Kapalı alan korkusu olan hastalara mujde… Pek coğumuza mezara girermiş hissi veren MR cektirme, artık acık cihazda yapılıyor Pek coğumuza mezara girermiş hissi veren MR cektirme, artık acık cihazda yapılabiliyor Yıllarca baş boyun ağrıları cekip de korkusundan MR cektiremeyenler var Ote yandan EKG, Efor Test, Elektro, Sonografi gibi check up tetkiklerinin coğunun anlamını bilmiyoruz ve gereksiz yere tahlil yaptırarak fazladan masrafa giriyoruz Check up nedir? Hangi birimlerden oluşur? Hangi tahliller gereklidir? Yapılan bu tahlillerin anlamı nedir? Check up kavramına hangi tetkikler girer Bu soruların yanıtını Radyoloji Uzmanları Dr Ozan Tanyu ve Dr Saffet Yahyaoğlu verdi
Ultrason (Sonografi)
Ultrason, zararlı x ışınlarını vermeyen, ses dalgalarıyla calışan bilgisayarlı bir cihaz Radyolog tarafından uygulanan bu tetkikte meme, karaciğer, safrakesesi, safra kanalları, batına ait damarlar, yumurtalıklar, pankreas ve bobrekler değerlendirilebiliyor İnceleme kesinlikle “radiodiagnostik ihtisası yapmış bir radyolog tarafından yapılmalı ve rapor hazırlanmalı
Akciğer grafisi
Belirli mesafeden, arka ve on pozisyonda kişinin vucut yapısı, ağırlığı ile değişen miktarlarda x ışını verilerek cekilen grafiler Goğus kemik yapısı, akciğer, diyafragma, kalp ve kalpten cıkan buyuk damarlar incelenebiliyor
Kolestreol olcumu
Biyokimyasal parametreler olan total kolesterol, HDL kolesterol, LDL kolesterol ve trigliserid duzeyleri ile kardyovaskuler sistem hastalıkları değerlendirilir Ayrıca bunlar damar sertliği ve hipertansiyon gibi hastalıklardan korunmada da kullanılır
Ca 125
Ca 125 denilen kanser markerleri ile bağırsak ve genital sistem hastalıkları hakkında da bilgi sahibi olabiliriz 40 yaş uzerindeki kadınlarda yapılan bu tetkik, bir biyokimya uzmanı tarafından değerlendirilir
İdrar tahlili, ure, urik asit
Basit bir idrar tahlili, bobrek ve idrar yolu hastalıklarının değerlendirilmesinde kullanılır Orneğin idrar dansitesinde artma veya azalma olması bobrek yetmezliğinin tanısında cok onemli Bobrek yetmezliğinin ilk aşaması kanda artan urik asit değerleri ortaya koyabiliyor Daha sonra artan ure değerleri ise bobrek yetmezliğinin derecesi hakkında bilgi sahibi olmayı sağlıyor
Sgot, Sgpt, Gamma Gt, LHD
Tum bu enzimler safra kesesi ve karaciğer hastalıklarının tanısı icin olculur Ayrıca LHD’nin kan duzeyinde artması hastalık gostergesi olarak kullanılabileceği gibi, bazı kan hastalıklarının on tanısında da yararlı bir inceleme
HBsAg
Gunumuzde cok yaygın bir bulaşıcı hastalık olan Hepatit B’nin tanı ve izlenmesinde HBsAg denen tanı metodu kullanılıyor Bu tarama testinin kullanıma girmesiyle birlikte hastalıktan korunma da mumkun hale geldi
Kan sayımı
Kan sayımı ile kansızlık, enfeksiyonların bakteriyel mi, yoksa viral mi olduğunun tanısı konularak, ayrıca hastanın kan pıhtılaşma sisteminde bir bozukluk olup olmadığının da araştırması yapılabiliyor
Kalsiyum, alkali fosfat
Menopoz donemindeki her kadında kemiklerinde birtakım değişiklikler başlar ve check up amacıyla yapılan bu test, gerekli tedavinin belirlenmesinde oldukca onemli
Glukoz
Cağımızın hastalığı olan diyabet, ileri donemlerine kadar bazen hic belirti vermeyebiliyor Kandaki glukoz duzeyinin riskli gruplarda en az iki kez taranması ile gizli kalmış bircok diyabet hastası ortaya cıkarılıp tedavisine başlanıyor
Kapalı MR
Dr Saffet Yahyaoğlu kapalı MR’ın bazı hastalar icin cektirmesi guc olmasına rağmen, magnetik alan gucu ve goruntu kalitesinin acık MR’a nazaran daha guclu olduğunu soyluyor MR’da kişiye radyasyon verilmiyor Tanısı konulan hastalıklar ise şoyle:
* Beyin ve omurilik hastalıklarının tumu
* Beyin ve boyun damarlarının tetkiki (MR anjiyografi)
* Bel ve boyun fıtıkları
* Prostat kanserinin erken tanısı ve evrelenmesi
* Diz, dirsek, ayak bileği, kalca omuz gibi eklem ve kemik hastalıkları
* Kalp ve damarlara yonelik goğus boşluğu tetkiki
* Karaciğer, dalak ve safra yolları gibi karın organlarının detaylı incelenmesi
Acık MR
Dr Ozan Tanyu, vucutta herhangi bir zararlı ışın kullanmadan tum bolgelerin detaylı incelenmesine olanak tanıyan MR cihazlarında devrim yapan acık MR’ın, ozellikle kapalı alan korkusu olan hastalara buyuk kolaylık sağladığını soyluyor; “Cocuklar, yaşlılar, sıkıntılı veya aşırı kilolu olanlar icin dort tarafı tamamen acık olan bu cihaz, hareketli cekimleri ile eklemlerdeki kaymalar, trafik kazaları sonrası yaralanmalarında detaylı bilgi verebiliyor, ayrıca acık MR’da tanı amaclı biyopsi de yapılabiliyor Aşırı kifoz (kambur) hastalığı olanlar, aşırı kilolular, eklem protezi olanlarda acık MR cok daha kolay cekilebiliyor diyor
Ekokardiyografi
Kalbin ultrasonografi olarak incelenmesine ekokardiyografi adı veriliyor Kalbin hareketleri grafik şeklinde yazdırılarak, oda genişlikleri ve kapak hareketlerinin olcumleri yapılabiliyor Yetişkinlerde kalp hastalıklarının tanısı, cocuklarda ise konjenital kalp hastalıklarının değerlendirilmesinde onemli bir tetkik
Bilgisayarlı tomografi
Bilgisayarlı tomografi ile gercekleştirilen goruntuleme yonteminde x ışını kullanılıyor, tupten cıkan ışınlar organizmaya gecerek dedektorlerce goruntuye donuşturuluyor Bu goruntu yumuşak doku incelemelerinde rontgenden daha detaylı ve kaliteli goruntu elde etmeyi sağlıyor
Ultrason (Sonografi)
Ultrason, zararlı x ışınlarını vermeyen, ses dalgalarıyla calışan bilgisayarlı bir cihaz Radyolog tarafından uygulanan bu tetkikte meme, karaciğer, safrakesesi, safra kanalları, batına ait damarlar, yumurtalıklar, pankreas ve bobrekler değerlendirilebiliyor İnceleme kesinlikle “radiodiagnostik ihtisası yapmış bir radyolog tarafından yapılmalı ve rapor hazırlanmalı
Akciğer grafisi
Belirli mesafeden, arka ve on pozisyonda kişinin vucut yapısı, ağırlığı ile değişen miktarlarda x ışını verilerek cekilen grafiler Goğus kemik yapısı, akciğer, diyafragma, kalp ve kalpten cıkan buyuk damarlar incelenebiliyor
Kolestreol olcumu
Biyokimyasal parametreler olan total kolesterol, HDL kolesterol, LDL kolesterol ve trigliserid duzeyleri ile kardyovaskuler sistem hastalıkları değerlendirilir Ayrıca bunlar damar sertliği ve hipertansiyon gibi hastalıklardan korunmada da kullanılır
Ca 125
Ca 125 denilen kanser markerleri ile bağırsak ve genital sistem hastalıkları hakkında da bilgi sahibi olabiliriz 40 yaş uzerindeki kadınlarda yapılan bu tetkik, bir biyokimya uzmanı tarafından değerlendirilir
İdrar tahlili, ure, urik asit
Basit bir idrar tahlili, bobrek ve idrar yolu hastalıklarının değerlendirilmesinde kullanılır Orneğin idrar dansitesinde artma veya azalma olması bobrek yetmezliğinin tanısında cok onemli Bobrek yetmezliğinin ilk aşaması kanda artan urik asit değerleri ortaya koyabiliyor Daha sonra artan ure değerleri ise bobrek yetmezliğinin derecesi hakkında bilgi sahibi olmayı sağlıyor
Sgot, Sgpt, Gamma Gt, LHD
Tum bu enzimler safra kesesi ve karaciğer hastalıklarının tanısı icin olculur Ayrıca LHD’nin kan duzeyinde artması hastalık gostergesi olarak kullanılabileceği gibi, bazı kan hastalıklarının on tanısında da yararlı bir inceleme
HBsAg
Gunumuzde cok yaygın bir bulaşıcı hastalık olan Hepatit B’nin tanı ve izlenmesinde HBsAg denen tanı metodu kullanılıyor Bu tarama testinin kullanıma girmesiyle birlikte hastalıktan korunma da mumkun hale geldi
Kan sayımı
Kan sayımı ile kansızlık, enfeksiyonların bakteriyel mi, yoksa viral mi olduğunun tanısı konularak, ayrıca hastanın kan pıhtılaşma sisteminde bir bozukluk olup olmadığının da araştırması yapılabiliyor
Kalsiyum, alkali fosfat
Menopoz donemindeki her kadında kemiklerinde birtakım değişiklikler başlar ve check up amacıyla yapılan bu test, gerekli tedavinin belirlenmesinde oldukca onemli
Glukoz
Cağımızın hastalığı olan diyabet, ileri donemlerine kadar bazen hic belirti vermeyebiliyor Kandaki glukoz duzeyinin riskli gruplarda en az iki kez taranması ile gizli kalmış bircok diyabet hastası ortaya cıkarılıp tedavisine başlanıyor
Kapalı MR
Dr Saffet Yahyaoğlu kapalı MR’ın bazı hastalar icin cektirmesi guc olmasına rağmen, magnetik alan gucu ve goruntu kalitesinin acık MR’a nazaran daha guclu olduğunu soyluyor MR’da kişiye radyasyon verilmiyor Tanısı konulan hastalıklar ise şoyle:
* Beyin ve omurilik hastalıklarının tumu
* Beyin ve boyun damarlarının tetkiki (MR anjiyografi)
* Bel ve boyun fıtıkları
* Prostat kanserinin erken tanısı ve evrelenmesi
* Diz, dirsek, ayak bileği, kalca omuz gibi eklem ve kemik hastalıkları
* Kalp ve damarlara yonelik goğus boşluğu tetkiki
* Karaciğer, dalak ve safra yolları gibi karın organlarının detaylı incelenmesi
Acık MR
Dr Ozan Tanyu, vucutta herhangi bir zararlı ışın kullanmadan tum bolgelerin detaylı incelenmesine olanak tanıyan MR cihazlarında devrim yapan acık MR’ın, ozellikle kapalı alan korkusu olan hastalara buyuk kolaylık sağladığını soyluyor; “Cocuklar, yaşlılar, sıkıntılı veya aşırı kilolu olanlar icin dort tarafı tamamen acık olan bu cihaz, hareketli cekimleri ile eklemlerdeki kaymalar, trafik kazaları sonrası yaralanmalarında detaylı bilgi verebiliyor, ayrıca acık MR’da tanı amaclı biyopsi de yapılabiliyor Aşırı kifoz (kambur) hastalığı olanlar, aşırı kilolular, eklem protezi olanlarda acık MR cok daha kolay cekilebiliyor diyor
Ekokardiyografi
Kalbin ultrasonografi olarak incelenmesine ekokardiyografi adı veriliyor Kalbin hareketleri grafik şeklinde yazdırılarak, oda genişlikleri ve kapak hareketlerinin olcumleri yapılabiliyor Yetişkinlerde kalp hastalıklarının tanısı, cocuklarda ise konjenital kalp hastalıklarının değerlendirilmesinde onemli bir tetkik
Bilgisayarlı tomografi
Bilgisayarlı tomografi ile gercekleştirilen goruntuleme yonteminde x ışını kullanılıyor, tupten cıkan ışınlar organizmaya gecerek dedektorlerce goruntuye donuşturuluyor Bu goruntu yumuşak doku incelemelerinde rontgenden daha detaylı ve kaliteli goruntu elde etmeyi sağlıyor