canlıların en kucuk yapı birimi nedir
canlıların en kucuk yapı birimi
Canlıların En Kucuk Yapı Taşı Hucre nedir
Canlının canlılık ozellikleri taşıyan, yapı ve gorev bakımından en kucuk parcası hucredir Cansız alemde tuz, elmas gibi bircok cisimler, billUr halinde bulundukları gibi, protoplazma da, muayyen vazifelere gore gruplanmış mikroskobik parcalar halinde bulunur Bu parcalara, hucre denir Hucre hayatın ilk mustakil parcasıdır Canlılar, hucrelerden yapılmıştır Bir buğday filizi, hucre kulesi; kucuk hayvanlar, bir hucre sarayı; insan da buyuk bir hucre şehri demektir
Bir hucrenin genişliği ortalama 002 mm ’dir Birbirine bitişik hucreler halinde bulunan protoplazma, plastik yani balcık camuru halindedir Dışardan bakıldıkca bulanıktır Yumurta sarısı ortasındaki esmer leke, civcivin protoplazmasıdır Protoplazma muhtelif makinelerden muteşekkil bir organizasyon ve bundan dolayı uzviyet ismini verdiğimiz faal, canlı bir teşekkuldur Hayalimizde, bir cep saatini binlerce defa kucultelim: Bir mercimek, bir kum, bir toz ve nihayet gorunmez şekilde duşunelim Nokta kadar tasavvur ettiğimiz ve işlemekte olan saate mikroskopla baktığımızı duşunerek, bunu tekrar binlerce defa buyutmuş ve hicbir parcası ve faaliyeti değişmemiş bir halde goruruz İşte, protoplazmayı boyle fevkalade kucuk ve mukemmel tanzim olunmuş bir makina olarak duşuneceğiz Bu makinanın, bugune kadar mikroskopla ancak buyuk parcaları tanınmıştır
İnsan hucreleri ışık ve bilhassa hararet dalgaları alır Bu sUretle kazandığı kudretle calışır Yani insan hucresi bir elektrik makinasına, bir radyoya benzer Kimya reaksiyonlarında, atomların dışarı verdikleri enerjinin kesik kesik, yani kucuk tanecikler halinde salındığı anlaşılmıştır Bu enerji taneciklerine kuant denilir
Leeuwenhoek isimli araştırıcı, mikropları inceleyebilmek amacıyla tek mercekli bir mikroskop yapmıştı Bu sahada yapılan calışmalar daha sonraki yıllarda ilerleme kaydetti 1665 yılında yaptığı cok mercekli mikroskobun buyutmesini incelerken, şişe mantarındaki odacıkları goren Robert Hook kesitlerde gorduğu dikdortgen şekilli boşluklara“hucre adını vermiştir Hucrenin bulunmasından sonra Nehemeyah Gru, bitki hucreleri uzerinde calışmış ve bitkilerin hucresel yapıda olduklarını ifade etmiştir 1831 ’de İngiliz botanikcisi Robert Bron yaptığı calışmaları esnasında hucrede cekirdeği gordu Teodor Svan hayvan hucreleri uzerinde, Matthias Schlaiden ile de bitki hucreleri uzerinde calışarak hucre teorisini ortaya attılar Bu teoriye gore; “Canlıların hepsi bir hucrelilerden cok gelişmiş canlılara kadar hucrelerden meydana gelmişlerdir Hucreler bağımsız yaşayabildikleri halde birlikte iş gorurler Akromatik merceklerin keşfiyle cisimler renk değişmesi olmadan buyuk ve net goruntuler elde edilerek incelenme imkanı buldu Rudolf Virchow isimli araştırıcı hucrelerin değişik tip bolunmelerle coğaldıklarını buldu Hucre organellerinin daha iyi incelenmesi, boyama tekniklerinin gelişmesine paralel olarak gelişti 1934 ’te 100000 defa buyutebilen elektron mikroskobunun keşfi, hucre organellerinin bircoğu hakkında yeni bilgilerin elde edilmesini ve yeni bir hucre modelinin ortaya cıkmasına yol acmıştır
Son senelerde biyologlar hucrelerin iki tip olduğunu kabul etmektedirler
1 Prokaryotik hucreler: Bakteriler ve maviyeşil alglerdeki hucre tipleri bu gruba girer Bunların cekirdek zarı ile cevrili cekirdekleri yoktur Sitoplazmalarında mitokondri gibi zarlı organeller yoktur Kalıtım maddesi olan DNA sitoplazma icerisine dağılmış durumdadır Ribozomları vardır Bu hucrelerin hayati faaliyetleri sitoplazmada ve hucre zarında cereyan eder
2 Okaryotik hucreler: Zar, sitoplazma, cekirdek ve organellerden meydana gelmişlerdir Organeller, sitoplazma icinde farklı gorevlere ve yapıya sahiptirler Hucreler gordukleri işe gore farklı şekil ve buyukluktedirler Bunlara ornek olarak kas, sinir ve kemik hucreleri gosterilebilir Kan hucrelerinden olan alyuvarların cekirdekleri yoktur Fakat farklılaşmaları sırasında cekirdeklerini kaybettiklerinden bunlar da okaryotik hucrelerden sayılırlar
Tabiattaki canlılar tek veya cok hucrelidirler Tek hucreli canlılarda butun hayati faaliyetler tek bir hucre icinde yapılır Bunlara ornek olarak “paramecium cudatum (terliksi hayvan) ve amipler gosterilebilir Cok hucreli canlılarda ise hucrelerin gorev ve yapı bakımından gruplanarak meydana getirdikleri dokular ve bu dokuların da biraraya gelmesiyle meydana gelen organlar mevcuttur Bazı hayvan hucreleri gozle gorulebilecek kadar buyuktur İnsan vucudundaki en kucuk hucre 45 mikron capındadır İnsan vucudunun en buyuk hucresi olan dişi yumurta hucresinin capı ise 0,2 milimetreyi bulur
canlıların en kucuk yapı birimi
Canlıların En Kucuk Yapı Taşı Hucre nedir
Canlının canlılık ozellikleri taşıyan, yapı ve gorev bakımından en kucuk parcası hucredir Cansız alemde tuz, elmas gibi bircok cisimler, billUr halinde bulundukları gibi, protoplazma da, muayyen vazifelere gore gruplanmış mikroskobik parcalar halinde bulunur Bu parcalara, hucre denir Hucre hayatın ilk mustakil parcasıdır Canlılar, hucrelerden yapılmıştır Bir buğday filizi, hucre kulesi; kucuk hayvanlar, bir hucre sarayı; insan da buyuk bir hucre şehri demektir
Bir hucrenin genişliği ortalama 002 mm ’dir Birbirine bitişik hucreler halinde bulunan protoplazma, plastik yani balcık camuru halindedir Dışardan bakıldıkca bulanıktır Yumurta sarısı ortasındaki esmer leke, civcivin protoplazmasıdır Protoplazma muhtelif makinelerden muteşekkil bir organizasyon ve bundan dolayı uzviyet ismini verdiğimiz faal, canlı bir teşekkuldur Hayalimizde, bir cep saatini binlerce defa kucultelim: Bir mercimek, bir kum, bir toz ve nihayet gorunmez şekilde duşunelim Nokta kadar tasavvur ettiğimiz ve işlemekte olan saate mikroskopla baktığımızı duşunerek, bunu tekrar binlerce defa buyutmuş ve hicbir parcası ve faaliyeti değişmemiş bir halde goruruz İşte, protoplazmayı boyle fevkalade kucuk ve mukemmel tanzim olunmuş bir makina olarak duşuneceğiz Bu makinanın, bugune kadar mikroskopla ancak buyuk parcaları tanınmıştır
İnsan hucreleri ışık ve bilhassa hararet dalgaları alır Bu sUretle kazandığı kudretle calışır Yani insan hucresi bir elektrik makinasına, bir radyoya benzer Kimya reaksiyonlarında, atomların dışarı verdikleri enerjinin kesik kesik, yani kucuk tanecikler halinde salındığı anlaşılmıştır Bu enerji taneciklerine kuant denilir
Leeuwenhoek isimli araştırıcı, mikropları inceleyebilmek amacıyla tek mercekli bir mikroskop yapmıştı Bu sahada yapılan calışmalar daha sonraki yıllarda ilerleme kaydetti 1665 yılında yaptığı cok mercekli mikroskobun buyutmesini incelerken, şişe mantarındaki odacıkları goren Robert Hook kesitlerde gorduğu dikdortgen şekilli boşluklara“hucre adını vermiştir Hucrenin bulunmasından sonra Nehemeyah Gru, bitki hucreleri uzerinde calışmış ve bitkilerin hucresel yapıda olduklarını ifade etmiştir 1831 ’de İngiliz botanikcisi Robert Bron yaptığı calışmaları esnasında hucrede cekirdeği gordu Teodor Svan hayvan hucreleri uzerinde, Matthias Schlaiden ile de bitki hucreleri uzerinde calışarak hucre teorisini ortaya attılar Bu teoriye gore; “Canlıların hepsi bir hucrelilerden cok gelişmiş canlılara kadar hucrelerden meydana gelmişlerdir Hucreler bağımsız yaşayabildikleri halde birlikte iş gorurler Akromatik merceklerin keşfiyle cisimler renk değişmesi olmadan buyuk ve net goruntuler elde edilerek incelenme imkanı buldu Rudolf Virchow isimli araştırıcı hucrelerin değişik tip bolunmelerle coğaldıklarını buldu Hucre organellerinin daha iyi incelenmesi, boyama tekniklerinin gelişmesine paralel olarak gelişti 1934 ’te 100000 defa buyutebilen elektron mikroskobunun keşfi, hucre organellerinin bircoğu hakkında yeni bilgilerin elde edilmesini ve yeni bir hucre modelinin ortaya cıkmasına yol acmıştır
Son senelerde biyologlar hucrelerin iki tip olduğunu kabul etmektedirler
1 Prokaryotik hucreler: Bakteriler ve maviyeşil alglerdeki hucre tipleri bu gruba girer Bunların cekirdek zarı ile cevrili cekirdekleri yoktur Sitoplazmalarında mitokondri gibi zarlı organeller yoktur Kalıtım maddesi olan DNA sitoplazma icerisine dağılmış durumdadır Ribozomları vardır Bu hucrelerin hayati faaliyetleri sitoplazmada ve hucre zarında cereyan eder
2 Okaryotik hucreler: Zar, sitoplazma, cekirdek ve organellerden meydana gelmişlerdir Organeller, sitoplazma icinde farklı gorevlere ve yapıya sahiptirler Hucreler gordukleri işe gore farklı şekil ve buyukluktedirler Bunlara ornek olarak kas, sinir ve kemik hucreleri gosterilebilir Kan hucrelerinden olan alyuvarların cekirdekleri yoktur Fakat farklılaşmaları sırasında cekirdeklerini kaybettiklerinden bunlar da okaryotik hucrelerden sayılırlar
Tabiattaki canlılar tek veya cok hucrelidirler Tek hucreli canlılarda butun hayati faaliyetler tek bir hucre icinde yapılır Bunlara ornek olarak “paramecium cudatum (terliksi hayvan) ve amipler gosterilebilir Cok hucreli canlılarda ise hucrelerin gorev ve yapı bakımından gruplanarak meydana getirdikleri dokular ve bu dokuların da biraraya gelmesiyle meydana gelen organlar mevcuttur Bazı hayvan hucreleri gozle gorulebilecek kadar buyuktur İnsan vucudundaki en kucuk hucre 45 mikron capındadır İnsan vucudunun en buyuk hucresi olan dişi yumurta hucresinin capı ise 0,2 milimetreyi bulur