Depresyon Uyku Yapıyormu?
Depresyon İlaçları Uyku Yapar Mı?
Bunalım ve Uyku Bozuklukları
Neylan ’a (1995) kadar majör depresyonu olan hastaların %90 ’ında uyku bozulmuştur ve buhran klinik olarak remisyona(Düzelme) girdikten sonradan da uykunun fizyolojisindeki bozukluk devam edebilmektedir
Bunalım ve uyku bozuklukları arasındaki ilişki:
Depresyon ve uyku bozuklukları arasındaki ilişki için üç hipotez değerlendirilebilir(Neylan,1995)İlk olarak,uyku bozukluklarının depresyonun bir epifenomeni olduğunu ileri sürebilirizBunun sonucu olarak,bunalım sırasında uyku bozukluğunu çare etmek aynı zamanda depresyonuda tedavi etmek anlamına gelmektedir
İkinci kuram,duygudurum bozukluğunun,primer(ilk) uyku bozukluğunun bir epifenomeni olabileceğidirSon olarak,uyku bozukluğu ve depresyonun çakışan mekanizmalara sahip olduğu düşüncesi,böylece fazla denek data sebebiyle olasılıkla en çok tatmin edici hipotezdir(Reynolds ve Kupfer,1987)
Depresyondaki uyku özellikleri:
Depresyonun klinik daha alçak tipine ast olarak,hastalar uyku bozukluklarının öbür biçimlerinden yakınabilirlerŞu anda gördüğümüz gibi,uykuya dalmanın gecikmesi,uyuma süresinin uzaması ve sabah erken uyanmadan oluşan insomnia oldukça yaygındırBu form,unipolar duygudurum bozukluklarında yaygındır(Bunalım nöbetleriyle giden rahatsızlık)Atipik ve bipolar bozukluklar(Bipolar Manik Depresif Bozukluk) diğer cins uyku bozukluklarıyla ortaya çıkabilirler;gündüz uyku eğiliminin artması nedeniyle toplam uyku süresinde artışların görülmesi mümkündürPolisomnografik(uyku süresince çekilen beyin elektrosu) araştırmalar,bu uyku değişikliğinin sadece kantitatif değil,aynı zamanda kalitatif olduğunu doğrulamıştırBaşlangıç REM (Süratli göz haraeketlerinin olduğu uyku dönemi) latensi kısalmıştır ve hastalar,uykuya daldıktan daha sonra 50 dakikadan az bir süre içinde REM ’e girmektedirler(Nahon ve Hedouin,1988)Bu da depresyonun bir belirtisi olarak değerlendirilmektedirEtkin bir tedaviden sonra,yavaş dalga uykusunun ve çabuk göz hareketleri(REM) latensinin azalması devam edebilmektedir
Bunun ötesinde,bu anomalilerin devam etmesi sonraki tekrarlamalar bir sinyâl olabilmektedir(Giles ve arkadaşları,1987)Depresif durumun devam etmesi ile tekrarlar arasındaki sınırı kesin olarak tanımlamak çok baskı olduğundan bu veriler özenle ele alınmalıdırAslında,uyku bozukluklarının daha sonraki gelişmeler için bir gösterge olmaktan çok,etkin olmayan bir tedavinin işareti olması muhtemeldir
Buhran sırasında uyku bozukluklarının etkileri:
Uyku bozukluklarına niçin olan her rahatsızlık,genel sağlık sorunlarından dolambaçlı olarak sorumludur ve bu buhran içinde doğrudurŞu anda gördüğümüz gibi,bunalım sırasındaki uyku bozuklukları sebebiyle homeostazı(vucudun dengesi) onarma kapasitelerine sahip olmadıkları için,hastaların kıramadıkları bir tür kısır döngü mevcutturBu nedenle,hastaların olağan yaşamlarını(mesleki,sosyal veya cinsel) sürdürmeleri olası olmamaktadır ve bu nedenle bu belirtilere ilave olarak kalitesiz hayat spektrumuyla karşısında karşıya kalmaktayız
İyi yaşam kalitesini nelerin oluşturduğunu ifade etmek oldukça güçtürÖte yanlamasına,çoğu insan iyi hayat kalitesini kolayca tanımlayamasalar bile,bunun olmadığı durumları kolayca fark edebilirlerDepresyondan yakınan hastaların iyi kalitede bir hayat sürdürdüklerini katiyen görmüş değilizDepresyon nedeniyle hospitalize(yatırılan) edilen hastalar genel olarak semptonların(şikayetleribelirtileri) içinde en kötülerinden biri olarak değerlendirdikleri uyku bozukluklarının daha iyi tedavi görmesini istek etmektedirler
Bunalım ve uyku bozuklukları arasındaki temas ne olursa olsun,buhran esnasında yaşam kalitesini ve tedavi gerekliliklerini dinç bir biçimde etkileyen uyku bozukluğunun genellikle var olduğunu spesifize etmek istiyoruz
Depresyon sırasındaki uyku bozukluklarının tedavisi:
Buhran tedavisinde, klinik tip ne olursa olsun,başlıca kasıt seri ve muhtemel olan asgari bağlı etki ile depresyonu çare etmektirBunun sonucunda,depresyonun bir semptomu olarak uykusuzluk,tedavide kendi başına bir öncelik taşımamaktadırBu,başlangıçta bir hipnotik(uyku ) ilacının verilmemesi gerektiği anlamına gelmemektedir
Oysa,uyku bozukluğunun tipine tarafından antidepresan hap seçimi değişmektedirTrisiklik antidepresanlar daha etkin bir biçimde iyi uyku kalitesini geri kazandırabilir,fakat öte taraftan,gündüz sedasyona neden olabilir *
Depresyon İlaçları Uyku Yapar Mı?
Bunalım ve Uyku Bozuklukları
Neylan ’a (1995) kadar majör depresyonu olan hastaların %90 ’ında uyku bozulmuştur ve buhran klinik olarak remisyona(Düzelme) girdikten sonradan da uykunun fizyolojisindeki bozukluk devam edebilmektedir
Bunalım ve uyku bozuklukları arasındaki ilişki:
Depresyon ve uyku bozuklukları arasındaki ilişki için üç hipotez değerlendirilebilir(Neylan,1995)İlk olarak,uyku bozukluklarının depresyonun bir epifenomeni olduğunu ileri sürebilirizBunun sonucu olarak,bunalım sırasında uyku bozukluğunu çare etmek aynı zamanda depresyonuda tedavi etmek anlamına gelmektedir
İkinci kuram,duygudurum bozukluğunun,primer(ilk) uyku bozukluğunun bir epifenomeni olabileceğidirSon olarak,uyku bozukluğu ve depresyonun çakışan mekanizmalara sahip olduğu düşüncesi,böylece fazla denek data sebebiyle olasılıkla en çok tatmin edici hipotezdir(Reynolds ve Kupfer,1987)
Depresyondaki uyku özellikleri:
Depresyonun klinik daha alçak tipine ast olarak,hastalar uyku bozukluklarının öbür biçimlerinden yakınabilirlerŞu anda gördüğümüz gibi,uykuya dalmanın gecikmesi,uyuma süresinin uzaması ve sabah erken uyanmadan oluşan insomnia oldukça yaygındırBu form,unipolar duygudurum bozukluklarında yaygındır(Bunalım nöbetleriyle giden rahatsızlık)Atipik ve bipolar bozukluklar(Bipolar Manik Depresif Bozukluk) diğer cins uyku bozukluklarıyla ortaya çıkabilirler;gündüz uyku eğiliminin artması nedeniyle toplam uyku süresinde artışların görülmesi mümkündürPolisomnografik(uyku süresince çekilen beyin elektrosu) araştırmalar,bu uyku değişikliğinin sadece kantitatif değil,aynı zamanda kalitatif olduğunu doğrulamıştırBaşlangıç REM (Süratli göz haraeketlerinin olduğu uyku dönemi) latensi kısalmıştır ve hastalar,uykuya daldıktan daha sonra 50 dakikadan az bir süre içinde REM ’e girmektedirler(Nahon ve Hedouin,1988)Bu da depresyonun bir belirtisi olarak değerlendirilmektedirEtkin bir tedaviden sonra,yavaş dalga uykusunun ve çabuk göz hareketleri(REM) latensinin azalması devam edebilmektedir
Bunun ötesinde,bu anomalilerin devam etmesi sonraki tekrarlamalar bir sinyâl olabilmektedir(Giles ve arkadaşları,1987)Depresif durumun devam etmesi ile tekrarlar arasındaki sınırı kesin olarak tanımlamak çok baskı olduğundan bu veriler özenle ele alınmalıdırAslında,uyku bozukluklarının daha sonraki gelişmeler için bir gösterge olmaktan çok,etkin olmayan bir tedavinin işareti olması muhtemeldir
Buhran sırasında uyku bozukluklarının etkileri:
Uyku bozukluklarına niçin olan her rahatsızlık,genel sağlık sorunlarından dolambaçlı olarak sorumludur ve bu buhran içinde doğrudurŞu anda gördüğümüz gibi,bunalım sırasındaki uyku bozuklukları sebebiyle homeostazı(vucudun dengesi) onarma kapasitelerine sahip olmadıkları için,hastaların kıramadıkları bir tür kısır döngü mevcutturBu nedenle,hastaların olağan yaşamlarını(mesleki,sosyal veya cinsel) sürdürmeleri olası olmamaktadır ve bu nedenle bu belirtilere ilave olarak kalitesiz hayat spektrumuyla karşısında karşıya kalmaktayız
İyi yaşam kalitesini nelerin oluşturduğunu ifade etmek oldukça güçtürÖte yanlamasına,çoğu insan iyi hayat kalitesini kolayca tanımlayamasalar bile,bunun olmadığı durumları kolayca fark edebilirlerDepresyondan yakınan hastaların iyi kalitede bir hayat sürdürdüklerini katiyen görmüş değilizDepresyon nedeniyle hospitalize(yatırılan) edilen hastalar genel olarak semptonların(şikayetleribelirtileri) içinde en kötülerinden biri olarak değerlendirdikleri uyku bozukluklarının daha iyi tedavi görmesini istek etmektedirler
Bunalım ve uyku bozuklukları arasındaki temas ne olursa olsun,buhran esnasında yaşam kalitesini ve tedavi gerekliliklerini dinç bir biçimde etkileyen uyku bozukluğunun genellikle var olduğunu spesifize etmek istiyoruz
Depresyon sırasındaki uyku bozukluklarının tedavisi:
Buhran tedavisinde, klinik tip ne olursa olsun,başlıca kasıt seri ve muhtemel olan asgari bağlı etki ile depresyonu çare etmektirBunun sonucunda,depresyonun bir semptomu olarak uykusuzluk,tedavide kendi başına bir öncelik taşımamaktadırBu,başlangıçta bir hipnotik(uyku ) ilacının verilmemesi gerektiği anlamına gelmemektedir
Oysa,uyku bozukluğunun tipine tarafından antidepresan hap seçimi değişmektedirTrisiklik antidepresanlar daha etkin bir biçimde iyi uyku kalitesini geri kazandırabilir,fakat öte taraftan,gündüz sedasyona neden olabilir *