Türkiye’de konutlarımıza 1993’te giriş yapmaya başlayan “.tr” uzantılı alan adları, 5 Mayıs 2019’a kadar Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) tarafından kaydediliyor ve yönetiliyordu. Ancak bu tarihte İnternet Tahsisli Sayılar ve İsimler Kurumu (ICANN) nezdindeki redelegasyon süreciyle bu alan isimlerinin idaresi ve tahsisi, Bilgi Teknolojileri ve İrtibat Kurumu’na devredildi.
Aynı tarihte “.tr” alan isimlerine yönelik yeni bir periyodun açılması için de çalışmalar başlatıldı. İşte o çalışmalar en sonunda sona erdi ve Türkiye’de internette yeni bir sayfa açacak olan TRABİS sistemi hazır hale getirildi. Sistem, bugün prestijiyle (14 Eylül) devreye giriyor. Pekala, yeni sistemle birlikte neler değişecek? Gelin, TRABİS’in ayrıntılarına bakalım.
Bazı “.tr” uzantılı alan isimlerinin tahsisinde doküman ihtiyacı ortadan kalkıyor!
TRABİS’in hayata geçişiyle birlikte 20 yılı aşkın müddettir doküman ibraz edilerek edinilebilen kimi alan isimleri, artık evraksız bir formda, “ilk gelen birinci alır” kuralına göre tahsis edilebilecek. Kelam konusu alan isimleri, şu biçimde olacak:
Artık evrak olmadan alınabilecek alan isimleri:
- com.tr
- org.tr
- net.tr
- web.tr
- gen.tr
- tel.tr
- name.tr
- biz.tr
- tv.tr
- info.tr
- bbs.tr
- av.tr
- bel.tr
- dr.tr
- edu.tr*
- gov.tr*
- k12.tr*
- kep.tr
- pol.tr*
- tsk.tr*
Dünya standardı Türkiye’de de uygulanacak:
TRABİS sistemi ile birlikte tüm dünyada uygulanan Kayıt Otoritesi (Registry) – Kayıt Kuruluşu (Registrar) modeli, artık tam manasıyla uygulanacak. Alan ismi almak isteyen şahıslar ya da kuruluşlar, TRABİS tarafından kabul edilen Kayıt Kuruluşları’ndan hizmet alabilecekler. Bu kuruluşlar şunlardan oluşuyor:
- Aerotek Bilişim Sanayi ve Ticaret AŞ. (Turhost.com)
- Alan İsmi Kayıt Bilişim Ltd. Şti.
- Alastyr Telekomünikasyon A.Ş.
- Atak Domain Bilgi Teknolojileri A.Ş.
- Çizgi Telekomünikasyon A.Ş. (Natro.com)
- Doruk Bilişim Teknolojiler Ltd. Şti. (DORUKNET)
- Gri İnternet Teknolojileri A.Ş. (gri.net - reg.com.tr)
- İHS Kurumsal Teknoloji Hizmetleri A.Ş.
- İsim Kayıt Bilişim A.Ş. (isimkayit.com)
- İsimtescil Bilişim A.Ş. (isimtescil.net)
- Netdirekt Bilişim Danışmanlık Bağlantı Hizmetleri San. ve Tic. A.Ş.
- Niobe Telekomünikasyon Bilişim Teknolojileri Yazılım Danışmanlık San. ve Tic. Ltd. Şti. (niobehosting.com)
- ODTÜ Geliştirme Vakfı Bilgi Teknolojileri Sanayi ve Ticaret A.Ş. (METUnic)
- Teknotel Telekomünikasyon San. ve Tic. A.Ş.
- Türkticaret.Net Yazılım Hizmetleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. (turkticaret.net)
- Yöncü Bilişim Tahlilleri Ltd. Şti.
- Webhosting Bilişim Teknolojileri A.Ş. (hosting.com.tr)