Çocuklarda mektep korkusu
Çocuklarda okul fobisi neden olur?
Anne çocuk arasındaki yoğun bağımlı ilişki sebebi ile evden ayrılmaya tepki belirten çocuklar olabilmektedir
Burada en önemli etmen anne ve babanın bu bağımlı ilişkiyi pekiştirerek sürdürmeye devam etmemesidir Çocuğun vesvese duyduğu alanlar çocuğun kendisi göre söylenmelidir Kaygı duymadığı konularda sanki vesvese duyuyormuş gibi önceden bilgilendirmek hatalı olacaktır
Psikolojik Danışman Dilek Kırcaoğlu mektep fobisi hakkında bilgiler veriyor
Evinden ayrılan bir çocuğun vesvese duyacağı konular ve görüşler:
• Evim okula yakın mı? Acaba annem ya da babam beni almaya gelecek mi?
• Servis beni evime götürebilir mi? Servis şoförü evimi biliyor mu?
• Annem babam beni almaya gelmezse ve servisi de kaçırırsam eve nasıl giderim?
• Burası çok topluluk Bir sürü haylaz çocuk var Acaba bana hasar verirler mi?
• Öğretmenim beni sevecek mi acaba? Ya benimle ilgilenmezse?
• Başaramadığım bir şey olursa benimle alay ederler mi?
• Evde fazla kaide yoktu İstediğimi yapıyordum Burada bir sürü kural var
• Ben bunları çizmeyi biliyorum Ama bilmeyen çocuklar var Ne sıkıcı
• Tuvaletimi nereye yapmalıyım?
Çocuklar bu ve benzeri sorulara cevap arayışı içerisindedir Okula gitmeme bahaneleri genel olarak sabahtan uyanır uyanmaz görülür Bunlar:
• Karnım ağrıyor, başım ağrıyor
• Seninle birlikte edinmek istiyorum
• Seninle beraber işe gidelim
• Evde tek başıma kalacağım
• Arkadaşlarım beni dövüyor
• Kimse benimle oynamıyor
• Korkuyorum
• Seni fazla özlüyorum gibi sözler olabilir
Bu durumda çocuğun söylediklerini eleştirmeden ve itiraz etmeden kulak vermek gerekir Söylediklerinin bahane olduğunu bilseniz bile karşısında bir şeyler söylemeden çocuğunuzu dinleyin Kaygılarını paylaşın ve halden anlayan olun Okula gitmek istememe ya da okul fobisi olarak tanımlanan bu durumun temelinde, doyurulmamış psikolojik ihtiyaçlar ve iletişim sorunları vardır Çocuğun öğretmeni, arkadaşları annebabasıyla var olan irtibat engelleri, çocuğun okulu algılayışını negatif etkileyebilir Bunun yanında özgüven eksikliğinin neden olduğu başarısızlık endişesi de buna neden olabilir Daha önceki zamanlarda sınırlı bir sosyal çevresi olan çocuğun çevresi mektep yaşantısıyla birlikte genişledikçe, aile bireylerinin çocuk üzerindeki etkisi yanında arkadaş çevresinin etkisi de devreye girer
Çocuk çevresi kadar onay görme ihtiyacı içerisindedir Arkadaşlarıyla birlikte bir grup oluşturma, bir gruba ait olma bunun yanında grupla işbirliği, paylaşma, rekabet gibi duygular yaşar Çocuk bu duygular ile ilgili dağıtılmış kaygılar ve problemler yaşarsa bu şart da okula gitme isteğini etkileyebilir Ama okula gitme isteksizliğinin en esas nedeni tüm bu nedenlerden başka çocuğun evden ayrılmaya karşı gösterdiği güvensizliktir
Özellikle anneçocuk iletişiminin çok yoğun yaşandığı, bağımlılık düzeyinde ilişkilerin gelişmiş olduğu ailelerde çocukların okula daha kuvvet adapte olduklarını bilinir Bütün gereksinimlerini karşılama konusunda annesi dıştan diğer hiçbir yol bilmeyen çocuk, annesinden ayrıldığında, karşılaştığı problemlerle baş etme konusunda deneyimsiz olduğundan, okulu güvenli bulmaz
bu nedenle okula gitmeyi red eder Okulda bir sorun olduğu için yok, sadece evden ayrılmaya psikolojik olarak hazır olmadığı için okula gitmeyi red eden çocuk için içten bir yaklaşma gereklidir Manâlı olan problemin saptanması ve çözüm için takviye edilmesidir Sabır ve anlayışla her zamankinden daha yakın ama aşamalı bir şekilde onun yanından ayrılacağınızı ve mutlaka döneceğinizi hissettirin Bağımlı ilişkiyi sürdürmek konusunda siz de ısrar etmeyin
Bunun tersi olarak onun bahanelerine aleyhinde dinlemez ve kabul etmez bir tepki gösterip: “Arkadaşların seni dövmez Herkes seni seviyor Bu söylediklerin mazeret Hasta değilsin! gibi iletişim engeli meydana getirmek, çocuğun size duyduğu güveni zedeler ve kendini açıklama ederken zorlanmasına hatta konuşmayı kesmesine niçin olabilir Tüm bu yaşanan süreçlerin adi olduğunu ve düzelebileceğini düşünün Eğer çocuğunuzun okula ve topluma uyumunu kolaylaştırmak için giriştiğiniz bu işbirliğinden olumlu sonuçlar almak istiyorsanız, mutlaka anne ve baba olmanın duygusallığından arınmanız gerekmektedir *
Çocuklarda okul fobisi neden olur?
Anne çocuk arasındaki yoğun bağımlı ilişki sebebi ile evden ayrılmaya tepki belirten çocuklar olabilmektedir
Burada en önemli etmen anne ve babanın bu bağımlı ilişkiyi pekiştirerek sürdürmeye devam etmemesidir Çocuğun vesvese duyduğu alanlar çocuğun kendisi göre söylenmelidir Kaygı duymadığı konularda sanki vesvese duyuyormuş gibi önceden bilgilendirmek hatalı olacaktır
Psikolojik Danışman Dilek Kırcaoğlu mektep fobisi hakkında bilgiler veriyor
Evinden ayrılan bir çocuğun vesvese duyacağı konular ve görüşler:
• Evim okula yakın mı? Acaba annem ya da babam beni almaya gelecek mi?
• Servis beni evime götürebilir mi? Servis şoförü evimi biliyor mu?
• Annem babam beni almaya gelmezse ve servisi de kaçırırsam eve nasıl giderim?
• Burası çok topluluk Bir sürü haylaz çocuk var Acaba bana hasar verirler mi?
• Öğretmenim beni sevecek mi acaba? Ya benimle ilgilenmezse?
• Başaramadığım bir şey olursa benimle alay ederler mi?
• Evde fazla kaide yoktu İstediğimi yapıyordum Burada bir sürü kural var
• Ben bunları çizmeyi biliyorum Ama bilmeyen çocuklar var Ne sıkıcı
• Tuvaletimi nereye yapmalıyım?
Çocuklar bu ve benzeri sorulara cevap arayışı içerisindedir Okula gitmeme bahaneleri genel olarak sabahtan uyanır uyanmaz görülür Bunlar:
• Karnım ağrıyor, başım ağrıyor
• Seninle birlikte edinmek istiyorum
• Seninle beraber işe gidelim
• Evde tek başıma kalacağım
• Arkadaşlarım beni dövüyor
• Kimse benimle oynamıyor
• Korkuyorum
• Seni fazla özlüyorum gibi sözler olabilir
Bu durumda çocuğun söylediklerini eleştirmeden ve itiraz etmeden kulak vermek gerekir Söylediklerinin bahane olduğunu bilseniz bile karşısında bir şeyler söylemeden çocuğunuzu dinleyin Kaygılarını paylaşın ve halden anlayan olun Okula gitmek istememe ya da okul fobisi olarak tanımlanan bu durumun temelinde, doyurulmamış psikolojik ihtiyaçlar ve iletişim sorunları vardır Çocuğun öğretmeni, arkadaşları annebabasıyla var olan irtibat engelleri, çocuğun okulu algılayışını negatif etkileyebilir Bunun yanında özgüven eksikliğinin neden olduğu başarısızlık endişesi de buna neden olabilir Daha önceki zamanlarda sınırlı bir sosyal çevresi olan çocuğun çevresi mektep yaşantısıyla birlikte genişledikçe, aile bireylerinin çocuk üzerindeki etkisi yanında arkadaş çevresinin etkisi de devreye girer
Çocuk çevresi kadar onay görme ihtiyacı içerisindedir Arkadaşlarıyla birlikte bir grup oluşturma, bir gruba ait olma bunun yanında grupla işbirliği, paylaşma, rekabet gibi duygular yaşar Çocuk bu duygular ile ilgili dağıtılmış kaygılar ve problemler yaşarsa bu şart da okula gitme isteğini etkileyebilir Ama okula gitme isteksizliğinin en esas nedeni tüm bu nedenlerden başka çocuğun evden ayrılmaya karşı gösterdiği güvensizliktir
Özellikle anneçocuk iletişiminin çok yoğun yaşandığı, bağımlılık düzeyinde ilişkilerin gelişmiş olduğu ailelerde çocukların okula daha kuvvet adapte olduklarını bilinir Bütün gereksinimlerini karşılama konusunda annesi dıştan diğer hiçbir yol bilmeyen çocuk, annesinden ayrıldığında, karşılaştığı problemlerle baş etme konusunda deneyimsiz olduğundan, okulu güvenli bulmaz
bu nedenle okula gitmeyi red eder Okulda bir sorun olduğu için yok, sadece evden ayrılmaya psikolojik olarak hazır olmadığı için okula gitmeyi red eden çocuk için içten bir yaklaşma gereklidir Manâlı olan problemin saptanması ve çözüm için takviye edilmesidir Sabır ve anlayışla her zamankinden daha yakın ama aşamalı bir şekilde onun yanından ayrılacağınızı ve mutlaka döneceğinizi hissettirin Bağımlı ilişkiyi sürdürmek konusunda siz de ısrar etmeyin
Bunun tersi olarak onun bahanelerine aleyhinde dinlemez ve kabul etmez bir tepki gösterip: “Arkadaşların seni dövmez Herkes seni seviyor Bu söylediklerin mazeret Hasta değilsin! gibi iletişim engeli meydana getirmek, çocuğun size duyduğu güveni zedeler ve kendini açıklama ederken zorlanmasına hatta konuşmayı kesmesine niçin olabilir Tüm bu yaşanan süreçlerin adi olduğunu ve düzelebileceğini düşünün Eğer çocuğunuzun okula ve topluma uyumunu kolaylaştırmak için giriştiğiniz bu işbirliğinden olumlu sonuçlar almak istiyorsanız, mutlaka anne ve baba olmanın duygusallığından arınmanız gerekmektedir *