Cisim nedir kısa bilgi,
Cisim ne demek,
Cisim hakkında bilgi,
Cisim neye denir
Cismin temel ozellikleri Cisim ornekleri
Uzunluğu, genişliği, derinliği olan ve bu nedenlerle evrende yer kaplayan şeye cisim denir Başka bir ifadeyle bir yer kaplayan, aynı zamanda kutlesi ve ağırlığı olan ve doğada element, bileşik yada bunların karışımları halinde bulunan şeyler cisim olarak tanımlanabilir Sozgelimi kimya biliminde cişimin; kutleyle elektriğin bir arada madde halinde gorunuşu şeklindeki tanımı boyledir
Cismin oluşmasında proton, notron ve elektron tanecikleri temel birimler olup bunların her birinin belli bir kutlesiyle elektrik yukleri bulunmaktadır Bu uc taneciğin belli oranlar
da birleşmcleriyle elementler meydana gelir Bugun sayıları yuzu bulan elementler proton oranına gore belirlenmektedir Bir atom, proton ve notronların bir arada toplandığı cekirdek ile bunun etrafındaki elektronlardan oluşmuş bir yapı ozelliği arzeder Kimyasal alanda ortaya cıkan her tur olay, yani birleşme ve ayrılmalar atomun elektron yapısındaki değişimlere bağlıdır Doğada atomların cekirdekleri sağlam yapılı olduklarından, geleneksel mudahale yontemlerinin etkisi ne kadar şiddetli olsa bile, hicbir değişiklik gostermezler (Gecmişte simyacıların altın elde etmek icin başvurdukları işlemlerin başarısız olmalarının nedeni boylece anlaşılır olmaktadır)
İzafiyet teorisine gore, kutleyle enerji arasında herhangi bir fark sozkonusu olmadığı İcin, cisim buyuk şiddetle yoğunlaştırılmış bir enerjiden ibaret gorulmektedir Bu anlamda Denıokriios tarafından cismin meydana getirilemez (yaratılamaz) ve yok edilemez şeklinde belirtilen temel ozellik olarak ileri surulen goruşunun doğruluğu tartışmalı hale gelmektedir Cunku cisim başka enerji bicimlerinden meydana geldiği gibi, aynı oranda başka enerji şekillerine de donuşebilmektedir ki, enerjinin ışığa donuşumu boyledir
Cisim, duyularla algılanır Basit ve murekkep olmak uzere ikiye ayrılır Murekkep cisim de mailde ve suret olmak uzere iki oğeden oluşur
Bir başka acıdan cisimleri dış gorunuşlerine, sertliklerine, iletkenliklerine, yoğunluk, ucuculuk veya ışığı gecirmelerine vb gore ceşitli sınıflara ayırmak mumkundur Ancak cismin katı,sıvı, gaz halinde bulunması uygun şartların oluşmasıyla ilgilidir İnsan bir kısım nitelikleri algılar ve bu algılamada duzenli bir tekrar gorurse yani aynı nitelikleri surekli olarak birlikte algılarsa, o takdirde belirli bir cismin varlığından sozedilcbilir Bu bakımdan bir cismin mekanda insandan (algılayan sujeden) bağımsız bir şekilde varolduğu kabul edilir Boylece bir cismin uc boyutlu «İması ve bir kutlesinin bulunması şeklinde iki niteliğinin vurgulanması mumkun olur
Ne var ki, cismin bu şekilde tanım felsefede tartışmalara yol acmıştır Buna gore algıların dışında, bu algıların nedeni olarak bağımsız cismin varlığını kabul edenler (ki bunlara Realistler denilir) ve bunların karşısında algılarımızdan cisme gecebilmek İcin bir sıcrama yapmak gerektiğini, cunku algımızı cisme bağlayan herhangi bir şeyin sozkonıısu edilemeyeceğini, dolayısıyla tek guvendiğimiz şeyin algılarımız olduğunu savunan goruş vardır Sonuc, olarak cisim uc kastedilen doğrudan doğruya algılarımızdan başkası değildir ki, bu goruş sahiplerine de Subjektif İdealistler, denilir
İslam duşuncesinde cismin, cevherden ve cevherle kaim olan arazdan meydana geldiği hususunda ittifak vardır Cisim, atomların birleşmesinden meydana gelen ve bolunebilen bir varlık olarak gorulmuş, bu duşunceyle ele alınmıştır
İslam Kelama lan arasında gerek tanım, gerekse acıklamada farklılık gosteren cismin sozluk anlamı, İri yaratılışlı ve şahsi leştin im iş varlıkların yapı ve uzuvlarıdır Genel olarak akılcı filozofların anlayışına uygun bir tarzda cisim en, boy, derinlik olmak uzere uc boyutlu varltk şeklinde tanımlanır Parcalanması veya parcalara ayrılması cismin esasını değiştirmez
Demek oluyor ki, Kclamcılar arasında cismin ianımı, cevheri ferilerin (atomların) birleşmesiyle meydana gelen ve aynı zamanda bolunebilen varlık şeklinde kabul gormuştur Curcani'y gore cisim, varlıkların esası olan beş cevherden biridir (Tarifen) Butun bunlardan sonra Kelamcıların ve filozofların ianım ve acıklamaları şu hususların teshilini mumkun kılar: a) Parcalanabildi ve esasları başlı başına guc olan parcacık (cuz)ların birleşmeleri sonucunda cisim oluşmaktadır; b) Boluncmeyen en kucuk cevherlerin birleşmesi cismi meydana getirmektedir Yani sonsuz ve başlı başına bir guc olan cevherin munferit halinden cisim ortaya cıkar Boylece cisim asılları guc olan; fakat sonsuz olmayan parcacıklardan oluşmaktadır
Cisim, cevherle arazdan meydana gelir Cevher kendi zatıyla kaimdir, başlı başına yer tutarvevarlığını hissettirir Buna 'Ayaıı'da denilir Araz ise başkasına bağlı olarak yer tutar ve varlığını hissettirir Ayan, basit ve murekkep olmak uzere ikiye ayrılır Basit olanına Ccvheru'lFcrd'adı verilir Bolunemcyen bu en kucuk parcaya 'Cuz'u la Yctecezza' denir Murekkep Ayan ise en az iki cevherin birleşmesinden meydana gelir
Eş'arilerve Mutezile, Ozellikle de KarmatiIcr cismin ianım ve acıklamalarında farklı anlayış sergilerler Ayrıca Eş'ari Kclamcılar cevheri ferdin cisim haline donuşmesinde başka bir cevheri ferd İle kaynaşması konusunda anlaşmazlığa duşmuşlerdir Sozgelimi Bakıllani (olm1013), cevlıerİ ferdin (atom) mekanda bulunmuş halini kevn(oluş) olarak nitelendirerek, onun durma, hareket etme, ayrılma ve birleşme şeklinde dort konumda bulunacağını ileri surer Bu bağlamda cismin meydana gelmesinde cevheri (ercilerin birleşmelerinin doğal sonucu olarak durtuşme, bitişme, kaynaşma ve ayrılma durumlarını birer arazbiciminde değil, dışarıda kalan bir kavram olarak duşunmekledir Oysa Kelamcıların bircoğu cismin meydana gelmesinde cevlıerİ fertlerin kaynaşma ve bitişmelerinde sozkonıısu edilen dort arazı onların dışında kalan gercek varlıklar şeklinde duşunurler
Mutezile İse arazın belirli sayıda olduğu ve sonsuz olamayacağı goruşundedir Fakat bu arazııı gercek bir varlık olduğunu kabul etmeyen bazı Eş'ari Kelamcılar, kcvıV'in konum ve durumuna gore arazturlerinin artabileceğini ileri surerek İmkan alanında kalan arazın sonsuz olabileceğini ifade ederler
Kısacası cismin en kucuk parcalara kadar ayrılabileceği ya da bir durumdan başka bir duruma gecebileceği kabul edilmekle beraber, bu değişim cismin ozunde değil, sadece niteliklerinde olmaktadır Bu bakımdan Vacibu'lVucud'un cismi konusunu acıklamak mumkun olabilmekledir Cismin cevher ve arazlardan oluştuğunu benimseyen Kelamcılar, gercekle aıom teorisini acıklamaktadırlar Fakat bunların atomculuğu Demokritos'un maddeci atomculuğundan ayrı olarak Allah'ın birliğini, cismin ayrı oluşunu ve ebediliğini kanıt icin kullanan bir sistem olmuştur
Ozetlemek gerekirse Kelamcılar, cismin cevherle arazdan meydana geldiğini kabul ederler Allah hakkında cisim lafzım kullanmazlar Cismi meydana getiren cevher ve araz hadistir, sonradan varolmuştur Ama Allah kadimdir Varlığın temelinde cevherin olduğunu kabul eden gruba Cevheriyye adı verilir Cevhaiyye'nin bir grubu maddi cevheri, diğer grubu da ruhi cevheri inkar ederler Arazziyye'yc gore ne cevher, ne madde, ne ruh vardır
Alıntı
Cisim ne demek,
Cisim hakkında bilgi,
Cisim neye denir
Cismin temel ozellikleri Cisim ornekleri
Uzunluğu, genişliği, derinliği olan ve bu nedenlerle evrende yer kaplayan şeye cisim denir Başka bir ifadeyle bir yer kaplayan, aynı zamanda kutlesi ve ağırlığı olan ve doğada element, bileşik yada bunların karışımları halinde bulunan şeyler cisim olarak tanımlanabilir Sozgelimi kimya biliminde cişimin; kutleyle elektriğin bir arada madde halinde gorunuşu şeklindeki tanımı boyledir
Cismin oluşmasında proton, notron ve elektron tanecikleri temel birimler olup bunların her birinin belli bir kutlesiyle elektrik yukleri bulunmaktadır Bu uc taneciğin belli oranlar
da birleşmcleriyle elementler meydana gelir Bugun sayıları yuzu bulan elementler proton oranına gore belirlenmektedir Bir atom, proton ve notronların bir arada toplandığı cekirdek ile bunun etrafındaki elektronlardan oluşmuş bir yapı ozelliği arzeder Kimyasal alanda ortaya cıkan her tur olay, yani birleşme ve ayrılmalar atomun elektron yapısındaki değişimlere bağlıdır Doğada atomların cekirdekleri sağlam yapılı olduklarından, geleneksel mudahale yontemlerinin etkisi ne kadar şiddetli olsa bile, hicbir değişiklik gostermezler (Gecmişte simyacıların altın elde etmek icin başvurdukları işlemlerin başarısız olmalarının nedeni boylece anlaşılır olmaktadır)
İzafiyet teorisine gore, kutleyle enerji arasında herhangi bir fark sozkonusu olmadığı İcin, cisim buyuk şiddetle yoğunlaştırılmış bir enerjiden ibaret gorulmektedir Bu anlamda Denıokriios tarafından cismin meydana getirilemez (yaratılamaz) ve yok edilemez şeklinde belirtilen temel ozellik olarak ileri surulen goruşunun doğruluğu tartışmalı hale gelmektedir Cunku cisim başka enerji bicimlerinden meydana geldiği gibi, aynı oranda başka enerji şekillerine de donuşebilmektedir ki, enerjinin ışığa donuşumu boyledir
Cisim, duyularla algılanır Basit ve murekkep olmak uzere ikiye ayrılır Murekkep cisim de mailde ve suret olmak uzere iki oğeden oluşur
Bir başka acıdan cisimleri dış gorunuşlerine, sertliklerine, iletkenliklerine, yoğunluk, ucuculuk veya ışığı gecirmelerine vb gore ceşitli sınıflara ayırmak mumkundur Ancak cismin katı,sıvı, gaz halinde bulunması uygun şartların oluşmasıyla ilgilidir İnsan bir kısım nitelikleri algılar ve bu algılamada duzenli bir tekrar gorurse yani aynı nitelikleri surekli olarak birlikte algılarsa, o takdirde belirli bir cismin varlığından sozedilcbilir Bu bakımdan bir cismin mekanda insandan (algılayan sujeden) bağımsız bir şekilde varolduğu kabul edilir Boylece bir cismin uc boyutlu «İması ve bir kutlesinin bulunması şeklinde iki niteliğinin vurgulanması mumkun olur
Ne var ki, cismin bu şekilde tanım felsefede tartışmalara yol acmıştır Buna gore algıların dışında, bu algıların nedeni olarak bağımsız cismin varlığını kabul edenler (ki bunlara Realistler denilir) ve bunların karşısında algılarımızdan cisme gecebilmek İcin bir sıcrama yapmak gerektiğini, cunku algımızı cisme bağlayan herhangi bir şeyin sozkonıısu edilemeyeceğini, dolayısıyla tek guvendiğimiz şeyin algılarımız olduğunu savunan goruş vardır Sonuc, olarak cisim uc kastedilen doğrudan doğruya algılarımızdan başkası değildir ki, bu goruş sahiplerine de Subjektif İdealistler, denilir
İslam duşuncesinde cismin, cevherden ve cevherle kaim olan arazdan meydana geldiği hususunda ittifak vardır Cisim, atomların birleşmesinden meydana gelen ve bolunebilen bir varlık olarak gorulmuş, bu duşunceyle ele alınmıştır
İslam Kelama lan arasında gerek tanım, gerekse acıklamada farklılık gosteren cismin sozluk anlamı, İri yaratılışlı ve şahsi leştin im iş varlıkların yapı ve uzuvlarıdır Genel olarak akılcı filozofların anlayışına uygun bir tarzda cisim en, boy, derinlik olmak uzere uc boyutlu varltk şeklinde tanımlanır Parcalanması veya parcalara ayrılması cismin esasını değiştirmez
Demek oluyor ki, Kclamcılar arasında cismin ianımı, cevheri ferilerin (atomların) birleşmesiyle meydana gelen ve aynı zamanda bolunebilen varlık şeklinde kabul gormuştur Curcani'y gore cisim, varlıkların esası olan beş cevherden biridir (Tarifen) Butun bunlardan sonra Kelamcıların ve filozofların ianım ve acıklamaları şu hususların teshilini mumkun kılar: a) Parcalanabildi ve esasları başlı başına guc olan parcacık (cuz)ların birleşmeleri sonucunda cisim oluşmaktadır; b) Boluncmeyen en kucuk cevherlerin birleşmesi cismi meydana getirmektedir Yani sonsuz ve başlı başına bir guc olan cevherin munferit halinden cisim ortaya cıkar Boylece cisim asılları guc olan; fakat sonsuz olmayan parcacıklardan oluşmaktadır
Cisim, cevherle arazdan meydana gelir Cevher kendi zatıyla kaimdir, başlı başına yer tutarvevarlığını hissettirir Buna 'Ayaıı'da denilir Araz ise başkasına bağlı olarak yer tutar ve varlığını hissettirir Ayan, basit ve murekkep olmak uzere ikiye ayrılır Basit olanına Ccvheru'lFcrd'adı verilir Bolunemcyen bu en kucuk parcaya 'Cuz'u la Yctecezza' denir Murekkep Ayan ise en az iki cevherin birleşmesinden meydana gelir
Eş'arilerve Mutezile, Ozellikle de KarmatiIcr cismin ianım ve acıklamalarında farklı anlayış sergilerler Ayrıca Eş'ari Kclamcılar cevheri ferdin cisim haline donuşmesinde başka bir cevheri ferd İle kaynaşması konusunda anlaşmazlığa duşmuşlerdir Sozgelimi Bakıllani (olm1013), cevlıerİ ferdin (atom) mekanda bulunmuş halini kevn(oluş) olarak nitelendirerek, onun durma, hareket etme, ayrılma ve birleşme şeklinde dort konumda bulunacağını ileri surer Bu bağlamda cismin meydana gelmesinde cevheri (ercilerin birleşmelerinin doğal sonucu olarak durtuşme, bitişme, kaynaşma ve ayrılma durumlarını birer arazbiciminde değil, dışarıda kalan bir kavram olarak duşunmekledir Oysa Kelamcıların bircoğu cismin meydana gelmesinde cevlıerİ fertlerin kaynaşma ve bitişmelerinde sozkonıısu edilen dort arazı onların dışında kalan gercek varlıklar şeklinde duşunurler
Mutezile İse arazın belirli sayıda olduğu ve sonsuz olamayacağı goruşundedir Fakat bu arazııı gercek bir varlık olduğunu kabul etmeyen bazı Eş'ari Kelamcılar, kcvıV'in konum ve durumuna gore arazturlerinin artabileceğini ileri surerek İmkan alanında kalan arazın sonsuz olabileceğini ifade ederler
Kısacası cismin en kucuk parcalara kadar ayrılabileceği ya da bir durumdan başka bir duruma gecebileceği kabul edilmekle beraber, bu değişim cismin ozunde değil, sadece niteliklerinde olmaktadır Bu bakımdan Vacibu'lVucud'un cismi konusunu acıklamak mumkun olabilmekledir Cismin cevher ve arazlardan oluştuğunu benimseyen Kelamcılar, gercekle aıom teorisini acıklamaktadırlar Fakat bunların atomculuğu Demokritos'un maddeci atomculuğundan ayrı olarak Allah'ın birliğini, cismin ayrı oluşunu ve ebediliğini kanıt icin kullanan bir sistem olmuştur
Ozetlemek gerekirse Kelamcılar, cismin cevherle arazdan meydana geldiğini kabul ederler Allah hakkında cisim lafzım kullanmazlar Cismi meydana getiren cevher ve araz hadistir, sonradan varolmuştur Ama Allah kadimdir Varlığın temelinde cevherin olduğunu kabul eden gruba Cevheriyye adı verilir Cevhaiyye'nin bir grubu maddi cevheri, diğer grubu da ruhi cevheri inkar ederler Arazziyye'yc gore ne cevher, ne madde, ne ruh vardır
Alıntı