Cocukluk cağında rastlanan hastalıkların mevsimsel ozellikler gosterdiğini soyleyen Cocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Ebru Gozer, “Ozellikle sonbahar ve kış aylarında en sık ust solunum yolu enfeksiyonlarına rastlıyoruz Cocuklar bize yuksek ateş, oksuruk, boğaz ağrısı, burun akıntısı, burun tıkanıklığı gibi ust solunum yoluna ait belirtilerle geliyorlar Bu yakınmalara karın ağrısı, bulantı, kusma ve ishal gibi gastroenterit belirtileri de eşlik edebiliyor, ki bu durumda ‘viral sendrom’ olarak tanımlıyoruz Bunun dışında akut hastalıklar icinde enfeksiyonlara ya da allerjik deri hastalıklarına bağlı deri dokuntuleri ve idrar yolu enfeksiyonu sıkca gorulen hastalıklar olarak sayılabilirdiyor
Kış ayları ve kalabalık sınıflar, ust solunum yolu hastalıklarına neden olan mikropların bulaşması icin son derece uygun ortamlar Dr Gozer, kimi zaman bu tabloya pnomoninin de eşlik edebildiğini, eğer cocuğun altta yatan astım gibi bir hastalığı varsa, o hastalığın alevlenmelerinin de gorulduğunu soyluyor Kronik hastalıkların da kış aylarında alevlendiğine işaret eden Dr Gozer, Cocuğun eğer hipertansiyonu, kalp problemi, tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları varsa, kış aylarında daha ağır şekilde gorulebilirdiyor
Uzmanlar, ust solunum yolu hastalıklarında sıklıkla gorulen oksuruğun bir alarm olarak algılanmasını istiyor Surekli oksuruğu olan, once nezle grip gibi başlayıp hastalığı bir haftanın uzerinde devam eden cocukların, ozellikle gece gelen oksuruklerine dikkatle yaklaşılması gerektiğini soyleyen ASM Cocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr Ela Tahmaz, Bu oksuruk zaturrenin ya da sinuzitin habercisi olabilir Ateşli ya da ateşsiz, oksuruk bir haftayı gecerse mutlaka bir hekime başvurulması gerekir Zaturre hemen tedavi edilirse sorun yaratmayabilir ama aksi taktirde yuksek ateş ve solunum yetmezliğine kadar ilerleyen bir tablo yaratabilir Cocuğun, yoğun bakımda izlenmesi ve hatta solunum cihazına bağlanması gerekebilirdiye konuşuyor
GRİBAL ENFEKSİYONA DİKKAT
Okul cağı cocuklarında gorulen hastalıklardan birinin de aileler tarafından allerjik bronşit veya bronşitolarak tanımlanan astım olduğunu belirten Dr Tahmaz, Ozellikle bu tip yakınması olan cocuklar, okulun başlamasıyla gribal enfeksiyona yakalandıklarında şikayetleri tetiklenir Bu yuzden, ozellikle eylul ve ekim aylarında cok dikkatli olunması gerekiyor Farklı bir ortam, cok koşmak, oynamak, ezgersiz yapmak ve gribal enfeksiyonlar birlikte direkt atak başlatabiliyor O yuzden astım semptomlarını baskılayacak ilacları varsa onları doktorlarına danışarak yeniden kullanmaya başlamalarında fayda vardiyor Dr Tahmaz ayrıca, okul doneminde cocukların en sık yakalandıkları mevsimsel hastalıklar arasında grip geldiğini ve artık tum cocukların mevsim başında gribe karşı aşılanmalarının onerildiğini ifade ediyor
ROMATİZMAL ATEŞ
Okul cağında gecirilen ust solunum yolu enfeksiyonlarına karşı anne babaları duyarlı olmaya cağıran Anadolu Sağlık Merkezi Cocuk Kardiyolojisi’nden Dr Resmiye Beşikci, ozellikle kış mevsiminde okul gibi toplu bulunulan ortamlarda A grubu beta hemolitik streptokok adı verilen bir mikrobun ust solunum yolu enfeksiyonu salgınlarına sebep olduğunu, bunun da hassasiyeti olan cocuklarda akut romatizmal ateşe donuşebileceğini soyluyor
Bu hastalığın en sık 515 yaş arası okul cağındaki cocuklarda genellikle el ve ayaklardaki buyuk eklemlerde şişlik, kızarıklık, ağrı şeklinde ortaya cıktığını belirten Dr Beşikci, Bazen de eklemlerden kaynaklanan bir şikayet olmaz ancak cocuk genel olarak soluk ve halsizdir ya da anormal kol bacak hareketleri yapabilir, kaşık tutması ve yazı yazması bozulabilir Dunyada gelişmekte olan ulkelerin onemli bir sağlık sorunu olmaya devam eden romatizmal ateş, ulkemizde de uzerinde durulması gereken bir konudur Cunku kalpte kalıcı kapak bozukluklarına neden olan bu hastalık, ileriki yaşlarda kapak değiştirme ameliyatlarına kadar gidebilen ve hayatı olumsuz yonde etkileyen bir surecin başlangıcı demektirdiyor
Dr Beşikci, ust solunum yolu enfeksiyonlarının genelde ailelerin kendi başlarına tedavi etmeye calıştıkları bir hastalık grubu olduğunu belirterek, Cok yuksek ateşle seyreden, bu beta grubu mikropların yaptığı ust solunum yolu enfeksiyonlarında cocuğun mutlaka bir hekime gosterilmesi ve romatizmayı onlemek icin erken donemde doğru ilacla yeterli sure tedavisinin yapılması gerekirdiye konuşuyor
Cocuklarda sonradan gelişen kalp hastalıklarından birinin de kalbin kasılma gucunu yitirdiği bir hastalık olan miyokardit olduğunu soyleyen Dr Resmiye Beşikci, bunun da genellikle okul cağında gorulen suciceği, kabakulak ya da basit bir viral enfeksiyon sonrasında gelişebileceğini ifade ediyor Cok sık gorulmemekle birlikte, rastlandığında tedavisi son derece zor olan miyokardit’te, kalbe tekrar kasılma gucunu kazandırmak icin ilac tedavisi yapıldığını belirten Dr Beşikci, her hastada kalbin fonksiyonlarını eski haline dondurmenin mumkun olmadığını, hastalığın ileri derece kalp yetersizliği ile olume neden olabileceğini soyluyor
DİŞ SAĞLIĞI ONEMLİ
İlkokul başlangıc yılları cocukların diş donuşumunun olduğu yıllar Bu nedenle okul cağında, doğuştan da olsa, kazanılmış da olsa kalp rahatsızlıkları olan cocuklarda diş bakımı cok onemli Cunku uygun hijyende olmayan bir ağızda yapılan diş cekimi veya bir dolgu sırasında mikroplar kana karışarak, kalbin bozuk olan bolgesinde endokardit adı verilen ciddi bir kalp enfeksiyonuna sebep olabiliyorlar Olumle sonuclanma oranı yuksek, tedavisi zor ve uzun olan bu hastalıktan korunmak icin, okullarda ozellikle diş sağlığı acısından tarama programlarının uygulanması, curukleri varsa işlem oncesinde kalbi korumak icin uygun antibiyotik kullanılarak cekim veya dolgu yapılması ve diş bakımının kalp hastalığı olsun olmasın mutlaka her cocuğa oğretilmesi gerekiyor
DENGELİ BESLENME
Okul cağındaki cocuğun beslenmesi de, anne babaların dikkat etmesi gereken konulardan biri Cocuğun zihinsel faaliyetlerine destek olmak yanında, gerek buyume geriliği, gerekse cağımızın giderek artan sorunlarından biri olan cocukluk cağında aşırı kiloluluktan korumak icin cocuğa dengeli bir beslenme programı hazırlanması gerektiğini soyleyen ASM Cocuk Endokrinoloji ve Diyabet Bolumu’nden Pediatrik Endokrinolog Dr Neslihan Gungor, Okula giden cocuklarımız buyume cağında, bu nedenle besin iceriği dengeli bir sabah kahvaltısı esas Bunun dışında yine bu kapsamda uygun miktarda sut ve sut urunlerinin tuketimi kalsiyum ve D vitamini desteği verdiğinden buyume ve kemik gelişimi acısından onemli Bunu ozellikle koruyucu hekimlik acısından vurgulamak isterim Yine anne babalara duşen onemli bir gorev, cocukların ara oğunleri konusunda titizlik gostermeleri Cocuklara besin değeri yuksek, vitaminlerden zengin, yuksek oranda şeker ve yağ icermeyen ara oğunler vermeleri uygun olur Cocuğun buyume cizelgesinde uyumlu ve tutarlı bir kilo ve boy duzeyini surdurmesi genel sağlığının da cok onemli bir gostergesidirdiyor
Dr Gungor ayrıca okul cağındaki cocukları bulaşıcı hastalıklardan korumak icin hijyen eğitimi verilmesinin, ozellikle el yıkamaya ozen gosterilmesi gerektiğinin de onemle altını ciziyor
Kış ayları ve kalabalık sınıflar, ust solunum yolu hastalıklarına neden olan mikropların bulaşması icin son derece uygun ortamlar Dr Gozer, kimi zaman bu tabloya pnomoninin de eşlik edebildiğini, eğer cocuğun altta yatan astım gibi bir hastalığı varsa, o hastalığın alevlenmelerinin de gorulduğunu soyluyor Kronik hastalıkların da kış aylarında alevlendiğine işaret eden Dr Gozer, Cocuğun eğer hipertansiyonu, kalp problemi, tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları varsa, kış aylarında daha ağır şekilde gorulebilirdiyor
Uzmanlar, ust solunum yolu hastalıklarında sıklıkla gorulen oksuruğun bir alarm olarak algılanmasını istiyor Surekli oksuruğu olan, once nezle grip gibi başlayıp hastalığı bir haftanın uzerinde devam eden cocukların, ozellikle gece gelen oksuruklerine dikkatle yaklaşılması gerektiğini soyleyen ASM Cocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr Ela Tahmaz, Bu oksuruk zaturrenin ya da sinuzitin habercisi olabilir Ateşli ya da ateşsiz, oksuruk bir haftayı gecerse mutlaka bir hekime başvurulması gerekir Zaturre hemen tedavi edilirse sorun yaratmayabilir ama aksi taktirde yuksek ateş ve solunum yetmezliğine kadar ilerleyen bir tablo yaratabilir Cocuğun, yoğun bakımda izlenmesi ve hatta solunum cihazına bağlanması gerekebilirdiye konuşuyor
GRİBAL ENFEKSİYONA DİKKAT
Okul cağı cocuklarında gorulen hastalıklardan birinin de aileler tarafından allerjik bronşit veya bronşitolarak tanımlanan astım olduğunu belirten Dr Tahmaz, Ozellikle bu tip yakınması olan cocuklar, okulun başlamasıyla gribal enfeksiyona yakalandıklarında şikayetleri tetiklenir Bu yuzden, ozellikle eylul ve ekim aylarında cok dikkatli olunması gerekiyor Farklı bir ortam, cok koşmak, oynamak, ezgersiz yapmak ve gribal enfeksiyonlar birlikte direkt atak başlatabiliyor O yuzden astım semptomlarını baskılayacak ilacları varsa onları doktorlarına danışarak yeniden kullanmaya başlamalarında fayda vardiyor Dr Tahmaz ayrıca, okul doneminde cocukların en sık yakalandıkları mevsimsel hastalıklar arasında grip geldiğini ve artık tum cocukların mevsim başında gribe karşı aşılanmalarının onerildiğini ifade ediyor
ROMATİZMAL ATEŞ
Okul cağında gecirilen ust solunum yolu enfeksiyonlarına karşı anne babaları duyarlı olmaya cağıran Anadolu Sağlık Merkezi Cocuk Kardiyolojisi’nden Dr Resmiye Beşikci, ozellikle kış mevsiminde okul gibi toplu bulunulan ortamlarda A grubu beta hemolitik streptokok adı verilen bir mikrobun ust solunum yolu enfeksiyonu salgınlarına sebep olduğunu, bunun da hassasiyeti olan cocuklarda akut romatizmal ateşe donuşebileceğini soyluyor
Bu hastalığın en sık 515 yaş arası okul cağındaki cocuklarda genellikle el ve ayaklardaki buyuk eklemlerde şişlik, kızarıklık, ağrı şeklinde ortaya cıktığını belirten Dr Beşikci, Bazen de eklemlerden kaynaklanan bir şikayet olmaz ancak cocuk genel olarak soluk ve halsizdir ya da anormal kol bacak hareketleri yapabilir, kaşık tutması ve yazı yazması bozulabilir Dunyada gelişmekte olan ulkelerin onemli bir sağlık sorunu olmaya devam eden romatizmal ateş, ulkemizde de uzerinde durulması gereken bir konudur Cunku kalpte kalıcı kapak bozukluklarına neden olan bu hastalık, ileriki yaşlarda kapak değiştirme ameliyatlarına kadar gidebilen ve hayatı olumsuz yonde etkileyen bir surecin başlangıcı demektirdiyor
Dr Beşikci, ust solunum yolu enfeksiyonlarının genelde ailelerin kendi başlarına tedavi etmeye calıştıkları bir hastalık grubu olduğunu belirterek, Cok yuksek ateşle seyreden, bu beta grubu mikropların yaptığı ust solunum yolu enfeksiyonlarında cocuğun mutlaka bir hekime gosterilmesi ve romatizmayı onlemek icin erken donemde doğru ilacla yeterli sure tedavisinin yapılması gerekirdiye konuşuyor
Cocuklarda sonradan gelişen kalp hastalıklarından birinin de kalbin kasılma gucunu yitirdiği bir hastalık olan miyokardit olduğunu soyleyen Dr Resmiye Beşikci, bunun da genellikle okul cağında gorulen suciceği, kabakulak ya da basit bir viral enfeksiyon sonrasında gelişebileceğini ifade ediyor Cok sık gorulmemekle birlikte, rastlandığında tedavisi son derece zor olan miyokardit’te, kalbe tekrar kasılma gucunu kazandırmak icin ilac tedavisi yapıldığını belirten Dr Beşikci, her hastada kalbin fonksiyonlarını eski haline dondurmenin mumkun olmadığını, hastalığın ileri derece kalp yetersizliği ile olume neden olabileceğini soyluyor
DİŞ SAĞLIĞI ONEMLİ
İlkokul başlangıc yılları cocukların diş donuşumunun olduğu yıllar Bu nedenle okul cağında, doğuştan da olsa, kazanılmış da olsa kalp rahatsızlıkları olan cocuklarda diş bakımı cok onemli Cunku uygun hijyende olmayan bir ağızda yapılan diş cekimi veya bir dolgu sırasında mikroplar kana karışarak, kalbin bozuk olan bolgesinde endokardit adı verilen ciddi bir kalp enfeksiyonuna sebep olabiliyorlar Olumle sonuclanma oranı yuksek, tedavisi zor ve uzun olan bu hastalıktan korunmak icin, okullarda ozellikle diş sağlığı acısından tarama programlarının uygulanması, curukleri varsa işlem oncesinde kalbi korumak icin uygun antibiyotik kullanılarak cekim veya dolgu yapılması ve diş bakımının kalp hastalığı olsun olmasın mutlaka her cocuğa oğretilmesi gerekiyor
DENGELİ BESLENME
Okul cağındaki cocuğun beslenmesi de, anne babaların dikkat etmesi gereken konulardan biri Cocuğun zihinsel faaliyetlerine destek olmak yanında, gerek buyume geriliği, gerekse cağımızın giderek artan sorunlarından biri olan cocukluk cağında aşırı kiloluluktan korumak icin cocuğa dengeli bir beslenme programı hazırlanması gerektiğini soyleyen ASM Cocuk Endokrinoloji ve Diyabet Bolumu’nden Pediatrik Endokrinolog Dr Neslihan Gungor, Okula giden cocuklarımız buyume cağında, bu nedenle besin iceriği dengeli bir sabah kahvaltısı esas Bunun dışında yine bu kapsamda uygun miktarda sut ve sut urunlerinin tuketimi kalsiyum ve D vitamini desteği verdiğinden buyume ve kemik gelişimi acısından onemli Bunu ozellikle koruyucu hekimlik acısından vurgulamak isterim Yine anne babalara duşen onemli bir gorev, cocukların ara oğunleri konusunda titizlik gostermeleri Cocuklara besin değeri yuksek, vitaminlerden zengin, yuksek oranda şeker ve yağ icermeyen ara oğunler vermeleri uygun olur Cocuğun buyume cizelgesinde uyumlu ve tutarlı bir kilo ve boy duzeyini surdurmesi genel sağlığının da cok onemli bir gostergesidirdiyor
Dr Gungor ayrıca okul cağındaki cocukları bulaşıcı hastalıklardan korumak icin hijyen eğitimi verilmesinin, ozellikle el yıkamaya ozen gosterilmesi gerektiğinin de onemle altını ciziyor