Çocuk istismarı
Bozyazı Devlet Hastanesi Aile Hekimi Dr Ayçe Tamer, yoksul kalmış bölgelerde çocuk istismarının daha yoğun yaşandığını söyledi
Tamer, Dünya Sağlık Durumu Örgütü'nün bir yetişkin tarafından mahsus veya bilmeyerek yapılan ve çocuğun sağlığını, maddesel ve psiko sosyal gelişimini negatif etkileyen davranışları 'çocuk istismarı' olarak tanımladığını hatırlatarak, çocuk istismarının somut, cinsel ve duygusal istismar olarak 3 grupta sınıflandırıldığını belirtti Tamer, ihmalin ise bir çocuğun somut ve duygusal gereksinimlerinin karşılanmaması olduğunu açıklama ederek, çocuk dikkatsizlik ve istismarını birbirinden ayıran en temel noktanın istismarın etkin, ihmalin ise edilgen bir vaka olması olduğunu söyledi
Çocuğun yaşı ne kadar küçükse istismar olasılığının da o kadar artı olduğuna dikkat çeken Tamer, şöyle konuştu: Vakaların üçte biri altı ayın altındaki, üçte biri 6 ay3 yaş aralarında, üçte biri de 3 yaşından büyük çocuklardır İstismara uğrama olasılığı 12 yaşından sonra belirgin bir şekilde azalmaktadır Son yıllarda istismar ve dikkatsizlik vakalarında artma gözlenmektedir Bunun nedeni istismar ve ihmale uğrayan çocuk sayısı veya bildirilen olgu oranındaki artıştır Kız çocuklar istismarla erkeklerden azıcık daha fazla karşılaşmaktadırlar (Yüzde 52'ye48) Cinsel istismar ise kızlarda 3 kat pozitif görülmektedir Cinsel istismar dışında fail yüzde 77 muhtemelen aile, yüzde 11 olasılıkla diğer akrabalar, yüzde 5 bakımla ilgisi olmayan kişiler, yüzde 2 ise çocuğun bakımı ile ilgilenen öteki kişiler arasından saptanmıştır Cinsel istismar vakalarında da istismarın yüksek oranda aile bireyleri veya akrabalar kadar yapıldığı bilinmektedir Faillerin çoğu 2040 yaşları arasında olup, hafif derecede bayan üstünlüğü vardır, ancak yalnızca cinsel istismar açısından bakıldığında erkekler daha ön planda yer almaktadır
ÇOCUK İSTİSMARI FAKIR BÖLGELERDE YOĞUN
Tamer, Türkiye'de saptama edilebilen çocuk istismarı vakalarının sayısında bölgeler aralarında büyük farklılıklar bulunduğunu, bu konuda sosyoekonomik koşul ve eğitim seviyesinin belirleyici olduğunu söyledi Tamer, yoksul kalmış bölgelerde çocuk istismarının daha yoğun yaşandığına dikkat çekti Kadınların genel olarak çocukların bakımından birinci derecede sorumlu olduğundan, istismardan da erkeklere kadar daha artı sorumluluk sahibi olduklarına sinyâl eden Tamer, Ama baba da evdeyse, özellikle de işsizse bu istatistik tersine dönmektedir Anne ve babalarda ilaç veya alkol bağımlılığı ile psikolojik sorunların varlığı istismar riskini artırmaktadır Çoğunlukla beğenilmeyen gebeliklerden doğan, kaçak, anne babanın istediği cinsten olmayan, kriz dönemlerinde doğan, annesinin sık aralıklarla gebe kaldığı çocuklar istismara açıktırdedi
Tamer, bu çocuklarda görülen rahatsızlıkları şöyle sıraladı: Çoğunlukla kötü gıda, aksilik, uyku düzensizlikleri, fazla yas, hiperaktivite, tavır bozuklukları, mental ya da maddesel sorunlar, kronik hastalıklar gibi diğer sorunlar da eşlik eder Konjenital kuralsızlık, prematürite, ikiz eşi almak veya annenin sorunlarına emrindeki olarak erken dönemde annebebek ayrılığı öyküsü, dolayısıyla da annebebek bağının iyi kurulamamış olmasına sık rastlanır İstismarın sık yaşandığı dönemler çoğunlukla anne babanın başa çıkma mekanizmalarının tükendiği krize niçin olan durumlar kadar tetiklenmekte olup fiziki sorunlar, işsizlik, ailevi tartışmalar, hastalıklar ve anne babadan birinin olmayışı kayda değer nedenlerdir Ev içi güçlü olarak karşılaşan çocuklarda davranış bozuklukları, gelişmede geç kalma sık görülmektedir ve bu çocukların geleceğin istismarcıları olma olasılığı daha fazladır
ANNE VE BABALARA ÖNERİLER
Tamer, anne ve babalara, okulda öğretmenlere, hastanelerde sağlık durumu personeline ya da çocuklara ulaşabilecek yeniden önemli olanın çocukları bu konuya aleyhinde eğitmek ve kendilerini koruma yöntemlerini aydınlatmak olduğunu söyledi
Anne ve babaların çocukları ile yakın bir iletişim içinde olmaları gerektiğini anlatan Tamer, şu önerilerde bulundu: Her gün bitiminde çocukları ile baş başa kalıp günün özetini paylaşmayı adet haline getirmelidirler Bilhassa hayatlarına katılan yeni kişiler hakkında daha uzun konuşulmalıdır Bazen çocuklar kendi aralarında cinsel içerikli oyun oynayabilirler Bu şart gözden kaçırılmamalıdır Unutmayınız fakat, taciz sizden çok uzaktan bir yerde yok, derhal yanı başınızda, bir ast odada yaşanabilir
Çocuklar bunu başlıca nefret, utanma, sıkılma, evin düzeninin bozulmaması, annem babamı boşar gibi türlü nedenlerle söylemezler Bilhassa cinsel istismara karşı tedbir olarak anne, kız ve erkek çocuğuyla şu türden bir konuşmayı onun anlayabileceği bir şekilde yerinde bir ses tonu ile yapmalıdır; (Vücudumuzda hiç kimsenin dokunmaması gereken yerler vardır Bu bölgeleri kimse görmemeli ve dokunmamalıdır Eğer birisi seni bu konuda zorlarsa kuşkusuz müsade vermeyecek ve hemen o ortamı terk edip yanıma geleceksin ve bana anlatacaksın) Çocukların genital bölgelerinden sevgi amaçlı öpülmemeli ve bu bölgelerin mahremiyeti çocuğa öğretilmelidir Çocuğa katiyen zorlama uygulanmamalı ve başkasının da kendisine kuvvet uygulayamayacağı söylenmelidir
Çocuğun son zamanlarda değişen davranışlarının tedbirli gözlenmesi gerektiğini anlatan Tamer, sözlerine şöyle devam etti: Çamaşırında kan lekesi, semen sıvısı görülmesi dikkate alınmalıdır Çocuğun makatında oluşmuş çatlak ve mukoza atıkları, birdenbire başlayan kabızlık sorunu incelenmelidir Çocuklar kolay basit yalan söylemez Eğer bir çocuk tacize uğrayışını anlatıyorsa mutlaka ciddiye alınmalı ve konu derinleştirilmelidir Kız çocuk baba ile yalnız kalmak istemiyorsa altta yatan niçin sorgulanmalıdır
Evde kız çocuk ve erkek çocuğun odası ayrılmalı, birlikte yatmalarına müsade verilmemelidir Çocuğun yaptığı resimler, oynadığı oyunların içeriği, yaşını aşan cinsel içerikli konuşmalar, yeni altına kaçırma sorunları özenle arar istismara açıktırdedi ştırılmalıdır Çocuk hiçbir konuda suçlanmamalı, anlattıkları aleyhinde herhangi bir açıklama yapılmamalı, konuşmaları yönlendirilmemelidir İstismarı yapanın evden biri olduğu düşünülüyorsa çocuğun güvenliği sağlanmalıdır
*
Bozyazı Devlet Hastanesi Aile Hekimi Dr Ayçe Tamer, yoksul kalmış bölgelerde çocuk istismarının daha yoğun yaşandığını söyledi
Tamer, Dünya Sağlık Durumu Örgütü'nün bir yetişkin tarafından mahsus veya bilmeyerek yapılan ve çocuğun sağlığını, maddesel ve psiko sosyal gelişimini negatif etkileyen davranışları 'çocuk istismarı' olarak tanımladığını hatırlatarak, çocuk istismarının somut, cinsel ve duygusal istismar olarak 3 grupta sınıflandırıldığını belirtti Tamer, ihmalin ise bir çocuğun somut ve duygusal gereksinimlerinin karşılanmaması olduğunu açıklama ederek, çocuk dikkatsizlik ve istismarını birbirinden ayıran en temel noktanın istismarın etkin, ihmalin ise edilgen bir vaka olması olduğunu söyledi
Çocuğun yaşı ne kadar küçükse istismar olasılığının da o kadar artı olduğuna dikkat çeken Tamer, şöyle konuştu: Vakaların üçte biri altı ayın altındaki, üçte biri 6 ay3 yaş aralarında, üçte biri de 3 yaşından büyük çocuklardır İstismara uğrama olasılığı 12 yaşından sonra belirgin bir şekilde azalmaktadır Son yıllarda istismar ve dikkatsizlik vakalarında artma gözlenmektedir Bunun nedeni istismar ve ihmale uğrayan çocuk sayısı veya bildirilen olgu oranındaki artıştır Kız çocuklar istismarla erkeklerden azıcık daha fazla karşılaşmaktadırlar (Yüzde 52'ye48) Cinsel istismar ise kızlarda 3 kat pozitif görülmektedir Cinsel istismar dışında fail yüzde 77 muhtemelen aile, yüzde 11 olasılıkla diğer akrabalar, yüzde 5 bakımla ilgisi olmayan kişiler, yüzde 2 ise çocuğun bakımı ile ilgilenen öteki kişiler arasından saptanmıştır Cinsel istismar vakalarında da istismarın yüksek oranda aile bireyleri veya akrabalar kadar yapıldığı bilinmektedir Faillerin çoğu 2040 yaşları arasında olup, hafif derecede bayan üstünlüğü vardır, ancak yalnızca cinsel istismar açısından bakıldığında erkekler daha ön planda yer almaktadır
ÇOCUK İSTİSMARI FAKIR BÖLGELERDE YOĞUN
Tamer, Türkiye'de saptama edilebilen çocuk istismarı vakalarının sayısında bölgeler aralarında büyük farklılıklar bulunduğunu, bu konuda sosyoekonomik koşul ve eğitim seviyesinin belirleyici olduğunu söyledi Tamer, yoksul kalmış bölgelerde çocuk istismarının daha yoğun yaşandığına dikkat çekti Kadınların genel olarak çocukların bakımından birinci derecede sorumlu olduğundan, istismardan da erkeklere kadar daha artı sorumluluk sahibi olduklarına sinyâl eden Tamer, Ama baba da evdeyse, özellikle de işsizse bu istatistik tersine dönmektedir Anne ve babalarda ilaç veya alkol bağımlılığı ile psikolojik sorunların varlığı istismar riskini artırmaktadır Çoğunlukla beğenilmeyen gebeliklerden doğan, kaçak, anne babanın istediği cinsten olmayan, kriz dönemlerinde doğan, annesinin sık aralıklarla gebe kaldığı çocuklar istismara açıktırdedi
Tamer, bu çocuklarda görülen rahatsızlıkları şöyle sıraladı: Çoğunlukla kötü gıda, aksilik, uyku düzensizlikleri, fazla yas, hiperaktivite, tavır bozuklukları, mental ya da maddesel sorunlar, kronik hastalıklar gibi diğer sorunlar da eşlik eder Konjenital kuralsızlık, prematürite, ikiz eşi almak veya annenin sorunlarına emrindeki olarak erken dönemde annebebek ayrılığı öyküsü, dolayısıyla da annebebek bağının iyi kurulamamış olmasına sık rastlanır İstismarın sık yaşandığı dönemler çoğunlukla anne babanın başa çıkma mekanizmalarının tükendiği krize niçin olan durumlar kadar tetiklenmekte olup fiziki sorunlar, işsizlik, ailevi tartışmalar, hastalıklar ve anne babadan birinin olmayışı kayda değer nedenlerdir Ev içi güçlü olarak karşılaşan çocuklarda davranış bozuklukları, gelişmede geç kalma sık görülmektedir ve bu çocukların geleceğin istismarcıları olma olasılığı daha fazladır
ANNE VE BABALARA ÖNERİLER
Tamer, anne ve babalara, okulda öğretmenlere, hastanelerde sağlık durumu personeline ya da çocuklara ulaşabilecek yeniden önemli olanın çocukları bu konuya aleyhinde eğitmek ve kendilerini koruma yöntemlerini aydınlatmak olduğunu söyledi
Anne ve babaların çocukları ile yakın bir iletişim içinde olmaları gerektiğini anlatan Tamer, şu önerilerde bulundu: Her gün bitiminde çocukları ile baş başa kalıp günün özetini paylaşmayı adet haline getirmelidirler Bilhassa hayatlarına katılan yeni kişiler hakkında daha uzun konuşulmalıdır Bazen çocuklar kendi aralarında cinsel içerikli oyun oynayabilirler Bu şart gözden kaçırılmamalıdır Unutmayınız fakat, taciz sizden çok uzaktan bir yerde yok, derhal yanı başınızda, bir ast odada yaşanabilir
Çocuklar bunu başlıca nefret, utanma, sıkılma, evin düzeninin bozulmaması, annem babamı boşar gibi türlü nedenlerle söylemezler Bilhassa cinsel istismara karşı tedbir olarak anne, kız ve erkek çocuğuyla şu türden bir konuşmayı onun anlayabileceği bir şekilde yerinde bir ses tonu ile yapmalıdır; (Vücudumuzda hiç kimsenin dokunmaması gereken yerler vardır Bu bölgeleri kimse görmemeli ve dokunmamalıdır Eğer birisi seni bu konuda zorlarsa kuşkusuz müsade vermeyecek ve hemen o ortamı terk edip yanıma geleceksin ve bana anlatacaksın) Çocukların genital bölgelerinden sevgi amaçlı öpülmemeli ve bu bölgelerin mahremiyeti çocuğa öğretilmelidir Çocuğa katiyen zorlama uygulanmamalı ve başkasının da kendisine kuvvet uygulayamayacağı söylenmelidir
Çocuğun son zamanlarda değişen davranışlarının tedbirli gözlenmesi gerektiğini anlatan Tamer, sözlerine şöyle devam etti: Çamaşırında kan lekesi, semen sıvısı görülmesi dikkate alınmalıdır Çocuğun makatında oluşmuş çatlak ve mukoza atıkları, birdenbire başlayan kabızlık sorunu incelenmelidir Çocuklar kolay basit yalan söylemez Eğer bir çocuk tacize uğrayışını anlatıyorsa mutlaka ciddiye alınmalı ve konu derinleştirilmelidir Kız çocuk baba ile yalnız kalmak istemiyorsa altta yatan niçin sorgulanmalıdır
Evde kız çocuk ve erkek çocuğun odası ayrılmalı, birlikte yatmalarına müsade verilmemelidir Çocuğun yaptığı resimler, oynadığı oyunların içeriği, yaşını aşan cinsel içerikli konuşmalar, yeni altına kaçırma sorunları özenle arar istismara açıktırdedi ştırılmalıdır Çocuk hiçbir konuda suçlanmamalı, anlattıkları aleyhinde herhangi bir açıklama yapılmamalı, konuşmaları yönlendirilmemelidir İstismarı yapanın evden biri olduğu düşünülüyorsa çocuğun güvenliği sağlanmalıdır
*