Son Konu

Cekimli fiil ne demek kısaca

bilgiliadam

Yeni Üye
Katılım
16 Ağu 2017
Mesajlar
1,516,397
Tepkime
42
Puanları
48
Credits
-46,831
Geri Bildirim : 0 / 0 / 0
Cekimli fiil ne demek



Cekimli fiil nedir? Cekimli fiil ornekleri nelerdir acıklamalarıyla konuyla ilgili bilmedikleriniiz oğrenebilirsiniz


En basit tanımıyla uzerine kip ve şahıs eki almış fiile cekimli fiildenir

fiil + kip + şahıs eki cekimli fiil

Ornekler: yazacağım,bil(i)yorsun ,bil(i)yor

CEKİMLİ FİİL

Bir fiilin kip ve şahıs bildirecek bicimde yapılanmasına cekimli fiil denir Bu cekimde kip mutlaka vardır; ancak şahıs bazen bulunmayabilir Cekimli bir eylemi iyi kavramak icin kip ve şahıskavramlarını bilmek gerekir

FİİLLERDE KİP

Bir fiilin zaman ve anlam ozelliklerine gore farklı eklerle değişik bicimlere girmesine fiillerde kip denir
Turkcede fiil kipleri genel olarak iki grupta incelenir:
1 Haber (Bildirme) Kipleri
2 Dilek (Tasarlama) Kipleri

1 HABER (BİLDİRME) KİPLERİ

Bir fiilin cekiminde kesin olarak zaman bildiren fiil kiplerine haber kipleri denir Bir İşin, oluşun ya da durumun hangi zamanda yapıldığını anlatan fiil kipleridir Buna gore fiil kiplerini beş grupta inceleyebiliriz:

a) Şimdiki Zaman Kipi:

Eki (i)yor'dur İş ile anlatışın aynı anda yapıldığını bildirir Gecmişten suregelen durumları da anlatır:
· Misafirler icin yemek hazırlıyorum
· Uc yıldır bu işyerinde calışıyorum

b) Gelecek Zaman Kipi:

Eki acak, ecek'tir İşin anlatıştan sonra yapılacağını bildirir:

Sınav bir ay sonra yapılacak
Yarınki maca o da gidecek

c) Geniş Zaman Kipi:

Eki r (ar, er, ır, ir)'dir İşin herhangi bir zamanda yapılabileceğini anlatır Heranlamını ifade eder Genel gercekleri anlatır

Akşamları bir bardak sut icer

(her akşam)

Dunya, Guneş'in etrafında doner

(her zaman)

d) Gorulen Gecmiş Zaman Kipi:
Eki, dı, di (ti, ti)'dir işin anlatıştan once yapıldığını anlatır Bu kiple cekimlenen eylemleri anlatıcı ya kendisi yapmıştır ya da eylemin gercekleşmesine tanık olmuştur:

Dunku konsere o da gitti

Guzel bir araba aldım

e) Duyulan Gecmiş Zaman Kipi:

Eki, mış, miş (muş, muş)'tir İşin anlatıştan once yapıldığını başkasından duyma şeklinde anlatır:
· Onlar, uc yıl once buraya yerleşmiş
· Dunku kazada uc kişi yaralanmış

mişeki, her zaman başkasından duyulma anlamı taşımayabilir:

Genc yaşta sacların ağarmış


(Gorulen, şahit olunan bir durumu anlatmaktadır)

Yorgunluktan olacak, uyuyakalmışım


(Sonradan farkına varılan bir durumu anlatmaktadır)
 
Üst Alt