CHP İstanbul Milletvekili Sibel Özdemir’in 27. Yasama Devri 5. Yasama Yılında milletvekilleri tarafından verilen yazılı soru önergeleri, araştırma önergeleri, kanun teklifleri ve kurulların çalışma sıklığını TBMM Başkanlığı’na bir önergeyle sordu.
Meclis Başkanvekili Süreyya Sadi Bilgiç tarafından verilen karşılığı kıymetlendiren Sibel Özdemir, “Soru önergelerine verilen cevap oranının çok düşük olması ve bilhassa Adalet, İçişleri ve Sıhhat Bakanlıklarının önergelere çok düşük oranda karşılık vermesi Meclis’in kontrol ve temel sıkıntılara tahlil üretilmesi vazifelerinin aksatıldığını göstermektedir” dedi.
“Benzer biçimde vatandaşlarımızdan gelen talepler ve ülkemizin içinde bulunduğu çok temel sorunların nedenlerinin araştırılması ve gerekli tedbirlerin alınması ve tahliller üretilmesi hedefiyle Meclis Başkanlığı’na Meclis araştırma önergeleri ve Kanun teklifleri” sunduklarını kaydeden Özdemir, “Maalesef bu tekliflerimiz AKP’li ve MHP’li milletvekillerinin oy çoğunluğuyla reddedilmektedir. Çoğunlukla torba kanun tekliflerinin havale edildiği Plan ve Bütçe Kurulu en fazla toplanan komite olurken birtakım ihtisas ve tali kurulların bir kere bile toplanmadığı dikkat çekmektedir. Bu durum, Meclisin kaliteli yasama süreçlerinin nitekim işletilemediğini ve problemlere sahiden gerçek tahlillerin getirilmesinin de engellendiğini göstermektedir. Hasebiyle Meclis Başkanlığı tarafından verilen sayısal datalar, Meclisin kontrol vazifesini yapmasının engelleyen ve var olan temel problemlere tahlil üretmeyen mevcut sistemin yerine Güçlendirilmiş Parlamenter Sistemin getirilmesi bir mecburilik haline gelmiş durumdadır” dedi.
Verilen cevapları paylaşan Özdemir, şu değerlendirmelerde bulundu:
MUHALEFETİN 700 KANUN TEKLİFİNDEN BİRİ DAHİ YASALAŞMADI
“1 Ekim 2021 tarihi ile 7 Temmuz 2022 tarihleri ortasında TBMM Başkanlığınca sürece alınarak ihtisas komitelerine havale edilen ve temel kurullarda görüşülerek rapora bağlanan kanun tekliflerinin, teklif sahibi milletvekillerinin mensubu oldukları siyasi partilere nazaran dağılımı şöyledir: CHP 432 (54,96), HDP 155 (%19,72), AKP 65 (%8,27), YETERLİ Parti 46 (%5,85), AKP+MHP 5 (0,64) ve öbürleri 67 (7,95). Bu devirde 80 kanun teklifi kanunlaşmıştır. Kanunlaşan tekliflerin 76’sı AKP, 4’ü de AKP ve MHP’li milletvekillerinin imzasıyla verilmiştir.”
TALİ KOMİTELER 80 TEKLİFİN YALNIZCA 7’Sİ İÇİN GÖRÜŞ BİLDİRDİ
“27. Yasama Devri 5. Yasama Yılında 1 Ekim 2021 tarihi ile 7 Temmuz 2022 tarihleri ortasında 786 kanun teklifinin 606’sı temel kurullar ile birlikte tali komitelere da havale edilmiştir. Tali komiteler, kendilerine havale edilen 606 kanun teklifinin yalnızca 7 (%1,15) kanun teklifi hakkında görüş bildirmiştir. Görüş bildiren Kurullar; Etraf Komitesi 3 sefer, Sıhhat, Aile, çalışma ve Toplumsal İşler Komitesi 2 defa, Bayan Erkek Fırsat Eşitliği Komitesi 1 defa ve Dijital Mecralar Komitesi 1 defa görüş bildirmiştir. Münasebetiyle tali kurullar 5. Yasama Yılında kanunlaşan toplam 80 kanun teklifinin yalnızca 7’si için görüş bildirmiştir.”
YASAMA YILINDA BİR SEFER BİLE TOPLANMAYAN KOMİTELER VAR
“1 Ekim 2021 tarihi ile 7 Temmuz 2022 tarihleri ortasında İçişleri Kurulu, Tarım, Orman ve Köyişleri Kurulu ile Avrupa Birliği Ahenk Kurulları rastgele bir kanun teklifini görüşmek üzere toplanmamıştır. Bayan Erkek Fırsat Eşitliği Komitesi bir defa, Anayasa, Ulusal Savunma, Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ile Dilekçe Kurulları ikişer kere, Etraf ile Sıhhat, Aile, çalışma ve Toplumsal İşler Kurulları üçer kere toplanmıştır. Bilhassa torba kanun tekliflerinin havale edildiği Plan ve Bütçe Kurulu 38 toplantı ile Meclisin en çok toplantı yapan kurulu olmuştur. İnsan Hakları Komitesi 25 sefer, Kamu İktisadi Teşebbüsleri Komitesi da 24 defa toplanmıştır.”
ÖNERGELER YANITSIZ
“5. Yasama Yılında 6 bin 978 önergeyle en fazla (toplam önergelerin %44,55’i) CHP’li milletvekilleri soru önergesi vermiştir. CHP’nin verdiği önergelerin 3 bin 754’ine önerge tarihi itibariye karşılık verilmemiştir. HDP 4 bin 197, YETERLİ Parti bin 59, MHP 266 ve AKP 4 adet yazılı soru önergesi vermiştir. AKP’li milletvekillerinin 4 önergesinin hiçbiri ve MHP’li milletvekillerinin 89 önergesi mühleti içinde cevaplanmamıştır. 214 önerge Meclis Başkanlığınca iade edilmiştir.”
EN DÜŞÜK KARŞILIK VEREN BAKANLIKLAR: ADALET, İÇİŞLERİ, SAĞLIK
“5. Yasama Yılında TBMM Liderinin yürütmeyi uyarmasına karşın 15 bin 664 soru önergesinin yalnızca bin 298’i mühleti içinde ve 4 bin 504’ü müddeti geçtikten sonra olmak üzere toplam 5 bin 802’s, cevaplanmış olup 7 bin 540’ı cevaplanmamıştır. Soru önergelerine en az cevap veren Bakanlık, Adalet Bakanlığı olmuştur. Yanıtlanmayan her 4 önergenin biri Adalet Bakanlığına aittir. Adalet Bakanlığının akabinde önergelere en az karşılık veren İçişleri ve Sıhhat Bakanlıkları olmuştur. Mühleti içinde en yüksek oranda yanıt veren Ulusal Eğitim Bakanlığı olmuştur. Bin 72 önergenin 488’ine (%37,60) müddeti içinde karşılık vermiştir.”
BİN 476 MECLİS ARAŞTIRMA ÖNERGESİNE KARŞILIK 1 KOMİTE KURULDU
“Araştırma önergeleri dağılımına bakıldığında ise CHP’li milletvekilleri 465 önerge (toplam önerge sayısının %51,83’ü), HDP 477, DÜZGÜN Parti 184, MHP 18 ve AKP 18 Meclis araştırma önergesi vermiştir. 5. Yasama Yılında “Yaşlıların Hayatın Çeşitli Alanlarında Yaşadıkları Meselelerin Araştırılmasını Öngören Araştırma Komisyonu” kurulmuştur. Kelam konusu Meclis araştırma önergesinin 18’i AKP, 4’ü CHP, 3’ü HDP, 3’ü MHP ve 2’si UYGUN Parti kümesi üyesi milletvekilleri tarafından verilmiştir.”