Dünyada şu anda neredeyse 8 milyar insan var. Bu insanların hepsinin de kendilerine ilişkin sorunları var. Kiminin geçim külfeti, kiminin irtibat sorunu kimininse psikolojik sıkıntıları… Bu problemlerin yol açtığı meşakkatler olarak birçok şey gösterilebilir. Lakin bugün ilgileneceğimiz ruhsal ıstırap, başkalarından daha enteresan.
‘Ben sevemiyorum’ cümlesini illa ki duymuşsunuzdur. Depersonalizasyon bozukluğu olarak isimlendirilen bu ruhsal bozukluğun semptomlarından biri insan sevmemek. Evet, yanlış duymadınız. Bu durum, günümüzde birçok ilginin bitmesine ve bilhassa Türkiye’de çok görülen bir durum. ‘Ben sevemiyorum’ cümlesine yol açabilecek olan bu hastalığın ayrıntılarına gelin bir göz atalım.
Önce en kolay sorudan başlayalım: Depersonalizasyon nedir?
Depersonalizasyon (Duyarsızlaşma) bozukluğu, insanın bedeninden ve fikirlerinden kopuk hissetme periyotları olarak tanımlanır. Bu bozukluk bazen kendinizi bedeninizin dışından izliyormuşsunuz üzere yahut bir rüyadaymış üzere hissetmek olarak da görülebilir.
Depersonalizasyon bozukluğu olan şahıslar gerçeklikle temasını kaybetmezler, yalnızca işlerin göründüğü üzere olmadığını sanarlar. Bir duyarsızlaşma devri, birkaç dakika da sürebilir uzun yıllar da. Depersonalizasyon ayrıyeten husus kullanımına, muhakkak kişilik bozukluklarına, nöbet geçirmeye ve öbür kimi beyin hastalıklarına yol açabilir.
Depersonalizasyon bozukluğu, dissosiyatif bozukluklar ismi verilen bir küme durumdan biridir. Dissosiyatif bozukluklar hafıza, şuur, farkındalık, kimlik yahut algıda bozulma yahut bozulmaları içeren akıl hastalıklarıdır. Bu fonksiyonlardan biri yahut daha fazlası bozulduğunda semptomlar ortaya çıkabilir. Bu semptomlar, bir kişinin toplumsal ve iş faaliyetleri ve münasebetleri dahil olmak üzere genel işleyişine müdahale edebilir.
Depersonalizasyon bozukluğu semptomları nelerdir?
Depersonalizasyon bozukluğunun ana semptomu, bedeninize dair çarpık bir algıya düşmenizdir. Kişi kendini bir robot üzere yahut bir duşta hissedebilir, yani kendini o yönetmiyormuş üzere. Duyarsızlaşmaya maruz kalan birtakım beşerler delirdiklerini düşünebiliyor ve korkabiliyor. Bu sebeple depresif, kaygılı yahut panik bir hâl alabilirler.
Bu semptomları gösteren beşerler kendilerini gerçeklikten soyutladığı için kendisi de dahil olmak üzere kimseyi sevememe üzere semptomlar da gösterebilirler. Kimi beşerler için ise semptomlar hafif süregelir ve kısa bir mühlet devam eder. Lakin çoğunluk için konuşacak olursak semptomlar kronik bir hâle gelebilir ve uzun yıllar sürebilir yahut tekrarlayabilir, bu da günlük hayatta problemlere ve hatta hastalığa yol açar.
Depersonalizasyona ne sebep olur?
Şu ana kadar yapılan araştırmalar ışığında Depersonalizasyon bozukluğu nedenleri hakkında çok az şey biliniyor. Lakin biyolojik, ruhsal ve çevresel etkenlerin büyük bir rol oynadığı düşünülüyor. Başka dissosiyatif bozukluklar üzere depersonalizasyon bozukluğu da sıklıkla ağır gerilim yahut kişinin yaşadığı yahut şahit olduğu savaş, hengame, istismar, kaza, felaket, mevt yahut çok şiddet üzere travmatik bir olay tarafından tetikleniyor.
‘Ben bipolarım cnm’: Depersonalizasyon bozukluğu ne kadar yaygındır?
Depersonalizasyon bozukluğu, çeşitli psikiyatrik bozukluklardan türeyerek görülen bir semptom olabilir. Zati birçok travmatik bozukluğun akın, kaza yahut önemli hastalık üzere tehlikeli bir durum yaşadıktan sonra ortaya çıktığını söylemiştik. Başka olarak kendi başına bir bozukluk formunda depersonalizasyon bozukluğunun ortaya çıkma ihtimali hayli enderdir.
Depersonalizasyon bozukluğu nasıl teşhis edilir?
Eğer üstte bahsettiğimiz semptomlardan birini gösteriyorsanız doktora gittiğinizde birinci olarak tıbbi geçmişiniz araştırılacak, daha sonra fizikî muayeneye tabi tutulacaksınız. Dissosiyatif bozuklukları spesifik olarak teşhis edebilecek laboratuvar testleri şu an için şimdi mevcut değil lakin tabipler, teşhis yapabilmek ismine çeşitli görüntüleme çalışmaları ve kan testleri üzere teşhis araçları kullanabilir.
Eğer fizikî bir hastalık bulunamazsa kişi bir psikoloğa yahut psikiyatriste yönlendirilir. Psikolog yahut psikiyatristler, hastayı dissosiyatif bozukluklar açısından pahalandırmak ismine özel görüşmeler yapar ve kendi kıymetlendirme kriterlerine kullanarak teşhis koyabilirler.
Depersonalizasyon bozukluğu nasıl tedavi edilir?
Depersonalizasyon bozukluğu tedavisi, direkt olarak hastalığın kendisinden çok depresyon yahut anksiyete üzere problemlere yönelirler. Birçok durumda semptomlar vakitle tabiatıyla geçer. Tedavi çoklukla depersonalizasyon bozukluğu çok uzun sürüyorsa yahut tekrarlıyorsa uygulanır.
Tedavinin gayesi, bozukluğa sebep olan tüm gerilim sebeplerini ele almaktır. En yeterli tedavi bile bireyin olumlu olması sonucunda işe fayda. Depersonalizasyon bozukluğu için birkaç tedavi prosedürü var, onlar ise şunlar:
- Psikoterapi: Bu tıp bir terapi, kişinin duyarsızlaşmaya yol açan ruhsal problemleri hakkındaki kanılarını ve hislerini daha düzgün anlamasını ve iletmesini sağlar.
- İlaç tedavisi: İlaçlar çoklukla bu cins dissosiyatif bozuklukların tedavisinde kullanılmaz lakin bu tıp bir bozukluğu olan bir kişi tıpkı vakitte depresyon yahut anksiyeteden muzdarip ise bir anti-depresan kullanımı kelam konusu olabilir.
- Aile terapisi: Bu noktada bozukluğu olan bireyden çok bozukluğu olan kişinin ailesi ile çalışılır. Aileye hastalık ve semptomlar ile ilgili bilgiler verilir ve nasıl davranılacağı öğretilir.
- Sanat yahut müzik terapisi: Sanat yahut müzik terapisi, hastanın niyet ve hislerini inançlı ve yaratıcı bir biçimde keşfetmesini ve tabir etmesini sağlar.
- Klinik hipnoz: Bu tedavi, insanların şuurlu zihinlerinden gizlemiş olabilecekleri kanıları, hisleri ve anıları keşfetmelerine müsaade veriyor.
Depersonalizasyon bozukluğundan büsbütün güzelleşmek mümkün. Bu sebeple bu bozuklukla ilgili semptomları gösterdiğinizi hissediyorsanız paniğe kapılmamanız ve evvel ailenizle, daha sonra bir uzmanla görüşmeniz en uygunu olacaktır. Tedavi olmazsa, bozukluğunuz öteki dissosiyatif bozukluklara yol açabilir.
Depersonalizasyon bozukluğu önlenebilir mi?
Depersonalizasyon bozukluğu bahsettiğimiz üzere travma sebebi bir olaydan doğduğu için maalesef önlenmesi mümkün değildir. Lakin travmatik olayın gerçekleşmesinin çabucak akabinde üstte bahsettiğimiz tedavi prosedürleri uygulanırsa hastalığın ilerlemesi çabucak durdurulabilir. Yaraya sıcakken müdahale etmek bu durumda en uygunudur.
Böylelikle depersonalizasyon bozukluğundan bahsettiğimiz içeriğimizin sonuna geldik. Yazımızı okurken bu semptomları gösterdiğinizi fark ettiniz mi? Yahut bir yakınınızın bu semptomları gösterdiğini? Şayet öyleyse, en hızlısından bir uzmanla görüşmenizi tavsiye ederiz. Fikirlerinizi ve hislerinizi yorumlarda bizlerle paylaşmayı lütfen unutmayın.