Çocuklarda tekrarlayan ağrı yakınmaları içinde birinci ve ikinci sıraları baş ağrısı ve karın ağrısı alırken; üçüncü sırayı ise kas ve eklem ağrıları alır. Bir çocuğun eklem yahut bacak ağrılarından şikâyet etmesi anne-baba için kaygı kaynağıdır. Birden fazla vakit, rahatsızlık resen geçecek olan bir nedenle olsa bile, daha önemli bir hastalığa işaret eden belirti ve bulguların bilinmesinde fayda vardır.
Ani ve önemli travmalar, çocuklarda eklem ağrısının öbür bir yaygın nedenidir. Atletik çocuklarda, çok kullanım yaralanmaları - birebir hareketin tekraren tekrarlanmasının bir sonucu - gençlik sporları yaygın hale geldikçe artmaktadır.
Büyüme ağrıları, çocuklarda bacak ağrısının yaygın bir nedenidir. Bu ağrılar uyluk, diz ardı yahut baldır bölgesinde ortaya çıkabilecek kas ağrılarıdır. Eklem ağrısının daha önemli olabilecek öteki muhtemel nedenleri ortasında Juvenil İdiyopatik Artrit (JIA), Septik Artrit (Eklem boşluğunda iltihap olması), Lupus, Lyme Hastalığı ve Lösemi (kan kanseri) sayılabilir. Bilhassa tek eklemde ağrı olduğu vakit ayırıcı teşhiste daha da dikkatli olunması gerekir.
Çocuklarda Eklem Ağrısının Öbür Nedenleri
Eklem ağrısı, kas-iskelet sistemi hastalıklarında sıklıkla rastlanan bir belirtidir. Çocuklarda eklem ağrıları bazen altta yatan önemli bir hastalığın işareti olabilir. Bunlar:
Bir çocuk uzunca bir mühlet eklem ağrısından şikâyet ediyorsa, bu durum Juvenil idiyopatik artrit (JİA) olabilir. Juvenil Romatoid Artrit bir yahut daha fazla eklemde ağrıya ve şişmeye neden olabilir. Büyüme ağrılarının bilakis, çocuğun hareketini yahut gücünü de etkileyebilir. Bu hastalıkta ekseriyetle ağrı sabahları daha fazla olur, beraberinde sabah sertliği (hareket kısıtlılığı) bulunabilir ve öğlenden sonra birçok vakit biraz rahatlama olur, lakin takip eden günlerde ağrı devam eder.
Birkaç farklı JIA alt çeşidi vardır ve alt cinslere nazaran semptomlar değişebilir. Bu nedenle hekimlerin teşhis etmesi sıkıntı olabilir. Bununla birlikte, erken teşhis ve tedavi hayati değer taşır, zira JİA kemik uzamasını etkileyebilir ve kalıcı sakatlıklara yol açabilir.
Septik Artrit, Osteomiyelit
Eklem içinde yahut eklem yakınındaki kemikte mikroorganizmaların yol açtığı iltihap nedeniyle eklemlerde ağrı ve şişlik gelişir. Kemik ve eklem enfeksiyonu durumunda birden fazla vakit tek eklem tutulumu olur, eklemde ısı artışı, kızarıklık ve önemli ağrı ön plandadır. Ayrıyeten bu durumlar birçok vakit beden ısısının yükselmesi ile birliktedir.
Lupus
Sistemik lupus eritematozus (SLE) yahut lupus, bedendeki çabucak hemen her organı etkileyebilen bir otoimmün bozukluktur. Lupus küçük çocuklarda çok azdır, lakin gençlerde, bilhassa bayanlarda daha yaygındır. Lupus, aşağıdaki belirtiler de dahil olmak üzere birçok farklı belirtiye neden olur:
Dinlendikten sonra devam eden yorgunluk
Eklemlerde ağrı, şişme yahut sertlik
Ekseriyetle burun üzerinde yahut etrafında cilt döküntüleri
Ateş
Saç dökülmesi
Lupus uzun süren bir hastalık durumudur ve belirtiler hastalığın şiddetine nazaran değişebilir. Bununla birlikte, erken teşhis ve tedavi hastalık aktivitesini baskılayarak, gidişatını güzelleştirebilir.
Lösemi
Lösemi, kemik iliğinde başlayan kan kanseridir. Çocuklarda en sık görülen kanser tipidir. Lösemi, ekseriyetle öteki semptomlarla birlikte eklem ve kemik ağrısına da neden olabilir.
Semptomlar ve şiddetleri lösemi tipine nazaran değişir ve şunları içerebilir:
Anemi (Kansızlık)
Ufak çarpmalar sonucunda kolay kolay kanama yahut morarma
Enfeksiyonlar ve tekrarlayan yahut inatçı ateşler
Karın ağrısı
Şişmiş lenf bezeleri
Nefes almada zorluk
Eklem yahut kemik ağrısı
Lyme hastalığı
Keneler, Lyme hastalığı olarak bilinen bakteriyel bir enfeksiyonu yayabilir. Keneler, ısırdıklarında insanlara geçtikleri Borrelia burgdorferi isimli bir bakteri taşırlar. Bu keneler, belli bölgelerde çimenli alanlarda ve ormanlık alanlarda yaşarlar.
Lyme hastalığının belirtileri şunlardır:
Kene ısırığının etrafında, bazen boğa gözü döküntüsü olarak bilinen dairesel bir döküntü
Yorgunluk
Ateş yahut titreme
Eklem yahut kas ağrısı
Yüz felci
Lyme hastalığının meydana geldiği bir bölgede yaşayan yahut vakit geçiren herkes enfekte olabilir, lakin dışarıda oynarken çok fazla vakit geçiren çocuklar daha büyük risk altındadır.
Lyme hastalığını önlemek için, çocuklar uzun pantolon ve uzun kollu gömlekler giymelidir. Ebeveynler yahut bakıcılar ayrıyeten dışarıda oynadıktan sonra çocuğun tüm bedenini kene ısırıkları için denetim etmelidir.
Kene ısırmasından sonra, döküntünün ortaya çıkması 3 hafta sürebilir. Eklem ağrısı bazen çocuklarda birinci ve tek semptom olabilir.
Lyme hastalığının erken teşhisi ve tedavisi, önemli komplikasyonları önlemek için kıymetlidir. Enfekte bir kene kuşkusu olan herkes, çocuklarını ısırdıysa, mümkün olan en kısa vakitte bir doktora görünmelidir.
Türkiye’de Lyme hastalığının sıklığı ve durumu hakkında fazla bilgi yoktur. Fakat hastalığın Türkiye’de olmadığı manasına gelmez.
Çocuğu ne vakit doktora göstermek gerekir?
Eklem ağrısı devam ederse yahut kötüleşirse tıbbi yardım almak üzere hastaneye başvurmal gerekir.
Büyüme ağrıları, çocuklarda bacak ağrılarının yaygın bir nedenidir ve çocuk büyüdükçe ekseriyetle kaybolur. Bununla birlikte, ağrı kalıcı, şiddetli yahut olağandışı ise, çocuk bir doktora gösterilmelidir.
Eklem ağrıları aşağıdaki belirtilerden rastgele biriyle birlikte ortaya çıkarsa bir doktora danışmak gerekir:
Şişmiş, kırmızı yahut hassas eklemler
Yakın vakitte yaralanma
Topallama yahut yürüme zorluğu
Ateş
Kilo kaybı
Ciltte döküntü
İştah kaybı
Yorgunluk yahut halsizlik
Tabip kapsamlı bir fizik muayene yapacak ve gereğinde altta yatan nedeni bulmak için laboratuvar testleri ve görüntüleme yollarına başvuracaktır. Birçok vakit hasta Çocuk Romatolojisi’ne yönlendirilir. Teşhis konduktan sonra tedaviye başlanarak, periyodik denetimlerle hasta nizamlı olarak izlenir.