Son Konu

Deri hastalıklarında nöralterapi yaklaşımı

makaleci

Yeni Üye
Katılım
14 Ocak 2020
Mesajlar
351,088
Tepkime
0
Puanları
36
Yaş
36
Credits
0
Geri Bildirim : 0 / 0 / 0
Deri vücudumuzdaki en büyük organlardan biridir ve vücudun bütünü ile ilgili çok değerli vazifeleri vardır; vücudu her türlü dış etkenden himayenin yanı sıra vücudun su istikrarını ve ısısını düzenlemek, kalsiyum istikrarını sağlamak, D vitamini sentezlemek, zararlı hususları vücuttan uzaklaştırmak ve teneffüs yapmak klasik mektep tıbbı malumatımızdır. Lakin her şeyden evvel deri sıhhatin aynasıdır (14).

Deri ve deri altı dokusu çok sayıda reseptörler içermesi ile fonksiyonel bir bütünlük oluşturarak farklı stimuluslara aracılık eder. Organlar ve vesair yapılar için bir projeksiyon düzlemi oluşturur. Refleks mealinde viseral organ illetleri ayan yerlere yansıma yaptığı üzere, yansımanın olduğu sahaların uyarılmasıyla da tekrar refleks yollarla deri üzerinden münasebette olan organa ulaşmak mümkündür(4, 15, 19, 31).

Spinal kord yoluyla iç organlardan gelen ve bu organların bağlı olduğu segment içerisindeki ortamlara yansıtılan nossiseptif uyaranların projeksiyonu, head zone olarak bilinmektedir. Head-zone kavramı günümüzde diagnostik açıdan kıymet kazanmıştır (31).

Klinik deneyimlerde head zonelara karşılık gelen segmantal deri sahalarında, terapötik impulslar cuti-visseral refleks ve beyefendisine giden uzun refleks yollarının tetiklenmesiyle uyarılabilir. Bu yol umum tıpta refleks terapinin temel mantığını oluşturmaktadır. Bugün derinin değerli bir refleks organ olduğunu biliyoruz. Bu özellik had sisteminin özellikli yapısı ve afferent impulsların çokluğundan kaynaklanmaktadır(15, 34).

Deri yaşayan bir organdır ve her bir santimetre karesinde yaklaşık olarak 4 metreye varan hudut ağı, 150-226 adet ağrı noktası ve 2500-3385 had lifi, 28-29 adet dokunma duyu hücresi mevcuttur (14).

Deri yapısı bakımından soluk alan bir duyu organdır. Bu canlı organın yüzeyini hafif asitli bir tabaka korur. Derinin hizmeti vücut ısısını dengelemek, toksinleri uzaklaştırmak ve vücudu bakterilerden korumaktır. Deri yıkanınca yüzeyini koruyan doğal yağ tabakasının asiditesi yok olur. Hem bu doğal yağı ve asiditeyi hem de cildin doğal nemliliğini sağlamak için regüle bir organizma gereklidir (1,4,10,17,20).

Deri, her biri farklı bir doku yapısına sahip üç başka katmandan oluşur. Yüzeyden derine hakikat bu tabakalar şunlardır:

1- Epidermis: Derinin en dıştaki tabakasıdır. Keratinositlerden oluşur. Kalınlığı vücudun kısmına, yaşa ve cinsiyete bağlı olarak değişir. Dört farklı tabakaya ayrılabilir:

Stratum basale: En alttaki tabakadır, tek sıra hücrelerden oluşur. Bu üst deri hücrelerinin oluştuğu birinci tabakadır.

Stratum spinosum yahut stratum granulosum: Bu alttaki tabakada oluşan hücrelerin evrimleşmesi ve üst üste birikmesiyle oluşmuştur.

Stratum corneum: En üstte ve neredeyse tümü ölmüş hücrelerden oluşur (14).

Epidermisin dermisten farkı bu tabakada damarların bulunmamasıdır. Beslenme altta bulunan dermisten difüzyon yoluyla olur. En alt tabakada oluşan keratinositin bütün tabakaları kat ederek cansız bir keratin tabakası haline gelmesine kadar geçen müddete derinin çevrimi (turnover) denir ve 21-24 günlük müddettir. Epidermiste deriye rengini veren melanositler, derinin korunmasında rol oynayan Meckel hücreleri, Langerhans hücreleri ve lenfositler de bulunur.

2- Dermis: Dermis cildin gerçek gücünü ve direncini oluşturur. Kan damarları, had uçları, yağ bezleri, ter bezleri bu kısımda bulunur. Asıl deriyi oluşturan deriye elastikliğini veren lifli ve damarlarla hadleri içeren bir dokudur (14, 20,22). Bunun da aslında iki tabakası vardır:

Stratum papillare : İnce yüzey tabakasıdır, ince elastik lifler içerir, üstteki tabakanın deriye sağlam bir biçimde tutunmasını sağlar. Çeşitli savunma hücreleri de içerir (histositler, fibroblastlar, mast hücreleri ve bağışıklık hücreleri). Ayrıyeten hissetmemizi sağlayan hür hudut uçları ile dokunma ve basınç algılayıcıları üzere yapılar da bu tabakada bulunmaktadır (14, 18).

Stratum reticular : Asıl olarak kalın kollajen lif demetleri ve elastik liflerden ibaret bir ağ yapısı oluşturmaktadır. Çeşitli tipte ter ve yağ bezleriyle, kas hücreleri, kıl ve tüylerle ilgili yapılar da bu tabaka içinde bölge alır. Ayrıyeten tüm bu yapıları birleştiren ve desteğini sağlayan bağ doku hücreleri de bu tabaka da mahal alır (14,31,32,34).

Deri altı dokusuna bitişik kısmı küçük ve orta uzunluk damarların oluşturduğu bir ağ yapısına sahiptir. Ana işlevi vücut sıcaklığı ile kan basıncını düzenlemektir (14,19).

3- Hipodermis: Yumuşak yapısı ile cildi kaslar ve kemiklerden ayırarak, yastık vazifesi gören hipodermis cildin alt tabakasıdır. Sıklıkla subcutis denilen tabakadır. Yapı olarak yağ ve bağ dokusundan oluşur. Kuvvet deposu ve mekanik tampon vazifesi de yapar. Temel işlevi taşımak ve bağlamaktır. Bu tabaka bir altta nokta alan fasyaya kadar uzanır. Deri altı doku içinde de kan damarları, sonlar ve lenf damarlarının geçtiği yağ dokusu lobülleri bulunur (14, 18, 14,22,26,31,34,35).

Embriyolojik olarak deri ve nöral sistem ektoderm kökenlidir. Deri otonom sistemin segment yapısındaki son düzlem olarak söz edilir. Derideki lezyonlar birebir segment içerisindeki organik bozuklukları göstermektedir. Birçok deri marazlarının simetrik olması merkezden denetim edilen nöral süreçlerin varlığını kanıtlamaktadır (15, 17, 31,32,33,34,35).

Vejetatif hudut sistemine ilişkin liflerin uzunluğu yaklaşık 500.000 km’dir. Vücudun tamamı birbiriyle muhabere içindedir ve bir bütündür. Bütün nörovejetatif sistem fonksiyonları; humoral, sellüler, nöronal ve hormonal düzenleyici mekanizmaların aralarındaki ayarlamalar sonucu sistemdeki reaksiyonlara iştiraki ile bağlantılıdır. Rastgele bir nahiyede meydana gelen olumsuz bir ikaz vejetatif had sistemi aracılığıyla tüm sistemi etkilemektedir. Deride ortaya çıkan bir dengesizlik, bu ortamda birikecek olan toksinler aracılığıyla da olumsuz bir tesir yaratacaktır. Yani hastalık yalnızca bir organı değil tüm vücudu etkileyecektir (7,11,15,16,17,31).

EN ÖNEMLI DERİ MARAZLARI

Regülasyonu çeşitli sebeplerle bozulan ve bağ dokusu yüklenen organizma farklı taşma semptomları ile önümüze çıkar. Deri illetlerinin birçoklarının ortak noktası bozulmuş bağırsak florasıdır. Gereğince emilim ve toksin atılımı gerçekleştiremeyen vücut biriken toksin yükünden kurtulmak için deriyi kullanır ve çok sayıda mektep tıbbına nazaran sebebi bilinmeyen deri marazları olarak ortaya çıkar (14, 15,16,17,31).

PSÖRİAZİS

Psöriasis, popülasyonun %4’ünde gözlenen, epidermisin anormal proliferasyon ve differensiyasyonu ile karakterize enflamatuar papüloskuamöz bir hastalıktır. Etiyolojisi kesin olarak bilinmemesine karşın birtakım faktörler üzerinde durulmaktadır. Bunların arasından genetik faktörler yanı sıra presipitan faktörler; en önemli travma, emosyonel gerilim, endokrin faktörler ve enfeksiyonlar (özellikle hemolitik streptokokal enfeksiyonlar) gelmektedir. İnsülin gerilim testi ve adrenal korteks hormonlarındaki artış, nörohormonal sistemin psöriaziste kıymetli rol oynadığını göstermektedir (14, 31).

ÜRTİKER ve ANJİOÖDEM

En sık görülen allerjik rahatsızlıklardan birisidir, deride kabarıklık, kaşıntı, şişme ile kendini gösterir. Bu şişme derialtı dokularda olduğu devir buna anjiödem denir. Yüz, dudak, lisan, boğaz, göz yahut kulaklarda oluşabilir. Larinkste şişme olursa hava yollarında ani tıkanma meydana getirerek tehlikeli olabilir. Deri yüzeyinde çok çabuk birkaç dakika içinde meydana gelebilirler. Kaşıntı ile başlar, deride kızarma ve şişkinlik oluşturur. Formları çok değişkendir. Bazen yuvarlak ufak noktacıklar halinde bazen de muhiti sistemsiz ortaları uçuk renk alarak bir haritayı andırabilirler. Ürtikerin besbelli özelliği çabuk ortaya çıkıp kaybolabilmeleridir. Kaybolduktan sonra tıpkı yanda yahut vücudun rastgele öbür bir noktasında tekrar edebilirler. Birçok nedenlerle ürtiker/anjioödem görülebilir. Bunların içinde en tehlikeli olanı ilaç ve besin allerjileridir. İdiyopatik ürtiker en sık gördüğümüz ürtiker tipidir(14, 31).

HERPES ZOSTER

Spinal ya da serebral gangliyonun herpetik enfeksiyonudur. Bu durumda gangliyonun inerve ettiği dermatomal segmentte şiddetli bir ağrıya yol açar. Böylelikle vücudun bir yarısının etrafında segmenter hiperaljezi ve hiperestezi ortaya çıkar. Bu segment en düşük direncin olduğu taraftır. Takip ve tedavi edilen hastaların birçoklarında herpes zoster nevraljisinin ortaya çıkmasının altında asıl nedenin bağışıklık sistemin zayıflığının yattığı bilinmektedir. Herpes zoster servikal, torakal ve velev lomber kesimde segmental bir sahada lokalizedir. Tedavinin asıl hedefi tutulan segmentlere nazarandır. Esas emel ağrıyı azaltmak, dolaşımı ve metabolik prosesleri artırmaktır (14, 31,32).

DERMATİT

Atopik dermatit, deri kuruluğu ve kaşıntı ile ortaya çıkan intermittan enflamatuar bir deri illetidir. Deride likenifikasyon ve ekzema oluşur. Lezyonların vakit zaman alevlenmesi ve bunun sıklaşması ahir, deride kelamı edilen değişiklikler meydana gelir. Bunların yanı sıra periyot dönem sekonder enfeksiyonlar ve eritrodermi de gözlemek mümkündür. Marazın ortaya çıkaran pek çok faktör öne sürülmüştür, bunlar en önemli çevresel, ailevi atopi hikayesi, enfeksiyon, irritan unsurlar, ısı değişiklikleri, emosyonel faktörler, allerjenler, genetik ve vesair faktörler (14, 31) .

EGZEMA

Egzama derinin kurumasına, kızarmasına ve pul pul dökülmesine neden olan bir cilt illetidir. Deri ateşlenip çok çokça kaşınabilir ve kaşıma derinin zedelenip enfeksiyon kapmasına neden olabilir. Egzama bulaşıcı değildir. Egzama derinin iltihaplanması için kullanılan bir terim olan dermatit olarak da bilinir. Atopik egzama en çok bilinen egzama çeşididir ve saman nezlesi ve astım ile ilişkilendirilir. Atopik egzamaya yakalanma eğilimi kalıtsal olarak miras alınmasına karşın çevresel etkenlerden de epeyce ziyade etkilenir. Tüm dermatitlerde mahsusen infantil dermatitte bozulmuş bağırsak florası en değerli nedendir (14, 31,32,33,34,35).

MANTAR ENFEKSİYONU

Mukozal membrandaki mantar marazları sürekli zayıflamış immun sistemin göstergesidir. İmmunosupressifler (sülfoamidler, antibiyotikler ve kortizon vs) intestinal florayı bozarak bağırsaktaki mantar enfeksiyonlarına sebep olur. Böylelikle bağırsağın kendisi bozucu alan haline gelir ve immunosupresyona neden olur. Prokain enjeksiyonu ile düzenlenen dolaşım bu olumsuz tesirleri ortadan kaldırır (14, 31,32,33,34,35).

PİRÜRİT

Kaşıntı mealine gelen pirüritin nörojenik kökenli mi psikojenik kökenli mi olduğunu ayırt etmek gerekir. Psikojenik kökenli kaşıntılarda hormon ekseni tedaviye dahil edilmelidir. Susuzluğun da değerli bir kaşıntı nedeni olabileceği göz gerisi edilmemelidir (14, 15, 21, 31,32,33,34,35).

SKLERODERMA

Bağ dokusundaki atrofi ve skleroz sonucunda vazokonstriksiyon, ter bezlerinin fonksiyon bozukluğu ve kalsiyum metabolizma bozukluğu ile karakterize bir hastalıktır. Bu illette sempatektomi ve paratiroidektominin başarılı olması nedeniyle nöralterapötik yaklaşım ile başarılı sonuçlar elde edilmektedir (14, 15,16,17,21, 31,32,33,34,35).

TELEJİEKTAZİ

Derideki terminal kılcal damarların genişleyerek görünür hale gelmesidir. Çok ince iğne ile prokain uygulayarak tedavi edilebilir (14, 21,31,32,33,34,35).

BAĞIRSAK KAYNAKLI ALERJİK ILLETLER

En sık rastlanan deri hastalıklarıdır. Alerjik deri illetleri arasında serum illeti, quincke ödemi, kurdeşen, egzama ve kontakt dermatit sayılabilir. Alerjik deri marazlarının sebebini bulmak hayli güçtür. Bu maksatla hasta ve muhiti çok uygun araştırılır. Çeşitli deri testleri yapılır. Lakin bu hastalara yapılacak bir SFS, kineziyolojik incelme, Vegatest, Proquant yahut Elektrovoll yardımı ile bağırsak flora tahlili sorunun kaynağının kavranmasında kıymetli bir rol oynayacaktır. Gerekirse hasta bulunduğu etraftan bir müddet uzaklaştırılmalıdır. Alerjiye sebep olan etken bulunmaya çalışılır. Bu etkenler; çiçek tozları, çeşitli besin unsurları, mesken tozları, kimi ilaçlar, bağırsak parazitleri vs olabilir. Alerjik hastalıklarda kalıtımın, vücut yapısının ve ruhsal durumun yani ruhsal sebeplerin de rolü büyüktür (14, 15,16,17, 20,31,32,33,34,35,39)

DERİ HASTALIKLARINA NTH

Organizmanın kendi kendine düzgünleşme yeteneği için regülasyon mekanizmasının yeterli çalışması gerekir ve nralterapi temel regülasyonunu sağlayan en aktif yolların başında gelir. Cilt hastalıklarında nöralterapi yaklaşımı (15,16,17,31,39):

Adler Langers noktalarının muayenesi ile başlanır.

Kipler cilt kaydırma testi ile sıkıntılı seviyeler tespit edilir.

Sıkıntılı olan yerin etrafına quadellar yapılır.

İlgili segmentin enjeksiyonları yapılır.

İlgili gangliyonlar tedaviye dahil edilir. Sıkıntılı segmente üst tesir gösteren sempatik trunkus blokajı büyük yarar sağlar.

Sıkıntılı olan tarafa İV prokain pratiği yapılır.

Bağırsakların semptomatik tedavisi yapılır.

Para-nazal sinüslerin tedavisi yapılır.

Abdominal tedavi yapılır.

Bozucu meydanların tedavisi.

 
Üst Alt