Canakkale savaşı oncesi ve sonrası hakkında kısa bilgi
Yirminci yuzyılın başlarında Avrupa sınırlarından taşıyordu Ekonomik rekabet, somurgecilik ve milliyetcilik akımları Avrupa ’yı ikiye boluyordu AlmanyaFransa ve RusyaAvusturya arasındaki cekişmeler gerginliğe donuşuyordu 28 Haziran 1914 ’te AvusturyaMacaristan İmparatorluğu Veliahdı Arşiduk Ferdinand ’ın bir Sırp milliyetcisi tarafından oldurulmesi bu gerginliğe son noktayı koydu
Avusturya ’nın 28 Temmuz 1914 ’te Sırbistan ’a seferberlik ilanının ardından 1 Dunya Savaşı başlamış oluyordu Bir yandan Almanya, AvusturyaMacaristan ve İtalya ’dan oluşan uclu İttifak Devletleri, bir yanda da İngiltere, Fransa ve Rusya ’dan oluşan Uclu İtilaf Devletleri sonunda Avrupa ’yı ikiye bolmuşlerdi
Savaş ilanlarının ardından İtalya tarafsızlığını ilan ettiyse de bir yıl sonra İtilaf Devletleri ’ne katıldı
Osmanlı İmparatorluğu tarihin gorduğu en geniş sınırlara sahip olmuş, her ceşit milleti ve inanışı icinde barındırmış ve yaklaşık 600 yıl suren saltanatını 20 Yuzyılın başında kaybediyordu Dışta ve icte yaşadığı mucadeleler Osmanlı Devleti ’ni cokertiyor, topraklarını ve gucunu dağıtıyordu Son olarak Trablusgarp ve Balkan Savaşları ile arka arkaya yenilgiler alan Osmanlı Devleti, Doğu Trakya dışında Avrupa ’daki butun topraklarını kaybetmiş, saygınlığını ve gucunu yitirmişti Artık Osmanlı Devleti ’nin olumu bekleniyor ve diğer ulkeler tarafından paylaşım planları hazırlanıyordu
Rusya boğazları ele gecirip sıcak denizlere inmeyi hedeflerken, İngiltere Suveyş Kanalı ve Hint yolunun guvenliği icin Filistin ’i ele gecirmeyi tasarlıyor, Fransa; Lubnan, Suriye ve Kilikya ’nın kontrolunu duşluyor; Almanlar doğuya yayılma politikası guduyor, İtalyanlar ise Antalya ’ya sahip olmayı istiyorlardı
Birinci Dunya Savaşı ve Osmanlı
Birinci Dunya Savaşı ’nın patlamasının ardından Osmanlı Devleti once İtilaf Devletleri ile birlikte olmaya niyetlendiyse de, Rusya ’nın bu duruma soğuk bakması Osmanlı ’yı Almanya ’ya doğru yonlendirdi ve 2 Ağustos 1914 ’te yapılan gizli bir antlaşma ile AlmanTurk ittifakı kesinleşti
GOEBEN ve BRESLAU ’ın boğazlardan gecmesi itilaf devletlerinin tepkisine yol acar Bunun uzerine Osmanlı Devleti, bu iki gemiyi, daha once İngilizlere sipariş ettikleri ve hatta parasını odedikleri halde alamadıkları iki gemi yerine satın aldıklarını acıklar Boylece, Yavuz ve Midilli adı verilen bu iki savaş gemisi Osmanlı Donanması ’na katılmış olur
27 Eylul 1914 ’te Amiral Souchon komutasındaki Yavuz, tatbikat amacıyla cıktığı Karadeniz ’de Ruslar ’a ait Sivastapol ve Novorosisk limanlarını bombalayınca 1 Kasım 1914 ’te Ruslar Kafkasya ’da sınırı gecerek fiilen savaş başlatmış ve Osmanlı Devleti de sıcak savaşın icine cekilmiş olur
Osmanlı Devleti ’nin elinde bulunan boğazlar, konumları nedeniyle ozellikle Avrupa icin cok buyuk bir onem taşıyorlardı Tarih boyunca uğurlarında nice savaşlar verilen boğazlar stratejik, ekonomik ve kulturel acıdan paha bicilmez değerdeydiler Bugun bile bakıldığında değerlerini korumaya devam ettikleri acıktır
Yirminci yuzyılın başlarında Avrupa sınırlarından taşıyordu Ekonomik rekabet, somurgecilik ve milliyetcilik akımları Avrupa ’yı ikiye boluyordu AlmanyaFransa ve RusyaAvusturya arasındaki cekişmeler gerginliğe donuşuyordu 28 Haziran 1914 ’te AvusturyaMacaristan İmparatorluğu Veliahdı Arşiduk Ferdinand ’ın bir Sırp milliyetcisi tarafından oldurulmesi bu gerginliğe son noktayı koydu
Avusturya ’nın 28 Temmuz 1914 ’te Sırbistan ’a seferberlik ilanının ardından 1 Dunya Savaşı başlamış oluyordu Bir yandan Almanya, AvusturyaMacaristan ve İtalya ’dan oluşan uclu İttifak Devletleri, bir yanda da İngiltere, Fransa ve Rusya ’dan oluşan Uclu İtilaf Devletleri sonunda Avrupa ’yı ikiye bolmuşlerdi
Savaş ilanlarının ardından İtalya tarafsızlığını ilan ettiyse de bir yıl sonra İtilaf Devletleri ’ne katıldı
Osmanlı İmparatorluğu tarihin gorduğu en geniş sınırlara sahip olmuş, her ceşit milleti ve inanışı icinde barındırmış ve yaklaşık 600 yıl suren saltanatını 20 Yuzyılın başında kaybediyordu Dışta ve icte yaşadığı mucadeleler Osmanlı Devleti ’ni cokertiyor, topraklarını ve gucunu dağıtıyordu Son olarak Trablusgarp ve Balkan Savaşları ile arka arkaya yenilgiler alan Osmanlı Devleti, Doğu Trakya dışında Avrupa ’daki butun topraklarını kaybetmiş, saygınlığını ve gucunu yitirmişti Artık Osmanlı Devleti ’nin olumu bekleniyor ve diğer ulkeler tarafından paylaşım planları hazırlanıyordu
Rusya boğazları ele gecirip sıcak denizlere inmeyi hedeflerken, İngiltere Suveyş Kanalı ve Hint yolunun guvenliği icin Filistin ’i ele gecirmeyi tasarlıyor, Fransa; Lubnan, Suriye ve Kilikya ’nın kontrolunu duşluyor; Almanlar doğuya yayılma politikası guduyor, İtalyanlar ise Antalya ’ya sahip olmayı istiyorlardı
Birinci Dunya Savaşı ve Osmanlı
Birinci Dunya Savaşı ’nın patlamasının ardından Osmanlı Devleti once İtilaf Devletleri ile birlikte olmaya niyetlendiyse de, Rusya ’nın bu duruma soğuk bakması Osmanlı ’yı Almanya ’ya doğru yonlendirdi ve 2 Ağustos 1914 ’te yapılan gizli bir antlaşma ile AlmanTurk ittifakı kesinleşti
GOEBEN ve BRESLAU ’ın boğazlardan gecmesi itilaf devletlerinin tepkisine yol acar Bunun uzerine Osmanlı Devleti, bu iki gemiyi, daha once İngilizlere sipariş ettikleri ve hatta parasını odedikleri halde alamadıkları iki gemi yerine satın aldıklarını acıklar Boylece, Yavuz ve Midilli adı verilen bu iki savaş gemisi Osmanlı Donanması ’na katılmış olur
27 Eylul 1914 ’te Amiral Souchon komutasındaki Yavuz, tatbikat amacıyla cıktığı Karadeniz ’de Ruslar ’a ait Sivastapol ve Novorosisk limanlarını bombalayınca 1 Kasım 1914 ’te Ruslar Kafkasya ’da sınırı gecerek fiilen savaş başlatmış ve Osmanlı Devleti de sıcak savaşın icine cekilmiş olur
Osmanlı Devleti ’nin elinde bulunan boğazlar, konumları nedeniyle ozellikle Avrupa icin cok buyuk bir onem taşıyorlardı Tarih boyunca uğurlarında nice savaşlar verilen boğazlar stratejik, ekonomik ve kulturel acıdan paha bicilmez değerdeydiler Bugun bile bakıldığında değerlerini korumaya devam ettikleri acıktır