Kendiniz İçin
Kendi Hedeflerinizi Unutmayın
Çocuğunuzu yetiştirirken kendiniz için yapabileceğiniz ve gerçekleştirmek istediğiniz şeyleri yapmanız ayrıca sizi daha rahatlatacak, keza de ilişkinizi geliştirecektir
Çocuğunuzun gelişim yolunda attığı her adımla sizden öbür biri olarak varolmayı istemesi son derece doğaldır O yapabildikleri ve başardıklarıyla sizden farktı biri olarak varolacaktır
Sizin yapabildiklerinizden ve başarabildiklerinizden en ince ayrıntısına kadar koparak yalnızca onun için yaşayıp, kendinizi unutarak ve artan bir şekilde sadece onun yaptıklarıyla varlığınızı sürdürmeniz, sizin için ve uzun vadede onun için kayıp olacaktır
Bir anne babanın en fazla gereklilik duyabileceği üç şeyi; Reinhold NlEBUHR'a ithaf edilen aşağıdaki şiir, çok hoş özetliyor:
Değiştiremeyeceğim şeyleri
benimsemek için
Sükûnet,
Değiştirebileceğimi
Başkalaşmak için
Cesaret,
İkisini birbirinden ayırt edebilmek için de
Akıl istiyorum
Kendinizi Zoraki Seçimler Yapmaya Zorlamayın
Bilhassa çalışan anne ve babalar için manâlı bir seçim:
Evim mi?
İşim mi?
Çocuğum mu?
Tüm bunlara ne değin zaman yarmak zorundayım?
İşim için kullandığım her dakika çocuğumdan uzaktan kalıyorum Acaba bundan nasıl etkileniyor?
Ben bütün bunları yaparken çocuğumun diğer biriyle birlikte olması doğru mu?
Diğer pek fazla konuyla ilgilenmeden çocuğunuzla ilgilenmeniz bir seçimdir
Ama bu seçiminizin size ve çocuğunuza maliyeti ne olacaktır Örneğin: ev hanımı olduğunuzda bu konunun sorumluluğunu çocuğunuza yüklemeden siz üstlenebilecek misiniz?
Yahut sorumlu olarak çocuğu görüp ola ki de farkında bile olmadan ona kızgınlığınızı hatta öfkenizi yansıtacak mısınız?
Hem çocuğunuzla her an birlikte olmanız onunla bu zamanları fazla nitelikli geçirdiğiniz anlamına gelmez Aralıksız onunla birlikte olup, zamanı pek bir şey yapmadan geçiriyor olabilirsiniz
aynı zamanda daha eksik zamanı birlikte geçirip paylaşıma, yeni şeyler öğrenmeye ve üretmeye dayalı bir ilişki de oluşturabilirsiniz Önemli olan sağlığınız, iş yaşamınız, eşiniz gibi yaşamınızdaki diğer boyutları da dinç bir dengede birleştirebilmektir
Özet Olarak: İster çalışın ve süre sıkıntısı yaşayın, isterseniz vakit sorununuz olmasın, yapmanız gereken seçim; neyi yapıp neyi yapmayacağınız değil nasıl yapacağınızile ilgili olmalıdır
Kendinizi Gözlemlemek
Çocuğunuzla ilişkinizde kendinizi dışarıdan bakan gözlerle izleyebilirseniz, çocuk ya da gençken annem babam gibi olmayacağım, dediğiniz neleri hayatınıza katmış olduğunuzu göreceksiniz Mimikler, bir takım tavırlar, yaşama perspektif, karakter özellikleri, sorun çözme biçimi ve şayet de çocuğunuza davranış biçiminiz Aşağıya başkalaşmak istediğiniz davranışlarınızı sıralayın Başkalaşmak istediğiniz davranışların neler olduğuna karar belirlemek davranışınızdaki değişimin yarısıdır
Şu Anda bu özelliklerinizden öncelik verdiğiniz birini seçin
Minik adımlarla ilerleyerek, başarabileceklerinizden başlayın
Acilen bu konuda değişim için yeniden küçük adımlarla çalışmalara başlayın Nelere gereksiniminiz olduğunu saptayın
Harekete geçin ve uygulayın
Gerçekte eksiklik olursa geriye nerede hata yapmış olabileceğinizi bulmaya çalışın ve yanlışlığı düzelttiğiniz aşamadan ilerlemeye devam edin
Varolmak Büyümek Uzlaşmakadlı kitabında Prof Dr Üstün Dökmen'in aktardığı bir öykü çocuklara bakış açısına karşın manalı bir mesaj içeriyor
Eski İstanbul'da aydınların, sanatçıların ara sıra toplanıp sohbet ettikleri, münazara (düşünce yarışması) yaptıkları kahveler varmış Bir gün münazara konusu olarak şunu seçmişler: Louvre Müzesi yanıyor; Leonardo'nun bir tablosu ve üstelik minik çocuk var; ikisini ansızın kucaklamanız mümkün yok, hangisini kapıp kaçmayı tercih edersiniz?Bir grup aydın Biz olsak tabloyu alırdık, çünkü onda bütün insanlığın ve gelecek nesillerin hakkı vardırdemiş, diğer grup ise Biz olsaydık çocuğu alırdık, çünkü o çocuğun İlerde Leonardo'dan daha büyük bir sanatçı olmayacağı, bir aşı bulup insanlığı kurtarmayacağı ne umulandiye savunmuş Bir sanatkâr ise (hatalı hatırlamıyorsam Abasıyanık) tartışmaya katılmamış Bir ara birisi O'na dönüp, Sen olsan hangisini alırdın?diye sorduğunda bu sanatçı şöyle yanıt vermiş: Ben olsaydım çocuğu kapar kaçardım; lakin sadece insan olduğu için
Çocuğunuz İçin
Çocuğunuzu Nasıl Değerlendiriyorsunuz?
Çocuğunuzu düşündüğünüzde aklınıza birincil gelen, çocuğunuzun dört özelliği neler olur?
Yazdıklarınızdan kaçı olumluydu?
Eğer yazdıklarınızdan biri bile negatif ise, derhal yeni bir liste düzenleyin ancak bu kere sadece olumlu özelliklerine yer verin:
Çocuğunuzu hangi sıfatlarla bağdaştırırsınız?
Zeki mı? Düşüncesiz mi?
Uyumlu mi? Eksik mi?
Düşünceli mi? yahut Akılsızca Yapılan mi?
Becerikli mı? Müsrif mı?
Doğru ve doğal mı? Hareketsiz mi?
Ona nasıl seslendiğinize, arkadaşa, eşe, dosta nasıl tanıştırdığınıza bakın Unutmayın ne göreceğiniz ne aradığınıza bağlıdır Çocuğunuzu görmek istediğiniz gibi niteleyin
Ona yapamadıklarını ve kesintisiz negatif yanlarını gösterirken birgün ondan, ben zaten dingin ve uyumsuzum, bunu yapamam kidediğini duyar ya da öyleymiş gibi davrandığını görürseniz bunları nereden öğrendiğine şaşırmayın
Olumlu Dikkate Almak
Her şey ve durumda olumlu tarafı görebilmeniz, önemli ölçüde sizin olumlu gözle bakmayı isteyip, buna uğraş göstermenize bağlıdır Olumlu düşünmeyi alışkanlık haline getirebilirseniz aile ortamınızdaki iyimserlik hissedilecektir
Mesela: Çocuğunuz çoğu kez sizi bunaltacak ölçüde istemediğiniz davranışlarda bulunuyor Derhal onun çok haylaz, kötü ve işe haylaz bir çocuk olduğunu düşünün
Böyle düşündüğünüzde çocuğunuza karşı ne hissediyorsunuz? Aşağıya belirtiniz
Arkasında çocuğunuzun bütün bu davranışlarının gerçekten onun sorunlarla baş etme biçimiolduğunu ve sadece bu yolla ilginizi çekmeye çalıştığını düşünün
Böyle düşündüğünüzde çocuğunuza karşı ne hissediyorsunuz? Aşağıya belirtiniz
Bu iki değerlendirme biçimine kadar çocuğunuzu değer biçme biçiminiz büyük muhtemelen farklılık gösterecektir
Özet Olarak;
Negatif düşünme yaşamı bir an önce harcamak isteyenler içindir
Olumlu düşünme yaşamını aralıksız isteyenler içindir
Olumlu Dikkate Almak İçin Ortam Yaratmak
Çocuğunuzla kurmakta olduğunuz ilişkinizin mutlu, büyüyen bir ilişki olmasını istiyor iseniz, mutluluk sizi butsun diye beklemeyin Var olan güzellikleri görün ve bunları büyütün, arttırın Çünkü mutluluk; peşinden yıllardan beri koşulan birşey değil, kendimizin yarattığı ve büyüttüğü bir varoluştur
Her gün bir saatliğine sizin çocuğunuz için en iyi annebaba olduğunuzu ve çocuğunuzun da sizin dünyaya getirebileceğiniz en iyi evlât olduğunu düşünün Şimdiye değin yaptığı iyi ve hoş şeyleri düşünün
Aşağıdaki boşluğa; çocuğunuzun sizin hakkınızdaki olumlu düşüncelerini yazınız
Aşağıdaki boşluğa; sizin çocuğunuz hakkındaki olumlu düşüncelerinizi yazınız
Bu düşünme saatlerini arttırdıkça hemen olmasa da zamanla çocuğunuzu değerlendirme biçiminizin ve ilişkinizin değişmeye başlayacağını, olumlulukların arttığını göreceksiniz
Ayrıca olumsuzlukların olabileceğini kabul edip olumlu düşünce ve olayları vurgulayarak da olumlulukları arttırabilirsiniz
Çocuğunuz ve Eşinizle İlişkinizi Birbirine Karıştırmayın
Bir çiftin çocuklarına verebilecekleri en iyi eğitim, bilhassa de okul öncesi dönemde eşlerin birbirleriyle olan ilişkileri aracılığıyla olacaktır
Eşlerin birbirleriyle kurdukları ilişkinin dengelenmiş bir ilişki olması, haz, hürmet ve sevginin olduğu bir ortamın olma sı çocuğun gelişiminde son derece kayda değer olacaktır
Çocuğunuzla ve eşinizle yaşadığınız ilişkileri birbirinden ayırın
Biri eşiniz,
diğeri çocuğunuzdur
Eşinize kızdığınızda bunun acısını çocuğunuza çektiriyorsanız,
Eşinizden göremediğiniz ilgiyi ve Özeni çocuğunuzdan istiyorsanız
hatalı yapıyorsunuz
Eşinizle ilgili yaşadığınız sorunların çözümü, çocuğunuz aracılığıyla olamaz Henüz eşinizle konuşmayı ve tartışmayı bilmiyor ve birlikte problemleri çözemiyorsanız
İki yetişkinin sorunlarını bir çocuğun çözmesini ummak haksızlık olacaktır
Çocuk için en yerinde olan; anne ve babasının yaşadıkları sorunları çözebildiklerini görerek, ayrıca aile içindeki bağlılığı yaşaması, ayrıca de sorunların çözülebildiğini görebilmesidir
Bu Nedenle ona, yaşamında karşılaşacağı sorunlarla baş etme yolunu da göstermiş olursunuz *
Kendi Hedeflerinizi Unutmayın
Çocuğunuzu yetiştirirken kendiniz için yapabileceğiniz ve gerçekleştirmek istediğiniz şeyleri yapmanız ayrıca sizi daha rahatlatacak, keza de ilişkinizi geliştirecektir
Çocuğunuzun gelişim yolunda attığı her adımla sizden öbür biri olarak varolmayı istemesi son derece doğaldır O yapabildikleri ve başardıklarıyla sizden farktı biri olarak varolacaktır
Sizin yapabildiklerinizden ve başarabildiklerinizden en ince ayrıntısına kadar koparak yalnızca onun için yaşayıp, kendinizi unutarak ve artan bir şekilde sadece onun yaptıklarıyla varlığınızı sürdürmeniz, sizin için ve uzun vadede onun için kayıp olacaktır
Bir anne babanın en fazla gereklilik duyabileceği üç şeyi; Reinhold NlEBUHR'a ithaf edilen aşağıdaki şiir, çok hoş özetliyor:
Değiştiremeyeceğim şeyleri
benimsemek için
Sükûnet,
Değiştirebileceğimi
Başkalaşmak için
Cesaret,
İkisini birbirinden ayırt edebilmek için de
Akıl istiyorum
Kendinizi Zoraki Seçimler Yapmaya Zorlamayın
Bilhassa çalışan anne ve babalar için manâlı bir seçim:
Evim mi?
İşim mi?
Çocuğum mu?
Tüm bunlara ne değin zaman yarmak zorundayım?
İşim için kullandığım her dakika çocuğumdan uzaktan kalıyorum Acaba bundan nasıl etkileniyor?
Ben bütün bunları yaparken çocuğumun diğer biriyle birlikte olması doğru mu?
Diğer pek fazla konuyla ilgilenmeden çocuğunuzla ilgilenmeniz bir seçimdir
Ama bu seçiminizin size ve çocuğunuza maliyeti ne olacaktır Örneğin: ev hanımı olduğunuzda bu konunun sorumluluğunu çocuğunuza yüklemeden siz üstlenebilecek misiniz?
Yahut sorumlu olarak çocuğu görüp ola ki de farkında bile olmadan ona kızgınlığınızı hatta öfkenizi yansıtacak mısınız?
Hem çocuğunuzla her an birlikte olmanız onunla bu zamanları fazla nitelikli geçirdiğiniz anlamına gelmez Aralıksız onunla birlikte olup, zamanı pek bir şey yapmadan geçiriyor olabilirsiniz
aynı zamanda daha eksik zamanı birlikte geçirip paylaşıma, yeni şeyler öğrenmeye ve üretmeye dayalı bir ilişki de oluşturabilirsiniz Önemli olan sağlığınız, iş yaşamınız, eşiniz gibi yaşamınızdaki diğer boyutları da dinç bir dengede birleştirebilmektir
Özet Olarak: İster çalışın ve süre sıkıntısı yaşayın, isterseniz vakit sorununuz olmasın, yapmanız gereken seçim; neyi yapıp neyi yapmayacağınız değil nasıl yapacağınızile ilgili olmalıdır
Kendinizi Gözlemlemek
Çocuğunuzla ilişkinizde kendinizi dışarıdan bakan gözlerle izleyebilirseniz, çocuk ya da gençken annem babam gibi olmayacağım, dediğiniz neleri hayatınıza katmış olduğunuzu göreceksiniz Mimikler, bir takım tavırlar, yaşama perspektif, karakter özellikleri, sorun çözme biçimi ve şayet de çocuğunuza davranış biçiminiz Aşağıya başkalaşmak istediğiniz davranışlarınızı sıralayın Başkalaşmak istediğiniz davranışların neler olduğuna karar belirlemek davranışınızdaki değişimin yarısıdır
Şu Anda bu özelliklerinizden öncelik verdiğiniz birini seçin
Minik adımlarla ilerleyerek, başarabileceklerinizden başlayın
Acilen bu konuda değişim için yeniden küçük adımlarla çalışmalara başlayın Nelere gereksiniminiz olduğunu saptayın
Harekete geçin ve uygulayın
Gerçekte eksiklik olursa geriye nerede hata yapmış olabileceğinizi bulmaya çalışın ve yanlışlığı düzelttiğiniz aşamadan ilerlemeye devam edin
Varolmak Büyümek Uzlaşmakadlı kitabında Prof Dr Üstün Dökmen'in aktardığı bir öykü çocuklara bakış açısına karşın manalı bir mesaj içeriyor
Eski İstanbul'da aydınların, sanatçıların ara sıra toplanıp sohbet ettikleri, münazara (düşünce yarışması) yaptıkları kahveler varmış Bir gün münazara konusu olarak şunu seçmişler: Louvre Müzesi yanıyor; Leonardo'nun bir tablosu ve üstelik minik çocuk var; ikisini ansızın kucaklamanız mümkün yok, hangisini kapıp kaçmayı tercih edersiniz?Bir grup aydın Biz olsak tabloyu alırdık, çünkü onda bütün insanlığın ve gelecek nesillerin hakkı vardırdemiş, diğer grup ise Biz olsaydık çocuğu alırdık, çünkü o çocuğun İlerde Leonardo'dan daha büyük bir sanatçı olmayacağı, bir aşı bulup insanlığı kurtarmayacağı ne umulandiye savunmuş Bir sanatkâr ise (hatalı hatırlamıyorsam Abasıyanık) tartışmaya katılmamış Bir ara birisi O'na dönüp, Sen olsan hangisini alırdın?diye sorduğunda bu sanatçı şöyle yanıt vermiş: Ben olsaydım çocuğu kapar kaçardım; lakin sadece insan olduğu için
Çocuğunuz İçin
Çocuğunuzu Nasıl Değerlendiriyorsunuz?
Çocuğunuzu düşündüğünüzde aklınıza birincil gelen, çocuğunuzun dört özelliği neler olur?
Yazdıklarınızdan kaçı olumluydu?
Eğer yazdıklarınızdan biri bile negatif ise, derhal yeni bir liste düzenleyin ancak bu kere sadece olumlu özelliklerine yer verin:
Çocuğunuzu hangi sıfatlarla bağdaştırırsınız?
Zeki mı? Düşüncesiz mi?
Uyumlu mi? Eksik mi?
Düşünceli mi? yahut Akılsızca Yapılan mi?
Becerikli mı? Müsrif mı?
Doğru ve doğal mı? Hareketsiz mi?
Ona nasıl seslendiğinize, arkadaşa, eşe, dosta nasıl tanıştırdığınıza bakın Unutmayın ne göreceğiniz ne aradığınıza bağlıdır Çocuğunuzu görmek istediğiniz gibi niteleyin
Ona yapamadıklarını ve kesintisiz negatif yanlarını gösterirken birgün ondan, ben zaten dingin ve uyumsuzum, bunu yapamam kidediğini duyar ya da öyleymiş gibi davrandığını görürseniz bunları nereden öğrendiğine şaşırmayın
Olumlu Dikkate Almak
Her şey ve durumda olumlu tarafı görebilmeniz, önemli ölçüde sizin olumlu gözle bakmayı isteyip, buna uğraş göstermenize bağlıdır Olumlu düşünmeyi alışkanlık haline getirebilirseniz aile ortamınızdaki iyimserlik hissedilecektir
Mesela: Çocuğunuz çoğu kez sizi bunaltacak ölçüde istemediğiniz davranışlarda bulunuyor Derhal onun çok haylaz, kötü ve işe haylaz bir çocuk olduğunu düşünün
Böyle düşündüğünüzde çocuğunuza karşı ne hissediyorsunuz? Aşağıya belirtiniz
Arkasında çocuğunuzun bütün bu davranışlarının gerçekten onun sorunlarla baş etme biçimiolduğunu ve sadece bu yolla ilginizi çekmeye çalıştığını düşünün
Böyle düşündüğünüzde çocuğunuza karşı ne hissediyorsunuz? Aşağıya belirtiniz
Bu iki değerlendirme biçimine kadar çocuğunuzu değer biçme biçiminiz büyük muhtemelen farklılık gösterecektir
Özet Olarak;
Negatif düşünme yaşamı bir an önce harcamak isteyenler içindir
Olumlu düşünme yaşamını aralıksız isteyenler içindir
Olumlu Dikkate Almak İçin Ortam Yaratmak
Çocuğunuzla kurmakta olduğunuz ilişkinizin mutlu, büyüyen bir ilişki olmasını istiyor iseniz, mutluluk sizi butsun diye beklemeyin Var olan güzellikleri görün ve bunları büyütün, arttırın Çünkü mutluluk; peşinden yıllardan beri koşulan birşey değil, kendimizin yarattığı ve büyüttüğü bir varoluştur
Her gün bir saatliğine sizin çocuğunuz için en iyi annebaba olduğunuzu ve çocuğunuzun da sizin dünyaya getirebileceğiniz en iyi evlât olduğunu düşünün Şimdiye değin yaptığı iyi ve hoş şeyleri düşünün
Aşağıdaki boşluğa; çocuğunuzun sizin hakkınızdaki olumlu düşüncelerini yazınız
Aşağıdaki boşluğa; sizin çocuğunuz hakkındaki olumlu düşüncelerinizi yazınız
Bu düşünme saatlerini arttırdıkça hemen olmasa da zamanla çocuğunuzu değerlendirme biçiminizin ve ilişkinizin değişmeye başlayacağını, olumlulukların arttığını göreceksiniz
Ayrıca olumsuzlukların olabileceğini kabul edip olumlu düşünce ve olayları vurgulayarak da olumlulukları arttırabilirsiniz
Çocuğunuz ve Eşinizle İlişkinizi Birbirine Karıştırmayın
Bir çiftin çocuklarına verebilecekleri en iyi eğitim, bilhassa de okul öncesi dönemde eşlerin birbirleriyle olan ilişkileri aracılığıyla olacaktır
Eşlerin birbirleriyle kurdukları ilişkinin dengelenmiş bir ilişki olması, haz, hürmet ve sevginin olduğu bir ortamın olma sı çocuğun gelişiminde son derece kayda değer olacaktır
Çocuğunuzla ve eşinizle yaşadığınız ilişkileri birbirinden ayırın
Biri eşiniz,
diğeri çocuğunuzdur
Eşinize kızdığınızda bunun acısını çocuğunuza çektiriyorsanız,
Eşinizden göremediğiniz ilgiyi ve Özeni çocuğunuzdan istiyorsanız
hatalı yapıyorsunuz
Eşinizle ilgili yaşadığınız sorunların çözümü, çocuğunuz aracılığıyla olamaz Henüz eşinizle konuşmayı ve tartışmayı bilmiyor ve birlikte problemleri çözemiyorsanız
İki yetişkinin sorunlarını bir çocuğun çözmesini ummak haksızlık olacaktır
Çocuk için en yerinde olan; anne ve babasının yaşadıkları sorunları çözebildiklerini görerek, ayrıca aile içindeki bağlılığı yaşaması, ayrıca de sorunların çözülebildiğini görebilmesidir
Bu Nedenle ona, yaşamında karşılaşacağı sorunlarla baş etme yolunu da göstermiş olursunuz *