Son Konu

Dede Korkut Hikayeleri

bilgiliadam

Yeni Üye
Katılım
16 Ağu 2017
Mesajlar
1,516,397
Tepkime
42
Puanları
48
Credits
-46,831
Geri Bildirim : 0 / 0 / 0
Dede Korkut Hikayeleri Ozeti,
Dede Korkut Hikayelerinin Ozellikleri,
Dede Korkut Hikayelerinin Ozellikleri Nelerdir

Dede Korkut Hikayeleri

Gunumuze kadar gelmemiş olan ve on iki epik hikayeden oluşan Dede Korkut Kitabı ’nın diğer adı Oğuz Destanı (Oğuzname) ’dır Kuzeydoğu Asya ’daki Gokturk Devletini oluşturan halklardan olan Oğuzlar, sonradan guneybatıya doğru goc ederek, X yuzyılda Maveraunnehir ve civarındaki bozkırları yurt edinmişlerdir Muslumanlığı kabul eden Oğuzlar, X ve XI yuzyıllarda, o zaman musluman olmayan Kıpcaklarla surekli olarak carpışmışlardır İşte Dede Korkut Kitabı, Oğuz boylarının Doğu Anadolu ’da kendi aralarındaki veya Trabzon Rumları ve Kafkas Gurculeri ile olan savaşlarını anlatır Bu savaşlar, tahminlere gore, eski Oğuz Destanı ’na yansımıştır
Ozanlar olayları defalarca yeniden saz eşliğinde soylemişlerse de en eski metinler kaybolmuştur Elimizdeki metnin, Oğuzlar Ortadoğu ’ya yerleştikten sonra, Osmanlılar devrinde Doğu Anadolu ’da Erzurum bolgesinde, XV yuzyıl sonunda yazıya gecirildiği tahmin ediliyor Ve Oğuzların hukumdarı “Hanlar Hanı Bayındır Han, Banu Cicek, Burla Hatun ve Selcen Hatun diğer kahramanlardır

Aşağıda Dede Korkut Hikayeleri ozetlendirilmiştir

Dirse Han Oğlu Boğac Han

Hanlar Hanı Bayındır Han, yılda bir kez şenlik duzenleyip, butun Oğuz beylerini konuk ederdi Yine bir şenlik zamanı idi Şenlikte, Han ’ın emri gereğince, oğlu ve kızı olmayanlar kara cadırda kalacak, altına kara kece doşenecek, kara koyun eti verilecekti
Oğuz Hanlarından Dirse Han ’ın hic cocuğu yoktu Bu yuzden onu kara cadıra yerleştirdiler Sebebini sordu “Cocuğun olmadığı icin cevabını alınca, yanında getirdiği kırk yiğidi ile şolen yerini terk etti O kızgınlıkla gelip hanımına acı sozler etti Hanımı, “Ona buyuk bir şolen tertip etmesini, acları doyurmasını, cıplakları giydirmesini, hayır dualar almasını, bu dualar icerisinden birisinin kabul olabileceğini soyledi Dirse Han, hanımının dediği gibi yaptı
Dualar kabul oldu Hanımı gebe kaldı Zamanı gelince bir erkek cocuğu doğurdu Cocuk buyudu, gurbuz bir delikanlı oldu On beş yaşına gelince, Bayındır Han ’ın yiğitleri arasına karıştı
Bir gun arkadaşları ile otururken, Bayındır Han ’ın uc kişinin sağ yanından, uc kişinin de sol yanından, demir kazıklarla zor zaptettiği boğası, bunların elinden kurtulup sağa sola saldırmaya başlayınca, herkes kacmış, Dirse Han oğlu ortada yapayalnız kalmıştı Boğa uzerine hucum edince, yumruğu ile alnının ortasına bir tane yerleştirdi, boğa kıc ustu yere devrildi Kalkıp hucum etti, akıbeti aynı oldu Sonunda, oğlan boğayı yendi Bıcağı ile kafasını kesti Boyle bir yiğitlik gorulmemişti
Dedem Korkut geldi, oğlanla beraber babasının yanına gitti, boy boyladı, soy soyladı, oğlanın adı “Boğac olsun dedi
Dirse Han, oğluna Beylik verdi, taht verdi Ancak, Dirse Han ’ın kırk yiğidi bu durumu hazmedemediler Baba ile oğlun arasını acmak icin yalanlar, dedikodular, asılsız haberler urettiler Sonunda, Dirse Han ’ı oğluna duşman ettiler Bir av sırasında, Dirse Han, oku ile oğlunu iki kurek kemiği arasından vurdu İci kan ağlaya ağlaya cadırına dondu Hanımı, oğlum nerede diye sorunca, cevap veremedi O kırk hain, “Oğlun iyidir, sağdır, avdadır deyince, annesi yanına kırk ince belli kız alarak, oğlunu aramaya cıktı Bu arada, Hızır gelmiş, oğlanın yarasını sıvazlamış, “Korkma oğul, dağ ciceği ile ananın sutu sana ilac olacak, iyileşeceksin demişti
Anası, oğlunun yanına varır, al kanlar icinde gorunce, ağıta durur Oğlan sese uyanır ve Hızır ’ın soylediklerini anlatır Kızlar dağ ciceği topladılar, anası memesini ucuncu sıkmada sutu getirebildi Sut ile cicekleri, yarasına surduler Gizlice beyin otağının yakınlarına getirdiler
Aradan kırk gun gecti Oğlan iyileşti, yine aynı yiğit oldu
Kırk hain, oğlandan korktular Dirse Han ’ı kacırıp, gavur ellerine goturduler Anası, butun bu olanları oğluna anlattı Oğlan, kırk yiğidini yanına alıp, namert kırk kişinin elinden savaşarak babasını kurtardı Babaoğul sarmaş dolaş oldular Sonra yurtlarına donduler
Bayındır Han, olanları duydu Oğlana Beylik verdi, taht verdi Dedem Korkut da geldi, tahtının tacının ulu, omrunun uzun, kılıcının keskin olması icin dualar etti…



Salur Kazan ’ın Evinin Yağmalanması:

Ulaş oğlu,…Bay indir Han ’ın damadı, Salur Kazan ve adamları uzak yerlere ava gitmek icin yurtlarından ayrılmışlardı Casuslar, azılı eşkıya Şokli Melik ’e haber verdiler Şokli Melik Salur Kazan Han ’ın otağına baskın yapıp oğlu ve adamlarını esir aldılar Kızları koynuna aldılar Ne varsa yediler, ictiler, yaktılar, yıktılar
Salur Kazan Han ’ın tum bu olanlardan haberi yoktu
Şokli Melik ve adamları yaptıkları tum kotuluklerle yetinmeyip, Kazan Han ’ın başında cobanlan olan surusunu de yok etmek icin saldırdılar Lakin coban yiğit ve akıllı idi İki kardeşi ile butun tertibi almış idi Sapanı ile butun saldırganların coğunu telef etti Bu arada kendi kardeşleri de şehit olmuştu… Salur Kazan Han, o gece ruyasında bir karabasan gordu Kara kuduz kurtlar, kara kargalar hep hanesine saldırıyorlardı İci rahat etmedi Adamlarını av yerinde bırakıp, atına atlayıp, uc gun yol surup, obasına vardı Durumu gorunce, kanlı gozyaşları doktu Sonra da kafirlerin peşine duştu
Bu arada Şokli Melik, adamları ile yiyip icip, eğleniyordu “Salur Han ’ın hanımı gelsin, bize icki sunsun dediler Kırk esir kıza sordular: “Burla Hanım hanginiz? Hepsi birden “benim diye karşılık verince, bulamadılar Bu sefer oğlu Uruz ’u kesip, etini kadınlara yedirmeyi, kim yemezse onun anası olduğunu bulabileceklerini soyleyerek, işe giriştiler Burla Hanım, bunu duydu, gelip oğluna danıştı Oğlu, “Ne sen soyledin, ne ben duydum, babamın namusu, benim canımdan daha onemlidir, dedi…Uruz ’u oldurmeye geldiler
Tam bu sırada, Salur Kazan ve Karaca Coban, Şokli Melik ’in otağına varmışlardı Salur Kazan Han, Şokli Melik ’e seslenerek,
“Butun aldıkların senin olsun, bana anamı ver deyince, Şokli Melik, “ananı kara papaza vereceğim cevabını verdi Bu esnada, Salur Kazan Han ’ın kardeşi Kara Gone, Deli Dundar, Kara Budak, Hemid, Şer Şemseddin, Boz Aygırlı Beyrek, Bay Yiğenek… ve nice yiğitler yetiştiler Yalın kılıc duşmana giriştiler On iki bin kafir kılıctan gecirildi Beş yuz Oğuz yiğidi şehit oldu
Salur Kazan Han, butun sevdiklerine kavuştu…
Dedem Korkut geldi, gorelim ne soyledi: “Hayır dua edeyim Han ’ım Karlı kara dağların yıkılmasın, golgeli kaba ağacların kesilmesin, guzel suyun kurumasın, her şeye gucu yeten Tanrı, seni mert olmayana muhtac etmesin, ak boz atım sendeletmesin, işlettiğinde kara celik oz kılıcın korelmesin, durtuşurken ala mızrağın kırılmasın, ak sakallı babanın yeri cennet olsun, ak saclı ananın yeri cennet olsun, sonunda tertemiz imandan ayırmasın, amin diyenler Tanrı ’nın ak yuzunu gorsun, ak alnında beş kelime dua kıldık, kabul olsun: Tanrı ’nın verdiği umudun kırılmasın, derleyip toplasın, gunahınızı adı guzel Muhammed Mustafa yuzu suyuna bağışlasın Han ’ım hey! Kam Pure ’nin Oğlu Bamsı Beyrek Boyu:
Hanlar, oğulları ile birlikte Bayındır Han ’ın otağında toplanmışlardı Bunu goren Kam Pure ağladı Niye ağladığı sorulunca da, “Bir oğlum yok ki soyumu devam ettirsin, Han ’ıma hizmet etsin, bunun icin ağlıyorum
Butun Hanlar, Kam Pure icin dua ettiler Kam Pure ’nin bir oğlu oldu Bu sırada Bay Picen ’in de bir kızı oldu Oğlanı ve kızı beşik kertmesi yaptılar Kam Pure ’nin oğlu, buyudu on beş yaşında guzel bir delikanlı oldu Adını alma zamanı gelmişti
Bezirganların kervanını capulcular soymuş, bezirganbaşı canını zor kurtarmıştı Bezirgan başı vara vara, Kam Pure oğlunun cadırının olduğu yere kadar geldi Durumu anlattı Oğlan, yanına Bezirganbaşını katıp, eşkiyalann peşine duştu Bir yerde onları eğlenirken yakaladı Daldı ortalarına Hepsini cil yavrusu gibi dağıttı Butun mallan kurtardı Bezirganbaşı ondan ne isterse almasını isteyince bir boz aygır, bir gurz ve bir yay secti Bezirganbaşı onları, Karn Pure Hanın oğluna getirdiklerini soyledi Oğlan sesini cıkarmadı vardı babasının yanma
Bezirganbaşı ve adamları geldiler Oğlanı Kam Pure ’nin yanında gorunce cok şaşırdılar, varıp once onun elini optuler Kam Pure bu İşe cok kızdı Lakin, olanları anlayınca cok sevindi Oğluna ad koyma zamanı gelmişti Butun beyler toplandılar
Dedem Korkut geldi, boy boyladı, soy soyladı, “Adını Bamsı Beyrek koyalım dedi Hep beraber dualar edildi Butun Beyler ve Bamsı Beyrek, bir gun ava cıkmışlardı Bir Alageyiği kovalayan Bamsı Beyrek, bir kırmızı cadır gordu “Bu kimindir? diye merak etti Banu Cicek, “Ne arıyorsun? diye sordu “Beşik kertmem Banu Cicek ’i arıyorum deyince, “Ben onun aadısıyım yarışta, ok atmada ve gureşte beni yenersen ancak onu gorebilirsin dedi Kabul etti Bamsı Beyrek kızı yendi Kız dedi ki “Banu Cicek benim Oğlan parmağındaki yuzuğu cıkarıp, kızın parmağına takarak nişanı yaptı Sonra vardı babasının otağına olanları anlattı
Lakin, kızın abisi Deli Karcar, kardeşini isteyeni oldurmekle un yapmıştı Bu işe bir care duşunduler Dedem Korkut ’u bu işi cozmesi icin gorevlendirdiler Dedem Korkut yollara duştu Vara vara, Deli Karcar ’m yol ustundeki otağına geldi Dileğini soyledi Deli Karcar cok kızdı Kılıcını cıkarıp Dedem Korkut ’a vurmak icin kaldırdı Dedem Korkut “Elin kurusun diye beddua edince, eli kurudu Bu sefer Dedem Korkut ’a yalvar yakar oldu Dedem Korkut, dua etti eli eski haline dondu…Bu sefer de Deli Karcar, kızı vermek icin bin at, bin deve, bin koc, bin kulaksız kopek, bin pire istedi Dedem Korkut geldi, Kan Pure ’ye soyledi Hepsini tamam ettiler Dedem Korkut bunları alıp, Deli Karcar ’m yanma vardı Deli Karcar ’a oyun edip, pirelerin icine koydu Deli Karcar, yalvar yakar olunca, onu saldı
Uzatmayalım, duğun oldu Ancak, gece yarısı, Bamsı Beyrek uykuda iken, Banu Cicek ’te gozu olan Bayburt Hisarı Beyi saldırıp, Bamsı Beyrek ile otuz dokuz yoldaşını esir aldı
Han Beyrek, Deli Dundar, butun Oğuz Beyleri karalar bağladılar Bunu işiten, butun eş, dost, yaran hep karalar giydiler…Bamsı Beyrek ’in izi bir turlu bulunamadı…Aradan on altı yıl gecti Yalancı Yartacuk, Bamsı Beyrek ’in kendisine hediye ettiği gomleği, kana bulayıp, babasına goturdu Onları, oğullarının olduğune İnandırdı Arkasından Banu Cicek ile evlendi…
Bir gun, Bamsı Beyrek ’in babasından oğutlu olan bezirgan;Iar, Bayburt Hisarı ’na uğradılar Baktılar ki, şolen var Bamsı Beyrek ’e de kopuz caldırıyorlardı Bamsı Beyrek, bezirganları tanıdı Onlarla şair dilinde konuşarak, butun sevdiklerinin sağ olduğunu, Banu Cicek ’in ise Yalancı Yartacuk ile sozlendiğini Oğrendi Hem kendisi, hem de otuz dokuz yoldaşı ağlaya ağlaya bir hal oldular Bayburt Hisan ’nın, Bamsı Beyrek ’e aşık olan kızı olanları oğrenince, Bamsı Beyrek ’in kacmasına yardım etti Yolda atını bulup bindi Tam da, Banu Cicek ile Yartacuk ’un duğun şoleni olurken, yurduna vardı Fakir bir aşık kılığında idi Kızlar, acıyıp karnını doyurdular Kılığı duzelsin diye verdikleri Bamsı Beyrek ’in kaftanını, aşık giyince hemen tanır oldular Bamsı Beyrek, kaftanı giymekten vazgecti Eski elbiselerle duğunun icine girdi Ok atışıyorlardı Aldı Yartacuk ’un yayını, bir cekmede parca parca etti Bamsı Beyrek ’in yayı ile okunu getirdiler Bir atışta yuzuğu parcaladı Butun Oğuz Beyleri buna sevinip, guluştuler Oğuz Hanı “Dile benden ne dilersen diye buyurdu “Karnımı doyurmak isterim dedi Han dedi ki: “Bir gunluk beyliğim, onun ol? sun Oyle oldu Bamsı Beyrek, yemek yedi, sonra sofraları, kazanları tekmeledi Ardından kızların yanına gitti Orda oyunlar oynandı en sonunda, Banu Cicek Bamsı Beyrek ’i tanıdı Babasına koşup mujdeyi verdiler Gozleri kor olmuştu “Parmağını kanatsın, gozume sursun, oğlum ise gozum acılır dedi Oyle yaptılar, gozleri acıldı Yartacuk bunu haber alınca kactı Bamsı Beyrek peşine duştu, yakaladı Aman dileyince bıraktı Yiğitleri ile birlikte Bayburt Hisarı ’na yollandılar Cumle Oğuz Beyleri ardından devam ettiler Yaman savaş oldu Bayburt Hisarı zapt edildi…
Beyrek, Bayburt Hisan ’nın kızını aldı, gelin getirdi Kırk gun kırk gece duğun yaptılar
Dedem Korkut geldi “Bu Oğuz Destanı Bamsı Beyrek ’in olsun dedi
 
Üst Alt