Çocuk Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Feryal Gün Soysal, çocuklarda karaciğer ve safra yolu cerrahisini sizler için anlattı.
Karaciğer ve safra yolu hastalıkları yalnızca yetişkinlerde değil, çocuklarda da rastlanabilen sıhhat meseleleri ortasında yer alır. Çocuklarda daha çok konjenital denilen doğuştan gelen anomaliler görülür. Bunların ortasında biliyer atrezi ön plandadır. Biliyer atrezi (safra yolu atrezisi) safra yollarının progresif, inflamatuar bir hastalığıdır. 5000 doğumda bir görülür. Bebeklerde sarılık, çok açık beyaza yakın kaka yapma şikayetleri vardır ve uzamış yenidoğan sarılıklarının dahili nedenleri yanında akılda bulundurulmalıdır. Safra yollarıyla ilgili yeniden koledok kisti denilen safra yolu kistleri sık görülen sorunlar ortasındadır. Kız çocuklarında daha sık görülür ve sarılık, karın ağrısı olan çocuklarda akla gelmelidir. Kolay bir batın ultrasonografisi ile tanısı konulur. Bunlar cerrahi teşebbüs gerektiren sıhhat meseleleri ortasındadır.
Cerrahi tedavinin çeşidine kistin durumuna nazaran karar verilir!
Şayet safra yollarında kistik lezyonlar varsa, tipini belirlemek ve ek anomaliler açısından ileri tetkikler yapılır. Bunlar ortasında MR kolanjiyografi, peroperatuar kolanjiografi üzere teknikler vardır. Teşhis konulduktan sonra kistin durumuna nazaran endoskopik ya da açık cerrahi tekniklerinden hangisinin uygulanacağına karar verilir. Ameliyat planı kistin durumuna nazaran belirlenir.
Karaciğer ve safra yollarına ilişkin tümöral lezyonlar da yenidoğan periyodundan itibaren tüm çocuklarda karşımıza çıkabilir. Karın şişliği, halsizlik, çabuk yorulma, safra yolu kitlelerinde sarılık belirtileri olabilir. Çocuk Onkolojisi ile birlikte kıymetlendirilmesi, kemoterapi, radyoterapi ya da cerrahi tedavi planı yapılması gerekir.
Daha çok erişkin periyotta görülmekle birlikte çocuklarda da safra kesesi taşlarını sıklıkla görüyoruz, nedenleri ortasında; genetik, birtakım ilaçların kullanımı, hematolojik hastalıklar sayılabilir. Operasyon öncesi sebebe yönelik tetkikler kesinlikle yapılmalıdır. Tedavisi laparoskopik olarak kesenin alınmasıdır.
Kimi durumlarda çocuklarda pankreasa ilişkin lezyonlar da görülebilir. Pankreasın iltihaplanması, kanallarda doğuştan anomaliler, tümörler görülebilir.
Çocuklarda hayli geniş bir yelpazeye sahip görülen karaciğer, safra yolu ve pankreasa ilişkin hastalıklarının tedavisinde çocuk gastroenterolojisi ile birlikte izlem yapılmalıdır.