Yaz aylarının yaşanması ile denizlerde serinleme dönemi de sürdürülmektedir Ama girilen denizlerin coğrafi konumu ve içeriğine kadar tuzluluk oranları da ayrım edilir Kimi denizler fazlası ile tuzlu iken, kimileri ise az tuzludur Fakat emin olan koşul şudur oysa, denizler tuzludur Peki lakin niçin denizler tuzludur?
Nehirler mi Denizlere Tuz Taşıyor?
Bilim insanları geçtiğimiz yüzyılın başında denizlerin tuzlu olmasını basit nedenlere dayandırmakta idiler Açıklanan sebep özünü tatlı sulardan almaktaydı Bu teoride nehirlerin içinde yer alan erimiş mineraller ve nehirlerin aşındırdığı kayalardan elde edilen tuzlar akıcı su ile okyanuslara taşırlar Laf konusu minerallerin içinde en sık bulunan tür ise NaCl olarak isimlendirilen sodyum klorür, yani çoğunlukla bilinen sofra tuzudur Bu tuzlu bitmiş karaya dönmeden denizde kalır
Bu teoriden yola çıkan bilim insanları, benzer yollarla dünyanın yaşının da hesaplanabileceğini düşünmüşlerdi Nehirlerdeki tuz oranı ile okyanuslardaki tuzlu oranının karşılaştırılması ile yapılan hesaplamalarda çarpıcı reel ortaya çıktı Doğrusu 4,5 milyar yaşında olan dünya, bilim insanlarının tuz hesabından yola çıktığı yaş hesaplamasında 300 milyon yaşında olarak saptama edilmişti Yani tuzlu teorisi yanlıştı Ek olarak, nehirlerin okyanuslara tuz taşıması teorisi gerçek olsa bu kez okyanuslardaki tuzlu miktarı da her geçen yıl daha fazla artacaktı Oysa yöresel şansın dönmesi olsa da genel anlamda denizlerin sahip oldukları element yoğunlukları yüz milyonlarca yıldır aynıydı İşte bu ve benzer noktalardan nedeniyle, nehirlerin denizlere tuz taşıması teorisi büyük bir oranla çöktü
Peki, ana sebep neydi?
Sodyum Nehirlerden Klor Yer Küreden
Bilim insanları daha kuvvetli bir teori üzerinde çalışmaktadırlar Buna göre ana talimatlar da yapılmaktadır Laf konusu teori, tuzun yapısındaki iki çeşit olan atomlardan yola çıkmaktadır Sodyum (Na) ve Klor (Cl) atomları, tuzu oluşturmaktadır (NaCl) Bu yeni teoriye kadar Sodyum nehirlerle okyanuslara taşınmaktadır Yani birincil kuram kısmen dürüst kabul edilir Oysa öteki parça olan Klor, dünya tarihinin birincil dönemlerinden itibaren yer kabuğu ile yer merkezi arasındaki katmalardan okyanuslara ulaşmaktadır Okyanusların dibindeki çatlaklar klor geçişi için değerlendirilir İki bambaşka atom birleşerek de denizlerdeki tuzu oluşturmaktadır Daha açık konuşmak gerekirse, bilim insanları denizlerin tuzlu yapısını bu şekilde açıklamaktadırlar
Ancak bu teori de az önce tam anlamı ile yerleşik değildir Çünkü bu teoride de denizlerdeki tuzlu yoğunluğunun artan bir şekilde niçin artmadığı bütün olarak açıklanmaz Oysa doğanın koskocaman bir dengesinin olduğu öne sürülerek, artı tuzun okyanus diplerinde yer göre emildiği, çünkü öncesinde bir çözelti ve buhran oluştuğu, her seferinde de eksiltme ve artış ile tuzlu dengesinin bu yol ile korunduğu savunulmaktadır
Kaynakça:
Tamer Korugan – Lüzumsuz Bilgiler Ansiklopedisi 1
Nehirler mi Denizlere Tuz Taşıyor?
Bilim insanları geçtiğimiz yüzyılın başında denizlerin tuzlu olmasını basit nedenlere dayandırmakta idiler Açıklanan sebep özünü tatlı sulardan almaktaydı Bu teoride nehirlerin içinde yer alan erimiş mineraller ve nehirlerin aşındırdığı kayalardan elde edilen tuzlar akıcı su ile okyanuslara taşırlar Laf konusu minerallerin içinde en sık bulunan tür ise NaCl olarak isimlendirilen sodyum klorür, yani çoğunlukla bilinen sofra tuzudur Bu tuzlu bitmiş karaya dönmeden denizde kalır
Bu teoriden yola çıkan bilim insanları, benzer yollarla dünyanın yaşının da hesaplanabileceğini düşünmüşlerdi Nehirlerdeki tuz oranı ile okyanuslardaki tuzlu oranının karşılaştırılması ile yapılan hesaplamalarda çarpıcı reel ortaya çıktı Doğrusu 4,5 milyar yaşında olan dünya, bilim insanlarının tuz hesabından yola çıktığı yaş hesaplamasında 300 milyon yaşında olarak saptama edilmişti Yani tuzlu teorisi yanlıştı Ek olarak, nehirlerin okyanuslara tuz taşıması teorisi gerçek olsa bu kez okyanuslardaki tuzlu miktarı da her geçen yıl daha fazla artacaktı Oysa yöresel şansın dönmesi olsa da genel anlamda denizlerin sahip oldukları element yoğunlukları yüz milyonlarca yıldır aynıydı İşte bu ve benzer noktalardan nedeniyle, nehirlerin denizlere tuz taşıması teorisi büyük bir oranla çöktü
Peki, ana sebep neydi?
Sodyum Nehirlerden Klor Yer Küreden
Bilim insanları daha kuvvetli bir teori üzerinde çalışmaktadırlar Buna göre ana talimatlar da yapılmaktadır Laf konusu teori, tuzun yapısındaki iki çeşit olan atomlardan yola çıkmaktadır Sodyum (Na) ve Klor (Cl) atomları, tuzu oluşturmaktadır (NaCl) Bu yeni teoriye kadar Sodyum nehirlerle okyanuslara taşınmaktadır Yani birincil kuram kısmen dürüst kabul edilir Oysa öteki parça olan Klor, dünya tarihinin birincil dönemlerinden itibaren yer kabuğu ile yer merkezi arasındaki katmalardan okyanuslara ulaşmaktadır Okyanusların dibindeki çatlaklar klor geçişi için değerlendirilir İki bambaşka atom birleşerek de denizlerdeki tuzu oluşturmaktadır Daha açık konuşmak gerekirse, bilim insanları denizlerin tuzlu yapısını bu şekilde açıklamaktadırlar
Ancak bu teori de az önce tam anlamı ile yerleşik değildir Çünkü bu teoride de denizlerdeki tuzlu yoğunluğunun artan bir şekilde niçin artmadığı bütün olarak açıklanmaz Oysa doğanın koskocaman bir dengesinin olduğu öne sürülerek, artı tuzun okyanus diplerinde yer göre emildiği, çünkü öncesinde bir çözelti ve buhran oluştuğu, her seferinde de eksiltme ve artış ile tuzlu dengesinin bu yol ile korunduğu savunulmaktadır
Kaynakça:
Tamer Korugan – Lüzumsuz Bilgiler Ansiklopedisi 1