CMD Nedir?
CMD, İngilizce Command (komut) kelimesinin kısaltmasıdır. Hemen hemen tüm modern Microsoft Windows işletim sistemlerinde varsayılan komut satırı yorumlayıcısıdır. Orijinal adıyla CMD.exe, bazen eski kullanıcılar tarafından MS-DOS ile karıştırılmaktadır. CMD ile MS-DOS arasında benzerlikler olsa da; CMD.exe MS-DOS değildir.
Windows Komut Satırı CMD Nasıl Açılır?
Windows komut satırı yani CMD’yi açmak için yaklaşık 10 adet yöntem bulunmaktadır ancak en pratik olan 3 yöntemi sizler ile paylaşarak, seçimi size bırakıyoruz. CMD açma yönteminiz ne olursa olsun, karşınıza çıkacak olan ekran küçük farklılıklar olsa dahi aşağıda yer alan görsele benzeyecektir.
Belki daha önceden hiç kullanmadığınız bir menü ile Windows komut satırını yani CMD’yi açabilirsiniz. Bunun için klavyenizdeki Windows tuşuna basılı tutarak X tuşuna bastığınızda Power User menüsünü, daha sonra da menüden Windows PowerShell ve Komut İstemi seçeneğine tıklayarak CMD’yi açabilirsiniz. Bahsettiğimiz tuş kombinasyonu “Windows + X” olarak geçmektedir.
Eminiz ki, Windows arama menüsü günlük hayatta işinizi oldukça kolaylaştırmaktadır. Windows arama menüsü CMD açmak için en ideal yollardan birisi. Windows arama menüsünü aktif hale getirmek için iki yöntemimiz bulunuyor. Bunlardan birincisi klavyenizdeki Windows tuşuna basmak, bir diğeri ise Taskbar’da bulunan Windows işaretine tıklayarak aradığınız programın adını yazmak. Sonrasında Windows otomatik önerileri ile açmak istediğiniz programı önünüze getirecektir.
Konumuz CMD açmak olduğu için; klavyemizden Windows tuşuna basıyor ve sonra “CMD” yazıyoruz. Aşağıda yer alan görselden de görebileceğiniz gibi Windows bu işlem sonucunda Komut İstemi programını önümüze getiriyor.
Çalıştır Kutusu ile CMD Açmak
Eğer Windows 10’dan eski bir işletim sistemi sürümü kullanıyorsanız birazdan bahsedeceğimiz yöntem sizin için en kolayı olacaktır. Klavyenizden Windows tuşuna basılı tutarak R tuşuna bastığınızda (Windows+R) Windows önünüze Çalıştır kutusunu getirecektir. Açılan kutuya “cmd” (tırnak işareti olmadan) yazdığınız zaman Windows Komut İstemi programı açılacaktır.
Active Directory
| Komut | Komut Açıklaması |
|---|
| ADmodcmd | Active Directory’de toplu değişiklik yapmanıza yardımcı olur. |
| CSVDE | Active Directory verilerini içe veya dışa aktarma aktarmanızı sağlar. |
| DSACLs | Active Directory erişim kontrol listelerini görüntüler. |
| DSAdd | Active Directory içerisine öğe eklemenize yardımcı olur. |
| DSGet | Active Directory’de bulunan öğeleri görüntüler. |
| DSQuery | Active Directory’deki öğeleri arar. |
| DSMod | Active Directory’deki öğeleri değiştirir. |
| DSMove | Active Directory’de nesneleri taşır. |
| DSRM | Active Directory’den öğeleri kaldırır. |
Active Directory CMD Komutları
Toplu İş Dosyaları (Batch Files)
| Komut | Komut Açıklaması |
|---|
| CALL | Bir toplu iş programını (batch program) diğer toplu iş programından çağırır. |
| CHOICE | Toplu iş dosyasına (batch file) klavye girişi kabul eder. |
| CLIP | Giriş yapılan değeri Windows panosuna kopyalar |
| CLS | Ekranı temizler |
| CMD | Yeni bir komut satırı çekirdeği başlatır |
| COLOR | Komut satırı penceresinin renklerini değiştirir |
| DOSKEY | Komut satırını düzenler, komutları çağırır ve makro oluşturur |
| ECHO | Ekranda mesaj görüntüler |
| ENDLOCAL | Bir toplu iş dosyasındaki (batch file) ortam değişikliklerinin yerelleştirilmesini sonlandırır |
| EVENTCREATE | Windows olay günlüğüne mesaj ekler |
| EXIT | Mevcut kod / rutinden çıkar ve bir hata seviyesi ayarlar |
| FOR | For Döngüsü |
| GOTO | Etiketli satıra gider |
| IF | Eğer koşulu |
| IFMEMBER | Mevcut kullanıcı bir çalışma grubunun üyeliğini kontrol eder |
| LOGTIME | Tarih ve saati bir dosyaya kayıt eder |
| MAPISEND | Komut satırında e-posta gönderir |
| MORE | daha fazla görüntülemeye yarar (her seferinde bir ekranlık atlar) |
| PAUSE | Toplu bir iş dosyasının askıya (beklemeye) alır |
| PROMPT | Komut istemini değiştirir |
| REM | Toplu bir iş dosyasına (batch file) yorum/açıklama ekler |
| RUN | Komutları başlatır |
| RUNAS | Bir programı farklı bir kullanıcı olarak başlatır |
| SET | Oturum ortamı değişkenlerini ayarlar, görüntüler veya değiştirir |
| SETLOCAL | Ortam değişkenlerinin görünürlüğünü kontrol eder |
| SETX | Ortam değişkenlerini ayarlar |
| SORT | Girdiyi sıralar |
| SHIFT | Toplu iş dosyası parametrelerinin sırasını değiştirir |
| SLEEP | Belirtilen saniye kadar işlemi bekletir |
| START | Bir programı, komutu veya toplu iş dosyasını başlatır |
| TIMEOUT | Bir toplu iş dosyasının işlenmesini geciktirir |
| TITLE | CMD.EXE oturumu için pencere başlığını ayarlar |
| WAITFOR | Sinyal beklemeye veya göndermeye yarar |
| WMIC | WMI komutları |
| :: | Yorum ve Açıklama |
Toplu İş Dosyaları CMD Komutları
Disk Yönetimi (Disk Management)
| Komut | Komut Açıklaması |
|---|
| BCDBOOT | Bir sistem bölümü oluşturur veya onarır |
| BCDEDIT | Önyükleme Yapılandırma Verilerini Yönetin |
| CONVERT | FAT sürücüsünü NTFS’ye dönüştürür |
| CHKDSK | Diski kontrol eder. Disk sorunlarını kontrol eder ve onarır |
| CHKNTFS | NTFS dosya sistemini kontrol eder |
| DEFRAG | Sabit diski birleştirir |
| DISKPART | Disk Yöneticisi |
| DISKSHADOW | Gölge kopya (yedekleme) oluşturur |
| DriverQuery | Yüklü aygıt sürücülerini görüntüler |
| FORMAT | Diski biçimlendir |
| FREEDISK | Boş disk alanını kontrol edin |
| LABEL | Disk etiketini düzenleyin |
| MOUNTVOL | Birim bağlama noktasını yönetir |
| NTBACKUP | Yedekleme aracı |
| SFC | Sistem Dosyası Denetleyicisi |
| VOL | Disk etiketini görüntüle |
Disk Yönetimi CMD Komutları
Dosya ve Klasörler (Files and Folders)
| Komut | Komut Açıklaması |
|---|
| ASSOC | Dosya uzantısı ilişkilerini değiştirin |
| ASSOCIAT | Tek adımda dosya ilişkilendirme |
| ATTRIB | Dosya özniteliklerini değiştirin |
| BITSADMIN | Arka Plan Akıllı Aktarım Hizmeti |
| CACLS | Dosya izinlerini değiştir |
| CD | Dizini Değiştir – belirli bir Klasöre gidin |
| CIPHER | Dosyaları / klasörleri şifreleme veya şifresini çözme |
| COMP | İki dosyanın veya dosya kümesinin içeriğini karşılaştırın |
| COMPACT | NTFS bölümündeki dosyaları veya klasörleri sıkıştırın |
| COMPRESS | Bir NTFS bölümündeki tek dosyaları sıkıştırın |
| COPY | Bir veya daha fazla dosyayı başka bir konuma kopyalayın |
| CSCcmd | İstemci tarafı önbelleğe alma (Çevrimdışı Dosyalar) |
| DEL | Bir veya daha fazla dosyayı silin |
| DELTREE | Bir klasörü ve tüm alt klasörleri silin |
| DIR | Dosya ve klasörlerin bir listesini görüntüleyin |
| ERASE | Bir veya daha fazla dosyayı silin |
| EXPAND | Dosyaların sıkıştırılmalarını kaldırır |
| EXTRACT | CAB dosylarının sıkıştırılmalarını kaldırır |
| FC | İki dosyayı karşılaştırır |
| FIND | Bir dosyada bir metin dizesini arar |
| FINDSTR | Dosyalarda dizeleri arar |
| FORFILES | Birden çok dosyayı toplu işler |
| FSUTIL | Dosya ve Birim yardımcı programları |
| FTP | Dosya Aktarım Protokolü |
| FTYPE | Dosya uzantısı dosya türü ilişkilendirmeleri |
| iCACLS | Dosya ve klasör yetkilerini değiştirir |
| MD | Yeni klasör veya klasörler oluşturur |
| MOVE | Dosyaları bir klasörden diğer klasöre taşır |
| MKLINK | Sembolik bir bağlantı oluşturur. |
| OPENFILES | Açık dosyaları sorgular veya görüntüler |
| POPD | PUSHD tarafından kaydedilen önceki bir dizine dönün |
| PsFile | Uzaktan açılan dosyaları göster |
| PUSHD | Kaydedin ve ardından mevcut dizini değiştirin |
| QGREP | Belirli bir modelle eşleşen satırlar için dosyaları arayın |
| RECOVER | Bozuk bir diskten hasarlı bir dosyayı kurtarın |
| REN | Bir klasör veya dosyaları yeniden adlandırın |
| REPLACE | Bir dosyayı diğeriyle değiştirin veya güncelleyin |
| RD | Klasör/Klasörleri siler |
| RMTSHARE | Klasör veya Printer paylaştırır. |
| ROBOCOPY | Sunucular arası dosya ve klasör kopyalar |
| SHARE | Bir dosya paylaşımını veya yazdırma paylaşımını listeleyin veya düzenleyin |
| SHORTCUT | Windows kısayolu oluşturur |
| SUBINACL | Dosya ve klasör İzinlerini, Sahipliği ve Etki Alanını Düzenleyin |
| TAKEOWN | Bir dosyanın sahipliğini alın |
| TOUCH | Dosya zaman damgalarını değiştirin |
| TREE | Klasör yapısının grafik görüntüsü |
| TYPE | Bir metin dosyasının içeriğini görüntüleyin |
| WHERE | Dosyaları bir dizin ağacında bulun ve görüntüleyin |
| WINDIFF | İki dosyanın veya dosya kümesinin içeriğini karşılaştırın |
| XCACLS | Dosya ve klasörlerin yetkilerini değiştirir |
| XCOPY | Dosya ve klasörleri kopyalar |
Dosya ve Klasörler CMD Komutları
Grup İlkeleri (Group Policy/Windows Installer)
| Komut | Komut Açıklaması |
|---|
| DevCon | Aygıt Yöneticisi Komut Satırı Yardımcı Programı |
| GPRESULT | Nihai İlke Seti bilgilerini görüntüleme |
| GPUPDATE | Grup İlkesi ayarlarını güncelleyin |
| MSIEXEC | Microsoft Windows Yükleyicisi (Installer) |
| PsInfo | Bir sistem hakkındaki bilgileri listeleyin |
| PsShutdown | Bilgisayarı kapatma veya yeniden başlatma |
| REGSVR32 | Bir DLL kaydetme veya kaydını silme |
| SHUTDOWN | Bilgisayarı Kapat |
| SLMGR | Yazılım Lisanslama Yönetimi |
| WUAUCLT | Windows güncelleme |
Grup İlkeleri CMD Komutları
Ağ Ayarları (Networking)
| Komut | Komut Açıklaması |
|---|
| ARP | Adres Çözümleme Protokolü |
| BROWSTAT | Etki alanı, tarayıcı ve PDC bilgilerini alın |
| DNSSTAT | DNS İstatistikleri |
| GETMAC | Medya Erişim Kontrolü (MAC) adresini görüntüleyin |
| IPCONFIG | IP’yi yapılandırın |
| NET | Ağ kaynaklarını yönetin |
| NETDOM | Etki Alanı Yöneticisi |
| NETSH | Ağ Arayüzlerini, Windows Güvenlik Duvarını ve Uzaktan erişimi Yapılandırın |
| NBTSTAT | Ağ istatistiklerini görüntüleme (TCP / IP üzerinden NetBIOS) |
| NETSTAT | Ağ istatistiklerini görüntüle (TCP / IP) |
| NSLOOKUP | Ad sunucusu (name server) araması |
| PATHPING | Traceroute plus ağ gecikmesi ve paket kaybı |
| PsPing | Ağ performansını ölçün |
| PING | Ağ bağlantısını test edin |
| ROUTE | Ağ yönlendirme tablolarını değiştirin |
| TRACERT | Uzak bir ana bilgisayara izleme yolu |
Ağ Ayarları CMD Komutları
İşlemler / Süreçler (Processes)
| Komut | Komut Açıklaması |
|---|
| PATH | Çalıştırılabilir dosyalar (EXE) için bir arama yolu görüntüleyin veya ayarlayın |
| PsExec | İşlemi uzaktan yürütün |
| PsKill | İşlemleri ada veya işlem kimliğine göre sonlandırın |
| PsList | Süreçlerle ilgili ayrıntılı bilgileri listeleyin |
| PsGetSid | Bir bilgisayarın veya kullanıcının SID’sini görüntüleyin |
| PsSuspend | İşlemleri askıya alın |
| SCHTASKS | Belirli bir zamanda çalışacak bir komut zamanlayın |
| SYSMON | Sistem etkinliğini izleyin ve Windows olay günlüğüne kaydedin |
| TASKLIST | Çalışan uygulamaları ve hizmetleri listeleyin |
| TASKKILL | Çalışan bir işlemi sonlandırın |
| TLIST | Tam yolu içeren görev listesi |
İşlemler / Süreçler CMD Komutları
Baskı / Yazıcı (Printing)
| Komut | Komut Açıklaması |
|---|
| MODE | Sistem cihazı yapılandırır |
| PRINT | Metin dosyası yazdırır |
| PRINTBRM | Yazdırma kuyruğu |
| PRNCNFG | Yazıcıyı görüntüler, yapılandırır veya yeniden adlandırır |
| PRNMNGR | Yazıcıları ve yazıcı bağlantılarını ekler, siler, listeler |
| RUNDLL32 | DLL komutu çalıştırır (yazdırma bağlantılarını ekler / kaldırır) |
Baskı / Yazıcı CMD Komutları
Kayıt Defteri (Registry)
| Komut | Komut Açıklaması |
|---|
| REG | Kayıt anahtarlarını ve verileri okur, ayarlar, dışa aktarır ve siler. |
| REGEDIT | Kayıt Defteri Düzenleyicisini açar. Kayıt defteri ayarlarını içe veya dışa aktarır. |
| REGINI | Kayıt izinlerini değiştirir |
Kaıyt Defteri CMD Komutları
Uzak Masaüstü (Remote Desktop)
| Komut | Komut Açıklaması |
|---|
| CHANGE | Terminal Sunucusu Oturumu özelliğini değiştirir |
| Query Process | İşlemleri görüntüler (TS / Uzak Masaüstü) |
| Query Session | Tüm oturumları görüntüle (TS / Uzak Masaüstü) |
| Query TermServer | Tüm sunucuları listeleyin (TS / Uzak Masaüstü) |
| Query User | Kullanıcı oturumlarını görüntüleyin (TS / Uzak Masaüstü) |
| MSTSC | Terminal Sunucusu Bağlantısı (Uzak Masaüstü Protokolü) |
| RASDIAL | RAS bağlantılarını yönetir |
| RASPHONE | RAS bağlantılarını yönetir |
| Reset Session | Uzak Masaüstü Oturumunu Siler |
| TSDISCON | Uzak Masaüstü Oturumunun Bağlantısını Koparır |
| WINRM | Windows Uzaktan Yönetim |
| WINRS | Windows Uzak Kabuk |
Uzak Masaüstü CMD Komutları
Servisler (Services)
| Komut | Komut Açıklaması |
|---|
| CASPOL | Kod Erişimi Güvenlik Politikası Aracı |
| PORTQRY | Bağlantı noktalarının ve hizmetlerin durumunu görüntüler |
| PsService | Hizmetleri görüntüler ve kontrol etmeye yarar |
| SC | Servis kontrolü |
Servisler CMD Komutları
| Komut | Komut Açıklaması |
|---|
| NOW | Tarih ve Saati görüntüleyin |
| DATE | Tarihi görüntüleyin veya ayarlayın |
| HELP | Çevirim içi yardım |
| LOGMAN | Performans izleyicisi günlük (logları) yönetin |
| MBSAcli | Temel Güvenlik Analizcisi |
| MSINFO32 | Sistem Bilgisi |
| NTRIGHTS | Kullanıcı hesap haklarını düzenler |
| PsLogList | Olay günlüğü (log) kayıtları |
| SYSMON | Sistem etkinliğini izlemenize ve Windows olay günlüğüne kayıt etmenize yarar |
| SYSTEMINFO | Sistem yapılandırmasını listeler |
| TIME | Sistem saatini görüntüleyin veya ayarlayın |
| TypePerf | Performans verilerini günlüğe (log dosyasına) işler |
| VER | Sürüm bilgilerini gösterir |
| VERIFY | Kayıt edilen dosyaları doğrular |
| WHOAMI | Geçerli Kullanıcı Adı ve etki alanını yazdırır |
Sistem Bilgisi CMD Komutları
Kullanıcı Yönetimi (User Administration)
| Komut | Komut Açıklaması |
|---|
| ADDUSERS | CSV dosyasına kullanıcı ekler veya CSV listesinde bulunan kullanıcıları listeler |
| CERTREQ | Sertifika yetkilisinden sertifika talep eder |
| CleanMgr | Geçici dosyaların ve çöp kutusunun otomatik temizliğine yarar |
| CON2PRT | Yazıcıya bağlanmaya veya bağlantıyı koparmaya yarar |
| CMDKEY | Depolanan kullanıcı adı ve parolaları yönetir |
| DELPROF | Kullanıcı profillerini siler |
| DIRUSE | Disk kullanımını gösterir |
| LOGOFF | Bir kullanıcının oturumunu kapatır |
| MOVEUSER | Bir kullanıcıyı bir alandan (domain) diğerine taşır |
| MSG | Mesaj gönderir |
| PERMS | Kullanıcı yetkilerini gösterir |
| POWERCFG | Güç ayarlarını yapılandırır |
| PsLoggedOn | Yerel olarak veya kaynak paylaşım yolu ile kimin oturum açtığını gösterir |
| PsPasswd | Hesap parolasını değiştirir |
| SUBST | Bir yolu (path) sürücü harfi ile ilişkilendirir |
