Montrö Mukavelesi ile ilgili bildiri yayımladıkları gerekçesiyle haklarında dava açılan 103 emekli amiralin davasında dün tabir veren emekli Tümamiral Cem Gürdeniz, Rusya-Ukrayna krizine ait değerlendirmelerini aktardı.
Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in Ukrayna’ya yönelik “Özel Askeri Harekat” başlatmasının genel bir savaş durumu olmaması bakımından Türkiye için kıymetli olduğunu söz etti. “Genel savaş durumu olsaydı o vakit Türkiye'yi zorlayabilir, Montrö açısından. 19'uncu hususa dayanarak savaşan ülkeler durumuna getirebilir” diyen Gürdeniz, “Bu tuzağa düşmemeli Türkiye ve taraf olmamalı” dedi.
Sözcü müellifi Aytunç Erkin’e konuşan Gürdeniz, “Anton Çehov'un meşhur bir lafı vardır: ‘İlk kısımda duvarda asılı bir tüfek olduğunu söylüyorsanız, ikinci ya da üçüncü kısımda o tüfek patlamalıdır.' Rusya, 150 bin kişiyi yığdıysa kesinlikle sonuç almak için yığmıştır. Bunu evvel yığınakla yaptı ve böylelikle istediği jeopolitik güvenlik garantilerini elde edebileceğini düşündü. ABD ve AB ise ‘Hayır' dedi. Rusya ne yaptı? Çehov'un duvardaki silahını kullandı” tabirlerini kullandı.
Rusya'nın Donbas'ı emniyete aldıktan sonra birebir Abhazya, Osetya ve Kırım üzere kendisine bağlayacağını söyleyen Cem Gürdeniz, şöyle devam etti:
“Ukrayna'nın NATO üyeliği perspektifinden Batı’dan aldığı, Rusya ve Donbas'ı tehdit eden takviyesini, donanımını, silah sistemlerini etkisiz hale getirecek. ‘Özel Askeri Harekat' dedi Putin. Yani genel savaş durumu değil. Bu bizim için kıymetli. Genel savaş durumu olsaydı o vakit Türkiye'yi zorlayabilir, Montrö açısından. 19'uncu unsura dayanarak savaşan ülkeler durumuna getirebilir. Bu tuzağa düşmemeli Türkiye ve taraf olmamalı. 2. Dünya Savaşı'nda Türkiye'ye tarafsızlık uygulamıştı.”
'Rusya bir güvenlik devletidir'
Cem Gürdeniz tespitlerine şöyle devam etti:
“Batı medyasına baktığınız zaman… ‘Topyekun savaş, istila' diyor. Rusya ise ‘Donbas Bölgesiyle sonlu kalacağız. Ukrayna işgalini düşünmüyorum' açıklaması yaptı. Rusya açısından jeopolitik bir savunma durumu var.”
'2004'te Baltık'ı kaybetti. Eğer Ukrayna'yı da kaybederse, Ukrayna NATO üyesi olursa Karadeniz'i kaybedecek. Bütün denizlerle olan bağı gidecek. Daima diyorum: Denizle kıtanın savaşı bu! Rusya bir güvenlik devletidir. Jeopolitik algılarla ve güdülerle hareket ediyor. Putin'in konuşmasını dinlediniz. ABD daha yeni açıklama yaptı ve asker göndermeyeceğini söyledi. Lakin devamlı Ukrayna'yı kışkırttılar. Zira kenar jenerasyonda çok değerli bir ülke. Denizden koparacak bir ülke. Ukrayna'nın NATO üyesi olmak demek Karadeniz'in bir manada NATO gölü olması demek. Bunu önlemeye çalışıyor Rusya.”
“(Soğuk Savaş'tan sonra yine çok kutuplu bir dünya mı karşımızda?) 21 Şubat günü Putin, Donbas'ı tanıdığında bir toplumsal medya paylaşımı yaptım: 21'inci yüzyılda çok kutuplu nizam bugün başlamıştır. Bitti. Bundan geriye dönüş yok. Rusya, silah gücüne, kısmen doğalgaz gücüne fakat en değerlisi Çin'le olan işbirliğine güveniyor. Çin önderi Şi'yle görüştü ve garanti aldı. Daha evvel ortak deniz tatbikatı yaptılar. Yeni dünya sistemi başladı. Batı'nın sıkıntısı de NATO'daki çatlağı önlemekti. Büyük bir tehdide muhtaçlık vardı. Temelinde NATO da bu tehdidi kullanarak (CNN devamlı ‘istila' diyor) bağlılığı çoğaltmak ve tekrar toparlanmayı sağlamak… Gorbaçov ne demişti soğuk savaş bittiğinde: ‘Size en büyük berbatlığı yapıyoruz. Tehditten yoksun bırakıyoruz.' Artık tehdit tekrar doğuyor. Bu NATO'yu bir ortaya getirir mi? Bence zor! Herkes bu olayın Rusya'nın jeopolitik bir hareketi olduğunu, kuşatılmaya karşı bir tepki olduğunu görüyor. Putin'in belirlediği amaçlar belirli.” Türkiye'nin tutumunun ne olması gerektiğini de şöyle anlattı Gürdeniz Paşa: “Montrö şu an Türkiye'nin tarafsızlığının can simidi. 2. Dünya Savaşı'nda da tarafsız tutan Montrö'ydü, bugün de o denli. Her hususuna sarılmak ve korumak zorunda. Türkiye'ye çok büyük baskılar gelecek. Utanmaz general var, Türkiye'ye ayar vermeye çalışan. ABD ordusunun eski Avrupa Kuvvetleri Kumandanı emekli General Ben Hodges, (Montrö'yü ihlal ettiriyorsunuz) demişti. Bunun üzere baskılar gelecektir. Türk Dışişleri ve hükümeti buna direnmelidir.”