Çay; tein, kafein, teofilin ve antioksidanlar için doğal bir kaynaktır. İçerisinde bulunan mineraller sayesinde kemik ve diş sağlığına önemli faydalar sağlar. Neredeyse hiç karbonhidrat, protein ve yağ içermez. Şeker ya da diğer katkılarla tatlandırılarak tüketilen bir içecektir.
Türkiye'de yaygın olarak çay, Doğu Karadeniz Bölgesi'nde toplanan çay yapraklarından elde edilir. Çay, kahvaltıdan akşam yemeğine kadar sıklıkla tüketilen bir içecektir. Evde, iş yerinde, çarşıda, pazarda, pikniklerde vb. yerlerde vazgeçilmez içecekler arasında yer alır. Türkiye, dünyada yılda kişi başına 3,5 kilogramlık çay tüketimiyle birinci sırayı alır.
Fazla çay içmek; tansiyon yüksekliği, kansızlık, sinir bozukluğu, el titremesi, baş ağrısı, stres, mide bulantısı, uykusuzluk, karaciğer hastalıkları, böbrek rahatsızlıkları, demir eksikliği gibi birçok hastalığı ve rahatsızlığı tetikleyebilir.
Çay içmede dengeli tüketim ve şeker dozunun iyi ayarlanması oldukça önemlidir. Uzmanlar, günlük çay tüketiminin maksimum 4 bardak olmasını tavsiye etmektedir. Fazladan içilen her bir bardak çay için bir bardak su içilmesini önermektedir. Çayın özellikle suni bir susuzluk giderici olduğunu ve asla vücudun su ihtiyacını karşılamadığını da bilmek gerekir. Tam tersi fazladan içilen her bir çay su içme isteğimizi bastırarak vücudun susuz kalmasına neden olur.
Fazla Çay İçmenin Başlıca Zararları Şunlardır:
Anemi (Kansızlık)
Kanda bulunan hemoglobin proteinin normal seviyenin altına düşmesi veya alyuvarların sayısının azalması durumuna anemi (kansızlık) denir. Anemi, vücutta bazı ciddi sorunlara yol açabilir. Dokulara yeterli oksijenin gitmesini engeller. Kansızlıkla birlikte vücudun oksijen ihtiyacı karşılanamadığı için tüm organlar işlevlerini sürdürmekte zorlanır. Çeşitli vücut ağrılarına, unutkanlığa, ayaklarda ve elde uyuşmaya neden olabilir. Fazla çay içmek, kansızlığın yaygın nedenleri arasında yer alır.
Uykusuzluk
Uykusuzluk gün içinde insan sağlığını, yaşam kalitesini olumsuz etkileyen yorgunluk, bitkinlik, konsantrasyon güçlüğü, aşırı sinirlilik hali ve bazı psikolojik sorunlara neden olan önemli bir rahatsızlıktır. Çayın bileşeninde yer alan uyarıcı niteliği olan ve yoğun acılık içeren kafein, uykusuzluğun ana nedenleri arasında yer alır. Kafein, fiziksel ve zihinsel açıdan uyarıcı etkiler içerir. Daha sağlıklı bir uyku için çayı sınırlı tüketmek gerekir.
Mide Rahatsızlıkları
Çay, yoğun miktarda kafein içerir. Uyarıcı özelliği ve yoğun acılığı ile kafein midede çeşitli asidik maddelerin ortaya çıkmasına ortam sağlar. Özellikle ülser, gastrit, mide kanaması, mide kanseri rahatsızlığı olanlar fazla çay içmekten uzak durmalıdır. Çaydaki asidik maddeler mideyi huzursuz eder.
Kansere Yol Açabilir
Çay, Ortadoğu ülkelerinde genellikle çok sıcak bir şekilde tüketilmektedir. Bu sıcak çaylar boğazdaki dokuya zarar vererek kanseri tetikleyebilir. Çayın içerisinde yer alan tein ve tanenler içeren zararlı olabilecek bitkiler çay uygun bir yöntemle kaynatılmadığında aktifleşip kansere yol açabilir. Taze demlenmiş çaylarda bayat çaylara nispeten bu risk daha azdır. Yemek borusu kanseri riskini ortadan kaldırmak için çayı çok sıcak değil de ılık içmek gerekir.
Dişlerin Sararmasına Neden Olur
Fazladan çay tüketimi nedeniyle diş üzerinde oluşan plak tabakası diş renginin sararmasına neden olur. Düzenli diş fırçalama alışkanlığı kazanmayanların dişleri içilen çaylardan sonra daha çok sararıp kötü bir görüntüye ve bazı sorunlara neden olur. Her gün düzenli bir şekilde diş fırçalamak bu sararmayı minimum seviyeye indirir.
İdrar Sorunlarına Yol Açabilir
Çayın içinde yer alan kafein, mesaneye baskı yaparak kişinin çok sık idrara çıkmasına neden olur. Fazla içilen her çay bu sorunun artmasına yol açar. Çok çay tüketmek, kişinin kesinlikle sıvı ihtiyacını karşılamaz. Çay, vücutta sıvının artmasına değil azalmasına neden olur. İdrar yollarında ciddi sorunlarla karşılaşmamak için çay tüketiminde dengeli hareket etmek önemlidir.
Böbrek Rahatsızlıklarının Artmasına Neden Olabilir
Böbreklerin en önemli görevlerinden biri vücuttaki toksinlerin atılmasına yardımcı olmaktır. Böbrekler, kanı filtreler, fazla suyu ve atık ürünleri gün boyunca vücuttan temizler. Fazla çay tüketmek, böbrek rahatsızlıklarına neden olur. Çayın bileşenindeki yoğun acı içeren kafein böbreklerin asıl fonksiyonlarını yapmasına engel olur.
İnsülin Direncini Artırabilir
İnsülin, pankreasta üretilen kan şekeri seviyesinin düzenlenmesinde rol oynayan çok önemli bir hormondur. Hücreler, insüline dirençli olduğunda insülin hücre içerisine giremediği için glikozun kandaki miktarı artmaya başlar. Buna insülin direnci denir. Pankreas, yüksek kan şekeri düzeyini azaltmak için daha fazla insülin salgılar. Bu da uzun vadede pankreasın yorularak iflas etmesine neden olur. Çay, insülin direncine neden olduğu için çay tüketimine dikkat etmek gerekir.
Vücut Kuruluğuna Neden Olur
Çay ve kahve tarzı içecekler vücudun sıvı ihtiyacını karşılamadıkları gibi vücudun kurumasına neden olan içeceklerdir. Çok fazla çay içmek, vücudun su içme isteğini ortadan kaldırır. Suni bir susuzluk giderici olan çay, çok az su içmemize neden olup vücudun kurumasına yol açar.
Kabızlık Yapar
Kabızlık, bağırsak hareketlerinin zor veya normalden daha az gerçekleştiği durum anlamına gelir. Kabızlık, bağırsak hareketlerinde yavaşlama sonucu ortaya çıkan ve kişinin rahatsızlık duymasına neden olan bir sorundur. Az su tüketmek veya vücudun sıvı ihtiyacını karşılayan içecekleri azaltmak kabızlığın önemli sebepleri arasında yer alır. Çok çay içmek kişide su içme isteğini bastırdığı için vücut gerekli sıvıyı alamaz. Bu da kabızlığa neden olur.
Strese Yol Açar
Çayın bileşeninde yer alan ve çok yoğun acılık içeren kafein uykusuzluğun önemli nedenleri arasında yer alır. Uykusuzluk, insanda ciddi kaygı ve huzursuzluğa neden olur. Bu da kişinin algıladığı herhangi bir tehdit ile fiziksel ve duygusal olarak başa çıkamaması nedeniyle oluşan ve kişinin günlük hayatını genellikle olumsuz etkileyen gerilimli bir süreç olan stresi doğurur.
Demir Eksikliğine Neden Olur
Demir eksikliği, vücutta yeterli miktarda demir minerali bulunmadığı zaman ortaya çıkar. Demir eksikliği, vücuttaki alyuvar sayısının azalmasına yol açıp kansızlığı doğurur. Çayın bileşiminde yer alan kafein dokulara yeteri derecede oksijen gitmesini engeller. Fazla çay tüketmek demir eksikliğine neden olur.
Türkiye'de yaygın olarak çay, Doğu Karadeniz Bölgesi'nde toplanan çay yapraklarından elde edilir. Çay, kahvaltıdan akşam yemeğine kadar sıklıkla tüketilen bir içecektir. Evde, iş yerinde, çarşıda, pazarda, pikniklerde vb. yerlerde vazgeçilmez içecekler arasında yer alır. Türkiye, dünyada yılda kişi başına 3,5 kilogramlık çay tüketimiyle birinci sırayı alır.
Fazla çay içmek; tansiyon yüksekliği, kansızlık, sinir bozukluğu, el titremesi, baş ağrısı, stres, mide bulantısı, uykusuzluk, karaciğer hastalıkları, böbrek rahatsızlıkları, demir eksikliği gibi birçok hastalığı ve rahatsızlığı tetikleyebilir.
Çay içmede dengeli tüketim ve şeker dozunun iyi ayarlanması oldukça önemlidir. Uzmanlar, günlük çay tüketiminin maksimum 4 bardak olmasını tavsiye etmektedir. Fazladan içilen her bir bardak çay için bir bardak su içilmesini önermektedir. Çayın özellikle suni bir susuzluk giderici olduğunu ve asla vücudun su ihtiyacını karşılamadığını da bilmek gerekir. Tam tersi fazladan içilen her bir çay su içme isteğimizi bastırarak vücudun susuz kalmasına neden olur.
Fazla Çay İçmenin Başlıca Zararları Şunlardır:
Anemi (Kansızlık)
Kanda bulunan hemoglobin proteinin normal seviyenin altına düşmesi veya alyuvarların sayısının azalması durumuna anemi (kansızlık) denir. Anemi, vücutta bazı ciddi sorunlara yol açabilir. Dokulara yeterli oksijenin gitmesini engeller. Kansızlıkla birlikte vücudun oksijen ihtiyacı karşılanamadığı için tüm organlar işlevlerini sürdürmekte zorlanır. Çeşitli vücut ağrılarına, unutkanlığa, ayaklarda ve elde uyuşmaya neden olabilir. Fazla çay içmek, kansızlığın yaygın nedenleri arasında yer alır.
Uykusuzluk
Uykusuzluk gün içinde insan sağlığını, yaşam kalitesini olumsuz etkileyen yorgunluk, bitkinlik, konsantrasyon güçlüğü, aşırı sinirlilik hali ve bazı psikolojik sorunlara neden olan önemli bir rahatsızlıktır. Çayın bileşeninde yer alan uyarıcı niteliği olan ve yoğun acılık içeren kafein, uykusuzluğun ana nedenleri arasında yer alır. Kafein, fiziksel ve zihinsel açıdan uyarıcı etkiler içerir. Daha sağlıklı bir uyku için çayı sınırlı tüketmek gerekir.
Mide Rahatsızlıkları
Çay, yoğun miktarda kafein içerir. Uyarıcı özelliği ve yoğun acılığı ile kafein midede çeşitli asidik maddelerin ortaya çıkmasına ortam sağlar. Özellikle ülser, gastrit, mide kanaması, mide kanseri rahatsızlığı olanlar fazla çay içmekten uzak durmalıdır. Çaydaki asidik maddeler mideyi huzursuz eder.
Kansere Yol Açabilir
Çay, Ortadoğu ülkelerinde genellikle çok sıcak bir şekilde tüketilmektedir. Bu sıcak çaylar boğazdaki dokuya zarar vererek kanseri tetikleyebilir. Çayın içerisinde yer alan tein ve tanenler içeren zararlı olabilecek bitkiler çay uygun bir yöntemle kaynatılmadığında aktifleşip kansere yol açabilir. Taze demlenmiş çaylarda bayat çaylara nispeten bu risk daha azdır. Yemek borusu kanseri riskini ortadan kaldırmak için çayı çok sıcak değil de ılık içmek gerekir.
Dişlerin Sararmasına Neden Olur
Fazladan çay tüketimi nedeniyle diş üzerinde oluşan plak tabakası diş renginin sararmasına neden olur. Düzenli diş fırçalama alışkanlığı kazanmayanların dişleri içilen çaylardan sonra daha çok sararıp kötü bir görüntüye ve bazı sorunlara neden olur. Her gün düzenli bir şekilde diş fırçalamak bu sararmayı minimum seviyeye indirir.
İdrar Sorunlarına Yol Açabilir
Çayın içinde yer alan kafein, mesaneye baskı yaparak kişinin çok sık idrara çıkmasına neden olur. Fazla içilen her çay bu sorunun artmasına yol açar. Çok çay tüketmek, kişinin kesinlikle sıvı ihtiyacını karşılamaz. Çay, vücutta sıvının artmasına değil azalmasına neden olur. İdrar yollarında ciddi sorunlarla karşılaşmamak için çay tüketiminde dengeli hareket etmek önemlidir.
Böbrek Rahatsızlıklarının Artmasına Neden Olabilir
Böbreklerin en önemli görevlerinden biri vücuttaki toksinlerin atılmasına yardımcı olmaktır. Böbrekler, kanı filtreler, fazla suyu ve atık ürünleri gün boyunca vücuttan temizler. Fazla çay tüketmek, böbrek rahatsızlıklarına neden olur. Çayın bileşenindeki yoğun acı içeren kafein böbreklerin asıl fonksiyonlarını yapmasına engel olur.
İnsülin Direncini Artırabilir
İnsülin, pankreasta üretilen kan şekeri seviyesinin düzenlenmesinde rol oynayan çok önemli bir hormondur. Hücreler, insüline dirençli olduğunda insülin hücre içerisine giremediği için glikozun kandaki miktarı artmaya başlar. Buna insülin direnci denir. Pankreas, yüksek kan şekeri düzeyini azaltmak için daha fazla insülin salgılar. Bu da uzun vadede pankreasın yorularak iflas etmesine neden olur. Çay, insülin direncine neden olduğu için çay tüketimine dikkat etmek gerekir.
Vücut Kuruluğuna Neden Olur
Çay ve kahve tarzı içecekler vücudun sıvı ihtiyacını karşılamadıkları gibi vücudun kurumasına neden olan içeceklerdir. Çok fazla çay içmek, vücudun su içme isteğini ortadan kaldırır. Suni bir susuzluk giderici olan çay, çok az su içmemize neden olup vücudun kurumasına yol açar.
Kabızlık Yapar
Kabızlık, bağırsak hareketlerinin zor veya normalden daha az gerçekleştiği durum anlamına gelir. Kabızlık, bağırsak hareketlerinde yavaşlama sonucu ortaya çıkan ve kişinin rahatsızlık duymasına neden olan bir sorundur. Az su tüketmek veya vücudun sıvı ihtiyacını karşılayan içecekleri azaltmak kabızlığın önemli sebepleri arasında yer alır. Çok çay içmek kişide su içme isteğini bastırdığı için vücut gerekli sıvıyı alamaz. Bu da kabızlığa neden olur.
Strese Yol Açar
Çayın bileşeninde yer alan ve çok yoğun acılık içeren kafein uykusuzluğun önemli nedenleri arasında yer alır. Uykusuzluk, insanda ciddi kaygı ve huzursuzluğa neden olur. Bu da kişinin algıladığı herhangi bir tehdit ile fiziksel ve duygusal olarak başa çıkamaması nedeniyle oluşan ve kişinin günlük hayatını genellikle olumsuz etkileyen gerilimli bir süreç olan stresi doğurur.
Demir Eksikliğine Neden Olur
Demir eksikliği, vücutta yeterli miktarda demir minerali bulunmadığı zaman ortaya çıkar. Demir eksikliği, vücuttaki alyuvar sayısının azalmasına yol açıp kansızlığı doğurur. Çayın bileşiminde yer alan kafein dokulara yeteri derecede oksijen gitmesini engeller. Fazla çay tüketmek demir eksikliğine neden olur.
