Çankırı millet oyunları
Çankırının yöresel oyunları
Aslında çok geniş bir araştırma ve çözümleme konusu olan Çankırı Folkloru'nu biz burada özet olarak ve belli başlı hatlarıyla ele alacağız Bu konudaki müstakil eserleri de, yeni yetişen Çankırı evlatlarının mutlaka verecekleri inancını taşımak istiyoruz Huysuz takdirde, kendilerin*den evvelki neslin işlemiş oldukları hatayı devam ettirmek gibi büyük bir vebali omuzlamış olacaklarını zannediyoruzGenel bilgiler saptamak bakımından Çankırı folklorunda etkin bir rolü bulunan gelenek ve görenekleri tanıtmak uygun olacaktır
Çankırı halkının yaşayışı ve dünyası hakkında öğrenmek istediklerimizin hemencecik tamamı merkez ilçe hayatından uzaktan kalmış olan köy ve kasabalarında daha geniş ve daha canlı bir şekilde görüle*bilmektedirÇankırı, değişen her türlü yaşam koşulları ve tarzına rağmen, gelenek ve göreneklerinden öz olarakfazla şey kaybetmeyen nadir bir ilimizdir Nitekim, yavuklusuna (nişanlısına) kenarı işlemeli mendil gönderen genç kızları kalmamış olsa bile, kırsal kesimde benzer kızları ve kadınları yolda yürürken hala erkeklerin önünden geçmezler Çünkü sımsıkı ve hem de farkında olmadan, yürekten bağlı oldukları açık açık görülen töreye tutarsız bilirler erkek önünden geçmeyi
Yeniden aynı şekilde, davulluzurnalı, üç gün üç gece yapılan düğünlerin yerini, belediye düğün salonu ya da nikah salonu törenleri almışsa da gerdeğe giren güveyi yumruklanır ve henüz sağdıçlar göre camiden (yatsı namazından) getirilmiştir
Gelinlerin kına gecesi kınaları yakılır ve kına gecesi oyunlarında mutlaka bindallı veya üçetek giyilirBütün bu ve buna benzer hususlar, Çankırı'da gelenek ve göreneklerin öz olarakyok, şekil olarak bazı değişmelere uğradığını göstermektedirHer sene kış mevsiminde büyük yaran sohbetleri ve derhal her düğünde, baş donanmasımerasimleri de gençler arasında uygulanmakta ve öz haliyle yaşatılmaktadırÇankırı'da öteki illerimizde hemen hiç rastlanmayan bir husus daha vardır fakat o da, genç*lerin büyük bir çoğunluğunun, mahalli halk müziği oyunlarını oynayabilmeleri, saz çalıp türkülerini aslına uygun tarzda söyleyebilmesidir Mahalli halkoyunları, değişik okullarda kurulan ekiplerce yaşatılmakta, ahali eğitimi kurslarında da bu oyunlar öğretilerek canlılığı muhafaza edilmektedir
Hele Elan İlçesindeki düğünlerde kurulan “Seymen Alayı aslından hiçbir şey kaybetmeden hoş bir gelenek olarak yaşatılmaktadır Tekrar Elan ilçesinde yapılan eğlencelerde ve düğün*lerde kukla gösterileri, kayda değer bir diğer numunedir
OYUNLARIN ÇALGILARI
Meydanlarda: DavulZurna
Kapalı Yerlerde: Saz
Alay (Bak Halay)
Halay Halay Erkek
Alaylar oyunu
Çankırı Zeybeği Zeybek Erkek Tek Toplu
Cilt etap
Çift basma (Bak Çift bacak)
Hacer oyunu
Helisa oyunu
Hora Horo Erkek
Horo (Bak Hora)
Kasap Horo Erkek
Kaşık oyunu Kaşık oyunu Erkek, kadın Tek Toplu
Kürdün kızı
Mani Zeybek Erkek Tek Toplu
Sepetçioğlu Zeybeği Zeybek Erkek Tek Toplu Türkülü
Şikirdim
Topal koşma Tek Toplu Türkülü
Üç üçgenin taban olmayan kenarı Halay Erkek *
Çankırının yöresel oyunları
Aslında çok geniş bir araştırma ve çözümleme konusu olan Çankırı Folkloru'nu biz burada özet olarak ve belli başlı hatlarıyla ele alacağız Bu konudaki müstakil eserleri de, yeni yetişen Çankırı evlatlarının mutlaka verecekleri inancını taşımak istiyoruz Huysuz takdirde, kendilerin*den evvelki neslin işlemiş oldukları hatayı devam ettirmek gibi büyük bir vebali omuzlamış olacaklarını zannediyoruzGenel bilgiler saptamak bakımından Çankırı folklorunda etkin bir rolü bulunan gelenek ve görenekleri tanıtmak uygun olacaktır
Çankırı halkının yaşayışı ve dünyası hakkında öğrenmek istediklerimizin hemencecik tamamı merkez ilçe hayatından uzaktan kalmış olan köy ve kasabalarında daha geniş ve daha canlı bir şekilde görüle*bilmektedirÇankırı, değişen her türlü yaşam koşulları ve tarzına rağmen, gelenek ve göreneklerinden öz olarakfazla şey kaybetmeyen nadir bir ilimizdir Nitekim, yavuklusuna (nişanlısına) kenarı işlemeli mendil gönderen genç kızları kalmamış olsa bile, kırsal kesimde benzer kızları ve kadınları yolda yürürken hala erkeklerin önünden geçmezler Çünkü sımsıkı ve hem de farkında olmadan, yürekten bağlı oldukları açık açık görülen töreye tutarsız bilirler erkek önünden geçmeyi
Yeniden aynı şekilde, davulluzurnalı, üç gün üç gece yapılan düğünlerin yerini, belediye düğün salonu ya da nikah salonu törenleri almışsa da gerdeğe giren güveyi yumruklanır ve henüz sağdıçlar göre camiden (yatsı namazından) getirilmiştir
Gelinlerin kına gecesi kınaları yakılır ve kına gecesi oyunlarında mutlaka bindallı veya üçetek giyilirBütün bu ve buna benzer hususlar, Çankırı'da gelenek ve göreneklerin öz olarakyok, şekil olarak bazı değişmelere uğradığını göstermektedirHer sene kış mevsiminde büyük yaran sohbetleri ve derhal her düğünde, baş donanmasımerasimleri de gençler arasında uygulanmakta ve öz haliyle yaşatılmaktadırÇankırı'da öteki illerimizde hemen hiç rastlanmayan bir husus daha vardır fakat o da, genç*lerin büyük bir çoğunluğunun, mahalli halk müziği oyunlarını oynayabilmeleri, saz çalıp türkülerini aslına uygun tarzda söyleyebilmesidir Mahalli halkoyunları, değişik okullarda kurulan ekiplerce yaşatılmakta, ahali eğitimi kurslarında da bu oyunlar öğretilerek canlılığı muhafaza edilmektedir
Hele Elan İlçesindeki düğünlerde kurulan “Seymen Alayı aslından hiçbir şey kaybetmeden hoş bir gelenek olarak yaşatılmaktadır Tekrar Elan ilçesinde yapılan eğlencelerde ve düğün*lerde kukla gösterileri, kayda değer bir diğer numunedir
OYUNLARIN ÇALGILARI
Meydanlarda: DavulZurna
Kapalı Yerlerde: Saz
Alay (Bak Halay)
Halay Halay Erkek
Alaylar oyunu
Çankırı Zeybeği Zeybek Erkek Tek Toplu
Cilt etap
Çift basma (Bak Çift bacak)
Hacer oyunu
Helisa oyunu
Hora Horo Erkek
Horo (Bak Hora)
Kasap Horo Erkek
Kaşık oyunu Kaşık oyunu Erkek, kadın Tek Toplu
Kürdün kızı
Mani Zeybek Erkek Tek Toplu
Sepetçioğlu Zeybeği Zeybek Erkek Tek Toplu Türkülü
Şikirdim
Topal koşma Tek Toplu Türkülü
Üç üçgenin taban olmayan kenarı Halay Erkek *