Canakkale Zaferi destanları,
Canakkale Zaferi destanı,
18 mart Canakkale Zaferi
Canakkale Zaferinin Tarihteki ve Ulusal Yaşantımızdaki Yeri
3 Kasım 1914 ve 18 Mart 1915 tarihleri arasında Canakkale Boğazı'nda cereyan eden bir seri deniz savaşlarıyla Gelibolu Yarımadası'nda 25 Nisan 1915 89 Ocak 1916 tarihleri arasında yapılan kara savaşları, Turk tarihinin en şerefli sayfalarını dolduran birer zafer destanıdır
Canakkale Zaferini, buyuk Turk Ulusuna, Ataturk gibi dahi bir lider hediye etmiştir Turk bağımsızlık savaşının temelleri, Canakkale'nin sularında, Conkbayırı'nda ve Anafartalar'da atılmış, bu zaferler Turk Kurtuluş Savaşına maya calmıştır
Turk Ulusu; İstanbul'u kurtaran Anafartalar kahramanı Mustafa Kemal Paşayı Canakkale'den tanımış; 19 Mayıs 1919'da O, Samsun'a cıktığı gun Suriye ve Filistin cephelerinden terhis olarak Anadolu'ya donen Turk halkı, bu benim kahraman komutanımdıdiyerek O'nun etrafında kenetlenip İstiklal Savaşı'na katılmıştır
Turk Ulusu ve dunya O'nu boylece tanırken, O da Conkbayırı'nın, Kocacimen'in, kan deryası can pazarında ulusunun ve Turk askerinin asıl cevherini yakından tanıyarak daha sonra girişeceği Bağımsızlık Savaşını kesin zaferle sonuclandıracağı kanaatini daha o zamandan edinmiştir 18 Mart zaferi kazanılmasaydı, duşman donanması, daha 1915'in Mart ayında İstanbul'a girerek Osmanlı İmparatorluğu'nu cokertebilecekti
Canakkale Boğazı'nı denizden aşıp İstanbul'a giremeyen İtilaf Devletleri, 25 Nisan 1915'ten başlayarak 89 Ocak 1916'ya kadar suren Canakkale kara savaşlarında Mustafa Kemal tarafından durdurulamasaydı, Birinci Dunya Savaşında Carlık Rusyası en kısa yoldan muttefiklerinin yardımlarına kavuşacağı icin yıkılmayacak, muhtemelen Ekim 1917 Bolşevik İhtilali de olmayabilecekti Bu durumda Almanya'nın yenilgisi hızlanacak ve 1 Dunya Savaşı belki de 1915'te sona erecekti Canakkale Zaferi; harbin 4 yıl surmesine, uc imparatorluğun (Osmanlı, Carlık ve AvusturyaMacaristan İmparatorlukları) tarih sahnesinden silinmesine neden olmuştur Gelibolu Yarımadası'nda duşmana kesin darbeler vurarak onları yenilgiye uğratan Alb Mustafa Kemal'in Anafartalar tepesinde yaktığı zafer meşalesi, Kurtuluş savaşımızın da yolunu aydınlatmıştır
Boylece 18 Mart deniz zaferimizi taclandıran 25 Nisandan sonraki kara savaşlarında, Mustafa Kemal'in etkin liderliği sayesinde kazanılan zaferlerin, ulusal tarihimize ve dunya tarihine yon veren etkin rolunu yukarda belirtilen noktalarda toplamak mumkundur
18 MART 1915 CANAKKALE DENİZ SAVAŞI VE ONCESİ
Boğaz savunması, girişten itibaren DışOrtaİc Tabyalarolmak uzere uc savunma grubu halinde tertiplenmişti Boğaz kıyıları boyunca 20 tabyamızda, coğunluğu kısa menzilli ve eski model, 170 adet top mevzilendirilmişti İtilaf Devletlerinin savaş gemilerinde coğunluğu buyuk caplı uzun menzilli 247 adet en modern toplar bulunmaktaydı
İtilaf Devletlerinin Akdeniz Başkomutanı Amiral Carden, Boğazı gecerek İstanbul'a girmek icin uc aşamalı saldırı planı yapmıştı İstanbul'a bir ay icinde ulaşacağını hesaplamıştı Plan gereğince, 3 Kasım 1914 gunu 7 zırhlı ile Boğaza bir keşif taarruzu yaptı Girişteki tabyalarımız zarar gordu İkinci saldırıyı 1925 Şubat 1915 tarihleri arasında 7 gun sureyle devam ettirdi Turk topcusunun atış menzili dışından yapılan bombardımanlar etkili oldu 19 topumuz ve Boğaz girişindeki tabyalarımız kullanılamaz hale geldi 26 Şubat gunu duşman donanması Boğaza girdi orta kesimdeki tabyalar 8 saat sureyle kesintisiz bombardımana tabi tutulup sarsıldı Bu başarılar uzerine Amiral Carden, Londra'ya cektiği bir telgrafta, 14 gun icerisinde İstanbul'a ulaşabileceğini mujdeliyordu Amiral, hazırlıklarını tamamlamaktaydı Son darbe 18 Martta indirilecekti Ne var ki, kağıt uzerinde yapılan bu savaş planında, Turk'un kahramanlığı ve savaş azmi hesaba katılmadığı icin evdeki hesap carşıya uymayacaktı
18 MART 1915 GUNU SAVAŞI
18 Mart gunu, bundan 85 yıl once, Canakkale'de ufukları umit ve zafer neşesi kaplayan bir gun daha doğdu İtilaf Donanması 18 savaş gemisiyle saat 1000'da boğazı yarıp gecmek uzere girmeye başladılar İlk ateşi TRIUMPH zırhlısı, Canakkale'ye 12 Km mesafedeyken saat 1115'te actı Savunma planımıza gore, gemiler topcularımızın ateş menziline girinceye kadar pusuda bekleyecek ve baskın tarzında ateş acılacaktı Nitekim boyle yapıldı Duşman; yaklaştıkca, topcularımızın giderek yoğunlaşan isabetli atışlarıyla karşılaşıyordu Saat 1200'ye geldiğinde orta kesimdeki 3 tabyamız ağır hasar almış, ama ayakta kalan diğer topcularımızın hedefini şaşmayan mermileri AGAMENNON zırhlısının celik yeleğini parcalamış, INFLEXIBLE zırhlısının komuta koprusu ucurulmuş ve bu arada duşman donanması Canakkale'ye 7 Km kadar sokulmayı başarmıştı Savaşın en şiddetli anları yaşanıyordu Turk topcuları Boğazı cehenneme ceviriyor, duşman zırhlıları da kıyı şeridindeki mevzilerimizi hallac pamuğu gibi atıyor, kıran kırana bir savaş oluyordu
Bu sırada Fransız GAULOIS zırhlısı aldığı ağır yaralarla saf dışı kalmış, BOUVET zırhlısı yırtılan celik gomleğini yenilemek uzere geriye kacarken, bir gece once Dz Yzb Hakkı'nın NUSRET mayın gemisiyle boğaza doşediği mayınlara carparak 639 personeli ile birlikte karanlık limanın sularına gomulerek kayboluyordu BOUVET'in imdadına koşan SUFFREN ve GAULOIS da aynı akıbete uğramıştır Saat 1500'te IRRESISTIBLE ve onu takiben 1600'da INFLEXIBLE ve 10 dakika sonra OCEAN zırhlıları, tam ileri atılacaklarken onların da ayakları Yzb Hakkı'nın tuzağına takılarak batarken, INFLEXIBLE guclukle kurtularak romorkor yedeğinde İmroz'a donuyordu Boylece 6 saatte 3 buyuk zırhlısını kaybeden, bir bu kadarı da ağır hasara uğrayan gemilerini acıyla seyreden Amiral De ROBECK, kalanları kurtarabilme telaşıyla saat 1730'da boynu bukuk cekilme emrini veriyordu
CANAKKALE ZAFERİ
Canakkale Savaşı yalnız bizim tarihimizin değil yakın dunya tarihinin en onemli savaşlarından biridir Canakkale Boğazı'nı savaş gemileriyle zorlayarak aşma, boylece İstanbul'a kavuşma isteği Avrupa buyuk devletlerinin oteden beri ozlemidir
1914 yılında I Dunya Savaşı'nın başlamasıyla İtilaf devletleri bu isteklerini gercekleştirme fırsatının doğduğuna inandılar Bu inancla İngiltere ve Fransa işbirliği yaparak 3 Kasım 1914 gunu alacakaranlıkta Bozcaada'dan Boğaz'ın ağzına doğru yaklaştılar Buradan istihkamlarımıza doğru ateş actılar, İngilizler Seddulbahir ve Ertuğrul tabyalarını, Fransızlar da Anadolu yakasında Kumkale ve Orhaniye tabyalarını havan topu ile dovduler Cephaneliğimize isabet eden top mermisiyle on bir ton barut havaya uctu, subay ve erlerimiz şehit duştu, İngiliz Donanma Komutanı Amiral Carden Canakkale onlerinde gosteriler yaptı, duşman denizaltıları boğazı gecmeye kalktılar
24 Kasım 1914 gunu bir Fransız denizaltısı Boğaz sularında goruldu bu denizaltıyı goren topcularımız duşman ustune ateş yağdırmaya başladı 2 Aralık gunu İngiliz denizaltısı da bir deneme yaptı Derinden engelleri aşarak Boğaz'a girdi Yediyuzelli metre ilerde bulunan Mesudiye zırhlısına torpil atarak bu gemimizi batırdı Zırhlımızda bulunan subaylardan on'u ve erlerimizden yirmi dordu şehit duştu
19 Şubat 1915 gunu duşman savaş gemileri oğleye kadar uzun menzilli bir bombardımana girişti Boğaz'a iyice sokuldular Tabyalarımız akşama doğru duşman savaş gemilerine karşılık verdi Ertuğrul ve Orhaniye tabyalarından atılan ateş karşısında duşman oldukca bocaladı
İtilaf devletleri gemileri diledikleri gibi ilerleyemiyor, amaclarına ulaşamıyordu Lodos fırtınasını başarısızlıklarının nedeni olarak goruyorlardı Havalar duzelince yeni saldırılar duzenlendi Yine sonuc alınamayınca duşman gemilerine komuta eden Amiral Carden gorevden alındı Yerine 17 Mart 1915 gunu Robeck atandı Yeni komutan 18 Mart 1915 gunu donanmayla Boğaz'a saldıracağını, yakında İstanbul'da olacağını Londra'ya bildirdi
Bu arada Canakkale Mustahkem Mevki Komutanı Albay Cevat Cobanlı 1718 Mart gecesi boğaz'a mayın hattı doşenmesi emrini verdi Aldığı emir gereği Binbaşı Nazmi Bey Nusret Mayın gemisi ile o gece yirmi altı mayın, Boğaz'a on birinci hat olarak doşendi Boğaz'daki mayın sayısı on bir hat olarak 400'u aşmıştı
18 Mart 1915: İngiliz ve Fransız savaş gemilerinden oluşan, o donemin en buyuk deniz gucu, uc filo olarak sabahleyin Canakkale Boğazı'na girdi Bu donanmanın ilk grubunu oluşturan filoda, İngilizlerin Queen Elizabeth zırhlısı ile İnflexible, Lord Nelson ve Agamemnon savaş gemileri bulunuyordu
İkinci grupta İngiliz Kalyon Kaptanı komutasında Ocean, İrresistible, Wengeance Majestic gibi savaş gemileri yer almıştı Ucuncu filo ise Prince, Bouvet, Suffren gibi Fransız savaş gemilerinden oluşuyordu
İngilizler ve Fransızlar zayıf Turk savunmasını kolayca susturarak Boğaz'ı kolayca gecebileceklerim umuyorlardı Bu umut ve guvenle 18 Mart 1915 gunu duşman savaş gemileri şiddetli bir ateşe başladılar Rumeli Mecidiyesiyle merkez bataryaları şiddetli bir ateşe tutuldu Boğazdaki duşman gemileri Hamidiye istihkamlarına yuklendi Bunu goren Dardanos bataryaları ateşi uzerlerine cekmeye calıştı Az sonra, tum gemiler, Dardanos'a saldırdı Dardanos tabyamız saldırılara şiddetle karşı koydu Bu arada Mesudiye tabyası da ateşe başlamıştı Mesudiye uzerine ateş acılınca Hamidiye onun yardımına koştu Bu arada kıyı bataryalarımız duşman ustune ateş yağdırmaya başladılar Bunalan duşman kacmak isterken topcu atışlarıyla karşılaşıyordu Duşman gemilerine goz actırılmıyordu Karşılıklı bu korkunc bombardıman bir saat kadar surdu Bu karşılıklı bombardımanı bir yabancı yazar şoyle anlatıyor:
«İnsan manzarayı gozlerinin onunde canlandırabilir Kaleler, toz duman bulutları icinde kaybolmuşlarda Yıkıntıların arasından arada bir alevler yukseliyordu Gemiler, cevrelerinde fışkıran sayısız su sutunları arasında yavaş yavaş hareket ediyorlar, bazen duman ve serpintiler arasında iyice gorunmez oluyorlardı Tepelerden ateş eden havan toplarının alevleri goruluyor, ağır toplar yer sarsıntıları gibi gumburduyordu»
Bombardıman sırasında Turk tabya ve bataryaları buyuk zarar gormuştu Amiral Robeck Fransız gemilerini geri cekerek İngiliz savaş gemilerini ileri surdu Tam bu sırada muthiş patlamalar oldu Bouvet ve Suffren savaş gemileri mayına carparak sarsıldılar, manevra kabiliyetini kaybettiler Bir gece once Nusret mayın gemisinin doşediği mayınlar gorevlerini yapmışlardı Boğazın berrak sulan uzerinde bir dev gibi yatan Bouvet ve Suffren'e tarihi Hamidiye bataryamızın keskin nişancıları ateş actılar Canakkale Gecilmez kitabının yazarı Alan Moorehead olayı şoyle anlatıyor
«Saat 1345'de Suffren'in az gerisindeki Bouvet muthiş bir patlamayla sarsıldı Guverteden goğe kesif bir duman yukseldi Gittikce hızlanarak yana yattı, devrilip gozden kayboldu Olayı gorenlerden birinin ifadesine gore «Bir tabak, suda nasıl kayıp giderse o da oylece kayıp gitti»
Turk tabyaları, Boğaz'ı gecmeye calışan duşman gemilerine durmadan ateş ettiler Bu arada duşman Boğazdaki mayınları temizlemek icin mayın tarayıcılarını boğaza soktu Tabyalarımız mayın tarayıcılarına ateş actılar Acılan ateş yağmur gibi yağmaya başlayınca duşmanlar panik icinde kactılar Bu arada duşman savaş gemilerinden İnflexible, İrressitible buyuk hasar gordu Batanlar oldu Daha sonra Queen Elisabeth ve Agamemnon yaralandı İtilaf devletleri Canakkale Boğazı'nı denizden aşamadılar Buyuk kayıplar vererek: Canakkale Boğazı'nın gecilemeyeceğini oğrendiler
İtilaf devletleri Canakkale Boğazı'nın savaş gemileri ile aşamayınca bu kez cıkarma yapmayı planladılar Artık Canakkale kara savaşları başlıyordu Kara savaşında duşmanın nereden cıkarma yapabileceği tartışıldı Mustafa Kemal Kabatepe ve Seddulbahir'den, Alman komutan Von Sanders ise Bolayır ve Anadolu yakasından cıkarma yapılabileceği goruşundeydi Alman komutanı Von Sanders'in goruşu ağır bastı, ve askerler o yoreye yerleştirildi
Duşman gucleri 25 Nisan 1918 sabahı Mustafa Kemal'in duşunduğu noktadan saldırdı 19 Tumen Komutanı Mustafa Kemal Kocacimen'de Conkbayır'da, savaştı Cephanesi biten askerlere:
— Sungu tak emrini verdi Daha sonra ;
— «Ben size taarruz emretmiyorum Olmeyi emrediyorum Biz olunceye kadar gececek zaman icinde yerimize başka kuvvetler ve başka komutanlar gecebilir» dedi Tarihin bu en buyuk siper savaşı başlamıştı Siperler arası uzaklık sekiz on metre kadardı Turk siperlerinden hicbir asker ayrılmıyordu Şehit duşenlerin yeri hemen dolduruluyordu Her adım başına bir mermi duşuyor; toprak adeta tuterek kaynıyordu Duşman dalgalar halinde Conkbayır'a doğru ilerliyordu Bu arada Mustafa Kemal, Anafartalar Grup Komutanlığına atandı Anafartalar Savaşı'nda duşmanın attığı şarapnel misketi Mustafa Kemal'in goğsune isabet etti Ancak cebindeki saate carptığından bir şey olmadı
Kısa surede Turk ordusu her yerde buyuk başarılar kazandı Duşman şaşkına dondu, bozguna uğradı Canakkale kara savaşlarının en onemli cepheleri; Kumkale, Beşike, Bolayır, Seddulbahir, Anbumu, Kabatepe, Conkbayırı ve Anafartalar'dır 19 20 Aralıkta Anafartalar ve Arıburnu cephesi, 8 9 Ocak'ta Seddulbahir duşmanlar tarafından boşaltıldı Boylece 1915 baharında parlak umutlarla karaya ayak basan birleşik duşman ordusu 1916 kışında bozguna uğrayarak cekip gitti
Canakkale savaşlarında 250 binin uzerinde askerimiz şehit duştu Duşman kayıpları ise bu rakamın ustundedir
Canakkale savaşlarının unutulmaz kahramanı, Anafartalar Grup Komutanı Mustafa Kemal'in başarısı ilerde başlayacak Ulusal Kurtuluş Savaşı'mızın kaynağı oldu
Bağımsızlığımızı savunmak, yurt topraklarımızı korumak icin yapılan savaşlar kutsaldır Canakkale, Ulusal Kurtuluş Savaşımız kutsal destan savaşlara birer ornektir
Canakkale Zaferi destanı,
18 mart Canakkale Zaferi
Canakkale Zaferinin Tarihteki ve Ulusal Yaşantımızdaki Yeri
3 Kasım 1914 ve 18 Mart 1915 tarihleri arasında Canakkale Boğazı'nda cereyan eden bir seri deniz savaşlarıyla Gelibolu Yarımadası'nda 25 Nisan 1915 89 Ocak 1916 tarihleri arasında yapılan kara savaşları, Turk tarihinin en şerefli sayfalarını dolduran birer zafer destanıdır
Canakkale Zaferini, buyuk Turk Ulusuna, Ataturk gibi dahi bir lider hediye etmiştir Turk bağımsızlık savaşının temelleri, Canakkale'nin sularında, Conkbayırı'nda ve Anafartalar'da atılmış, bu zaferler Turk Kurtuluş Savaşına maya calmıştır
Turk Ulusu; İstanbul'u kurtaran Anafartalar kahramanı Mustafa Kemal Paşayı Canakkale'den tanımış; 19 Mayıs 1919'da O, Samsun'a cıktığı gun Suriye ve Filistin cephelerinden terhis olarak Anadolu'ya donen Turk halkı, bu benim kahraman komutanımdıdiyerek O'nun etrafında kenetlenip İstiklal Savaşı'na katılmıştır
Turk Ulusu ve dunya O'nu boylece tanırken, O da Conkbayırı'nın, Kocacimen'in, kan deryası can pazarında ulusunun ve Turk askerinin asıl cevherini yakından tanıyarak daha sonra girişeceği Bağımsızlık Savaşını kesin zaferle sonuclandıracağı kanaatini daha o zamandan edinmiştir 18 Mart zaferi kazanılmasaydı, duşman donanması, daha 1915'in Mart ayında İstanbul'a girerek Osmanlı İmparatorluğu'nu cokertebilecekti
Canakkale Boğazı'nı denizden aşıp İstanbul'a giremeyen İtilaf Devletleri, 25 Nisan 1915'ten başlayarak 89 Ocak 1916'ya kadar suren Canakkale kara savaşlarında Mustafa Kemal tarafından durdurulamasaydı, Birinci Dunya Savaşında Carlık Rusyası en kısa yoldan muttefiklerinin yardımlarına kavuşacağı icin yıkılmayacak, muhtemelen Ekim 1917 Bolşevik İhtilali de olmayabilecekti Bu durumda Almanya'nın yenilgisi hızlanacak ve 1 Dunya Savaşı belki de 1915'te sona erecekti Canakkale Zaferi; harbin 4 yıl surmesine, uc imparatorluğun (Osmanlı, Carlık ve AvusturyaMacaristan İmparatorlukları) tarih sahnesinden silinmesine neden olmuştur Gelibolu Yarımadası'nda duşmana kesin darbeler vurarak onları yenilgiye uğratan Alb Mustafa Kemal'in Anafartalar tepesinde yaktığı zafer meşalesi, Kurtuluş savaşımızın da yolunu aydınlatmıştır
Boylece 18 Mart deniz zaferimizi taclandıran 25 Nisandan sonraki kara savaşlarında, Mustafa Kemal'in etkin liderliği sayesinde kazanılan zaferlerin, ulusal tarihimize ve dunya tarihine yon veren etkin rolunu yukarda belirtilen noktalarda toplamak mumkundur
18 MART 1915 CANAKKALE DENİZ SAVAŞI VE ONCESİ
Boğaz savunması, girişten itibaren DışOrtaİc Tabyalarolmak uzere uc savunma grubu halinde tertiplenmişti Boğaz kıyıları boyunca 20 tabyamızda, coğunluğu kısa menzilli ve eski model, 170 adet top mevzilendirilmişti İtilaf Devletlerinin savaş gemilerinde coğunluğu buyuk caplı uzun menzilli 247 adet en modern toplar bulunmaktaydı
İtilaf Devletlerinin Akdeniz Başkomutanı Amiral Carden, Boğazı gecerek İstanbul'a girmek icin uc aşamalı saldırı planı yapmıştı İstanbul'a bir ay icinde ulaşacağını hesaplamıştı Plan gereğince, 3 Kasım 1914 gunu 7 zırhlı ile Boğaza bir keşif taarruzu yaptı Girişteki tabyalarımız zarar gordu İkinci saldırıyı 1925 Şubat 1915 tarihleri arasında 7 gun sureyle devam ettirdi Turk topcusunun atış menzili dışından yapılan bombardımanlar etkili oldu 19 topumuz ve Boğaz girişindeki tabyalarımız kullanılamaz hale geldi 26 Şubat gunu duşman donanması Boğaza girdi orta kesimdeki tabyalar 8 saat sureyle kesintisiz bombardımana tabi tutulup sarsıldı Bu başarılar uzerine Amiral Carden, Londra'ya cektiği bir telgrafta, 14 gun icerisinde İstanbul'a ulaşabileceğini mujdeliyordu Amiral, hazırlıklarını tamamlamaktaydı Son darbe 18 Martta indirilecekti Ne var ki, kağıt uzerinde yapılan bu savaş planında, Turk'un kahramanlığı ve savaş azmi hesaba katılmadığı icin evdeki hesap carşıya uymayacaktı
18 MART 1915 GUNU SAVAŞI
18 Mart gunu, bundan 85 yıl once, Canakkale'de ufukları umit ve zafer neşesi kaplayan bir gun daha doğdu İtilaf Donanması 18 savaş gemisiyle saat 1000'da boğazı yarıp gecmek uzere girmeye başladılar İlk ateşi TRIUMPH zırhlısı, Canakkale'ye 12 Km mesafedeyken saat 1115'te actı Savunma planımıza gore, gemiler topcularımızın ateş menziline girinceye kadar pusuda bekleyecek ve baskın tarzında ateş acılacaktı Nitekim boyle yapıldı Duşman; yaklaştıkca, topcularımızın giderek yoğunlaşan isabetli atışlarıyla karşılaşıyordu Saat 1200'ye geldiğinde orta kesimdeki 3 tabyamız ağır hasar almış, ama ayakta kalan diğer topcularımızın hedefini şaşmayan mermileri AGAMENNON zırhlısının celik yeleğini parcalamış, INFLEXIBLE zırhlısının komuta koprusu ucurulmuş ve bu arada duşman donanması Canakkale'ye 7 Km kadar sokulmayı başarmıştı Savaşın en şiddetli anları yaşanıyordu Turk topcuları Boğazı cehenneme ceviriyor, duşman zırhlıları da kıyı şeridindeki mevzilerimizi hallac pamuğu gibi atıyor, kıran kırana bir savaş oluyordu
Bu sırada Fransız GAULOIS zırhlısı aldığı ağır yaralarla saf dışı kalmış, BOUVET zırhlısı yırtılan celik gomleğini yenilemek uzere geriye kacarken, bir gece once Dz Yzb Hakkı'nın NUSRET mayın gemisiyle boğaza doşediği mayınlara carparak 639 personeli ile birlikte karanlık limanın sularına gomulerek kayboluyordu BOUVET'in imdadına koşan SUFFREN ve GAULOIS da aynı akıbete uğramıştır Saat 1500'te IRRESISTIBLE ve onu takiben 1600'da INFLEXIBLE ve 10 dakika sonra OCEAN zırhlıları, tam ileri atılacaklarken onların da ayakları Yzb Hakkı'nın tuzağına takılarak batarken, INFLEXIBLE guclukle kurtularak romorkor yedeğinde İmroz'a donuyordu Boylece 6 saatte 3 buyuk zırhlısını kaybeden, bir bu kadarı da ağır hasara uğrayan gemilerini acıyla seyreden Amiral De ROBECK, kalanları kurtarabilme telaşıyla saat 1730'da boynu bukuk cekilme emrini veriyordu
CANAKKALE ZAFERİ
Canakkale Savaşı yalnız bizim tarihimizin değil yakın dunya tarihinin en onemli savaşlarından biridir Canakkale Boğazı'nı savaş gemileriyle zorlayarak aşma, boylece İstanbul'a kavuşma isteği Avrupa buyuk devletlerinin oteden beri ozlemidir
1914 yılında I Dunya Savaşı'nın başlamasıyla İtilaf devletleri bu isteklerini gercekleştirme fırsatının doğduğuna inandılar Bu inancla İngiltere ve Fransa işbirliği yaparak 3 Kasım 1914 gunu alacakaranlıkta Bozcaada'dan Boğaz'ın ağzına doğru yaklaştılar Buradan istihkamlarımıza doğru ateş actılar, İngilizler Seddulbahir ve Ertuğrul tabyalarını, Fransızlar da Anadolu yakasında Kumkale ve Orhaniye tabyalarını havan topu ile dovduler Cephaneliğimize isabet eden top mermisiyle on bir ton barut havaya uctu, subay ve erlerimiz şehit duştu, İngiliz Donanma Komutanı Amiral Carden Canakkale onlerinde gosteriler yaptı, duşman denizaltıları boğazı gecmeye kalktılar
24 Kasım 1914 gunu bir Fransız denizaltısı Boğaz sularında goruldu bu denizaltıyı goren topcularımız duşman ustune ateş yağdırmaya başladı 2 Aralık gunu İngiliz denizaltısı da bir deneme yaptı Derinden engelleri aşarak Boğaz'a girdi Yediyuzelli metre ilerde bulunan Mesudiye zırhlısına torpil atarak bu gemimizi batırdı Zırhlımızda bulunan subaylardan on'u ve erlerimizden yirmi dordu şehit duştu
19 Şubat 1915 gunu duşman savaş gemileri oğleye kadar uzun menzilli bir bombardımana girişti Boğaz'a iyice sokuldular Tabyalarımız akşama doğru duşman savaş gemilerine karşılık verdi Ertuğrul ve Orhaniye tabyalarından atılan ateş karşısında duşman oldukca bocaladı
İtilaf devletleri gemileri diledikleri gibi ilerleyemiyor, amaclarına ulaşamıyordu Lodos fırtınasını başarısızlıklarının nedeni olarak goruyorlardı Havalar duzelince yeni saldırılar duzenlendi Yine sonuc alınamayınca duşman gemilerine komuta eden Amiral Carden gorevden alındı Yerine 17 Mart 1915 gunu Robeck atandı Yeni komutan 18 Mart 1915 gunu donanmayla Boğaz'a saldıracağını, yakında İstanbul'da olacağını Londra'ya bildirdi
Bu arada Canakkale Mustahkem Mevki Komutanı Albay Cevat Cobanlı 1718 Mart gecesi boğaz'a mayın hattı doşenmesi emrini verdi Aldığı emir gereği Binbaşı Nazmi Bey Nusret Mayın gemisi ile o gece yirmi altı mayın, Boğaz'a on birinci hat olarak doşendi Boğaz'daki mayın sayısı on bir hat olarak 400'u aşmıştı
18 Mart 1915: İngiliz ve Fransız savaş gemilerinden oluşan, o donemin en buyuk deniz gucu, uc filo olarak sabahleyin Canakkale Boğazı'na girdi Bu donanmanın ilk grubunu oluşturan filoda, İngilizlerin Queen Elizabeth zırhlısı ile İnflexible, Lord Nelson ve Agamemnon savaş gemileri bulunuyordu
İkinci grupta İngiliz Kalyon Kaptanı komutasında Ocean, İrresistible, Wengeance Majestic gibi savaş gemileri yer almıştı Ucuncu filo ise Prince, Bouvet, Suffren gibi Fransız savaş gemilerinden oluşuyordu
İngilizler ve Fransızlar zayıf Turk savunmasını kolayca susturarak Boğaz'ı kolayca gecebileceklerim umuyorlardı Bu umut ve guvenle 18 Mart 1915 gunu duşman savaş gemileri şiddetli bir ateşe başladılar Rumeli Mecidiyesiyle merkez bataryaları şiddetli bir ateşe tutuldu Boğazdaki duşman gemileri Hamidiye istihkamlarına yuklendi Bunu goren Dardanos bataryaları ateşi uzerlerine cekmeye calıştı Az sonra, tum gemiler, Dardanos'a saldırdı Dardanos tabyamız saldırılara şiddetle karşı koydu Bu arada Mesudiye tabyası da ateşe başlamıştı Mesudiye uzerine ateş acılınca Hamidiye onun yardımına koştu Bu arada kıyı bataryalarımız duşman ustune ateş yağdırmaya başladılar Bunalan duşman kacmak isterken topcu atışlarıyla karşılaşıyordu Duşman gemilerine goz actırılmıyordu Karşılıklı bu korkunc bombardıman bir saat kadar surdu Bu karşılıklı bombardımanı bir yabancı yazar şoyle anlatıyor:
«İnsan manzarayı gozlerinin onunde canlandırabilir Kaleler, toz duman bulutları icinde kaybolmuşlarda Yıkıntıların arasından arada bir alevler yukseliyordu Gemiler, cevrelerinde fışkıran sayısız su sutunları arasında yavaş yavaş hareket ediyorlar, bazen duman ve serpintiler arasında iyice gorunmez oluyorlardı Tepelerden ateş eden havan toplarının alevleri goruluyor, ağır toplar yer sarsıntıları gibi gumburduyordu»
Bombardıman sırasında Turk tabya ve bataryaları buyuk zarar gormuştu Amiral Robeck Fransız gemilerini geri cekerek İngiliz savaş gemilerini ileri surdu Tam bu sırada muthiş patlamalar oldu Bouvet ve Suffren savaş gemileri mayına carparak sarsıldılar, manevra kabiliyetini kaybettiler Bir gece once Nusret mayın gemisinin doşediği mayınlar gorevlerini yapmışlardı Boğazın berrak sulan uzerinde bir dev gibi yatan Bouvet ve Suffren'e tarihi Hamidiye bataryamızın keskin nişancıları ateş actılar Canakkale Gecilmez kitabının yazarı Alan Moorehead olayı şoyle anlatıyor
«Saat 1345'de Suffren'in az gerisindeki Bouvet muthiş bir patlamayla sarsıldı Guverteden goğe kesif bir duman yukseldi Gittikce hızlanarak yana yattı, devrilip gozden kayboldu Olayı gorenlerden birinin ifadesine gore «Bir tabak, suda nasıl kayıp giderse o da oylece kayıp gitti»
Turk tabyaları, Boğaz'ı gecmeye calışan duşman gemilerine durmadan ateş ettiler Bu arada duşman Boğazdaki mayınları temizlemek icin mayın tarayıcılarını boğaza soktu Tabyalarımız mayın tarayıcılarına ateş actılar Acılan ateş yağmur gibi yağmaya başlayınca duşmanlar panik icinde kactılar Bu arada duşman savaş gemilerinden İnflexible, İrressitible buyuk hasar gordu Batanlar oldu Daha sonra Queen Elisabeth ve Agamemnon yaralandı İtilaf devletleri Canakkale Boğazı'nı denizden aşamadılar Buyuk kayıplar vererek: Canakkale Boğazı'nın gecilemeyeceğini oğrendiler
İtilaf devletleri Canakkale Boğazı'nın savaş gemileri ile aşamayınca bu kez cıkarma yapmayı planladılar Artık Canakkale kara savaşları başlıyordu Kara savaşında duşmanın nereden cıkarma yapabileceği tartışıldı Mustafa Kemal Kabatepe ve Seddulbahir'den, Alman komutan Von Sanders ise Bolayır ve Anadolu yakasından cıkarma yapılabileceği goruşundeydi Alman komutanı Von Sanders'in goruşu ağır bastı, ve askerler o yoreye yerleştirildi
Duşman gucleri 25 Nisan 1918 sabahı Mustafa Kemal'in duşunduğu noktadan saldırdı 19 Tumen Komutanı Mustafa Kemal Kocacimen'de Conkbayır'da, savaştı Cephanesi biten askerlere:
— Sungu tak emrini verdi Daha sonra ;
— «Ben size taarruz emretmiyorum Olmeyi emrediyorum Biz olunceye kadar gececek zaman icinde yerimize başka kuvvetler ve başka komutanlar gecebilir» dedi Tarihin bu en buyuk siper savaşı başlamıştı Siperler arası uzaklık sekiz on metre kadardı Turk siperlerinden hicbir asker ayrılmıyordu Şehit duşenlerin yeri hemen dolduruluyordu Her adım başına bir mermi duşuyor; toprak adeta tuterek kaynıyordu Duşman dalgalar halinde Conkbayır'a doğru ilerliyordu Bu arada Mustafa Kemal, Anafartalar Grup Komutanlığına atandı Anafartalar Savaşı'nda duşmanın attığı şarapnel misketi Mustafa Kemal'in goğsune isabet etti Ancak cebindeki saate carptığından bir şey olmadı
Kısa surede Turk ordusu her yerde buyuk başarılar kazandı Duşman şaşkına dondu, bozguna uğradı Canakkale kara savaşlarının en onemli cepheleri; Kumkale, Beşike, Bolayır, Seddulbahir, Anbumu, Kabatepe, Conkbayırı ve Anafartalar'dır 19 20 Aralıkta Anafartalar ve Arıburnu cephesi, 8 9 Ocak'ta Seddulbahir duşmanlar tarafından boşaltıldı Boylece 1915 baharında parlak umutlarla karaya ayak basan birleşik duşman ordusu 1916 kışında bozguna uğrayarak cekip gitti
Canakkale savaşlarında 250 binin uzerinde askerimiz şehit duştu Duşman kayıpları ise bu rakamın ustundedir
Canakkale savaşlarının unutulmaz kahramanı, Anafartalar Grup Komutanı Mustafa Kemal'in başarısı ilerde başlayacak Ulusal Kurtuluş Savaşı'mızın kaynağı oldu
Bağımsızlığımızı savunmak, yurt topraklarımızı korumak icin yapılan savaşlar kutsaldır Canakkale, Ulusal Kurtuluş Savaşımız kutsal destan savaşlara birer ornektir