir yuva kurarlar