Cocuk hakları, kanunen veya ahlaki olarak dunya uzerindeki tum cocukların doğuştan sahip olduğu, eğitim, sağlık, barınma; fiziksel, psikolojik veya cinsel somuruye karşı korunma gibi haklarının hepsini birden tanımlamakta kullanılan evrensel kavramdır
Cocuk işciler ve hakları icin yasalar ne diyor?
Cocuk İşciliği Mevzuatına gore;
* Kimse yaşına, cinsiyetine ve gucune uymayan işlerde calıştırılamaz Kucukler ve kadınlar ile bedeni ve ruhi yetersizliği olanlar, calışma şartları bakımından ozel olarak korunurlar
* Maden ocakları ile kablo doşemesi, kanalizasyon ve tunel inşaatı gibi yer altında veya su altında calışılacak işlerde on sekiz yaşını doldurmamış erkek ve her yaştaki kadınların calıştırılması yasaktır
Cocuk Haklarının Kullanılmasına İlişkin Avrupa Sozleşmesi ne gore;
* Bir cocuğu ilgilendiren davalarda, adli merci gereksiz gecikmeyi engellemek icin cabuk hareket etmeli, kararlarının suratle uygulanmasını garanti edecek duzenlemeler sağlanmış olmalıdır Adli merci acil durumlarda gerektiğinde derhal uygulanabilir kararlar alma yetkisine sahiptir
Kotu Şartlardaki Cocuk İşciliğinin Yasaklanması ve Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Acil Onlemler Sozleşmesine gore;
* Bu Sozleşmenin amacları bakımından cocukterimi 18 yaşın altındaki herkese uygulanır
* Bu Sozleşmenin amacları bakımından en kotu bicimlerdeki cocuk işciliğiifadesi
* Cocukların alımsatımı ve ticareti, borc karşılığı veya bağımlı olarak calıştırılması ve askeri catışmalarda cocukların zorla ya da zorunlu tutularak kullanılmasını da icerecek şekilde zorla ya da mecburi calıştırılmaları gibi kolelik ve kolelik benzeri uygulamaların tum bicimlerini;
* Cocuğun, pornografik yayınların uretiminde veya pornografik gosterilerde kullanılmasını, bunlar icin tedarikini ya da sunumunu; cocuğun ozellikle ilgili uluslararası anlaşmalarda belirtilen uyuşturucu maddelerin uretimi ve ticareti gibi yasal olmayan faaliyetlerde kullanılmasını, bunlar icin tedarikini ya da sunumunu;
* Doğası veya gercekleştirildiği koşullar itibariyle cocukların sağlık, guvenlik veya ahlaki gelişimleri acısından zararlı olan işi kapsar
Birleşmiş Milletler Cocuk Haklarına Dair Sozleşme'ye gore
* Bu Sozleşme uyarınca cocuğa uygulanabilecek olan kanuna gore daha erken yaşta reşit olma durumu haric, on sekiz yaşına kadar her insan cocuk sayılır
Cocuk işciler ve hakları icin yasalar ne diyor?
Cocuk İşciliği Mevzuatına gore;
* Kimse yaşına, cinsiyetine ve gucune uymayan işlerde calıştırılamaz Kucukler ve kadınlar ile bedeni ve ruhi yetersizliği olanlar, calışma şartları bakımından ozel olarak korunurlar
* Maden ocakları ile kablo doşemesi, kanalizasyon ve tunel inşaatı gibi yer altında veya su altında calışılacak işlerde on sekiz yaşını doldurmamış erkek ve her yaştaki kadınların calıştırılması yasaktır
Cocuk Haklarının Kullanılmasına İlişkin Avrupa Sozleşmesi ne gore;
* Bir cocuğu ilgilendiren davalarda, adli merci gereksiz gecikmeyi engellemek icin cabuk hareket etmeli, kararlarının suratle uygulanmasını garanti edecek duzenlemeler sağlanmış olmalıdır Adli merci acil durumlarda gerektiğinde derhal uygulanabilir kararlar alma yetkisine sahiptir
Kotu Şartlardaki Cocuk İşciliğinin Yasaklanması ve Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Acil Onlemler Sozleşmesine gore;
* Bu Sozleşmenin amacları bakımından cocukterimi 18 yaşın altındaki herkese uygulanır
* Bu Sozleşmenin amacları bakımından en kotu bicimlerdeki cocuk işciliğiifadesi
* Cocukların alımsatımı ve ticareti, borc karşılığı veya bağımlı olarak calıştırılması ve askeri catışmalarda cocukların zorla ya da zorunlu tutularak kullanılmasını da icerecek şekilde zorla ya da mecburi calıştırılmaları gibi kolelik ve kolelik benzeri uygulamaların tum bicimlerini;
* Cocuğun, pornografik yayınların uretiminde veya pornografik gosterilerde kullanılmasını, bunlar icin tedarikini ya da sunumunu; cocuğun ozellikle ilgili uluslararası anlaşmalarda belirtilen uyuşturucu maddelerin uretimi ve ticareti gibi yasal olmayan faaliyetlerde kullanılmasını, bunlar icin tedarikini ya da sunumunu;
* Doğası veya gercekleştirildiği koşullar itibariyle cocukların sağlık, guvenlik veya ahlaki gelişimleri acısından zararlı olan işi kapsar
Birleşmiş Milletler Cocuk Haklarına Dair Sozleşme'ye gore
* Bu Sozleşme uyarınca cocuğa uygulanabilecek olan kanuna gore daha erken yaşta reşit olma durumu haric, on sekiz yaşına kadar her insan cocuk sayılır