Evladı olan her ana peder evlatları ile çeşitli meseleleri yaşayabilir. Bu meseleler biriktikçe de ebeveyn-çocuk bağı zarar görür ve iletişiminiz kopma noktasına gelir. Evladınız iletişiminiz bu duruma gelmeden neler yapabilirsiniz bu mevzuda malumat vermek istiyorum.
Her yaş gurubundaki evlatların muhtaçlıkları değiştiği üzere, her evladın kişilik özellikleri de farklılaşıyor. Bu da her evlada yaklaşımın farklı olmasını gerektiriyor. Evladınızla olan meselelerin içeriği, evladınızın verdiği reaksiyonlar, aile dinamikleriniz ve muhabere kaliteniz üzere bahisler bir bütün olarak yanlışsız biçimde değerlendirilmeli ve bu değerlendirmeye nazaran tavsiyeler verilmelidir. Bu değerlendirmeyi lakin eksper bir pedagog yapabilir. Şayet evladınızla iletişiminiz zarar gördüyse yahut hiç muhabere kuramıyorsanız mutla eksper bir pedagog desteği almanız gerekiyor.
Her evlat ve aile dinamiği farklı da olsa evladınızla iletişiminizin bozulmasını önlemenin ve evladınızla yeterli bir muhabere kurmanın kimi umumî ipuçlarını vermek istiyorum;
- Birinci olarak evladınızı 3-6 yaş periyodu kendinize bağımlı yetiştirmeyin. Münhasıran genç ana pederler, tek evlatlı ebeveynler evlatlarının üzerine çokça düşüyor ve evlatlarını 3 yaşında olmasına karşın hala bebek üzere görüyor ve evlatlarının kendi başlarına hareket etmelerine müsaade vermiyorlar. Evlatların gelişimine nazaran farklılık gösterse de umumide 2 yaş ve sonrası artık evlat kendi başına hareket etmeyi öğrenmiştir ve birçok beceriyi sergileyebilir. Mesela kendi suyunu kendi içebilir, ayakkabısını kendi giyebilir. Ana pederler evlatlarının öz bakım becerilerini kendi yapmasına müsaade verilmeyince bu beceriler gelişemiyor ve evlat 6 yaşında bile validesi tarafından giydiriliyor. Bu yalnızca bir örnektir. Birçok meydanda ana evladın mekanına yaşıyor ve kendiişlerini yapmasına müsaade vermiyor. Binaenaleyh evlat kendini kanıtlayacağı, kendini göstereceği bir alan bulamıyor. Abartılı ilgili hem ana peder evlat arasındaki münasebete zarar veriyor, hem de evladın sağlıklı kişilik gelişimine handikap oluyor.
- Evladınıza sorumluluk verin. Küçük yaşlardan itibaren evladınıza yaşına münasebetli sorumluluk vermeye ihtimam gösterin. Mesela evladınızın bir markette parayı ödemesine müsaade verin. Yakın ve inançlı tarafta ise marketten ekmek almasına müsaade verin.
- Evladınızı hayattan izole yetiştirmeyin. Belediye otobüsü nedir, akbil nedir, metrobüs, metro nedir bunları öğrenmesine müsaade verin. Daima şahsi araçta, mektep servisinde hayatı geçmesin. Hayatı hayatın içinde konum alarak öğrensin. Kendi başına bir yana gidebilecek öz inancı kazandırın.
- Ana peder otoritenizi koyun. Daha bebeklikten kararlı ve tutarlı durumunuzu koyun ve bu formda devam edin. Evladınızın arkadaşı değil, ana pederi olun. Yanlışlar yaptığında davranışının yanlış olduğunu anlatacak yaptırımlar uygulayın. Bu disiplin bahsidir. Bu hususta bilhassa 3-6 yaş arasında pedagog desteği alarak öğrenmenizde yarar var. Evladınızın yaptığı her olumsuz davranışı anlayışla karşılarsanız hayırı öğrenmez ve her hayır dediğinizde hengame etmek zorunda kalırsınız. Bu nedenle evladınıza otoritenizi koyun.
- Evladınıza yasaklar koymak konumuna seçenekler sunun. Evladınızın onaylamadığınız davranışlarında yahut seçimlerinde tartışmaya girmek noktasına nedenlerini açıklayıp seçenekler sunmanız daha yapıcı olacaktır.
- Evladınızla konuşun. Evladınıza ne çok ilgili, ne de çok ilgisiz davranmalısınız. Bu çok hassas bir ayardır. Evladınızı tanıdığınız için onun canını sıkan bir şey olduğunu fark ettiğinizde konuşmaya çalışın. Bu konuşmadan sonuç alamazsanız onun arkadaş üzere olduğu akraba yahut arkadaş etrafından haber alın. Bir meselesi varsa ve size bir şey açıklamıyorsa pedagog desteği de alabilirsiniz..
- Evladınızı koşulsuz sevdiğinizi davranışlarınızla gösterin. 8. Onun kendi göstermesine müsaade verin ve onunla gurur duyun. Onu beğendiğinizi, başarılı bulduğunuzu tabir edin.
-Çocuğunuzun mektep muvaffakiyetini hayatın merkezinde tutmayın. Mektepte başarılı olmazsa onu daha az sevdiğiniz iletisini almasın. Akademik alan dışında gayrı yetenekleri olabilir. Muvaffakiyetini mektep başarısına indirgemeyin
- Konuşmalarınızın konusu mütemadi olarak mektep olmasın. Mektepten gelir gelmez mektep nasıl geçti, imtihandan kaç aldın üzere sıkboğaz etmeyin. Mektep konusunda o konuşmak isterse konuşun.
- Onun ismine kararlar almayın. Seçimlerine değer duyun. Bilhassa mektep yerindeki seçimlerine hürmet duyun.
- Evladınızın arkadaşlarıyla vakit geçirmesine müsaade verin. Herkesi güvenilmez, tehlikeli görmeyin. Aksi takdirde evladınız kişilere güvenmeyi öğrenemez. İçinizi rahatlatmak için arkadaşlarıyla tanışabilir ve denetiminiz altında evladınızın arkadaşlarını görmesine müsaade verebilirsiniz.
Buna benzeri birçok teklifte bulunabilirim. Ama en hakikat teklif sizin aile dinamiğinize, evladınızın özelliklerine ve evladınızla yaşadığınız sorunun içeriğine nazaran değişecektir. İletişiminiz ama evladınıza ve sizin aile dinamiğinize münâsib teklifler verilerek tedavi edilebilinir.
Evladınızla sağlıklı muhabere kurmanız dileğiyle,
Pedagog Sevil Yavuz
Ruhsal Danışman, Evlat ve Ergen Psikolojisi Eksperi,