Son Konu

Celebi Mehmed Han-Celebi sultan mehmet

bilgiliadam

Yeni Üye
Katılım
16 Ağu 2017
Mesajlar
1,516,397
Tepkime
42
Puanları
48
Credits
-46,831
Geri Bildirim : 0 / 0 / 0
osmanlının 5 pasişahı kimdir
Celebi sultan mehmet kimdir
Celebi sultan mehmet hayatı

Osmanlı Devletinin beşinci padişahı Doğum senesini ekseri tarihciler 1386 olarak kaydetmektedirler Babası, Sultan yıldırım Bayezid Han, annesi ise Germiyanoğlu suleyman Şahın kızı Devlet hatun'dur Celebi Mehmed kucukluğunden itibaren devrin en yuksek alimlerinden ders aldı Din ve fen ilimlerini oğrendi 1393'te devlet idaresinde tecrube sahibi olmak uzere Amasya'ya sancakbeyi tayin edildi Babası ile Timur Han arasında 1402'te yapılan Ankara Muharebesinde Osmanlı ordusunun ihtiyat kuvvetleri kumandanlığından bulunan Celebi Mehmed, muharebenin kaybedilmesi uzerine Amasya'ya cekilmek istedi Ancak Candaroğlu İsfendiyar Beyin yeğeni Yahya Bey karşısına cıktı bunu mağlup eden Celebi Mehmed, ilerlemesinin tehlikeli olacağını anlayarak Bolu'ya gitti Daha sonra Amasya'ya davet edilmesi uzerine maiyeti ile harekete gecti ve şehir hakimi Kara Devlet Şahı yenerek Amasya'ya girdi Celebi Mehmed, aynı yıl civardaki hakimleri de mağlup edip, Sivas, tokat ve Amasya mıntıkasına tamamen hakim oldu Timur Hana esir duşen babasını kurtarmak icin bir plan hazırladı ise de muvaffak olamadı Bu sırada Batı Anadolu'da bulunan Timur Han, Celebi Mehmed'in faaliyetlerini oğrenip, ona teminat vadeden mektubu ile yanına davet etti Bu davete icabet edip yola cıkan Celebi Mehmed, muhtelif yerlerde turlu badirelerle karşılaştığından elciye durumu anlatıp, olanları Timur Hana arz etmesini istedi Kendisi Amasya'ya dondu Celebi Mehmed'in bu mazeretini kabul eden Timur, ona elindeki yerlerin hukumdarlığını verdi ve al damgalı berat ve hukumdarlık alameti olarak tac, kemer ve hırka gonderdi Bu sırada yıldırm Bayezid'in diğer oğullarından Şehzade Suleyman Celebi Edirne'de, İsa Celebi Balıkesir ve Bursa'da, Musa Celebi ise Kutahya'da sultanlığını ilan etmişti Eski beylikler yeniden ortaya cıkarak Anadolu birliği parcalanmıştı osmanlı Devletini tekrar bir idare altında toplamak isteyen Celebi Mehmed, kardeşi İsa Celebi'ye karşı Ulubad mevkiinde giriştiği savaşı kazanarak Bursa'ya girdi ve hukumdarlığını ilan etti (1404) İsa Celebi Yalova yolu uzerinden Bizans imparatorunun yanına kactı Emir Suleyman'ın isteği uzerine ise Edirne'ye gonderildi Emir Suleyman, İsa Celebi'yi muhim bir kuvvetle Anadolu'ya gonderdi Bursa'yı almak isteyen İsa, Celebi Mehmed ile yaptığı ikinci muharebede de mağlup olunca, yanına kactığı İsfendiyar Beyle anlaşarak beraberce Ankara'yı almak uzere harekete gectiler Ancak muttefik kuvvetler Celebi Mehmed'e mağlup olup, Kastamonu tarafına cekildiler Bir muddet sonra İsa Celebi Aydınoğlu Cuneyd Beyin yanına gitti ve onun aracılığıyla Saruhan ve Menteşe Beyleriyle anlaşarak talihini bir kere daha denemek istedi, ancak mağlup oldu ve bu defa Karamanoğlu'na iltihak etti Neticede İsa Celebi bir muddet sonra yakalanarak ortadan kaldırıldı

İsa Celebi'nin oldurulmesinden sonra Celebi Mehmed Anadolu'da yanlız kaldı Bundan sonra kendisinin kuvvetlenmesinden endişe ettiğinden Anadolu'ya gelen Emir Suleyman ile mucadele etti Emir Suleyman, Celebi Mehmed'in elinden bircok yerleri aldığı gibi Aydınoğlu Cuneyd Bey ile Menteşeoğlu İlyas Beye hakimiyetini kabul ettirmişti Celebi Mehmed, onun yeniden Rumeli'ye dondurmek icin kardeşi Musa Celebi'yi Rumeli tarafına gecirtti Musa Celebi'nin faaliyetlerini oğrenen Suleyman Celebi, Rumeli'ye gecti ve ilk anda Musa'yı mağlup ettiyse de, sonradan onun baskınına uğrayarak hayatını kaybetti Celebi Mehmed Bursa'yı hakimiyeti altına alırken, Musa Celebi de bu sırada Edirne'de hukumdarlığını ilan etti Musa Celebi, Anadolu'da kardeşinin kuvvetli olduğunu bildiği icin orayla alakadar olmayıp bizansla meşgul oldu ve bir kısım yerleri onlardan aldı bu arada ileride buyuk bir isyan cıkaracak olan Şeyh Bedreddin'i kazasker yaptı Şeyh, bu suretle nufusunu artıracak mevkiye sahip oldu Bir ara İstanbul'u muhasara eden Musa Celebi tehlikesine karşı İmparator, Celebi Mehmed'i Rumeli'ye davet etti Celebi Mehmed Uskudar'a gelerek imparatorla goruştu 1411'de İnceğiz mevkiinde kardeşi ile yaptığı muharebeyi kaybettiğinden gemilerle Anadolu tarafına gecerek yaralı bir halde Bursa'ya geldi bir yıl sonra Musa Celebi'yle yaptığı ikinci muharebede de muvaffak olamadı Musa Celebi'nin umerasına karşı sert davranması, bir muddet sonra onları Celebi Mehmed'le anlaşmaya mecbur etti Yeni plana gore Celebi Mehmed ucuncu defa Rumeli'ye gecti Kendisine katılan sırp despotu ve bazı umera ile Tuna'ya cekilmekte olan, Musa Celebi uzerine yuruyen Celebi Mehmed, Camurlu Derbend mevkiinde meydana gelen muharebede Musa Celebi'yi mağlup etti Musa Celebi yaralı olarak kacarken yakalanıp boğduruldu ve Bursa'ya nakledilip, babasının turbesine defnedildi Daha sonra Orhan Celebi'yi de yakalatan Celebi Mehmed Edirne'de butun devletin hukumdarı olduğunu ilan etti Celebi Mehmed Rumeli'de bulunduğu sırada Karamanoğlu Mehmed Bey, Bursa'yı bir ay kadar muhasara etmiş, Musa Celebi'nin cenazesinin geldiğini duyunca, şehri ateşe vererek memleketine donmuştu Aydınoğlu Cuneyd Bey de bu sıralarda Ohri'den kacarak Aydın'a gelmiş ve Ayaslug'u (Selcuk) muhasara edip, sancak beyini oldurmuştu bu sebeple Celebi Mehmed Anadolu'ya donunce once Cuneyd bey uzerine yuruyup, Candarlı eliyle Menemen, Kayacık ve Nif kalelerini aldı Ayrıca İzmir de fetholundu Celebi Mehmed, Cuneyd'in annesinin ricası uzerine Cuneyd'i affederek 1414'te Niğbolu Sancakbeyliğini verdi İzmir kuşatması esnasında Menteşe Beyi de Osmanlılara tabi olduğu gibi, Midilli, Sakız ve Foca'daki Ceneviz kolonilerinin elcileri gelip, bağlılıklarını arz ettiler Daha sonra Teke Beyi de tabi oldu

Bu şekilde işlerini yoluna koyan Celebi Mehmed, aynı yıl Bursa'ya gelerek Germiyan ve Candar beyliklerinden takviye alıp Karaman seferine cıktı Akşehir, Beyşehir ve Seydişehir kasabalarını aldı ve Mehmed Beyi mağlup etti bundan sonra Konya'yı kuşattı ise de, mevsimin elverişsizliğinden dolayı Karamanoğluyla sulh akdederek dondu Ancak Mehmed Bey rahat durmayıp, Celebi Mehmed ikinci defa Karamanoğlu uzerine gitti ve Konya ovasında yapılan muharebede Mehmed Beyi bir kere daha mağlup etti Bu sırada padişah rahatsızlandığından yine sulh akdedildi Mehmed Bey, gerektiğinde Osmanlı ordusuna yardım gondermeyi de kabul etti Mehmed Bey bu vadini Eflak seferinde yerine getirmiştir Celebi Mehmed, Anadolu'da Turk birliğini sağlama calışmaları surdururken, Hıristiyanlarla da dost gecinme politikası guduyordu Osmanlılara tabi olan Eflak prensi Mirca, taht mucadelelerinden istifade ile uc yıldır vergiyi kesmişti Kendisine voyvodalıkta rakip cıktığından zor durumda idi Rakini Dan, Osmanlılara muracaat ederek, yardım istemiş, Mirca Macar Kralı Sigismund'a başvurarak Osmanlıların kendisine yardım etmesi icin aracı olmasını istemiştir Ancak Celebi Mehmed Sigismund'un teklifini reddedip, Candar ve Karaman beyliklerinden yardım alarak Tuna'yı gecip, romanya topraklarına girdi Macar Eflak ordusunu mağlup eden Celebi Mehmed, Mirca'yı yeniden Osmanlılara tabi kıldı Osmanlılar Erdel'e de birkac defa akın duzenlediler Neticede Macar eyaleti baştanbaşa ciğnendi bu suretle, Balkanlarda ve Adriyatik'te Osmanlı nufusu kuvvetlendirildi bundan sonra Celebi Mehmed, Anadolu'da kuvvetlenmiş bulunan İsfendiyar Beyle mucadeleye başlamış ve Sinop'u muhasara etmiştir Caresiz kalan İsfendiyar Bey, Osmanlı Devletinin yuksek hakimiyetini tanımıştır Ayrıca oğlu Kasım'ın istediği Kastamonu, Tosya, Cankırı ve Kalecik'i padişaha vermiştir bunu muteakip Celebi Mehmed, daha once Osmanlılarda bulunan Samsun'un alınmasını istedi Musluman ve kafir olmak uzere ikiye ayrılmış olan Samsun'un kafir kısmını Biceroğlu Hamza Bey kuşattı Kale halkı şehri yakarak gemilere binip ayrıldıklarından şehir ele gecirildi Musluman Samsun'u bizzat muhasara eden Celebi Mehmed'e karşı koyamıyan İsfendiyaroğlu hızır Bey, şehri teslim edip babasının yanına dondu

Celebi Mehmed devrinin en onemli ic hadisesi, Şeyh Mahmud Bedreddin'in isyanıdır Şeyh Bedreddin, Musa Celebi zamanında Edirne'de kazaskerliği tayin edilmiş ve Celebi Mehmed'in culusunu muteakip 1000 akce aylık ile İznik'te ikamete mecbur edilmişti Şeyh Bedreddin Edirne'de ve sonra İznik'te eser yazmakla meşgul olup, kendisini ziyarete gelenlere fikirlerini aşılamaya calışıyordu Edirne'ye gelmeden once Anadolu'da un kazanmıştı İznik'te de boş durmayan Şeyh, adamlarında Borkluce Mustafa'yı Aydın taraflarına gonderip propaganda yaptırıyordu Ayrıca Torlak Kemal adındaki adamı da daha once Manisa taraflarında faaliyete başlamıştı Şeyh Bedreddin, Borkluce Mustafa'nın hareketinin genişlemesi uzerine hacca gitmek bahanesiyle once Sinop'a oradan Kefe'ye ve nihayet daha once tanıştığı eflak prensinin yanına giderek Şiilerin bulunduğu Deliorman taraflarına gecti Şii olan Şeyh Bedreddin, İslam'a uymayan zararlı fikirler ortaya atıyor, haram olan hususların helal olduğunu ileri surerek isyan hislerini korukluyordu Neticede ilk isyan Karaburun'da başladı ve daha sonra Manisa'da kendini gosterdi Az zamanda genişledi Borkluce Mustafa isyanı Amasya Valisi Şehzade Murad ile Bayezid Paşa tarafından kanlı bir şekilde bastırıldı Borkluce yakalanarak katlolundu Manisa tarafındaki Torlak Kemal de aynı akıbete uğradı Şeyh Bedreddin, Bayezid Paşa tarafından yakalanarak Serez'de bulunan padişah huzuruna getirildi Şeyhin durumu ulema tarafından tedkik olunduktan sonra, Ehli sunnete uymayan itikad uzere olmak ve cemiyet nizamını bozmakla suclu bulunarak, Şadeddin Taftazani'nin talebelerinden Heratlı Molla Haydar'ın fetvasıyla Serez pazarında asıldı ve malları varislerine bırakıldı

Şeyh Bedreddin isyanı bu şekilde bastırıldıktan sonra Celebi Mehmed, yeni bir isyan tehlikesi ile karşı karşıya kaldı Bu tehlike Ankara Meydan Muharebesinde babasıyla birlikte Timur'a esir duşup Semerkand'a goturulen, Duzmece Mustafa da denilen kardeşi Mustafa idi Uzun muddet kendisinde haber alınamayan Mustafa, bir muddet sonra geri donup, Karaman topraklarında kaldıktan sonra Rumeli'ye gecmişti Osmanlı tahtına oturmak niyetinde olan Mustafa, Eflak voyvodasının ve Niğbolu sancakbeyi Aydınoğlu Cuneyd Beyin yardımlarıyla faaliyete gecip, Selanik ve Teselya'da saltanat iddiasıyla adam toplamaya başlamıştı Fesadın buyumesine mani olmak icin Celebi Mehmed hemen harekete gecti ve ağabeyi Mustafa Celebi'nin kuvvetlerini Selanik civarında mağlup etti Cuneyd ile birlikte Mustafa Celebi Selanik kalesine sığındı Celebi Mehmed ertesi sabah multecileri istediyse de, Selanik Valisi, imparatorun musadesi olmadan teslim edemeyeceğini beyanla ozur diledi Nuhayet imparator da Celebi Mehmed hayatta oldukca bunları salıvermeyeceğini yemin ile taahhud edince padişah Selanik muhasarasını kaldırdı Padişah anlaşma gereğince, Mustafa Celebi icin her sene imparatora onemli miktarda akce odeyecekti Mustafa Celebi Vak'ası 1420 senesinde vuku bulmuştur Bu vak'ayı muteakip Celebi Mehmed, İstanbul'u resmen ziyaret ederek İmparator tarafından karşılanmış ve Uskudar'da İmparatora veda edip, İzmit uzerinden Bursa'ya gelmiş, bir muddet sonra da Gelibolu yoluyla Edirne'ye donmuştur Padişah Edirne'deyken, cıkmış olduğu avda rahatsızlandı Nuzul illetinden kurtulamayacağını anlayan Celebi Mehmed, vezirleri Bayezid, İbrahim ve Hacı İvaz Paşaları davet ederek, gizlice goruşup, buyuk oğlu Amasya Valisi Murad'ın hemen davet edilmesini istedi Kısa suren hastalıktan sonra Haziran 1421'de vefat etti Celebi Mehmed'in vefatı son derece gizli tutuldu Cesedi tahnit edilerek sarayda muhafaza edildi Şehzade Murad'ın Bursa'ya gelişine kadar 4042 gun padişahın vefatı gizlendi Cesedi Bursa'ya getirilerek Yeşil Turbeye defnedildi

Osmanlı Devletinin ikinci kurucusu kabul edilen Celebi Mehmed, ne kardeşi Musa Celebi gibi sert, ne de diğer kardeşi Emir Suleyman gibi yumuşak ve kayıtsızdı Makul hareket eden, sabırlı, azim ve irade sahibi, sozune ve vadine sadık, nazik, vakur ve ciddi bir hukumdardı Yalnız dostuna değil, duşmanlarına da kendisini sevdirerek itimat telkin etmiş ve saydırmıştır Onun hakkında Osmanlı tarihlerinden başka yabancı kaynaklar da iyi şehadette bulunmaktadırlar Kucuk ve buyuk 24 muharebede bulunarak 40'a yakın yara aldığı rivayet edilmektedir Emellerinin en başında babası zamanındaki yerlerin geri alınması geliyordu ki, bu gaye icin calışmış ve buyuk olcude muvaffakiyet elde etmiştir Zamanının yerli ve yabancı kaynakları onun dirayetinden, sebatkarlığından, iyi ahlakından ve daha bircok meziyetlerinden bahsetmektedir Celebi Mehmed, kısa omrunu savaş alanlarında gecirmiş olmasına rağmen, memleketin imarına da onem vermiştir Bursa'da yaptırdığı cami, medrese, imaret ve Yeşil Turbesi onemli sanat eserleridir Caminin karşısına yuksekce mevkide kendi turbesini yaptırdı Turbenin karşısına duşen medresesi bugun muze haline getirilmiş olup, Bursa medreseleri arasında Sultaniye adı ile meşhurdur Bunlardan başka Edirne'de Emir Suleyman tarafından inşasına başlanan ve Musa Celebi tarafından devam ettirilen Ulu Cami (Camii Atik) nin tamamlanması da ona nasip olmuştur Celebi Mehmed, bu eski Camiye vakıfolmak uzere Edirne'deki bedesteni yaptırmıştır Ayrıca Amasya'da Şehzade turbesini yaptırmıştır ki, oğlu Kasım burada medfundur Edirne'deki eski sarayın da Celebi Mehmed tarafından inşasına başlandığı rivayet edilmektedir Celebi Mehmed'in en onemli hizmetlerinden birisi de Mekke ve Medine halkına her sene Surre Alayı gondererek mali yardımda bulunma adetini başlatmasıdır

Sultan Mehmed'in en buyuğu Murad olmak uzere, Mustafa, Kasım, Ahmed, Yusuf ve Mahmud adında altı oğlu ile yedi kızı vardı Kendisinden sonra tahta buyuk oğlu Şehzade Murad cıkmıştır
 
Üst Alt