Bu yaralanmalar içinde en sık karşılaşılanı dişsel yaralanmalardır. Mouthguardı(koruyucu ağızlık) olmayan ve ön dişlerine darbe alan bir evladın dişi, aldığı darbenin kuvvetine bağlı olarak ya büsbütün fırlar ya kırılır ya da dişin canlı kısmı olan pulpası çeşitli raddelerde hasara uğrar. Bu hasar pulpanın vefatına sebep olursa dişin rengi bozulur ve açık kahverengiden koyu griye uzanan bir renk oluşur. Bu durumların her biri istenmeyen ve karşılaşılması halinde hengam ve para kaybına neden olacak durumlardır.
Lütfen bilhassa spor yapan evladınızın diş sıhhatini diş doktorunuzun hazırlayacağı bir ağızlık ile koruyun.
EVLADINIZ ÖN DİŞLERİNE DARBE ALDIYSA?
Şayet ön diş büsbütün mekanından fırladıysa:
Dişi nezih bir gazlı bez arasına koyup,tükürük ile ıslatarak acilen dişhekiminize gidin. Dişhekiminize acilen ulaşamıyacaksanız gazlı bezi eczaneden alacağınız serum fizyolojik ile ıslatın ve en kısa hengamda ulaşmaya çalışın. En ideali 1 saat içinde tedaviye başlanmış olmasıdır. Şayet kurallar müsaitse diş doktorunuz fırlayan dişi noktasına yerleştirecektir (reimplantasyon). Titiz bir pratik ve sonrasında düzgün bir bakım ile diş yıllarca evladınızın ağzında kalacaktır.
Şayet ön dişlerinden biri yahut birkaçı kırıldıysa:
Kırılan modülleri bulmaya çalışın ve çabucak dişhekiminize ulaşın. Bu esnada kesimleri nemli tutmak değerlidir. Serum fizyolojik ve velev tükürük bunun için ülküdür. Bu modüller cok kuvvetli ajanlar ile (bonding) yanlarına yapıştırılırlar ve yapılacak her dolgudan daha estetik ve dayanıklı olurlar.
MODÜLLERI BULAMADIYSANIZ
Yapılacak iki süreç vardır:
1. Kırılan kısım küçük ise, dişle birebir renk ve formda bir beyaz (kompozit) dolgu yapılır. Kompozit dolguların ağız içi dayanıklılıkları sonludur. Çay, kahve kola üzere besinlerle boyanarak renk değiştirirler. Bunların beslenme alışkanlıklarına ve ağız hijyenine bağlı olarak malûm vadelerde yenilenmeleri gerekir.
2. Kırık büyükse, dişin yarısını ya da daha fazlasını kapsıyorsa ortalama 17 yaşından büyüklerde Porselen Laminate Veneerler uygulanır. Porselen Laminate Veneerler hem çok dayanıklı hemde çok estetiktir. Dişin ön yüzeyine yapışan ve kırık bölümüde kaplayan porselen yapraklar formunda açıklanabilirler.
17 yaşından küçüklerde ise diş ve çene gelişimi tamamlanmadığından Porselen Laminate Veneerlerin uygulanması akıllıca değildir. Yeniden dişin tüm ön yüzeyini ve kırık kısmı içine alan kompozit laminalar yapılır. Lakin materyalden kaynaklanan meseleler vardır, renkleşecekleri için bir mühlet sonra yenilenmeleri gerekebilir.
DARBEDEN SONRA RASTGELE BİR MESELE GÖRÜNMÜYORSA:
Kesinlikle diş tabibi tarafından detaylı muayene yapılmalı ve ilgili nahiyeden röntgen çekilmelidir. Muayene ve röntgenden sonra rastgele bir bulgu olmasa bile belli aralıklarla tekrar periapikal röntgen alınır ve eski sinemalarla karşılaştırılır. Burada maksat dişin canlı kısmında uzun vadede bir mesele olup olmadığının tespitidir.Diş yıllar sonra bile renk değiştirerek canlılığını kaybeder. Bu türlü bir durum tespit edilirse kanal tedavisi uygulanarak diş kaybına yol açabilecek komplikasyonlar önlenir.
Tüm bu anlatılanlardan sonra tekrar hatırlatılması gereken meselesi meydana gelmeden evvel engellemenin her hengam en ucuz ve kolay yol olduğudur.